[Khám Phá] Những Công Dụng Của Cây Dổi Là Gì?

Chúng ta hay nhắc đến các loại đồ dùng trong nhà bằng gỗ dổi như bàn ghế gỗ dổi, giường tủ,… Vậy đây có phải là cây dổi lấy hạt làm gia vị hay không? Cây dổi trông như thế nào trong tự nhiên ? cây dổi có tác dụng gì ? Tất cả những thắc mắc của các bạn về loại cây mọc ở vùng núi Tây Bắc này sẽ được giải đáp trong bài viết dưới đây.

Hạt dổi là gì vậy?

Trước khi biết được hạt dổi là gì thì chúng ta hãy tìm hiểu về cây dổi các bạn nhé!

Cây dổi

Cây dổi loài cây thường xanh, phân bố ở độ cao từ 500 đến 1500 m ở khắp vùng núi rừng Tây Bắc,  trong đó có nhiều ở tỉnh Sơn La, Lai Châu, Điện Biên.

Cây dổi là loại cây gỗ nhỡ cao từ 5 – 20m, lá sở hữu cuống dài 5cm, phiến xoan ngược bầu dục, lớn vào khoảng 12×4,5cm, đầu tù, gốc từ từ hẹp trên cuống, dày, dai; gân phụ 11-13 cặp, mùa ra hoa tháng 4-5, quả chín tháng 7-8 quả màu đỏ, hạt chín màu đen óng.

Để thu hoạch được gỗ dổi cho mục đích thương phẩm, chúng ta cần phải chờ đến 20-25 năm. Nếu như chúng ta trồng dổi cho mục đích lấy hạt thì sẽ cần khoảng 6-8 năm.

Hạt dổi rất tốt và có thể sử dụng triệt để nhiều bộ phận khác nhau như : thân, lá, cành, quả, hạt.

Đặc biệt hạt dổi được xem như đặc sản mà thiên nhiên ban tặng cho vùng núi rừng Tây Bắc

Hạt dổi

Hạt dổi là loại hạt mà sau khi thu lượm bằng cách nhặt dưới gốc cây dổi, hoặc thậm chí phải giăng bạt hay lưới dưới gốc cây đợi quả dổi rụng xuống. Sau đó hạt dổi được tách khỏi quả dổi và đem phơi khô.

Hạt dổi thơm thơm cay cay rất phù hợp để làm gia vị như hạt tiêu. Nhưng hạt dổi thơm và ngon hơn hạt tiêu.

Hạt dổi được dùng để làm gia vị đó là hạt dổi nếp, loại này ngày nay rất hiếm và đắt.

Xem ngay: Giá hạt dổi nếp rừng tại Lâm Việt

Tác dụng của cây dổi nói chung và hạt dổi nói riêng         

Tác dụng của cây dổi

Vỏ cây dổi chứa 0,24% alcaloid và tinh dầu có tác dụng chống sốt rét, giãn mạch và chống loạn nhịp, trong đó vỏ quả chứa nhiều chất có tác dụng trừ ho, nhuận tràng; ngoài ra có chất kháng khuẩn, trị táo bón

Trong vỏ cây  chứa tinh dầu, trong tinh dầu từ thịt quả và hạt chứa safrol 70,2% (thịt quả), 72,9% (hạt) và methyl eugenol 24,2% (quả) và 18,5% (hạt) có tác dijng trị sốt rét, đau nhức xương khớp, được sử dụng như một vị thốc nam

Thân chủ yếu chứa camphor 23,8%; tinh dầu vỏ thân chứa camphor 15,7%, safrol 14,3%,(α -caryophyllen 15,6% và elemicin 13,7% có tác dụng làm thuốc kích thích tiêu hoá, trị đau bụng, ăn không tiêu.

 Gỗ dổi là loại gỗ quý sở hữu giá trị cao về mặt kinh tế. Gỗ dổi có mùi thơm, thớ gỗ màu vàng đẹp mắt , gỗ mịn, đẹp, bền không dễ bị mối mọt, không hay bị cong vênh.

Tác dụng của hạt dổi

Hạt dổi là vị thuốc quý có rất nhiều tác dụng về chữa các bệnh tiêu hóa xương cốt. khi là gia vị ăn kèm mới những đồ ăn lạnh như tiết canh, ốc sẽ tránh được rối loạn tiêu hóa hay tiếu chảy.

Hạt dổi có tác dụng chữa tiêu hóa và xương cốt không những rất hiệu quả mà còn dễ ăn, dễ sử dụng.

Khi sử dụng hạt dổi làm gia vị để ướp đồ nướng, làm gia vị chấm thịt luộc, thịt cay, bạn sẽ bị nghiện vì vị thơm thơm, cay cay khó cưỡng của nó

Ngoài ra khi sửa dụng hạt dổi để ngâm rượu còn có tác dụng giúp điều trị các bệnh về xương khớp như: thoái hóa khớp, thoát vị đĩa đệm, viêm khớp hay gai cột sống

Sử dụng và chế biến cây dổi như thế nào

Vỏ quả, rễ, vỏ cây, thân, lá                

Quả dổi hay vỏ rễ, vỏ cây, thân, rễ chỉ cần sắt nhỏ ra, xao khô

Hàng ngày lấy khoảng 30g sắc với nước, thêm đường, uống ngày 2 lần.

Hoặc bạn có thể sắc uống thay trà trong ngày

Gỗ dổi

Gỗ dổi được dùng khiến nhà, đóng đồ nội thất như tủ bếp, kệ tivi, bàn trà, sàn gỗ dổi, bàn ghế sofa gỗ, giường phản nằm và những sản phẩm mỹ nghệ… 

Ngoài ra gỗ dổi còn được dùng làm dụng cụ cho ngành nông nghiệp và công nghiệp

Hiện nay cây dổi cũng là một loại cây cung cấp sản lượng gỗ cũng tương đối lớn với chất lượng ổn định.

Hạt dổi

Hạt dổi được sử dụng để pha gia vị chấm:

• Hạt Dổi + Bột Canh + Ớt tươi + Mắc Khén: tất cả đem trộn đều trong 1 bát nhỏ, mùi thơm của hạt dổi lẫn với mùi thơm của hạt mắc khén, lại thêm vị cay của ớt làm cho món chấm của chúng ta thêm hấp dẫn
• Đơn giản hơn các bạn chỉ cần hạt dổi trộn đều với muối rang vàng, hoặc bột canh, là đã có 1 đĩa chấm rất ngon. Tuyệt vời khi chấm với cá món như Gà/Ngan/Vịt luộc, Thịt Luộc, lòng phèo, dạ dày luộc ….
• Một thức chấm kết hợp hoàn hảo giữa hạt dổi và mắc khén tạo nên mùi thơm ngon khó cưỡng. bạn cần hạt mắc khén, hạt dổi nướng thơm, tỏi, gừng, muối, húng dũi, mùi tàu, ớt nướng lên, tất cả cho vào cối giã nhỏ, càng nát mịn càng ngon.

Hạt dổi để ướp các món nướng

• Đối với thịt nướng: bạn chỉ cần chuẩn bị thịt lợn, hạt dổi, hành khô, muối, mì chính cùng các loại gia vị khác. Ướp thịt cùng các gia vị trên tầm 30 phút, sau đó cho thịt lên xiên nướng, nhớ xoay đều để thịt chín đều, đẹp mắt và vàng hơn nhé. Cuối cùng việc còn lại của bạn chỉ là chén mà thôi
• Hạt dổi tiết canh: Hạt dổi chỉ cần nướng lên, giã nhỏ rồi rắc lên trên bát tiết canh, để ăn cùng với tiết canh, món này rất đặc biệt và rất ngon. Và còn có tác dụng chống tiêu chảy nhé.
• Hạt dổi còn dùng để làm đồ nêm nếm: Hạt Dổi nướng thơm, không giã, cho vài hạt vào nồi nấu nước dùng Phở. Sẽ cho bát phở ngon và hương thơm đậm đà. Hương vị cay cay tê tê ăn vào là phê.Cho vài hạt dổi vào nấu với canh măng tươi và xương bò. Đa  số các món liên quan đến măng cứ cho hạt dổi vào rất hợp và thơm ngon. Chắc hẳn đây sẽ là bí quyết dành cho chị em đó

Dùng chữa đau bụng

• Từ dân gian truyền lại rằng mỗi khi thấy đau bụng, chỉ cần lấy 1 hạt ra nhai nuốt là khỏi. Ăn hạt dổi theo cách đó hơi cay và hắc, nhưng so với việc chữa khỏi đau bụng thì quả là tuyệt cú mèo.

Hạt dổi ngâm rượu

• Ngoài để làm gia vị, ướp, thêm vào đồ ăn, vị thuốc chữa đau bụng, hạt dổi còn sử dụng để ngâm rượu để xoa bóp và uống để trị các bệnh về xương khớp
• Cách ngâm rượu bằng hạt dổi rất đơn giản, bạn chỉ việc lấy 100 gr hạt dổi ngâm với 300ml rượu, để khoảng 2 – 3 tháng là có thể sử dụng. bạn có thể xoa bóp vào chỗ bị đau xương khớp để điều trị các bệnh về xương nhé..

Woa, giờ thì các bạn đã biết vì sao hạt dổi và các bộ phận trên cây dổi đều được săn đón như vậy chưa. Hạt dổi và tác dụng của nó đã khiến bạn bất ngờ phải không nào. Những ngày đông lạnh lạnh cùng lũ bạn hay gia đìng  ngồi bên bếp than quay thịt ngửi hương thơm dịu nhẹ, nếm thử hương vị cay cay tê tê của món thịt nướng hạt dổi thì còn gì bằng. Hãy cùng nhau thử nhé.

Xem thêm:

• Hướng dẫn cách làm chẳm chéo từ mắc khén hạt dổi
• Tìm hiểu các loại gia vị Tây Bắc phổ biến

3.3/5 - (3 bình chọn)