Khánh Tiệc Chầu Lục Cung Nương – Đền Chín Hữu Lũng (10/5 AL)

Thời gian

Trong năm ngày tiệc Chầu Lục có hai ngày là ngày 10/5 âm lịch (có người nói đó là ngày đản sinh của chầu nhưng điều này cũng chưa chắc chắn) và ngày 20/9 âm lịch (có người cho đó là ngày hóa, có người lại cho rằng đó mới là ngày đản sinh của chầu chứ không phải là 10/5 âm lịch).

Lễ Hội đền Chầu Lục được diễn ra vào ngày 10/5 âm lịch hàng năm.

Dâng lễ

Bắt đầu những ngày đầu xuân năm mới hoặc ngày tiệc tại đền Lục Cung Linh Từ (đền Chín Tư), nhân dân Lạng Sơn và du khách thập phương lại nô nức đổ về nơi đây chiêm bái cửa đền. Họ vừa tỏ lòng thành kính, biết ơn đối với công lao của Ngài ban ơn, vừa mong Ngài chứng lòng thành các con hương, phù hộ độ trì cho gia đình con cái được bình an, may mắn, sức khỏe, có tài, có lộc trong năm mới.

Việc chuẩn bị lễ vật dâng lên Ngài chỉ cần thành tâm nhất bởi các vị thần “chứng tâm chứ không chứng lễ” nên khi tới đây, mọi người ai nấy cũng đều cố gắng sắm sửa lễ vật cúng dâng thành tâm nhất có thể. Thông thường, mọi người khi tới đây thường sắm một mâm lễ vật chay mặn tùy tâm và tùy vào gia cảnh của mỗi người, bao gồm hoa, quả, cơi trầu, quả cau, xôi thịt, một tập giấy tiền, thẻ hương cùng một cánh sớ trình báo. Trang phục của mọi người khi tới đây sao cho phải trang trọng và tôn nghiêm nhất.

Hầu giá

Trong hàng Tứ Phủ Chầu Bà và Thập Nhị Chầu Bà thì Chầu Lục đứng thứ sáu sau Chầu Năm Suối Lân. Chầu Lục cũng là một trong các vị chầu danh tiếng trên ngàn có lẽ bởi vì chầu rất hay bắt đồng. Cũng như Chầu Đệ Nhị, người ta cũng thường hay thỉnh Chầu Lục về ngự đồng. Đôi khi Chầu Lục lại là giá chầu về sang khăn cho đồng tân lính mới và chứng đàn Sơn Trang trong lễ mở phủ. Chầu Lục cũng có thể chứng mâm giầu trình.

Khi ngự đồng, chầu mặc áo màu lam (hoặc màu chàm xanh), khăn chít củ ấu, vai đeo gùi, thắt lưng đeo dao quai. Chầu về ngự đồng làm lễ khai quang và múa mồi, chữa bệnh, ban phát tài lộc trên ngàn cho con nhang, đệ tử và bách gia.

Cùng với Chầu Đệ Nhị Thượng Ngàn thì Chầu Lục đôi khi cũng về làm chứng tòa sơn trang, chứng mâm trầu trình và sang khăn sẻ bóng cho tân đồng trong lễ mở phủ. Trong khi lễ khai phủ đại tàn (tức lễ mở phủ), chúa bà thường là vị thánh cuối cùng chứng đàn và sang khăn cho tân đồng.

Theo quan niệm dân gian, mỗi thanh đồng có một vị thánh cai quản đầu đồng bản mệnh và số mệnh mỗi thanh đồng tương ứng với mỗi vị thánh quản cai. Theo quan niệm đó, người có căn mệnh Chầu Lục thường có khả năng làm đồng thầy, mở phủ và chữa bệnh cho người đời. Người ta tin rằng, chúa bà thường cho lộc làm thầy, lộc buôn, lộc bán. Cũng như các vị thánh khác, chúa bà được quan niệm là có khả năng ban phúc giáng họa cho trần thế.

BẢN VĂN CHẦU LỤC CUNG NƯƠNG

Có nhiều văn bản khác nhau về Chầu Lục Cung Nương được hát khi bà về ngự đồng. Sau đây là một số bản văn Chầu Lục tiêu biểu:

Bản văn số 1 

Sắc phong Chầu Lục Cung Nương 

Vốn dòng Trần Thị quê hương non ngàn 

Hữu Lũng giang là nơi cát địa 

Chín Tư ngàn tú khí là nơi 

Chúa Tiên vâng lệnh y lời 

Ở trong bệ ngọc, ra ngoài màn loan 

Đêm ấy xuống trần gian báo mộng 

Trần thị nương tâm động bào thai 

Tháng năm giờ tý mồng mười 

Sinh ra Chúa Lục khác người trần gian 

Đôi thung huyên vui mừng hớn hở 

Khắp bản làng mừng rỡ bảo nhau 

Mới hay như ý sở cầu 

Sớm nâng niu ngọc, ngày chau chuốt vàng 

Chốn phòng loan đêm ngày dưỡng dục 

Đặt tên là Chầu Lục Cung Nương 

Ơn trời sao khéo phi phương 

Mặt huê hớn hở ,tính gương làu làu 

Vẹn một bầu nước trong leo lẻo 

Trách ông trăng già sao khéo vẩn vơ 

Vô tình ép uổng duyên tơ 

Hoa chưa kết nhụy trăng chưa tới kì 

Hoá tức thì đôi mươi tháng chín 

Giữa thu về xa lánh hồn nương 

Thung huyên buồn sầu thảm nhớ thương 

Sót xa tấc dạ ruột thường quặn đau 

Trải bấy lâu thiên đình sai xuống 

Nay đến ngày ,mãn hạn về tiên 

Nỗi lòng thương nhớ thung huyên 

Dấu thiêng hiển tích trong miền 

Chín Tư Tục truyền lưu để ngàn thu 

Nhân dân thôn ấp còn thù giặc nguyên 

Xuân sang mở hội đua thuyền 

Nam thanh nữ tú cùng nhau đua tài 

Bất thường một sớm hôm mai 

Chầu lên đỉnh núi hoá thân tức thì 

Sắc ban phong vang lừng tám cõi 

Tiếng chầu ngàn chói lọi trời nam 

Trong đền tấp nập sửa sang 

Lối lên Sông Hoá lại càng thanh tao 

Vào năm Kỷ Mão anh hào 

Có Tiên Chúa Lục giáng vào thiên thai 

Trên núi Thái bốn mùa mát mẻ 

Dưới bản làng vượn hót oanh ca 

Nhớ xưa họ Quách lương gia 

Nhân từ có một hiền hòa không hai 

Vừa gặp buổi trang đài hội yến 

Chầu Lục vào dâng tiến kim bôi 

Trống rung chưa kịp dứt hồi 

Bỗng đâu Chầu Lục sảy rơi chén vàng 

Trên chín bệ Vua cha phật ý 

Nổi lôi đình truyền chỉ chiếu ban 

Kíp đầy Chầu xuống trần gian 

Mười lăm năm lẻ khải hoàn hồi cung 

Nhà họ Quách vốn dòng quốc chỉ 

Kết duyên lành Trần Thị Hồng Mai 

Vào năm kỷ mão tháng hai 

Ngày Mão giờ Mão Trang đài nở hoa 

Vẻ cốt cách da ngà tựa tuyết 

Bóng trăng tròn mặt nguyệt như in 

Mày ngài mắt phượng tóc tiên 

Môi son má phấn lại thêm nõn nà 

 

Bản văn số 2

Hương thơm một triện kính dâng 

Thỉnh mời công chúa Lục Cung ngự về 

Bắc Giang về ngả chín tư 

Lục cung hiển thánh đền thờ trang nghiêm 

Ai lên tới Suối Ngang Bắc Lệ 

Hỏi thăm đền Chầu Lục nơi nao 

Hỏi ra Đền Lũng mà vào 

Trên đền Chầu ngự thấp cao mấy tầng 

Đền thờ lập ở giữa rừng 

Chim kêu vượn hót vang lừng sớm hôm 

Đền Thờ Suối Lục vắt ngang 

Lối xuống Đèo kẻng lối sang Công Đồng 

Đền thờ hoa quả xanh um 

Lẵng la chầu quảy núi Dùm vô qua 

Tức thời về tới Ỷ La 

Nửa đem giờ tý hiện ra Đồng Tiền 

Có phen lên tới tỉnh Tuyên Chín Tư 

Bắc Lệ là miền ngự vui Hữu 

Lũng Châu là nơi cát địa Lục Cung 

Từ dấu khí danh lam 

Anh linh lừng lẫy thượng ngàn 

Đàn tuần tháng Chín Nam Bang khấu đầu 

Khắp hoà Hữu Lũng các Châu 

Sơn Lâm mán thổ quy đầu làm tôi 

Lên chơi Bích Động Thành Giời 

Non cao nghi ngút đền thờ đá rêu 

Trần gian đừng có mà trêu 

Hái măng kiếm củi Chầu đều quở ngay 

Giữ về mới biết linh thay 

Nón xanh hải sảo kêu ngay chầu về 

Cửa đền ngoạn cảnh Giang Khê 

Trên rừng dưới suối sóng ghê bạc đầu 

Dưới sân đền đường tàu xe lửa 

Chạy qua đền về ngả Thất Khê  

Đền Thờ cảnh đẹp xinh ghê 

Sơn Lâm chốn ấy tứ bề phong quang 

Thỉnh Chầu lai giáng bản đền 

Khuông phù đệ tử thiên niên thọ trường

4/5 (2 bình chọn)