Khanh – Wikipedia Tiếng Việt

Khanh (tiếng Trung: ) hay Quan khanh (tiếng Trung: ) là chức quan trong lịch sử phương Đông thời cổ đại.

Lịch sử

[sửa | sửa mã nguồn]

Thời Thương Chu có chức quan Khanh sĩ, quản lý triều chính. Đến thời Tần Hán, các quan viên đứng đầu một cơ quan chủ yếu gọi là Khanh, gồm chín chức vụ gọi chung là Cửu khanh, gồm: Phụng thường (Thái thường), Lang trung lệnh (Quang lộc huân), Vệ úy, Thái bộc, Đình úy, Điển khách (Đại sự lệnh, Đại hồng lư), Tông chính, Trị túc nội sử (Đại tư nông), Thiếu phủ. Trụ sở của Cửu khanh cũng được gọi là Cửu tự.

Từ thời Tam Quốc tới Tùy Đường, quyền lực của Cửu khanh (sau là Thập nhị khanh) bị suy yếu. Thời Bắc Tề, các chức Cửu khanh được thống nhất đổi tên thành các Tự, gồm: Tông chính tự, Thái thường tự, Quang lộc tự, Hồng lư tự, Tư nông tự, Thái phủ tự, Vệ úy tự, Thái bộc tự, Đại lý tự. Quan viên đứng đầu các Tự là một viên Khanh (thường gọi là Tự khanh), cấp dưới gồm Thiếu khanh, Chủ bộ,... Hệ thống Cửu tự (sau là Ngũ tự) từ đó thoát ly khỏi Cửu khanh.

Ở Việt Nam

[sửa | sửa mã nguồn]

Thời Nguyễn:

  • Đại lý tự khanh, Thái thường tự khanh, trật Chánh tam phẩm.
  • Thượng bảo tự khanh, Thái bộc tự khanh, Quang lộc tự khanh, trật Tòng tam phẩm.
  • Hồng lô tự khanh, trật Chánh tứ phẩm.
  • Thượng bảo tào

Thuộc cấp của chức Khanh là Thiếu khanh.

Tham khảo

[sửa | sửa mã nguồn]
  • Tôn Văn Lương (1988). 中國官制史 [Chế độ quan lại Trung Quốc cổ đại] (bằng tiếng Trung). Chiết Giang: Nhà xuất bản Cổ tịch Chiết Giang. ISBN 9789576681158.

Chú thích

[sửa | sửa mã nguồn]
Stub icon

Bài viết liên quan đến lịch sử Việt Nam này vẫn còn sơ khai. Bạn có thể giúp Wikipedia mở rộng nội dung để bài được hoàn chỉnh hơn.

  • x
  • t
  • s
  • x
  • t
  • s
Tổ chức hành chính trung ương thời Nguyễn Minh Mạng
Nội cácBí thư tào  • Biểu bạ tào  • Thừa vụ tào  • Thượng bảo tào
Cơ mật việnBắc ty  • Nam ty
Lục bộ
Bộ BinhẤn ty - Trực xứ  • Khảo công thanh lại ty  • Kinh kỳ thanh lại ty  • Trực tỉnh thanh lại ty  • Võ tuyển thanh lại ty
Bộ CôngẤn ty - Trực xứ  • Công trình thanh lại ty  • Doanh kiến thanh lại ty  • Quy chế thanh lại ty  • Tu tạo thanh lại ty
Bộ HìnhẤn ty - Trực xứ  • Minh hình thanh lại ty  • Kiểm duyệt thanh lại ty  • Bắc hiến thanh lại ty  • Nam hiến thanh lại ty  • Kim chương thanh lại ty
Bộ HộẤn ty - Trực xứ  • Bản lịch thanh lại ty  • Độ chi thanh lại ty  • Bắc kỳ thanh lại ty  • Nam kỳ thanh lại ty  • Kinh trực thanh lại ty  • Thuế hạng thanh lại ty  • Thượng lộc thanh lại ty
Bộ LạiẤn ty - Trực xứ  • Kiểm biện thanh lại ty  • Phong điển thanh lại ty  • Trừng trị thanh lại ty  • Văn tuyển thanh lại ty
Bộ LễẤn ty - Trực xứ  • Giao tiếp thanh lại ty  • Nghi vấn thanh lại ty  • Tân ứng thanh lại ty
Lục tựĐại lý tự  • Hồng lô tự  • Quang lộc tự  • Thái bộc tự  • Thái thường tự  • Thượng bảo tự
Đô sát viện
Lục khoaBinh khoa  • Công khoa  • Hình khoa  • Hộ khoa  • Lại khoa  • Lễ khoa
Thập lục đạoKinh kỳ đạo  • Sơn Hưng Tuyên đạo  • Lạng Bình đạo  • Ninh Thái đạo  • Hải An đạo  • Định Yên đạo  • Hà Ninh đạo  • Thanh Hóa đạo  • An Tĩnh đạo  • Bình Trị đạo  • Nam Ngãi đạo  • Bình Phú đạo  • Thuận Khánh đạo  • Định Biên đạo  • Long Tường đạo  • An Hà đạo
Các viện khácTôn nhân phủ  • Hàn Lâm Viện  • Quốc tử giám  • Quốc sử quán  • Tập hiền viện  • Thông chính sứ ty  • Nội vụ phủ  • Vũ khố  • Khâm thiên giám  • Thái y viện
  • x
  • t
  • s
Quan chế các triều đại quân chủ Việt Nam
Thời kỳ
  • Đinh
  • Tiền Lê
  • Trần
  • Lê sơ
  • Nguyễn
Danh sáchchức quan
  • Án sát
  • Bố chính
  • Cai bạ / Cai bộ
  • Cai cơ
  • Cai đội
  • Cai thuyền
  • Chưởng cơ
  • Chưởng dinh
  • Chưởng doanh
  • Chưởng vệ
  • Đại học sĩ
  • Đề đốc
  • Đô chỉ huy sứ
  • Đô đốc
  • Đốc học
  • Giáo thụ
  • Hiệp trấn
  • Huấn đạo
  • Khanh sĩ
  • Khâm sai
  • Ký lục
  • Lãnh binh
  • Lệnh doãn
  • Lục bộ
  • Ngũ quân Đô đốc
  • Ngũ quân Đô đốc phủ
  • Ngũ quân Đô thống
  • Phò mã
  • Phủ doãn
  • Quản cơ
  • Suất đội
  • Suất thập
  • Tể tướng
  • Thái thú
  • Thứ sử
  • Tam công
  • Thừa tướng
  • Thái giám
  • Thái sư
  • Thái uý
  • Tham hiệp trấn
  • Thượng thư
  • Tiết độ sứ
  • Tổng đốc
  • Trấn thủ
  • Tri châu
  • Tri phủ
  • Tuần phủ
  • Tư đồ
  • Tứ trụ triều đình
  • Văn chức

Từ khóa » Khanh La Ai