Khi Nào Cần Cắt Thắng Lưỡi Cho Trẻ

**Cắt thắng lưỡi là một thủ thuật được sử dụng trong điều trị dính thắng lưỡi ở trẻ. Chỉ định cắt thắng lưỡi tùy thuộc mức độ dính thắng lưỡi nhiều hay ít và có ảnh hưởng đến việc bú, phát âm của trẻ. **

Dính thắng lưỡi ở trẻ là bệnh gì?

Dính thắng lưỡi là tật bẩm sinh nhẹ do dây thắng lưỡi (lớp màng mỏng niêm mạc dưới lưỡi) ngắn và làm hạn chế cử động bình thường của lưỡi. Có khoảng 4 - 5% trẻ sơ sinh bị tật này và thường được phát hiện khi khám, theo dõi sức khỏe định kỳ trong tháng đầu sau sinh hoặc khi tiêm chủng. Tuy nhiên, cũng có trường hợp trẻ được phát hiện bị dính thắng lưỡi trễ hơn sau vài tháng với triệu chứng trẻ bú hoặc phát âm khó, lên cân chậm. Dính thắng lưỡi có thể xảy ra ở mức dính thắng lưỡi nhiều (còn gọi là dính thắng lưỡi hoàn toàn) hoặc dạng dính thắng lưỡi nhẹ (còn gọi là dính thắng lưỡi một phần do thắng lưỡi ngắn).

Dính thắng lưỡi ở trẻ. (Ảnh minh họa)

Phân loại mức độ dính thắng lưỡi

Phân loại mức độ dính thắng lưỡi ở trẻ dựa theo chiều dài thắng lưỡi từ nơi bám ở sàn miệng đến vị trí bám vào lưỡi:

• Mức độ 1: dính thắng lưỡi nhẹ từ 12 - 16mm.
• Mức độ 2: dính thắng lưỡi trung bình từ 8 - 11mm.
• Mức độ 3: dính thắng lưỡi nặng từ 3 - 7mm.
•  Mức độ 4: dính thắng lưỡi hoàn toàn dưới 3mm.

Dấu hiệu dính thắng lưỡi ở trẻ

Những mẹ có con bị dính thắng lưỡi thường than phiền với bác sĩ rằng: núm vú bị đau, trẻ chậm lên cân và bú rất lâu. Dính thắng lưỡi là nguyên nhân làm trẻ gặp khó khăn trong phát âm và ăn uống.

Tùy thuộc lứa tuổi và mức độ dính thắng lưỡi nhiều hay ít, trẻ bị dính thắng lưỡi sẽ có những biểu hiện như:

• Thắng lưỡi ngắn, cử động lưỡi bị hạn chế.
• Đầu lưỡi không thè ra ngoài môi được.
• Đầu lưỡi không thể đụng nóc vòm họng.
• Khi trẻ khóc, đầu lưỡi trẻ hình trái tim do cử động ra phía trước và ra sau của lưỡi bị giới hạn.
• Khi thè lưỡi, đầu lưỡi của trẻ có vẻ phẳng hoặc vuông (đầu lưỡi của trẻ bình thường nhọn).
• Các răng cửa hàm dưới có thể bị nghiêng hoặc hai răng cửa hàm dưới bị hở.
• Trẻ bú khó và phát âm khó khăn.

Khi phát hiện trẻ có những triệu chứng nêu trên, cha mẹ nên đưa trẻ đến khám bác sĩ hoặc Gọi thoại - Gọi video khám từ xa với bác sĩ chuyên khoa Nhi trên hệ thống khám từ xa Wellcare để được đánh giá chính xác mức độ dính thắng lưỡi của trẻ, từ đó, xác định có cần phải phẫu thuật cắt thắng lưỡi hay không. 

Khi nào cần cắt thắng lưỡi cho trẻ?

Chỉ định cắt thắng lưỡi tùy thuộc vào mức độ dính thắng lưỡi nhiều hay ít và có ảnh hưởng đến việc bú, phát âm của trẻ. Phẫu thuật thường chỉ được tiến hành sớm khi thắng lưỡi bị dính nhiều, ảnh hưởng đến việc bú của trẻ. Đối với những trường hợp trẻ bị dính thắng lưỡi ít với dây thắng lưỡi mỏng thì không cần phải can thiệp phẫu thuật.

Những trường hợp dính thắng lưỡi gây phát âm khó thì trẻ nên được bác sĩ Răng Hàm Mặt cùng chuyên viên phát âm đánh giá trước mổ vì ngoài nguyên nhân dính thắng lưỡi còn có những nguyên nhân khác làm trẻ phát âm không rõ.

Kỹ thuật cắt thắng lưỡi tùy thuộc lứa tuổi của trẻ. Đối với trẻ dưới 3 tháng tuổi, đầu trẻ được giữ chặt có thể chỉ bôi hoặc tiêm thuốc tê và dùng dao điện cắt thắng lưỡi. Trẻ có thể được bú ngay sau khi cắt thắng lưỡi. Đối với trẻ lớn hơn, trẻ có thể cắt thắng lưỡi dưới gây tê hay gây mê, dùng máy cắt đốt hay dao mổ để cắt thắng lưỡi sau đó khâu lại đợi vài tuần sau vết thương mới lành.

BS Lê Minh Thượng

Bệnh viện Nhi Đồng 1