Khi Nỗi Cô độc được đồng Hành...

Hotline phát hành: (028) 44558686 - 0909545219
subscribe Tuổi Trẻ Cuối Tuần số 48-2025: Muốn trắng yên ả là rất khó Ngày xuất bản: 11/12/2025 subscribe Kỳ báo Khi nỗi cô độc được đồng hành... VỸ ANH 13/08/2013 09:08 GMT+7

TTCT - Có những quyển sách không dành cho người khác mà là để tác giả giải tỏa những tâm tư, mất mát riêng mình. Nhưng rồi tác phẩm trở nên phổ quát vì nó hoàn toàn độc đáo và riêng tư. Đó là trường hợp đối với The Invention of Solitude (*) của nhà văn Mỹ Paul Auster.

Phóng to

Trong một trả lời phỏng vấn (**), Paul Auster thú nhận ông viết Khởi sinh của cô độc để giải tỏa “những tang tóc và mất mát riêng mình, vì thế những chi tiết trong quyển sách rất độc đáo và riêng tư”. Và như thế, hồi ký - tự truyện Khởi sinh của cô độc là hồi ức về người cha đã khuất của ông (trong phần 1: Chân dung một người vô hình) và những mảnh ký ức chắp vá của đứa con Paul Auster, năm nay đã 76 tuổi (phần 2: Sách của ký ức).

“...Tôi… tìm đọc Khởi sinh của cô độc vào lúc mà chính tôi cảm thấy nhu cầu lục lọi lại quá khứ, một quá khứ tưởng chừng như đang tuột khỏi tay mình. Đọc quyển sách này đối với tôi là một sự cứu rỗi”.

GS ngô bảo châu

Trong mắt Paul Auster, cha ông là một người dị biệt và cô lập với xã hội. Luôn có một bức tường cản ngăn người cha với thế giới bên ngoài, giúp người cha thấy yên lòng trong sự cô độc an toàn của chính mình, cô độc theo lối thoái lui. Sự ra đi của người cha, đối với Paul Auster, không chỉ được xem như một mất mát hiển nhiên của tình phụ tử, mà còn đánh thức cảm quan của nhà văn về sự thế chỗ, sự tiếp nối, ở hình ảnh người cha và con trai.

Khi người cha qua đời, người con trai trở thành cha của chính con trai mình. Anh nhìn vào con trai và thấy bản thân mình trong gương mặt của cậu bé. Anh tưởng tượng về điều cậu bé thấy khi nhìn vào anh và thấy mình biến thành cha của mình trước đây”. Cái chết của cha đánh vào Auster nhận thức rõ ràng về vòng tuần hoàn khắc nghiệt của thời gian, về vai trò và sự chuyển đổi giữa hai vị thế người cha - con trai, và về gánh nặng phải khắc họa lại chân dung của một người không còn nữa.

Đó là khi ký ức, như một thực thể sống, nuốt chửng nhà văn và buộc ông phải tìm ra một sợi dây liên kết giữa những mảnh ghép rời rạc của quá khứ, giữa những câu chuyện vốn dĩ sẽ là vô nghĩa và phi lý nếu đứng một mình. Trong sự ghép nối đó, sức mạnh phi thường của ký ức càng trở nên rõ ràng, và hơn thế nhà văn có thể nhìn cái chết như một định nghĩa khởi điểm của sự sống, và xem sự cô độc như một người bạn đồng hành không thể tách rời.

Trong phần hai là những trải nghiệm rời rạc của bản thân, xen vào đôi chỗ là những đoạn luận bàn về triết lý và sự thấu cảm của Paul Auster đối với những câu chuyện và những quyển sách khác. Ban đầu khi viết về cha, nhà văn xưng “tôi”, nhưng đến khi viết về chính mình thì ông lại tự gọi mình là A., biến mình thành một nhân vật tách biệt, nói về bản thân như nói về một người khác.

Theo ông thì đó là “làm bản thân mình biến mất để có thể tìm thấy bản thân mình trong đó”. Những mẩu ký ức của A. nhìn chung không có sự liên kết trực tiếp về mặt không gian, thời gian, giống như một kiểu tơ nhện của ý nghĩ, một ý nghĩ này dẫn dắt tới một ý nghĩ khác (tác giả ví đó như là một người đi lang thang từ con đường này đến con đường khác và thành ra lạc đường, kể cả khi đích đến rất gần).

Khi thêm vào những đoạn tóm tắt hoặc đoạn trích từ truyện cổ tích Ngàn lẻ một đêm, câu chuyện của Pinocchio, Kinh thánh và thần thoại Hi Lạp, sự liên kết của mạng ý nghĩ, ký ức và trí tuệ càng trở nên dày đặc hơn, đầy phi lý lẫn chất vấn. Dù là viết về ai và điều gì, những câu chuyện của Paul Auster luôn quay lại luận bàn về niềm cô độc. Đối với ông, “mỗi cuốn sách là một hình ảnh của sự cô độc”.

Như vậy, việc đọc hay dịch một quyển sách tương tự với việc bước vào nỗi cô độc của một người khác. Ngay tại đây sự biến hóa đã diễn ra, “vì một khi sự cô độc bị xâm phạm, một khi nỗi cô độc đã được người khác tiếp sức, thì đó không còn là nỗi cô độc nữa mà trở thành một sự đồng hành”. Khi ấy ông kết luận “ta có thể vừa đơn độc vừa không đơn độc trong một khoảnh khắc”.

Paul Auster xem cô độc là một sự thật không thể tránh khỏi, nhưng đồng thời cũng tin rằng ký ức giúp người ta thoát khỏi cô đơn, vì bản thân sự hồi tưởng là một cách đắm chìm vào một dạng ký ức chung, một dạng lịch sử, nơi mà “người ta vừa là một thành tố vừa là nhân chứng, vừa là một phần vừa tách rời ra”.

Chính nhờ những ký ức rất riêng tư, độc đáo mà Khởi sinh của cô độc mới giúp độc giả liên hệ những câu chuyện trong tác phẩm với kinh nghiệm cá nhân, khiến quyển sách trở thành niềm an ủi cho nhiều độc giả. Nhiều người sau khi đọc tác phẩm đã viết thư cảm ơn nhà văn giúp họ vượt qua sự mất mát và cô đơn (**).

______________

(*): The Invention of Solitude - Paul Auster, bản tiếng Việt: Khởi sinh của cô độc - Phương Huyên dịch, NXB Trẻ ấn hành tháng 7-2013.(**): Trong trả lời phỏng vấn tác giả Hungary Levai Balazs, Thế giới là một quyển sách mở, Nhã Nam và NXB Văn Học, 2009, T.57.

  • Tags:
  • Đọc sách cùng bạn
  • Paul Auster
  • Khởi sinh của cô độc
VỸ ANH Tin liên quan Cloud Dancer: Muốn trắng yên ả là rất khó

Cloud Dancer: Muốn trắng yên ả là rất khó

  • PHẠM PHONG
  • 17/12/2025
  • 2379 từ
Thế giới ngầm chiêu mộ ngoài ánh sáng

Thế giới ngầm chiêu mộ ngoài ánh sáng

  • HOA KIM
  • 17/12/2025
  • 2859 từ
Đại dương lệch nhịp

Đại dương lệch nhịp

  • TRỌNG NHÂN
  • 17/12/2025
  • 1926 từ
Khoe gu âm nhạc: Vui thôi, đừng 'thượng đẳng'

Khoe gu âm nhạc: Vui thôi, đừng 'thượng đẳng'

  • PHAN BẢO
  • 17/12/2025
  • 2425 từ
Hiểm họa của việc hẹn hò cấp trên

Hiểm họa của việc hẹn hò cấp trên

  • KHÁNH NGUYÊN
  • 17/12/2025
  • 899 từ
Năm qua ta đã làm gì

Năm qua ta đã làm gì

  • TỊNH ANH
  • 17/12/2025
  • 920 từ
Lên mạng thời nay: Tránh 'thối não', gặp 'khích nộ'

Lên mạng thời nay: Tránh 'thối não', gặp 'khích nộ'

  • TRÚC ANH
  • 17/12/2025
  • 1031 từ
Một thế hệ đọc

Một thế hệ đọc

  • KHÁNH LINH
  • 14/12/2025
  • 1809 từ
Căn nhà cho người yếu thế: Luật pháp, chính sách và đạo đức

Căn nhà cho người yếu thế: Luật pháp, chính sách và đạo đức

  • LIÊN THẢO
  • 14/12/2025
  • 1331 từ
Khi FIFA diễn quá sâu

Khi FIFA diễn quá sâu

  • HUY ĐĂNG
  • 13/12/2025
  • 1355 từ
SEA Games cho qua chuyện?

SEA Games cho qua chuyện?

  • HUY THỌ
  • 13/12/2025
  • 435 từ
Kịch bản Đài Loan 2027?

Kịch bản Đài Loan 2027?

  • DANH ĐỨC
  • 13/12/2025
  • 2333 từ
Ukraine: Hành xử kiểu Mỹ

Ukraine: Hành xử kiểu Mỹ

  • THANH TUẤN
  • 13/12/2025
  • 1834 từ
Thiên tai và chiếc ghế của tổng thống

Thiên tai và chiếc ghế của tổng thống

  • NGUYỄN THÀNH TRUNG
  • 13/12/2025
  • 1702 từ
Nếu cứu trợ đến trước thiên tai

Nếu cứu trợ đến trước thiên tai

  • HẢI MINH
  • 13/12/2025
  • 1334 từ
Bình luận Xem thêm Gửi bình luận Bình luận (0)

Hiện chưa có bình luận nào, hãy là người đầu tiên bình luận

Xem thêm bình luận
    Nữ Việt Nam thua Philippines trên chấm luân lưu, vuột HCV SEA Games 33 Nữ Việt Nam thua Philippines trên chấm luân lưu, vuột HCV SEA Games 33
    • HOÀI DƯ
    • 17/12/2025

    Tối 17-12, tuyển nữ Việt Nam đã để thua Philippines 5-6 trên chấm luân lưu (hòa 0-0 sau 120 phút thi đấu) ở trận chung kết SEA Games 33.

    Trưởng ban trọng tài HFF: 'Trọng tài đã tước bỏ bàn thắng rất đẹp của tuyển nữ Việt Nam' Trưởng ban trọng tài HFF: 'Trọng tài đã tước bỏ bàn thắng rất đẹp của tuyển nữ Việt Nam'
    • HOÀI DƯ
    • 17/12/2025

    Ông Hoàng Ngọc Tuấn, Trưởng ban trọng tài Liên đoàn Bóng đá TP.HCM (HFF), đã nói như vậy với Tuổi Trẻ sau khi chứng kiến bàn thắng bị khước từ một cách oan uổng của tuyển Việt Nam.

    Video: Trọng tài từ chối bàn thắng hợp lệ của đội tuyển nữ Việt Nam Video: Trọng tài từ chối bàn thắng hợp lệ của đội tuyển nữ Việt Nam
    • ANH HÀO
    • 17/12/2025

    Từ một tình huống phối hợp đẹp mắt, Bích Thùy tung cú đánh đầu hiểm hóc, ghi bàn cho tuyển nữ Việt Nam. Nhưng bàn thắng hợp lệ này đã bị trọng tài người Lào từ chối khó hiểu.

    Trước phiên tòa phúc thẩm, cựu chủ tịch Tập đoàn Thuận An nộp thêm 47 tỉ Trước phiên tòa phúc thẩm, cựu chủ tịch Tập đoàn Thuận An nộp thêm 47 tỉ
    • THÂN HOÀNG
    • 17/12/2025

    Bị tòa sơ thẩm tuyên phạt 10 năm 6 tháng tù, cựu chủ tịch Tập đoàn Thuận An Nguyễn Duy Hưng kháng cáo xin giảm án. Trước khi phiên tòa phúc thẩm diễn ra, ông Hưng nộp thêm 47 tỉ khắc phục vụ án.

Loading...
Đang tìm kiếm kết quả : ""!
Báo vi phạm Chọn lý do vi phạm : Xúc phạm, gây hại người khác Lạc đề Vi phạm pháp luật Vi phạm đạo đức, thuần phong mỹ tục Tố cáo sai sự thật Vi phạm bản quyền Để lộ thông tin cá nhân Spam, rác Lý do khác Ý kiến : Địa chỉ email của bạn: Gửi Email

Vui lòng nhập Email

Email Không đúng định dạng

Họ và tên

Vui lòng nhập Họ & Tên.

Gửi bình luận Bạn vui lòng đợi 0s để tiếp tục comment Bình luận được gửi thành công
  • Bình luận
  • Đăng nhập
  • Đăng ký
  • Đóng lại x
Thông tin bạn đọc Thông tin của bạn đọc sẽ được bảo mật an toàn và chỉ sử dụng trong trường hợp toà soạn cần thiết để liên lạc với bạn.

Vui lòng nhập Tên hiển thị

Vui lòng nhập Email

Email Không đúng định dạng

Lấy mã mới

Vui lòng nhập mã xác nhận.

Gửi bình luận Đóng Bạn đã có tài khoản? Đăng nhập ngay

Vui lòng nhập Email

Email Không đúng định dạng

Mật khẩu không đúng.

Thông tin đăng nhập không đúng.

Tài khoản bị khóa, vui lòng liên hệ quản trị viên.

Có lỗi phát sinh. Vui lòng thử lại sau.

Quên mật khẩu? Đăng nhập Hoặc đăng nhập bằng:

Vui lòng nhập Tên của bạn.

Vui lòng nhập Email

Email Không đúng định dạng

Mật khẩu phải có ít nhất 6 kí tự.

Xác nhận mật khẩu không khớp.

captcha Lấy mã mới

Mã xác nhận không đúng.

Có lỗi phát sinh. Vui lòng thử lại sau.

Khi bấm "Đăng ký" đồng thời bạn đã đồng ý với điều khoản của toà soạn Đăng ký Hoặc đăng ký bằng: captcha Lấy mã mới

Mã xác nhận không đúng.

Có lỗi phát sinh. Vui lòng thử lại sau.

Hoàn tất Email (*)

Vui lòng nhập Email

Email Không đúng định dạng

Họ và tên (*)

Vui lòng nhập Họ & Tên.

Ý kiến của bạn (*)

Vui lòng nhập Ý kiến của bạn.

captcha Lấy mã mới

Mã xác nhận không đúng.

Có lỗi phát sinh. Vui lòng thử lại sau.

Gửi ý kiến

Từ khóa » Khởi Sinh Của Cô độc