Khô Cổ Họng Là Bệnh Gì? Nguyên Nhân, Triệu Chứng Và Cách điều Trị

Cổ họng bị khô là triệu chứng phổ biến mà hầu hết mọi người đều chủ quan. Tuy nhiên, khô họng kéo dài tiềm ẩn nguy cơ mắc nhiều bệnh lý khác nhau, ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe. Vậy hay bị khô cổ họng là bệnh gì? Cùng Nha khoa Paris theo dõi bài viết dưới đây để tìm hiểu rõ hơn nhé!

• 1. Hay bị khô cổ họng là bệnh gì
  • 1.1. Do dị ứng
  • 1.2. Thở bằng miệng khi ngủ
  • 1.3. Mất nước
  • 1.4. Cảm lạnh
  • 1.5. Bệnh cúm
  • 1.6. Tăng bạch cầu đơn nhân nhiễm khuẩn
  • 1.7. Trào ngược axit
  • 1.8. Viêm amidan
  • 1.9. Viêm họng liên cầu khuẩn
• 2. Biến chứng của khô cổ họng
• 3. Phương pháp chẩn đoán bệnh khô họng
• 4. Cách chữa trị dứt điểm khô cổ họng
  • 4.1. Uống đủ nước
  • 4.2. Tránh thức uống khử nước vào buổi tối
  • 4.3. Điều trị bệnh đường hô hấp
  • 4.4. Điều trị khô họng mạn tính và ảnh hưởng của thuốc
  • 4.5. Cải thiện không gian phòng ngủ
• 5. Khô cổ họng khi nào cần gặp bác sĩ
• 6. Biện pháp phòng ngừa khô cổ họng

1. Hay bị khô cổ họng là bệnh gì

Hay bị khô cổ họng có thể xảy ra do những bệnh lý sau: dị ứng, thở bằng miệng khi ngủ, mất nước, cảm lạnh, bệnh cúm, tăng bạch cầu đơn nhân nhiễm khuẩn, trào ngược axit và viêm họng liên cầu khuẩn (1).

1.1. Do dị ứng

Dị ứng xảy ra khi cơ thể phản ứng với các yếu tố từ môi trường như phấn hoa, cỏ, lông động vật, mạt bụi, thực phẩm,… Những yếu tố này được gọi là dị nguyên.

Khi dị nguyên xâm nhập vào cơ thể của người có cơ địa dễ dị ứng sẽ kích hoạt sự sản xuất kháng thể IgE đặc hiệu với dị nguyên đó. IgE sau đó gắn vào bề mặt của các tế bào mast (tế bào bảo vệ cơ thể khỏi bệnh tật và hỗ trợ quá trình lành vết thương) và kích thích chúng giải phóng histamin cùng các chất trung gian hóa học khác. Những chất này gây ra các phản ứng dị ứng của cơ thể.

Ngoài triệu chứng khô họng, dị ứng còn có thể gây ra:

– Ho và hắt hơi

– Nghẹt mũi và chảy nước mũi

– Ngứa da, miệng, hoặc mắt

Dị ứng gây khô cổ họng

1.2. Thở bằng miệng khi ngủ

Hơi thở bằng miệng khi ngủ là nguyên nhân khiến cổ họng bạn bị khô vào buổi sáng. Khi không khí đi qua miệng sẽ làm mất đi độ ẩm tự nhiên của niêm mạc họng, dẫn đến tình trạng khô nước bọt. Không chỉ gây ra cảm giác khô rát cổ họng, việc thở bằng miệng khi ngủ còn khiến bạn mệt mỏi khi thức dậy, có thể gây hôi miệng và thậm chí là ngáy.

Ngoài ra, những người bị cảm lạnh, cảm cúm, viêm xoang dị ứng thường có xu hướng thở bằng miệng do tình trạng niêm mạc mũi xung huyết tạm thời, viêm xoang mãn tính, tắc nghẽn mũi mãn tính, polyp mũi hoặc các khối u khác.

1.3. Mất nước

Cảm giác khô cổ họng có thể là dấu hiệu của tình trạng mất nước. Nguyên nhân gây mất nước có thể do không uống đủ nước, ra nhiều mồ hôi hoặc bị sốt cao. Khi cơ thể không được cung cấp đủ nước, quá trình bài tiết giảm, dẫn đến việc sản xuất nước bọt giảm và gây khô miệng và cổ họng.

Ngoài việc cảm thấy khô rát cổ họng, mất nước còn gây ra các triệu chứng khác như:

– Khát nước

– Đi tiểu ít và nước tiểu màu sẫm

– Chóng mặt

– Thường xuyên thấy mệt mỏi

Cảm giác khô cổ họng có thể là dấu hiệu của tình trạng mất nước

1.4. Cảm lạnh

Cảm lạnh là bệnh lý do nhiễm virus rất phổ biến và có thể do nhiều loại virus gây ra. Bệnh có thể dẫn đến cảm giác khô, ngứa và đau rát ở cổ họng. Ngoài ra, những người bị cảm lạnh thường có các triệu chứng như: ho, chảy nước mũi, tắc nghẽn mũi, hắt hơi, sốt nhẹ, đau nhức cơ thể,…

1.5. Bệnh cúm

Khô họng có thể là dấu hiệu của bệnh cúm. Tương tự như cảm lạnh, cúm cũng do virus gây ra, thường là các chủng virus cúm A và cúm B.

Các triệu chứng cúm thường bắt đầu xuất hiện sau khoảng hai ngày kể từ khi tiếp xúc với virus. Các biểu hiện của cúm thường nghiêm trọng và kéo dài hơn cảm lạnh, bao gồm sốt, ớn lạnh và đau nhức cơ bắp.

Thông thường, bệnh cúm sẽ tự khỏi sau khoảng 5 – 7 ngày, nhưng điều quan trọng là người bệnh cần được nghỉ ngơi đầy đủ.

1.6. Tăng bạch cầu đơn nhân nhiễm khuẩn

Bệnh bạch cầu đơn nhân do virus Epstein-Barr (EBV, herpesvirus type 4) gây ra. Bệnh lây lan qua các chất dịch cơ thể, đặc biệt là nước bọt, nên thường được gọi là “bệnh hôn.”

Những người mắc bệnh này thường trải qua các triệu chứng như sốt cao, đau họng, sưng hạch bạch huyết ở vùng cổ và nách, và cảm giác khô, ngứa, đau rát ở cổ họng. Các dấu hiệu của bệnh thường kéo dài từ 2 đến 4 tuần, nhưng trong một số trường hợp, thời gian phục hồi có thể lâu hơn.

1.7. Trào ngược axit

Trào ngược dạ dày thực quản xảy ra khi axit dạ dày được tiết ra quá nhiều và dịch vị dư thừa trào ngược vào thực quản. Khi axit tiếp xúc với thực quản, bạn có thể trải qua các triệu chứng như ợ nóng, giọng nói trở nên khàn, hôi miệng và cảm giác khô rát ở cổ họng.

1.8. Viêm amidan

Viêm amidan là tình trạng nhiễm trùng xảy ra ở hai khối mềm phía sau cổ họng, thường do virus hoặc vi khuẩn gây ra, dẫn đến sưng đỏ amidan và gây khô họng.

Khi cơ thể bị tấn công bởi các tác nhân gây bệnh về đường hô hấp (như vi khuẩn, virus…), amidan tiết ra kháng thể và lympho bào để chống lại. Tuy nhiên, khi các tác nhân này xâm nhập và tấn công mũi họng ồ ạt, amidan phải hoạt động quá mức, dẫn đến viêm sưng.

Ngoài cảm giác khô, ngứa và đau họng, các triệu chứng phổ biến khi viêm amidan gồm có:

– Khàn giọng, khó nuốt

– Hơi thở có mùi khó chịu

– Amidan sưng đỏ, có thể xuất hiện chấm mủ trắng hoặc vàng

– Hạch bạch huyết ở cổ sưng đau

– Sốt, chán ăn và mệt mỏi

1.9. Viêm họng liên cầu khuẩn

Viêm họng liên cầu khuẩn là loại nhiễm trùng ở vùng họng do vi khuẩn streptococcus pyogenes gây ra, và thường có triệu chứng nghiêm trọng hơn viêm họng do virus.

Sau khi bị nhiễm vi khuẩn, các triệu chứng có thể xuất hiện sau 2 đến 5 ngày, bao gồm cảm giác khô, đau rát cổ họng và kèm theo:

– Amidan sưng đỏ hoặc có những mảng trắng

– Sốt cao

– Hạch bạch huyết ở cổ sưng to

– Xuất hiện phát ban

– Cảm giác buồn nôn và nôn

– Nhức mỏi toàn thân

Viêm họng liên cầu khuẩn

2. Biến chứng của khô cổ họng

Khô họng nếu không được điều trị đúng cách có thể dẫn đến các biến chứng nghiêm trọng như (2):

– Viêm phổi hoặc viêm phế quản

– Co thắt đường hô hấp

– Viêm xoang hoặc viêm tai

– Ngưng thở khi ngủ do tắc nghẽn đường thở

– Nhiễm trùng huyết

– Suy nhược cơ thể hoặc thậm chí là tử vong

Biến chứng của khô cổ họng

3. Phương pháp chẩn đoán bệnh khô họng

Để chẩn đoán và xác định chính xác nguyên nhân gây khô họng, bác sĩ sẽ hỏi bạn về các triệu chứng, thời điểm xuất hiện và tiền sử bệnh lý liên quan. Dựa trên thông tin này, bác sĩ sẽ yêu cầu thực hiện một số xét nghiệm để đánh giá tình trạng. Các phương pháp chẩn đoán khô họng bao gồm:

– Xét nghiệm máu

– Nội soi

– Sinh thiết

– Khám lâm sàng

– Theo dõi độ pH của thực quản

4. Cách chữa trị dứt điểm khô cổ họng

Khô cổ họng khi ngủ có thể được cải thiện bằng các biện pháp đơn giản như sau:

4.1. Uống đủ nước

Bạn cần bổ sung từ 1,5 – 2,5 lít nước mỗi ngày tùy vào cân nặng và mức độ hoạt động. Ngoài ra, bạn cũng nên ăn nhiều trái cây và rau xanh để cung cấp thêm vitamin và khoáng chất (3).

Bổ sung từ 1,5 – 2,5 lít nước mỗi ngày

4.2. Tránh thức uống khử nước vào buổi tối

Để ngăn ngừa tình trạng khô họng khi ngủ, bạn nên tránh uống bia, rượu, các loại đồ uống có cồn và những thức uống chứa caffeine như trà và cà phê gần giờ đi ngủ. Những loại đồ uống này có thể làm giảm độ ẩm trong họng và ảnh hưởng đến chất lượng giấc ngủ.

4.3. Điều trị bệnh đường hô hấp

Nếu khô cổ họng khi ngủ là do cảm cúm, viêm mũi dị ứng hoặc viêm họng, hãy điều trị những bệnh này bằng cách:

– Rửa mũi và súc họng bằng nước muối sinh lý để làm dịu và giữ ẩm niêm mạc, đồng thời loại bỏ chất nhầy gây tắc nghẽn

– Sử dụng thuốc kháng viêm không steroid để giảm viêm, sưng và cảm giác khó chịu ở cổ họng

– Xịt mũi để giúp thông thoáng đường thở

– Ngậm viên thuốc viêm họng để làm ẩm cổ họng

– Uống các loại trà ấm như trà hoa cúc hoặc trà mật ong để cảm thấy dễ chịu hơn

4.4. Điều trị khô họng mạn tính và ảnh hưởng của thuốc

Nếu khô họng do tình trạng mãn tính hoặc tác dụng phụ của thuốc, hãy thảo luận với bác sĩ để điều chỉnh loại thuốc đang dùng hoặc bổ sung thuốc và nước súc miệng giúp kích thích tiết nước bọt. Nhai kẹo cao su không đường cũng có thể giúp kích thích tiết nước bọt và bảo vệ răng khỏi sâu.

4.5. Cải thiện không gian phòng ngủ

Để giảm khô cổ họng khi ngủ, bạn có thể:

– Sử dụng máy tạo độ ẩm hoặc đặt một chậu nước nhỏ trong phòng trong những ngày thời tiết khô, hoặc dùng máy lạnh

– Đảm bảo phòng ngủ được vệ sinh sạch sẽ và thông thoáng, tránh ẩm mốc

– Nếu bạn dễ bị dị ứng với bụi, phấn hoa hoặc lông thú cưng, hãy làm sạch phòng thường xuyên và đóng cửa sổ khi ngủ để tránh các tác nhân gây dị ứng

Cải thiện không gian phòng ngủ

5. Khô cổ họng khi nào cần gặp bác sĩ

Khô cổ họng trong thời gian ngắn thường không phải là vấn đề nghiêm trọng. Tuy nhiên, nếu tình trạng này kéo dài hơn 1 – 2 tuần hoặc kèm theo các triệu chứng sau, bạn nên thăm khám bác sĩ (4):

– Khó khăn khi nuốt

– Thở khò khè hoặc khó thở

– Xuất hiện phát ban

– Cảm giác tức ngực

– Cảm giác mệt mỏi kéo dài

– Sốt cao trên 38,3 độ C

6. Biện pháp phòng ngừa khô cổ họng

Để tránh tình trạng khô cổ họng bạn có thể thực hiện những biện pháp sau:

– Đảm bảo uống đủ nước và giữ ẩm cho cổ họng

– Vệ sinh răng miệng trước khi đi ngủ và ngay sau khi thức dậy

– Tránh các yếu tố gây dị ứng như phấn hoa, nấm mốc, bụi bẩn, khói thuốc lá, và hóa chất độc hại

-Cải thiện sức đề kháng bằng cách tập thể dục thường xuyên và ăn uống đầy đủ dinh dưỡng

– Tránh tiếp xúc với những người mắc bệnh truyền nhiễm và đeo khẩu trang ở nơi đông người hoặc bệnh viện

– Đảm bảo vệ sinh cơ thể đúng cách và rửa tay sạch sẽ trước và sau bữa ăn

Nha khoa Paris đã cung cấp thông tin về hay bị khô cổ họng là bệnh gì cũng như cách xử lý hiệu quả. Hy vọng bạn có thể dễ dàng xác định nguyên nhân và chọn được cách khắc phục phù hợp.