Khoa Và Chuyên Khoa (y Học) – Wikipedia Tiếng Việt

Bước tới nội dung

Nội dung

chuyển sang thanh bên ẩn

• Đầu
• 1 Lịch sử chuyên nghiệp hóa y khoa thế giới
• 2 Phân định khoa và chuyên khoa
• 3 Các khoa và chuyên khoa thông thường trên thế giới
• 4 Tham khảo

• Bài viết
• Thảo luận

Tiếng Việt

• Đọc
• Sửa đổi
• Sửa mã nguồn
• Xem lịch sử

Công cụ Công cụ chuyển sang thanh bên ẩn Tác vụ

• Đọc
• Sửa đổi
• Sửa mã nguồn
• Xem lịch sử

Chung

• Các liên kết đến đây
• Thay đổi liên quan
• Trang đặc biệt
• Liên kết thường trực
• Thông tin trang
• Trích dẫn trang này
• Lấy URL ngắn gọn
• Tải mã QR

In và xuất

• Tạo một quyển sách
• Tải dưới dạng PDF
• Bản để in ra

Tại dự án khác

• Wikimedia Commons
• Khoản mục Wikidata

Giao diện chuyển sang thanh bên ẩn Bách khoa toàn thư mở Wikipedia

Bài này không có nguồn tham khảo nào. Mời bạn giúp cải thiện bài bằng cách bổ sung các nguồn tham khảo đáng tin cậy. Các nội dung không nguồn có thể bị nghi ngờ và xóa bỏ. Nếu bài được dịch từ Wikipedia ngôn ngữ khác thì bạn có thể chép nguồn tham khảo bên đó sang đây. (Tháng 6 năm 2023)

Một khoa trong y học là một ngành trong khoa học y học. Một chuyên khoa trong y học là một ngành hẹp nằm trong một khoa. Tùy theo mức độ phát triển hay mức độ quan trọng mỗi quốc gia, mà một chuyên khoa (ngành hẹp) ở nước này có thể coi là một khoa (ngành) ở nước khác. Ở nước ngoài, sau khi hoàn tất chương trình đa khoa tại trường y, các bác sĩ hay bác sĩ phẫu thuật thường nâng cao trình độ học vấn y khoa trong một khoa hay chuyên khoa qua việc hoàn thành thêm chương trình bác sĩ nội trú để trở thành bác sĩ chuyên khoa. Tại Việt Nam, chương trình bác sĩ nội trú còn nhiều hạn chế, thay vào đó, sau một thời gian làm việc trong chuyên ngành nhất định, bác sĩ có thể hoàn thành chương trình chuyên khoa 1, chuyên khoa 2 để trở thành bác sĩ chuyên khoa 1 hay bác sĩ chuyên khoa 2.

Lịch sử chuyên nghiệp hóa y khoa thế giới

[sửa | sửa mã nguồn]

Phân định khoa và chuyên khoa

[sửa | sửa mã nguồn]

Các khoa và chuyên khoa có thể phân định dựa theo 4 trục:

• Ngoại khoa hay nội khoa
• Độ tuổi của bệnh nhân
• Chẩn đoán hay trị liệu
• Dựa trên cơ quan hay dựa trên kĩ thuật (Organ-based or technique-based)

Từ xưa đến nay, trục phân chia quan trọng nhất luôn là cách chia giữa nội khoa và ngoại khoa. Ở ngoại khoa, các khâu quan trọng của chẩn đoán và điều trị đạt được qua các kĩ thuật đại phẫu. Ở nội khoa, ngược lại, các chẩn đoán và điều trị chính không bao giờ là phương pháp đại phẫu. Ở một số nước, gây mê được coi là một ngành ngoại khoa vì nó rất quan trọng trong các quy trình phẫu thuật, mặc dù chuyên viên gây mê hồi sức không thực hiện bất kì thủ thuật đại phẫu nào.

Đa số khoa và chuyên khoa là dựa trên cơ quan do nhiều bệnh và triệu chứng bắt nguồn từ một cơ quan nhất định. Một số ít còn lại dựa vào một nhóm các kĩ thuật, ví dụ: dựa trên vô tuyến học (lúc đầu chỉ gồm X quang).

Các khoa và chuyên khoa thông thường trên thế giới

[sửa | sửa mã nguồn]

Khoa	Có thể là chuyên khoa của	Độ tuổi bệnh nhân	Chuyên về Chẩn đoán (D) hay trị liệu (T)	Ngoại khoa (S) hay nội khoa (I)	Dựa trên cơ quan (O) hay dựa trên kỹ thuật (T)
Hồi sức tích cực	Gây mê Cấp cứu Nội khoa	Mọi lứa tuổi	T	Cả hai	Cả hai
Bệnh lý học	-	Mọi lứa tuổi	D	Không thuộc cả hai	T
Y học không gian	Y học gia đình	Mọi lứa tuổi	Cả hai	Không thuộc cả hai	Không thuộc cả hai
Bệnh truyền nhiễm	Nội khoa	Tùy nước	T & D	I	Không thuộc cả hai
Chấn thương chỉnh hình	Ngoại tổng quát	Mọi lứa tuổi	T	S	O
Gây mê	Y học gia đình	Mọi lứa tuổi	T	Cả hai	Cả hai
Tâm thần	Y học gia đình	Mọi lứa tuổi	S	I	T
Khoa tâm thần và tâm lý trị liệu cho trẻ em và trẻ mới lớn	-	Nhi	T	I	O
Y học thể thao	Y học gia đình	Mọi lứa tuổi	Cả hai	Không thuộc cả hai	Đa ngành
Sức khỏe cộng đồng	Y học gia đình	Mọi lứa tuổi	Không thuộc cả hai	Không thuộc cả hai	T
Lão khoa	Y học gia đình Nội khoa	Người cao tuổi	T	I	Đa ngành
Dị ứng và miễn dịch học	Nhi khoa hay nội khoa	Mọi lứa tuổi	Cả hai	I	O
Bệnh nghề nghiệp	Y học gia đình Nội khoa	Người lớn	T	I	Đa ngành
Chăm sóc giảm nhẹ	Y học gia đình Nội khoa Nhi khoa	Mọi lứa tuổi	Cả hai	Không thuộc cả hai	Không thuộc cả hai
Ngoại nhi	Ngoại tổng quát	Nhi	T	S	O
Ngoại thần kinh	Ngoại khoa	Mọi lứa tuổi	T	S	O
Phẫu thuật tim mạch - lồng ngực	Ngoại tổng quát	Người lớn	T	S	O
Ngoại tổng quát	-	Tùy nước	T	S	T
Phẫu thuật đại trực tràng	Ngoại tổng quát	Người lớn	Cả hai	S	O
Phẫu thuật thẩm mỹ, tạo hình, phục hồi	Ngoại tổng quát	Mọi lứa tuổi	T	S	O
Phẫu thuật ung thư tổng quát	Ngoại tổng quát	Người lớn	T	S	T
Ngoại lồng ngực	Ngoại tổng quát	Người lớn	T	S	T
Phẫu thuật mạch máu	Ngoại tổng quát	Mọi lứa tuổi	T	S	O
Nhi Tim mạch	Nhi khoa	Nhi	T	I	O
Nội khoa	-	Người lớn	T	I	Không thuộc cả hai
Nội tiết	Nội khoa	Người lớn	T	I	O
Nhãn khoa	-	Mọi lứa tuổi	T	S	O
Nhi khoa	-	Nhi	T	I	Không thuộc cả hai
Nhi Dị ứng	Nhi khoa	Nhi	T	I	O
Nhi huyết học và nhi ung biếu	Nhi khoa	Nhi	T	I	O
Nhi nội tiết và nhi tiểu đường	Nhi khoa	Nhi	T	I	O
Nhi thận	Nhi khoa	Nhi	T	I	O
Nhi tiêu hóa, nhi gan-mật-tụy và nhi dinh dưỡng	Nhi khoa	Nhi	T	I	O
Nhi truyền nhiễm	Nhi khoa	Nhi	T	I	O
Phẫu thuật tạo hình	Ngoại tổng quát	Mọi lứa tuổi	T	S	O
Phổi	Nội khoa	Người lớn	T	I	O
Sản phụ khoa	Sản phụ khoa	Mọi lứa tuổi	T	S	O
Sơ sinh	Nhi khoa	Trẻ sơ sinh	T	I	Không thuộc cả hai
Tai mũi họng (y khoa)	-	Mọi lứa tuổi	T	S	O
Sinh lý học thần kinh lâm sàng	Thần kinh học	Mọi lứa tuổi	D	I	Cả hai
Tiết niệu	Ngoại tổng quát	Mọi lứa tuổi	T	S	O
Khoa tiêu hóa	Nội khoa	Người lớn	T	I	O
Khoa tim mạch	Nội khoa	Người lớn	T	I	O
Thần kinh học	Nội khoa	Người lớn	T	I	O
Thận học	Nội khoa	Người lớn	T	I	O
Vô tuyến học	-	Mọi lứa tuổi	D & T	I	T
Vô tuyến học can thiệp	Vô tuyến học	Mọi lứa tuổi	T & D	Cả hai	Đa ngành
Vô tuyến trị liệu	(Không rõ)	Không rõ	T	Không rõ	T
Vi sinh học	-	Mọi lứa tuổi	D	I	T
Hồi sức cấp cứu	Y học gia đình	Mọi lứa tuổi	Cả hai	Cả hai	Cả hai
Y hạt nhân	-	Mọi lứa tuổi	D & T	I	T
Y tế công cộng	-	Mọi lứa tuổi	Không thuộc cả hai	Không thuộc cả hai	T
Nhi respiratory medicine	Nhi khoa	Nhi	T	I	O
Nhi thấp khớp	Nhi khoa	Nhi	T	I	O
Dermato-Venereology	-	Mọi lứa tuổi	T	I	O
Neuroradiology	Phóng xạ học	Mọi lứa tuổi	D & T	I	Cả hai
Phẫu thuật miệng - hàm mặt	Nhiều	Mọi lứa tuổi	T	S	O
Physical and Rehabilitation Medicine	-	Người lớn	T	I	Đa ngành
Tin học y tế	-	Mọi lứa tuổi	T & D	Không thuộc cả hai	Đa ngành
Y học nghề nghiệp	-	Tuổi lao động	T	I	Đa ngành
Vascular medicine	Nội khoa	Người lớn	T	I	O

x t s Y học
Các khoa và chuyên khoa	Ngoại khoa Ngoại tim mạch Ngoại lồng ngực Ngoại tiêu hóa Phẫu thuật mắt Ngoại tổng quát Ngoại thần kinh Phẫu thuật miệng & hàm mặt Ngoại chỉnh hình Phẫu thuật bàn tay Tai mũi họng (y khoa) Ngoại nhi Phẫu thuật tạo hình Phẫu thuật sinh dục Ung bướu ngoại khoa Ghép tạng Ngoại chấn thương Ngoại tiết niệu Nam khoa Phẫu thuật mạch máu Nội khoa Dị ứng / Miễn dịch học Nội tim mạch Nội tiết Khoa tiêu hóa Lão Huyết học Bệnh truyền nhiễm Nội thận Nội ung bướu Khoa hô hấp Phong thấp Sản phụ khoa Phụ khoa Ung bướu phụ khoa Thai nhi Sản khoa Sinh lý nội tiết sinh sản và vô sinh Sinh dục Chẩn đoán Các ngành Khoa học chăm sóc sức khỏe Khoa X quang Khoa xạ trị, Y học hạt nhân Bệnh lý học Bệnh lý học giải phẫu, Bệnh lý học lâm sàng, Hóa học lâm sàng, Miễn dịch học, Tế bào bệnh học, Vi sinh học y khoa, Truyền máu Các khoakhác Addiction medicine Adolescent medicine Gây mê Dermatology Disaster medicine Diving medicine (Undersea and hyperbaric medicine) Y học cấp cứu Y học gia đình Bác sĩ đa khoa Hospital medicine Y học chăm sóc tích cực Di truyền học y khoa Thần kinh học Sinh lý thần kinh học lâm sàng Occupational medicine Nhãn khoa Điều trị đau Palliative care Nhi khoa Sơ sinh Vật lý trị liệu và phục hồi chức năng (Physiatry) Y học dự phòng Tâm thần khoa Ung bướu phóng xạ Y học sinh sản Sexual medicine Y học giấc ngủ Y học thể thao Y học cấy ghép Y học nhiệt đới Y học du lịch
Khác	Bác sĩ Tiến sĩ y khoa Cử nhân y khoa, Cử nhân phẫu thuật Doctor of Osteopathic Medicine Allied health Nha khoa Podiatry Veterinary medicine Lịch sử y học Medical education Trường y Personalized medicine

Tham khảo

[sửa | sửa mã nguồn] Lấy từ “https://vi.wikipedia.org/w/index.php?title=Khoa_và_chuyên_khoa_(y_học)&oldid=70128803” Thể loại:

• Chuyên ngành y khoa
• Y học

Thể loại ẩn:

• Hoàn toàn không có nguồn tham khảo