Khoai Mỡ Là Gì? Bạn đã Biết 5 Lợi ích Này Từ Khoai Mỡ?

Củ khoai mỡ là gì?

Khoai mỡ(Dioscorea alata) là một loại khoai thuộc họ Yam- tên gọi chung của một số loài thực vật trong chi Dioscorea tạo thành củ ăn được. Có màu từ tím đến màu kem, trắng trơn. Đôi khi nó bị nhầm lẫn với khoai môn hoặc khoai lang, khoai tím. Khoai mỡ cũng được trồng làm cây lương thực ở khá nhiều nơi trong đó có tỉnh Long An, là một trong những nơi có diện tích khoai mỡ lớn và tập trung nhất. Khoai mỡ là loại dây leo, thân mềm, có sức sống tốt. Tại Việt Nam, Ở Việt Nam, khoai mỡ còn có tên khác là khoai tím, khoai vạc, củ cái, củ mỡ, củ cầm, củ đỏ, củ tía, khoai tía, khoai ngà, khoai long, khoai bướu, khoai trút, khoai ngọt. Xem thêm:

• Tính calories
• Kiến thức về dinh dưỡng
• Khoai lang bao nhiêu calo

Các loại khoai mỡ

 Củ khoai mỡ có nhiều giống như củ mỡ bò, củ mỡ đỏ, củ mỡ năm, khoai mỡ tía, củ mỡ tím, củ mỡ trắng, mỡ trắng nhẵn… Một số giống thuộc loài Dioscorea alata cũng được gọi là củ từ như các giống củ từ rắn, củ từ canh, củ từ trắng, củ từ tía hoặc được gọi là củ vạc như các giống vạc ngà, vạc vồng. Nhưng đặc biệt thường phổ biến hai loại sau 

Khoai mỡ trắng

 Là loại khoai mỡ có ruột màu trắng, có củ khá to so với khoai mỡ tím 

Khoai mỡ tím

Là loại khoai mỡ có ruột màu tím lại chia ra giống tím than và tím bông lau, loại này củ suông, dài, tuy củ nhỏ hơn loại ruột trắng nhưng ăn ngon, khi chế biến thành món ăn màu sắc cũng đẹp hơn nên được thị trường ưa chuộng   

Thành phần dinh dưỡng của khoai mỡ

 Thành phần dinh dưỡng của củ từ bảy giống cây Dioscorea alata đã được xác định. Hàm lượng protein thô trung bình là 7,4%. Tinh bột (75,6-84,3%) là phần chủ yếu của khoai mỡ. Sự khác biệt đáng kể về hàm lượng protein thô và tinh bột đã được quan sát thấy giữa các giống cây trồng. Hàm lượng vitamin C trong củ khoai mỡ dao động từ 13,0 đến 24,7 mg / 100 g trọng lượng tươi. Kết quả cho thấy khoai mỡ là nguồn cung cấp khoáng chất hợp lý. Hàm lượng axit phytic trong khoai mỡ thấp, với giá trị dao động từ 58,6 đến 198,0 mg / 100 g chất khô. Tổng hàm lượng oxalat trong củ khoai mỡ nằm trong khoảng 486-781 mg / 100 g chất khô, nhưng có thể không phải là mối quan tâm về dinh dưỡng vì 50-75% oxalat ở dạng hòa tan trong nước.  

Công dụng của khoai mỡ

 

Tăng cường sức khỏe của phụ nữ sau mãn kinh.

 Khoai mỡ đã được chứng minh là có tác dụng cải thiện tình trạng hormone sinh dục ở phụ nữ sau mãn kinh. Trong nghiên cứu này, hoạt tính estrogen của khoai mỡ đã được kiểm tra và các hợp chất hoạt tính được phân lập và xác định dựa trên sự hoạt hóa phiên mã phụ thuộc phối tử thông qua các thụ thể estrogen. Các chất chiết xuất ethyl acetate của nhiều loài / giống khoai mỡ khác nhau đã được tìm thấy để kích hoạt các thụ thể estrogen alpha và beta ở nhiều mức độ khác nhau. Có khả năng kích hoạt ER-alpha và beta ở người. Những kết quả này cung cấp bằng chứng cơ bản về tác dụng có lợi của khoai mỡ đối với phụ nữ mãn kinh. 

Hoạt động điều hòa miễn dịch

 Dioscorin được phân lập từ khoai mỡ kích hoạt các con đường tín hiệu TLR4 và gây ra biểu hiện cytokine trong đại thực bàoCon đường phát tín hiệu giống thụ thể Toll 4 (TLR4) là rất quan trọng để kích hoạt cả miễn dịch bẩm sinh và thích ứng. TLR4 là một mục tiêu phân tử đầy hứa hẹn cho các loại thuốc điều hòa miễn dịch và chất chủ vận TLR4 có tiềm năng điều trị để điều trị các bệnh miễn dịch và ung thư. 

Hoạt động bảo vệ dạ dày

 Khoai mỡ có 4 loại kháng tinh bột ( resistant starch- RS). bao gồm các sản phẩm thoái hóa của nó, thoát ra khỏi quá trình tiêu hóa trong ruột non. Tinh bột kháng mang lại lợi ích cho sức khỏe con người thông qua việc sản xuất các axit béo chuỗi ngắn , tăng khối lượng vi khuẩn và thúc đẩy vi khuẩn sản xuất butyrate. Tinh bột kháng có một số tác dụng sinh lý tương tự như chất xơ , đó là lý do tại sao nó hoạt động như một loại thuốc nhuận tràng nhẹ và tại sao tiêu thụ nó với liều lượng cao có thể dẫn đến đầy hơi. Trong số bốn mẫu RS được thử nghiệm, nhóm RS3 và RS5 liều cao cho thấy hoạt động tốt nhất. Nghiên cứu này đã báo cáo bốn loại tinh bột bảo vệ dạ dày và cung cấp thông tin hữu ích cho ngành thực phẩm chức năng và dược phẩm. Kết quả đã chứng minh rằng bốn loại RS đã được chứng minh là có hiệu quả đối với tổn thương dạ dày do ethanol gây ra, có thể bằng cách cải thiện stress oxy hóa, tạo ra nhiều SCFA hơn và thúc đẩy quá trình làm rỗng dạ dày.  

Đặc tính bảo vệ tim mạch

 Điều trị DOX dẫn đến giảm đáng kể tỷ lệ giữa trọng lượng tim với trọng lượng cơ thể và nhịp tim, đồng thời làm tăng huyết áp và nồng độ lactate dehydrogenase trong huyết thanh, một dấu hiệu gây độc cho tim, được phục hồi bằng chiết xuất khoai mỡ 

Hoạt tính chống viêm 

  Khoai mỡ là một loại thực phẩm chức năng có giá trị dinh dưỡng và công dụng chữa bệnh cao. Trong y học cổ truyền, củ khoai mỡ được biết là có đặc tính chống viêm Phân tích GC-MS cho thấy sự hiện diện của 13 hợp chất phyto khác nhau như axit hexadecanoic, methyl stearat, cinnamyl cinnamate và squalene trong khoai mỡ. Kết luận Chiết xuất từ khoai mỡ đã điều chỉnh giảm dần các tín hiệu tiền viêm một cách từ từ.  

Chế biến khoai mỡ

 

1. Canh khoai mỡ 

• Bước 1: Khoai mỡ gọt vỏ, lấy dao hoặc muỗng nạo nhỏ.
• Bước 2: Cho đầu hành lá hoặc củ hành xào thịt nêm trước ít gia vị. Cho lượng nước đủ dùng vào nấu, nước sôi hớt bỏ bọt.
• Bước 3: Tiếp đến cho khoai mỡ vào nấu, nêm nếm lại vừa khẩu vị, canh sôi vài lượt tắt bếp
• Bước 4: Cho canh ra tô thêm rau thơm ngò gai và ít tiêu

2. Bánh khoai mỡ chiên giòn

• Bước 1: Lựa khoai mỡ loại củ vừa, củ to quá dễ bị sượng. Gọt vỏ khoai, rửa sạch, cắt miếng vuông nhỏ.
• Bước 2: Xương đuôi heo rửa sạch, bỏ vào nồi ướp hành củ băm, hạt nêm, muối, 1 chút đường tầm 15 phút. 
• Bước 3: Đổ lượng nước vừa ăn vô nồi, bật bếp đun sôi. Khi nước sôi thì vớt bỏ váng cho nước được trong. Hầm khoảng 30 phút. Sau đó trút khoai mỡ vô nấu chín bở ra là được.

Câu hỏi thường gặp

Khoai mỡ có tác dụng gì

• Tăng cường sức khỏe của phụ nữ sau mãn kinh.
• Hoạt động điều hòa miễn dịch
• Đặc tính bảo vệ tim mạch
• Hoạt động bảo vệ dạ dày

Nguồn: https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC7393038/

4.6/5 - (16 votes)