Khương Mai – Wikipedia Tiếng Việt

Phương Liệt
Phường
Hành chính
Quốc gia	Việt Nam
Vùng	Đồng bằng sông Hồng
Thành phố	Hà Nội
Thành lập	10/6/1981[1]
Địa lý
Tọa độ: 20°59′55″B 105°49′33″Đ / 20,998689153113°B 105,82581643578°Đ / 20.998689153112895; 105.82581643578304
Phương Liệt Vị trí phường Phương Liệt trên bản đồ Hà NộiXem bản đồ Hà NộiPhương Liệt Vị trí phường Phương Liệt trên bản đồ Việt NamXem bản đồ Việt Nam
Diện tích	3,20 km²
Dân số (2025)
Tổng cộng	81.977 người
Mật độ	25.617 người/km²
x t s

Phương Liệt là một phường thuộc thành phố Hà Nội, Việt Nam.

Địa lý

[sửa | sửa mã nguồn]

Phường Phương Liệt có vị trí địa lý:[2]

• Phía Đông tiếp giáp phường Tương Mai (ranh giới đi theo đường Giải Phóng)
• Phía Tây tiếp giáp phường Khương Đình (ranh giới đi theo đường quy hoạch ven hồ Đầm Hồng - đường Vương Thừa Vũ)
• Phía Nam tiếp giáp phường Định Công (ranh giới đi theo đường Vành Đai 2.5)
• Phía Bắc tiếp giáp phường Kim Liên (ranh giới đi theo đường Trường Chinh)

Địa chỉ trụ sở các cơ quan

[sửa | sửa mã nguồn]

• Trụ sở Đảng ủy: Lô 9, khu đô thị mới Định Công, phường Phương Liệt[3][4]
• Trụ sở UBND phường: Số 136, phố Nguyễn Ngọc Nại, phường Phương Liệt[5]
• Trung tâm phục vụ hành chính công: Số 136, phố Nguyễn Ngọc Nại, phường Phương Liệt[5][6]
• Công an phường:[7]
  • Trụ sở chính: Số 12D18, khu đô thị mới Định Công, phường Phương Liệt[8]
  • Trụ sở tiếp nhận thủ tục đăng ký xe: Số 128, phố Vọng, phường Phương Liệt[9]

Lịch sử

[sửa | sửa mã nguồn]

Tên gọi: Phường Phương Liệt được đặt theo tên của làng Phương Liệt xưa. Tên cũ của làng là Giáp Cửu, còn có tên nôm là làng Vọng. Các bậc tiền bối đã không chịu để con cháu mai sau phải xếp Giáp thứ 9 nên đã đổi tên làng thành Phương Liệt – trong đó "Phương" nghĩa là thơm; "Liệt" nghĩa là oanh liệt.[10]

Phường Phương Liệt nằm trên đất của làng Phương Liệt xưa. Làng Phương Liệt – hay làng Vọng hoặc làng Giáp Cửu – nằm ở phía Nam kinh thành Thăng Long, thuộc tổng Hoàng Mai, huyện Thanh Trì, phủ Thường Tín, trấn Sơn Nam Thượng.[10] Làng có diện tích lớn, phía bắc giáp cánh đồng làng Kim Liên – tức khu Bệnh viên Da liễu Trung ương và Bệnh viện Việt Pháp Hà Nội ngày nay; phía tây là khu vực Sân bay Bạch Mai cũ – sân bay có nằm trên một phần đất của làng; còn phía đông vượt qua Quốc lộ 1 – hay phố Vọng ngày nay – tới giáp cánh đồng làng Hoàng Mai.[11] Thời Nguyễn, làng có nghề dệt gối, sợi thì mua ở chợ Bờ, Hòa Bình, dệt xong khâu lại nhồi bông mang lên bỏ mối cho các nhà buôn ở phố Hàng Bông. Ngoài nghề dệt gối làng còn làm nông nghiệp.[12]

Năm Đồng Khánh thứ 3 (1888) địa bàn làng thuộc tổng Hoàng Mai, huyện Hoàn Long, tỉnh Hà Nội. Sau khi chiếm Hà Nội, thực dân Pháp lấy đất làng xây đài phát vô tuyến điện – nay là tập thể Đài Tiếng nói Việt Nam ở ngõ 128C phố Đại La – sau đó lại lấy đất làm kho chứa than ở phía đông, cho xây ga Vọng. Ở phía tây bắc, họ lập xưởng đá, làm đường tàu qua đầu làng để chở đá hộc từ Thanh Hóa, Ninh Bình ra nghiền nhỏ, phục vụ cho các công trình xây dựng. Còn phía tây, họ xây sân bay quân sự Bạch Mai. Đoạn quốc lộ 1 chạy qua làng trở thành phố Vọng. Trước đình làng có hai đầm rộng, người Pháp cho tư nhân đấu thấu trồng sen, nuôi cá.[12]

Làng Phương Liệt sau thuộc địa phận phường Phương Liệt, quận Đống Đa. Thuộc địa giới hành chính của phường, ngoài phần đất của làng Phương Liệt cũ còn có một phần đất của làng Định Công Hạ và làng Giáp Bát.

Ngày 21 tháng 12 năm 1974, UBND TP. Hà Nội ban hành Quyết định[13] về việc thành lập tiểu khu Phương Liệt thuộc khu phố Đống Đa.

Tháng 12 năm 1978, UBND TP. Hà Nội ban hành Quyết định[14] về việc sắp xếp tiểu khu Phương Liệt thuộc khu phố Đống Đa.

Năm 1980, tiểu khu Phương Liệt thuộc khu phố Đống Đa.

Ngày 3 tháng 1 tháng 1981, Hội đồng Chính phủ ban hành Quyết định số 3-CP[15] về việc thống nhất tên gọi các đơn vị hành chính ở nội thành, nội thị.

Ngày 10 tháng 6 năm 1981, UBND TP. Hà Nội ban hành Quyết định[1] về việc:

• Đổi tên khu phố Đống Đa thành quận Đống Đa.
• Thành lập phường Phương Liệt thuộc quận Đống Đa.

Ngày 22 tháng 11 năm 1996, Chính phủ ban hành Nghị định số 74-CP[16] về việc thành lập quận Thanh Xuân thuộc thành phố Hà Nội.

Phường Phương Liệt có 102,8 ha diện tích tự nhiên và 13.030 nhân khẩu.

Tính đến ngày 31/12/2024, phường Phương Liệt có diện tích 0,94 km² và quy mô dân số là 26.149 người.[17]

Ngày 16 tháng 6 năm 2025, Quốc hội Việt Nam quyết định sắp xếp toàn bộ diện tích tự nhiên, quy mô dân số của phường Khương Mai, một phần các phường Phương Liệt, Khương Đình, Khương Trung (quận Thanh Xuân) và một phần các phường Thịnh Liệt, Định Công (quận Hoàng Mai) thành phường mới có tên gọi là phường Phương Liệt.[18]

Văn hóa

[sửa | sửa mã nguồn]

• Đình Phương Liệt nằm trên phố Phương Liệt.[19][20]
• Miếu thờ Trạng nguyên Lưu Danh Công.

Giao thông

[sửa | sửa mã nguồn]

Địa bàn phường Phương Liệt có hai đường lớn chạy qua là đường Trường Chinh và đường Giải Phóng, cùng với các phố nhỏ đi qua khu dân cư là phố Phương Liệt, phố Vọng, phố Phan Đình Giót, phố Nguyễn Văn Trỗi, phố Định Công, phố Nguyễn Lân và phố Hà Kế Tấn.

Chú thích

[sửa | sửa mã nguồn]

1. ^ a b Quyết định về việc đổi tên khu phố thành quận và đổi tên tiểu khu thành phường thuộc thành phố Hà Nội.
2. ^ "Chi tiết dự thảo PHƯƠNG ÁN SẮP XẾP CÁC PHƯỜNG của HÀ NỘI". xaydungchinhsach.chinhphu.vn. ngày 28 tháng 4 năm 2025.
3. ^ Địa chỉ cũ: Lô 9, khu đô thị mới Định Công, phường Định Công, quận Hoàng Mai
4. ^ "Thông báo về địa điểm trụ sở làm việc của 126 phường, xã sau sắp xếp thuộc phạm vi quản lý của thành phố Hà Nội" (PDF). UBND TP Hà Nội. ngày 25 tháng 6 năm 2025.
5. ^ a b Địa chỉ cũ: Số 136, phố Nguyễn Ngọc Nại, phường Khương Mai, quận Thanh Xuân
6. ^ Trung tâm Phục vụ hành chính công thành phố Hà Nội. "Hà Nội công khai địa điểm tiếp nhận thủ tục hành chính thuộc UBND 126 xã/phường và 30 điểm tiếp nhận của 12 Chi nhánh thuộc Trung tâm Phục vụ hành chính công Thành phố, thông tin đường dây nóng hỗ trợ người dân, doanh nghiệp".
7. ^ Báo Đại biểu Nhân dân. "Danh sách 126 trụ sở Công an cấp xã thuộc Công an TP. Hà Nội để người dân tới làm căn cước, đăng ký xe".
8. ^ Địa chỉ cũ: Số 12D18, khu đô thị mới Định Công, phường Định Công, quận Hoàng Mai
9. ^ Địa chỉ cũ: Số 128, phố Vọng, phường Phương Liệt, quận Thanh Xuân
10. ^ a b BBT. "Giới thiệu chung phường Phương Liệt". Trang thông tin điện tử phường Phương Liệt. Truy cập ngày 4 tháng 5 năm 2023.
11. ^ Nguyễn Vinh Phúc (2004). Phố và đường Hà Nội. Hà Nội: NXB. Giao thông vận tải. tr. 691.
12. ^ a b Nguyễn Ngọc Tiến (ngày 17 tháng 12 năm 2022). "Làng tôi, năm 1972..." Báo Hànộimới. Truy cập ngày 27 tháng 4 năm 2023.
13. ^ Quyết định về việc thành lập các tiểu khu thuộc các khu phố, thành phố Hà Nội.
14. ^ Quyết định về việc sắp xếp lại các tiểu khu thuộc các khu phố, thành phố Hà Nội.
15. ^ "Quyết định số 3-CP về việc thống nhất tên gọi các đơn vị hành chính ở nội thành, nội thị". Cơ sở dữ liệu quốc gia về văn bản quy phạm pháp luật Trung ương. ngày 3 tháng 1 năm 1981. Bản gốc lưu trữ ngày 7 tháng 8 năm 2024. Truy cập ngày 7 tháng 8 năm 2024.
16. ^ "Nghị định số 74-CP về việc thành lập quận Thanh Xuân, quận Cầu Giấy, thành lập và đổi tên một số phường thuộc thành phố Hà Nội". Thư viện pháp luật. ngày 22 tháng 11 năm 1996.
17. ^ UBND TP. Hà Nội (2025). "Thống kê hiện trạng đơn vị hành chính cấp xã hiện nay của thành phố Hà Nội tính đến ngày 31/12/2024" (PDF). HĐND TP. Hà Nội. Lưu trữ (PDF) bản gốc ngày 30 tháng 5 năm 2025. Truy cập ngày 30 tháng 5 năm 2025.
18. ^ "Nghị quyết số 1656/NQ-UBTVQH15 sắp xếp các ĐVHC cấp xã của thành phố Hà Nội năm 2025". xaydungchinhsach.chinhphu.vn. ngày 20 tháng 6 năm 2025.
19. ^ Thủy Hương (ngày 17 tháng 12 năm 2022). "Đình Phương Liệt". Báo Hànộimới. Truy cập ngày 27 tháng 4 năm 2023.
20. ^ BBT (ngày 13 tháng 6 năm 2014). "Đình Phương Liệt". Cổng thông tin điện tử quận Thanh Xuân. Truy cập ngày 27 tháng 4 năm 2023.

Bài viết thành phố Hà Nội này vẫn còn sơ khai. Bạn có thể giúp Wikipedia mở rộng nội dung để bài được hoàn chỉnh hơn.

• x
• t
• s

x t s Các đơn vị hành chính thuộc thành phố Hà Nội
Phường (51), xã (75)
Phường (51)	Hoàn Kiếm · Ba Đình · Bạch Mai · Bồ Đề · Cầu Giấy · Chương Mỹ · Cửa Nam · Đại Mỗ · Định Công · Đống Đa · Đông Ngạc · Dương Nội · Giảng Võ · Hà Đông · Hai Bà Trưng · Hoàng Liệt · Hoàng Mai · Hồng Hà · Khương Đình · Kiến Hưng · Kim Liên · Láng · Lĩnh Nam · Long Biên · Nghĩa Đô · Ngọc Hà · Ô Chợ Dừa · Phú Diễn · Phú Lương · Phú Thượng · Phúc Lợi · Phương Liệt · Sơn Tây · Tây Hồ · Tây Mỗ · Tây Tựu · Thanh Liệt · Thanh Xuân · Thượng Cát · Từ Liêm · Tùng Thiện · Tương Mai · Văn Miếu – Quốc Tử Giám · Việt Hưng · Vĩnh Hưng · Vĩnh Tuy · Xuân Đỉnh · Xuân Phương · Yên Hòa · Yên Nghĩa · Yên Sở
Xã (75)	An Khánh · Ba Vì · Bất Bạt · Bát Tràng · Bình Minh · Chương Dương · Chuyên Mỹ · Cổ Đô · Dân Hòa · Dương Hòa · Đa Phúc · Đại Thanh · Đại Xuyên · Đan Phượng · Đoài Phương · Đông Anh · Gia Lâm · Hạ Bằng · Hát Môn · Hòa Lạc · Hòa Phú · Hòa Xá · Hoài Đức · Hồng Sơn · Hồng Vân · Hưng Đạo · Hương Sơn · Kiều Phú · Kim Anh · Liên Minh · Mê Linh · Minh Châu · Mỹ Đức · Nam Phù · Ngọc Hồi · Nội Bài · Ô Diên · Phú Cát · Phù Đổng · Phú Nghĩa · Phú Xuyên · Phúc Lộc · Phúc Sơn · Phúc Thịnh · Phúc Thọ · Phượng Dực · Quảng Bị · Quang Minh · Quảng Oai · Quốc Oai · Sóc Sơn · Sơn Đồng · Suối Hai · Tam Hưng · Tây Phương · Thạch Thất · Thanh Oai · Thanh Trì · Thiên Lộc · Thư Lâm · Thuận An · Thượng Phúc · Thường Tín · Tiến Thắng · Trần Phú · Trung Giã · Ứng Hòa · Ứng Thiên · Vân Đình · Vật Lại · Vĩnh Thanh · Xuân Mai · Yên Bài · Yên Lãng · Yên Xuân
Nguồn: Nghị quyết số 1656/NQ-UBTVQH15