Kiến Thức Vật Lý: Hiện Tượng Phản Xạ ánh Sáng Là Gì? - Sen Tây Hồ

Chắc hẳn ai trong chúng ta cũng đều nhìn thấy hoặc đều biết về hiện tượng phản xạ ánh sáng. Ví dụ điển hình nhất đó là hình ảnh ánh trăng chiếu xuống mặt hồ tạo ra những vệt sáng lung linh. Tuy nhiên, hiện tượng phản xạ ánh sáng là gì? và nó xảy ra theo định luật như thế nào lại không mấy ai có thể giải thích được. Vậy mời bạn đọc cùng theo dõi bài viết dưới đây để trả lời.

Hình ảnh ánh sáng từ những tòa nhà phản xạ xuống mặt hồ

Mục lục

• 1 Hiện tượng phản xạ ánh sáng là gì?
• 2 Phân loại phản xạ ánh sáng
• 3 Định luật phản xạ ánh sáng
• 4 Sự phản xạ trên các vật liệu phản xạ ánh sáng

Hiện tượng phản xạ ánh sáng là gì?

Phản xạ ánh sáng là một hiện tượng thường xuyên xảy ra trong đời sống hằng ngày. Đây là một hiện tượng xảy ra cả trong tự nhiên lẫn nhân tạo và có sức ảnh hưởng lớn.

Khi một tia sáng chiếu vào một vật thể bất kỳ, thì tia sáng đó cũng sẽ bị chiếu ngược lại hoàn toàn, hiện tượng này được gọi là phản xạ ánh sáng hoặc có thể hiểu là hiện tượng phản xạ ánh sáng là hiện tượng xảy ra khi chiếu một tia sáng vào gương và bị gương hắt trở lại môi trường cũ.

Ví dụ về hiện tượng phản xạ ánh sáng

Ví dụ: Ta sẽ tiến hành thí nghiệm chiếu tia sáng của đèn pin lên mặt phẳng trên bàn, sau đó ta sẽ thu được một vệt ánh sáng trên tường.

Từ ví dụ trên ta có thể hiểu như sau: Khi ánh sáng của đèn pin chạm vào mặt bàn nhưng bề mặt bàn không hấp thụ năng lượng bức xạ và làm cho sóng ánh sáng bật ra khỏi bề mặt đó.

Thông thường thì các vật thể có bề mặt sáng bóng hoặc được đánh bóng thì có khả năng phản chiếu nhiều ánh sáng hơn so với các vật thể có bề mặt bị xỉn màu hoặc không được đánh bóng.

Vậy màu nào phản xạ ánh sáng tốt nhất? Câu trả lời sẽ là màu bạc. Bạc là kim loại có khả năng phản xạ ánh sáng tốt nhất. Đây là lý do tại sao gương của máy bay được tạo ra bằng cách đặt một lớp kim loại bạc mỏng ở một mặt của tấm kính phẳng.

Phân loại phản xạ ánh sáng

Có 2 loại phản xạ ánh sáng đó là: phản xạ thường xuyên và phản xạ khuếch tán của ánh sáng.

• Phản xạ thường xuyên

Phân loại phản xạ ánh sáng

Phản xạ thường xuyên xảy ra khi có một chùm ánh sáng tới song song và được phản xạ ngược lại song song theo một hướng. Trong trường hợp này, thì các tia tới song song và vẫn luôn song song ngay cả sau khi phản xạ, nó chỉ đi theo một hướng, sau đó xuất hiện từ các bề mặt nhẵn như: gương phẳng hoặc các bề mặt kim loại có độ bóng cao. Do đó, theo hiện tượng trên thì một gương phẳng sẽ tạo ra sự phản xạ ánh sáng thường xuyên.

Do góc tới và góc phản xạ gần bằng hoặc bằng nhau, nên khi một chùm tia song song rơi trên một bề mặt nhẵn thì chỉ được phản xạ dưới dạng một chùm tia sáng song song theo một hướng.

• Phản xạ khuếch tán

Hiện tượng này xảy ra khi một chùm ánh sáng tới song song được phản xạ thành các hướng khác nhau. Trong trường hợp này, thì các tia sáng tới song song không tồn tại song song sau khi phản xạ mà chúng bị tán xạ ra các hướng khác nhau, hiện tượng này còn được gọi là tán xạ không đều hay phản xạ khuếch tán. Các bề mặt gồ ghề như: giấy, bàn, ghế, tường, bìa cứng, phấn và các vật kim loại chưa được đánh bóng thường sẽ gây nên hiện tượng ánh sáng bị khuếch tán. Bởi vì góc tới và góc phản xạ là hoàn toàn khác nhau nên các tia sáng song song khi rơi trên một bề mặt gồ ghề thì sẽ đi theo các hướng khác nhau.

Định luật phản xạ ánh sáng

Nội dung định luật phản xạ ánh sáng là gì?

Nội dung của định luật phản xạ ánh sáng sẽ được phát biểu như sau:

• Khi ánh sáng bị phản xạ, thì tia phản xạ sẽ nằm trong mặt phẳng chứa tia tới và pháp tuyến của gương ở điểm tới.
• Góc phản xạ sẽ bằng góc tới.

Định luật phản xạ ánh sáng được áp dụng cho cả gương phẳng, gương cầu lồi và cầu lõm. Có 2 định luật phản xạ ánh sáng đó là:

• Định luật phản xạ thứ nhất: Theo định luật phản xạ này, thì tia tới hay tia phản xạ tất cả đều nằm trong cùng một mặt phẳng.
• Định luật phản xạ thứ hai: Ở định luật thứ hai, thì góc phản xạ sẽ luôn bằng góc tới.

Ngoài ra, điều quan trọng cần lưu ý đó là khi một tia sáng chiếu lên trên bề mặt gương thì góc tới và góc phản xạ của một tia sáng sẽ bằng 0. Sau đó, tia sáng này sẽ được phản xạ ngược lại bằng với vật.

Sự phản xạ trên các vật liệu phản xạ ánh sáng

• Phản xạ ánh sáng của mắt

Sự phản xạ ánh sáng đối với mắt người

Đối với phản xạ ánh sáng của mắt thì khi chiếu ánh sáng vào mắt người, con ngươi sẽ thu nhỏ lại. Vòng phản xạ ánh sáng sẽ chiếu vào bộ phận nhận sáng chạy theo dây thần kinh thị giác và vào nhân pretectal trong não giữa. Sau đó, nó chạy tắt (không qua trung tâm thị giác) mà vào nhân Edinger – Westphal. Tiếp theo, nó chạy trở ra dây thần kinh vận nhãn chung (thần kinh sọ 3) vào hạch thần kinh mi và chuyền vào làm co cơ mi, dẫn đến thu nhỏ con ngươi. Hiện tượng con ngươi thu nhỏ khi phản xạ với ánh sáng còn được gọi là phản xạ ánh sáng của đồng tử.

• Phản xạ ánh sáng của gương cầu lõm

Phản xạ ánh sáng ở gương cầu lồi và cầu lõm

Gương cầu lõm là loại gương có bề mặt một phần hình cầu và có mặt lõm phản xạ hướng về phía ánh sáng. Gương cầu lõm thì được sử dụng để hội tụ ánh sáng. Gương cầu lõm có thể biến đổi một chùm tia sáng song song thành chùm tia sáng. Từ một chùm tia sáng phân kì hay hội tụ sẽ thành một chùm tia phản xạ song song hoặc từ một chùm tia sáng phân kì thành chùm tia phản xạ hội tụ. Sự phản xạ ánh sáng trên gương cầu lõm khi có ánh sáng mặt trời chiếu vào thì có thể nung nóng vật và đốt cháy vật.

• Sự phản xạ ánh sáng trên gương cầu lồi

Gương cầu lồi là gương có bề mặt là một phần của hình cầu và bề mặt cong phản xạ theo hướng về phía nguồn sáng. Gương có thể biến một chùm tia tới song song thành chùm tia phản xạ phân kì và từ chùm tia tới hội tụ thành chùm tia phản xạ phân kì hoặc song song.

Phản xạ ánh snags là một hiện tượng rất là quen thuộc trong tự nhiên và đã được nghiên cứu ứng dụng vào các lĩnh vực quan trọng của đời sống. Hy vọng bài viết: Hiện tượng phản xạ ánh sáng là gì? sẽ cung cấp thêm cho bạn đọc các kiến thức bổ ích trong cuộc sống.