Kinh Hoàng Những Hủ Tục đau đớn đối Với Trẻ Em Gái ở Châu Phi

Ám ảnh khôn nguôi

Cuộc sống của những em bé gái ở Cameroon là một màn đêm u tối, các em phải chịu đựng nỗi đau thể xác một cách vô cùng đau đớn. Từ những nỗi đau thể xác không thể nào nguôi đã ảnh hưởng rất lớn đến tinh thần của các em. Các em vẫn phải sống, vẫn phải tồn tại và tất nhiên vẫn phải chấp nhận những hủ tục hãi hùng không ai có thể tưởng tượng được.

Mỗi buổi sáng tỉnh dậy, mẹ của Terisia đã nung đỏ một miếng sắt trong bếp lò, Terissia oà khóc, quỳ xuống van xin nhưng cô không thể chống lại những gì mà mẹ cô đang làm với chính cô con gái của bà. Mẹ cô bé thản nhiên lôi miếng sắt nung đỏ trong lò ra và đặt lên ngực Terisia một cách bình thản đến rợn người. Mặc cho cô bé la hét, quằn quại trong đau đớn, bà vẫn không thể nhấc miếng sắt ra mà còn càng nhấn sâu thêm để miếng sắt đốt cháy ngực cô bé càng nhanh, càng sâu càng tốt.

Sau khi một bên ngực của cô bé bị cháy sém thì bà mới chịu lấy miếng sắt ra và công việc đó còn diễn đi diễn lại rất nhiều lần cho đến khi ngực của Terisia không còn hình thù của bộ ngực thì công việc của mẹ cô mới hoàn tất, và đến lúc đó bà mới hoàn toàn yên tâm về cô con gái của mình.

Đau đớn là thế nhưng Terisia cũng như nhiều cô gái khác ở Cameroon vẫn phải chấp nhận và chịu đựng bởi đó là phong tục, đó là truyền thống của đất nước cô. Cũng đã nhiều lần nghĩ đến cái chết hoặc bỏ làng quê, bỏ gia đình để chạy trốn đến một nơi khác nhưng Terisia còn quá nhỏ để có thể làm được những điều quá sức của cô bé. Không còn cách nào khác là cắn răng chịu đựng và chấp nhận số phận không may mắn của mình.

Một lần Terisia cùng chị gái của mình đã bàn cách trốn khỏi nhà để không phải chịu đau đớn khi bộ ngực của mình bị lửa đốt cháy, nhưng chưa kịp thực hiện kế hoạch của mình thì hai chị em đã bị mẹ phát hiện ra. Không những không trốn được mà cô còn bị mẹ mình là ngực sớm hơn, đốt cháy bộ ngực của cô bé từ khi nó mới bắt đầu phát triển. Bà nói với cô rằng, làm như vậy có nghĩa là bà đang dành hết tình yêu thương của mình cho con cái. Chịu đau đớn một chút khi là ngực nhưng các con gái của bà sẽ tránh được những tệ nạn khác, cơ thể con gái bà sẽ không bị những kẻ xấu xa dòm ngó và xâm hại.

Theo những người phụ nữ ở Cameroon thì việc bị xâm hại tình dục sẽ là một nỗi đau, một nỗi nhục đeo đẳng cả cuộc đời của một người phụ nữ. Chính vì vậy mà họ đã không thể nào xoá bỏ được việc làm ghê rợn đối với chính con gái của mình. Nghẹn ngào trong nước mắt, những ký ức về hủ tục là ngực lại dội về, Terisia kể lại có một hôm chiếc “bàn là” thô sơ là một miếng sắt gỉ nóng quá, khiến cô bị bỏng và để lại một vết sẹo vĩnh viễn trên người cô. Vết sẹo trên thân thể cô chưa lớn bằng vết sẹo trong tâm trí. Nó in hằn mà cho đến giờ, khi đã 18 tuổi, Terisia vẫn ám ảnh bởi hủ tục lạc hậu này. Terisia khẳng định rằng, nếu cô có con gái, cho dù hủ tục vẫn còn tồn tại thì cô cũng sẽ không bao giờ làm như vậy với con gái của mình. Cô quá rõ nỗi đau bị là ngực là thế nào nên con gái của cô không đáng để phải chịu đựng nỗi đau đó trong suốt cuộc đời.

Mẹ của Terisia, bà Grace vẫn khăng khăng rằng, đó là phương pháp mà bà đã sử dụng đối với con gái bà trong vài tuần nhằm làm con giảm ham muốn tình dục và… để tránh thai. Trong buổi phỏng vấn với CNN, Terisia đã không ngại ngùng khi kể cô đã có thai khi mới 15 tuổi nhưng đứa bé đã mất khi vừa chào đời. Terisia nói rằng, việc là ngực không hiệu quả như mẹ cô nói. Mọi chuyện vẫn có thể xảy ra, tất cả đều phụ thuộc vào suy nghĩ cũng như quyết định của mỗi người. Không phải cứ là ngực làm cho bộ ngực xấu xí đi thì phụ nữ sẽ không bị xâm hại tình dục, sẽ tránh khỏi việc có thai ngoài ý muốn. Tất cả việc đó đều phụ thuộc vào bản lĩnh của mỗi người. Càng phải chịu đựng sự đau đớn, những cô gái đó càng ham muốn tìm cho mình một con đường sống, tìm cho mình những chỗ dựa vững chắc và tự tin hơn. Trong khi đó, bà Grace thì một mực khẳng định nếu không là ngực thì con gái bà đã mang thai sớm hơn rồi. Bà đã làm đúng và làm tất cả những gì có thể để bảo vệ con gái của mình.

Bà Grace có 4 cô con gái nhưng bà chỉ áp dụng hủ tục là ngực đối với 2 cô con gái đầu. Con gái thứ 3 của bà tránh được bởi ngực cô bé phát triển ở mức độ… tạm chấp nhận cho qua, còn cô út thì vẫn còn bé. Cũng như bà Grace, các bà mẹ khác ở Cameroon đã trải qua cuộc sống khổ cực nếu như lập gia đình sớm nên họ luôn mong muốn con gái mình học hành xong mới tính chuyện gia đình và làm mẹ, vì vậy họ đã áp dụng triệt để phương pháp là ngực này.

Cắt âm vật để khẳng định bản thân

Những ám ảnh đến sự phát triển tâm sinh lý của các em gái khi phải trải qua hủ tục là ngực kinh hoàng này còn được so sánh với tập tục “cắt bì” dã man ở Senegal. Ngay từ khi còn nhỏ, các em bé gái ở đây đã bị gia đình tiến hành một hủ tục mà người dân Senegal cho là rất cần thiết cho việc kết hôn sau này của các cô bé. Aissatou Kande là một trong số 92 triệu trẻ em gái sống ở lục địa đen phải trải qua hủ tục kinh hoàng này. Cô bé bị chính những người trong gia đình mình cắt bỏ âm vật bằng những nhát dao sắc lẹm mà không hề có thuốc gây tê. Những người dân Senegal cho rằng, việc cắt âm vật của các bé gái để khẳng định các cô bé đã trở thành người lớn và đủ điều kiện để kết hôn.

Một nghi thức có tên Sare Harouna được những người phụ nữ có tuổi tiến hành trước lúc bình minh cùng với các nghi lễ truyền thống. Bốn phụ nữ trẻ sẽ giữ chặt tay và chân của những bé gái trong độ tuổi từ 5 đến 7 để một người phụ nữ tiến hành thủ thuật cắt bỏ. Bassi Boiro, một phụ nữ lớn tuổi được giao trách nhiệm tiến hành những nghi lễ ghê rợn đó tại ngôi làng bà sống. Trong nhiều năm, bà sử dụng một con dao truyền lại từ nhiều thế hệ trước để cắt âm vật của các bé gái. Tuy nhiên, con dao đó quá cùn “đến mức không thể cắt được đậu bắp” nên bà chuyển sang sử dụng lưỡi dao cạo để những nhát cắt được sắc ngọt.

Trên thực tế, không ít trẻ em gái đã chết vì nhiễm trùng sau khi phải trải qua hủ tục cắt bỏ âm vật bằng những dụng cụ thô sơ đầy vi khuẩn. Đối với những em gái may mắn hơn, khả năng làm mẹ của các em cũng bị ảnh hưởng nghiêm trọng bởi theo nghiên cứu của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), những người mẹ bị cắt âm vật sẽ sinh con khó khăn và tỉ lệ tử vong khi sinh cao hơn so với những người bình thường. Biết được thực tế là vậy nhưng những người dân nơi đây vẫn tuân theo hủ tục một cách mù quáng, họ luôn nghĩ rằng làm như vậy là bảo vệ được con cái của họ mà họ không biết được nỗi đau mà con cái phải chịu đựng. Không chỉ đau đớn về thể xác mà hậu quả của những hủ tục này còn đeo bám họ đến hết cuộc đời.

Tương lai tươi sáng

Ngay trong ngày cưới, Aissatou Kande tuyên bố cô sẽ không để con gái phải trải qua hủ tục kinh hoàng như mình đã từng phải gánh chịu. Cô sẽ bảo vệ con mình đến cùng khỏi tục lệ cổ xưa đã gieo ám ảnh trong tâm hồn hàng chục triệu cô gái sống trên lục địa đen. Không chỉ riêng bản thân Kande, cha mẹ cô, những người từng chứng kiến con gái mình quằn quại trong đau đớn những năm trước đây cũng đồng tình với cô: “Họ sẽ không bao giờ được phép làm điều đó với cháu gái chúng tôi”. Chỉ vài ngày sau, người đứng đầu ngôi làng của Kande tuyên bố chấm dứt vĩnh viễn hủ tục cắt âm vật của các bé gái.

Năm 2006, một tổ chức phi chính phủ của Đức đã phơi bày những hủ tục này. Trong một phóng sự do kênh truyền hình Current TV của Mỹ thực hiện, một nữ phóng viên người Anh đã được tận mắt chứng kiến cảnh tượng hãi hùng khi một bà mẹ ở Cameroon đang là ngực cho con gái mình. Cô bé là nạn nhân của hủ tục chỉ biết khóc thét lên vì sợ hãi và đau đớn.

Có hơn 200 dân tộc tại Cameroon với nhiều phong tục, tập quán nhưng là ngực thì dân tộc nào tại đất nước này cũng áp dụng.

Một cuộc nghiên cứu cho thấy cứ 4 bé gái ở Cameroon thì có 1 em phải trải qua “cực hình” này. Theo báo cáo năm 2010 của một số tổ chức nhân quyền và trích dẫn từ các bài báo cho thấy: “Số bé gái tại Cameroon là nạn nhân của hủ tục này là rất nhiều, trong số đó nhiều trường hợp để lại hậu quả đáng tiếc cho các em như các vết bỏng, ngực bị biến dạng hay các vấn đề tâm lý”. Hiện nay, các tổ chức từ thiện đã bắt tay vào chiến dịch tuyên truyền cho các bà mẹ ở Cameroon về giáo dục giới tính, trong đó đặc biệt lưu ý không áp dụng là ngực như một giải pháp phòng tránh mang thai ở tuổi vị thành niên. Bác sĩ Sinou Tchana, một bác sĩ phụ khoa ở Cameroon, người đã chứng kiến nhiều bệnh nhân bị phá hủy tuyến vú do chính hủ tục này kể lại: “Có những bà mẹ phải đến bệnh viện để điều trị các vết bỏng vì cầm đá nóng hay chày nung nóng để là ngực cho con”. Một trong số các bệnh nhân của bác sĩ Sinou có một bệnh nhân 23 tuổi đã vật lộn với những cơn đau do vết sẹo trong 14 năm qua sau khi là ngực.

Trong khi đó, đối với tập tục là ngực tại Cameroon, nhiều tổ chức nhân quyền thế giới cũng đã vận động người dân Cameroon không nên tiếp tục áp dụng hình thức gây đau đớn về thể xác và khiếp sợ về tinh thần này nữa bởi nó vi phạm nghiêm trọng quyền con người. Tuy nhiên hủ tục này đang trở nên phổ biến và ảnh hưởng đến tâm sinh lý của ít nhất 25% em gái tại quốc gia châu Phi này.

Còn với hủ tục cắt âm vật của các em bé gái lại có một tín hiệu đáng mừng bởi, phong trào chấm dứt hủ tục cắt bộ phận sinh dục đang lan rộng ở Senegal và nhận được sự ủng hộ mạnh mẽ từ các bộ lạc. Hàng tỉ USD đã được đầu tư cho những chương trình chăm sóc sức khỏe cộng đồng trên toàn thế giới, và một phần không nhỏ trong số đó được sử dụng để giúp loại bỏ hủ tục cắt âm vật ở châu Phi trong những năm gần đây. Ngoài việc tuyên truyền nâng cao nhận thức người dân, các tổ chức chăm sóc sức khỏe của Liên Hợp Quốc đã vận động được cộng đồng người Tostan chiếm đa số ở Senegal chấp thuận loại bỏ hủ tục đã tồn tại từ rất lâu đời này.

Thực tế, luật pháp Senegal đã chính thức cấm việc tiến hành hủ tục này từ hơn một thập kỉ trước, nhưng không đạt được hiệu quả cho đến khi các tình nguyện viên rong ruổi đến từng ngôi làng để vận động người dân. Những chương trình tuyên truyền vận động đang lan mạnh theo cấp số nhân ở Senegal, mở ra tương lai tươi sáng hơn cho những bé gái sinh ra trên lục địa đen. Trước sự phê phán gay gắt của quốc tế, quốc gia ở vùng Sừng châu Phi này đã nhất trí thông qua dự luật cấm cắt âm vật của thiếu nữ này. Theo pháp luật mới quy định, người nào vi phạm sẽ phải đối mặt với 10 năm tù và nếu nạn nhân tử vong sau khi bị “cắt bì” thì thủ phạm sẽ chịu mức án tù chung thân. Các nhà hoạt động nhân quyền đã lên án mạnh mẽ hủ tục này