Kinh Nghiệm Nuôi Dơi - Khuyến Nông Hậu Giang

1. Đặc tính của dơi

- Dơi loài sinh vật hoang dã sống trong thiên nhiên, trọng lượng mỗi con khoảng vài chục gram, loại dơi này chỉ ăn muỗi, bướm, rầy.... Dơi hoạt động vào ban đêm, sáng tìm nơi yên tĩnh để ngủ. Dơi đi ăn vào khoảng 18h – 18h30, khi trời quang đãng. Nếu gặp lúc trời mưa, dơi trú trong chuồng và bay đi ăn khi trời tạnh. Trước khi đi ăn, dơi đầu đàn bay trước một vòng do thám, rồi từng tốp mới bay ra sau.

- Dơi có khả năng đi săn mồi rất xa, có khi hơn 10 km, và đến khoảng 5 giờ sáng mới trở về nơi trú ngụ.

2. Kỹ thuật làm chuồng

2.1. Địa điểm:

- Chọn địa điểm làm chuồng cho dơi sao cho đảm bảo yên tĩnh, kín đáo, đặc biệt cây cối thấp, ít tiếng ồn… chuồng phải đặt ở cặp bờ kênh, mương để dơi uống nước.

- Chuồng phải cao ráo, thoáng mát về mùa hè, ấm về mùa đông và luôn sạch sẽ. Làm sao để nhiệt độ trong chuồng ổn định ở mức 30-32 độ C là tốt nhất.

2.2. Kích thước:

- Kích thước chuồng ngang 5m, dài 7- 9m.

- 04 cột xi mang có chiều cao 6 m, nóc chuồng cao 1,5 m; theo kinh nghiệm thì chuồng lợp lá dơi về nhiều hơn lợp tol. Lá lợp phải là lá dừa nước xé để thời gian sử dụng được lâu hơn. Mái được xốc nóc cẩn thận, tránh gió làm tốc mái, mưa ướt làm dơi phải bỏ chuồng đi nơi khác.

2.3. Nền chuồng: Có thể tráng xi măng hoặc trải lưới cước. Phân dơi rớt xuống đó sẽ được quét thu gom.

2.4. Giá thể để dơi trú ẩn

- Giá thể để cho dơi trú ẩn là loại lá thốt nốt. Với kích thước chuồng như trên có thể sử dụng 300-400 lá thốt nốt

- Chọn những lá khô nhưng còn mới, không mục nát, khi chặt về phải ngâm qua nước trước khi phơi nhằm diệt sạch ấu trùng kiến là kẻ thù của dơi.

Chú ý:

- Nên mua thêm lá dự phòng khoảng 100 lá khi vệ sinh chuồng trại, ta có đủ lá thay

- Để dơi không bị động ổ, phải sử dụng xen kẽ lá cũ và lá mới để dơi không cảm thấy lạ chỗ.

- Cứ khoảng 3-5 ngày phải trèo lên thay những lá bị dính phân dơi và 4-5 tháng phải thay hết toàn bộ lá.

2.5. Cách treo lá làm nơi trú ẩn cho dơi

- Sau khi làm chuồng xong, phía dưới mái chuồng, ta gác cây xuôi dọc theo chiều dài của chuồng, mỗi cây cách nhau khoảng 4-5 tấc để treo lá làm nơi trú ngụ cho dơi.

- Cắt cuống lá chừa lại khoảng 3-5 tấc, rồi đục lỗ cuống lá, nối 5 tàu lá thành một chùm bằng dây kẽm bẻ thành móc và treo vào các cây được thả dọc theo chiều dài của chuồng.

3. Cách thu hút dơi về nuôi:

Để thu hút dơi về ở, ta bắt khoảng từ 10 con dơi mồi bỏ vào 2-3 lồng lưới treo lên chuồng nuôi để dơi mồi phát tiếng kêu dẩn dụ đàn về. Nếu dơi không về, thì khoảng 2 ngày sau ta thả dơi mồi cũ ra, tìm dơi mồi mới khác thay vào cho đến khi có dơi về thì ngưng.

4. Chăm sóc

- Dơi là loài động vật hoang dã, khó tính, thích sống tự do, rất nhạy cảm với hơi người lạ, cũng như những loài vật, côn trùng có khả năng gây hại chúng, nếu động chúng sẽ bỏ đi. Vì vậy, người nuôi phải biết khuyến dụ và bảo vệ chúng, không được bắt chúng trong chuồng nuôi.

- Kẻ thù nguy hiểm đối với dơi là rắn, chim heo, rệp và kiến do đó chúng ta thường xuyên phát hoang bụi rậm, săn bắt chim heo...để hạn chế kẻ thù xâm hại dơi.

- Do dơi thải phân có thể làm dơ lá thốt nốt, cứ khoảng 3-5 ngày là ta phải đem những chùm lá cũ xuống để giặt, phơi khô và thay lại lá mới. Thay lá vào lúc dơi ra khỏi chuồng đi ăn khoảng 18 giờ chiều và thay nhanh trong khoảng 15 phút. Nếu thay không kịp thì thay khoảng 1/3, rồi sau đó thay tiếp, vì dơi sau khi rời chuồng đi kiếm ăn khoảng 15 phút sau lại quay trở về chuồng, nếu gặp người lạ thì dơi sẽ bỏ chuồng đi.

Chú ý: Vườn phun nhiều thuốc bảo vệ thực vật làm dơi chết hoặc là di tản nơi khác.

5. Thu hoạch phân dơi: Dưới chuồng dơi ta căn lưới để thu hoạch phân dơi hàng ngày, nếu không thu hoạch sớm kiến sẽ tha phân, và nếu bị trời mưa phân sẽ chảy ra

Lưu ý:

- Nuôi dơi có thể gây mùi hôi khó chịu, ảnh hưởng đến môi trường xung quanh.

- Dơi có thể gây hại đối với các loại cây ăn trái như nhãn, xoài, mận…