Lan Bắp Ngô: Đặc điểm Và Cách Nhận Biết Từng Loại - Lan Tự Nhiên

Lan Bắp Ngô là loại lan khá đẹp hoa nhỏ nhưng lại có hương thơm nồng nàn. Cùng tìm hiểu một số loại lan bắp ngô phổ biến tại Việt Nam qua bài viết sau

Mục lục nội dung

Một số thông tin về lan Bắp Ngô

Trên thế giới, chi Lan Bắp Ngô có khoảng 13 loài. Phân bố khá rộng rãi ở châu Á ( Ấn Độ, Mã Lai, Philippin ) và châu Phi nhiệt đới. Chi này bao gồm các cây sống phụ sinh, thân mọc dài, nhiều rễ khí sinh, mọc từ các phần trên thân. Nhiều loài mọc khỏe, thân hóa gỗ ở gốc, sống lâu năm, dễ trồng. Cây thích hợp làm cảnh, trồng ở chậu hay cho bám vào vỏ các cây gỗ lớn. Lan Bắp Ngô có dáng cây khá đẹp, màu xanh bóng. Lá thường rất nạc, phẳng hay hơi gấp theo gân giữa dạng hình chữ V. Trông vẻ ngoài cả thân, lá nhìn khá giống 1 cây Vanda.

Lan Bắp Ngô có hoa nở dày đặc xếp thành chùm đơn hay phân nhánh, mọc ra từ nách các lá. Hoa nhỏ bé, có màu vàng hay lốm đốm nâu, cứng bóng và thơm. Cánh đài, cánh tràng giống nhau, thường cong lại. Cánh môi mảnh và nạc, có dạng túi nhỏ, 2 thùy bên hơi cách xa. Cột nhụy rất ngắn,dày. Khối phấn 2, hình cầu có phần chuôi hình dải,dài. Quả nang, thuôn dài và có cuống.

Ở Việt Nam, Chi Lan bắp ngô có khoảng 4 loài, mọc rất phổ biến trong các loại hình rừng thứ sinh từ vùng đồi thấp lên vùng núi cao và từ Bắc xuống Nam. Các loài lan bắp ngô ở Việt Nam đều có dạng sống phụ ( rất ít gặp sống trên đá ). Cây mọc ở khắp nơi, sát gốc các cây gỗ lớn trong rừng.

Lan bắp ngô ráp – Acampe rigida

Loại thứ 2 trong 4 loại lan Bắp ngô của Việt Nam. Loại này rất nhiều người khi mới chơi lan đi mua hay bị người bán lan nói là lan Đai Châu. Loại này thân lá rất to nhưng hoa thì bé bằng móng tay, tuy nhiên hoa lại rất thơm.

Hoa lan bắp ngô ráp

Cách nhận biết lan bắp ngô ráp

Lan to, có thân leo cao đến 80cm, to 1-1,5cm, có bẹ bao, giòn dễ gãy, rễ khí sinh to. Lá có phiến to, dày, dài 17-40cm, rộng 3,5-4cm, đầu tù, có 2 thuỳ không bằng nhau; có đốt trên bẹ. Cụm hoa chùm dài, chia nhánh, có nhiều hoa; hoa có bầu và cuống dài 1cm; phiến hoa mập, dài 1cm, vàng có sọc tía, cánh môi trắng, sau vàng, thuỳ bên có lông ở mặt trên, móng hình chuỳ, xanh xanh. Quả nang dài 5cm, có 6 cạnh. Hoa nở vào mùa thu và kéo dài đến đầu mùa đông.

Cụm hoa lan bắp ngô ráp ngắn hơn lá, cứng, mang hoa xếp sát nhau. Hoa có cánh hoa dày, cứng, xếp úp lên nhau, màu vàng có nhiều đốm vệt màu nâu đỏ. Cánh môi ngắn hơn cánh đài, dày, màu vàng nhạt với nhiều đốm màu nâu đỏ. Hoa nở vào mùa thu. Dưới đây à 1 bông hoa Bắp ngô ráp đột biến – Acampe rigida var alba

Cây mọc trong rừng rậm ở độ cao trung bình. Ra hoa vào mùa thu và kéo dài đến đầu mùa đông. Ở Vân Nam (Trung Quốc), rễ và lá cây được dùng trị đòn ngã tổn thương và gãy xương

Lan Bắp Ngô vàng – Acampe Ochracae

Loài này mọc rất phổ biến trong rừng, nhất là nơi rừng thưa. Cây có thể chịu được khô, nóng, mọc khỏe, sinh trưởng nhanh và cho hoa khá bền. Tuy hoa nhỏ nhưng lại có hương thơm nhẹ, dễ trồng nên được nuôi trồng phổ biến. Hoa nở vào cuối đông đầu xuân (có khi vào dịp tết Nguyên Đán ). Loại lan này cơ bản dân sưu tầm mới chơi vì nó nhỏ, không phổ biến…

Nơi phân bố

Lâm Đồng, Đà Lạt, Vũng Tầu, Côn Đảo, Phú Quốc, Thổ Chu.

Cách nhận biết lan bắp ngô vàng

Phong lan thân cao trên 1 m mọc thẳng đứng, lá mọc đối cách cứng và dài chừng 20-30 cm, 2-3 chùm hoa mọc ở nách lá mỗi chùm có 5-10 hoa, chiều ngang to 1 cm nở vào cuối Đông và đầu Xuân.

Hoa lan bắp ngô vàng

Lan Bắp Ngô cụm ngắn – Acampe Papillosa.

Cây nhỏ bé hơn các loài trên, nhưng thân cũng mọc thẳng khỏe, hóa gỗ ở gốc và có nhiều dễ khí sinh. Lá dày, cứng, phẳng và xếp gấp dọc theo gân chính. lá hơi cong ở đầu và chia 2 thùy đều nhau

Địa điểm phân bố

Loài phân bố rộng ở Ấn Độ, Trung Quốc, Malaysia, Việt Nam. Ở Việt Nam thì có tại Cát bà, Kontum, Daklak, Lâm Đồng, Phước Bình, Đồng Nai.

Cách nhận biết lan bắp ngô cụm ngắn

Cụm hoa nhỏ bé, mang hoa xếp dày đặc trên 1 cuống chung cứng, khô. Thường các hoa xếp tỏa tròng đều và cụm hoa không phân nhánh , nên khi hoa nở có dạng 1 khối dày đặc. Hoa khá bền, cứng và có mùi thơm dịu , cánh hoa màu vàng đậm, có nhìu vệt màu nâu xẫm. Cánh dài và cánh tràng đều nhỏ, giống nhau. Cánh môi màu trắng, dày,thùy giữa kéo dài, 2 thùy bên nhỏ. Mép thùy giữa răn reo, phiến có vết xếp và các vệt màu hồng đỏ. Cột nhị nhụy rất ngắn, dày. Khối phấn tròn đầu và có chuôi dài với gốc hóa nhầy.

Lan Bắp Ngô cụm ngắn có thân ngắn 30-40 cm. Lá dầy và cứng dài 20 cm rộng 3-4 cm. Chùm hoa rất ngắn 2-3 cm, hoa 10-12 chiếc mọc ở đầu chùm to chừng 1.5-2 cm nở vào mùa Thu, có hương thơm.

Hoa lan bắp ngô cụm ngắn

Lan Bắp Ngô nhiều hoa – Acampe multiflora

Cây mọc thành bụi và vươn dài trên vỏ thân các loại gỗ trong rừng ẩm thường xanh. Dáng cây to lớn, cứng, khỏe, gốc thân hóa gỗ với nhiều dễ khí sinh mọc cong dài, cứng . Lá màu xanh bóng, mọc cách đều đặn, phiến là gấp lại theo gân giữa, đầu lá tròn gần đều nhau.

Cụm hoa lan bắp ngô ráp cứng, dài, mọc đối diện với lá, mang theo nhiều hoa xếp thưa. Cánh hoa ( cánh dài và cánh tràng giống nhau ) dày, cứng, xếp úp lên nhau, màu vàng với nhiều đốm nâu đỏ. Cánh môi dày, màu vàng nhạt cũng điểm nhìu vệt nâu đỏ, gốc môi có 1 túi nhỏ, ngắn.

Hoa lan bắp ngô ráp nở vào mùa thu và kéo dài đến đầu đông. Hoa tuy không sặc sỡ nhưng thanh mảnh và có mùi thơm dịu. Dạng cây khỏe,dễ mọc và cho hoa đều mỗi năm, hoa bền do đó dễ thu hái để gây trồng làm cảnh.

Loài này phân bố chủ yếu ở các tỉnh miền núi phía Bắc và vùng núi Nam Trung Bộ. Ngoài ra trên thế giới , chúng còn mọc ở Nam Trung Quốc, dãy núi Hymalaya, Bắc Ấn Độ…

1.634