Lịch Sử 10 Bài 20: Xây Dựng Và Phát Triển Văn Hóa Dân Tộc Trong Các ...

Lịch sử 10 bài 20: Xây dựng và phát triển văn hóa dân tộc trong các thế kỉ X - XVLý thuyết, trắc nghiệm môn Lịch sử lớp 10Bài trướcTải vềBài sauNâng cấp gói Pro để trải nghiệm website VnDoc.com KHÔNG quảng cáo, và tải file cực nhanh không chờ đợi. Mua ngay Từ 79.000đ Tìm hiểu thêm

VnDoc xin giới thiệu bàiLý thuyết Lịch sử lớp 10 bài 20: Xây dựng và phát triển văn hóa dân tộc trong các thế kỉ X - XVvừa được chúng tôi sưu tầm và đăng tải xin gửi tới bạn đọc cùng tham khảo. Bài viết tổng hợp các câu hỏi lí thuyết trong chương trình giảng dạy môn Lịch sử lớp 10. Mời quý thầy cô cùng các bạn tham khảo chi tiết bài viết và tải về tài liệu dưới đây.

Bài: Xây dựng và phát triển văn hóa dân tộc trong các thế kỉ X - XV

• A/ Lý thuyết Lịch sử 10 bài 20
  • I. Tư tưởng, tôn giáo
  • II. Giáo dục, văn hóa, nghệ thuật, khoa học - kĩ thuật
• B/ Trắc nghiệm Lịch sử 10 bài 20

A/ Lý thuyết Lịch sử 10 bài 20

I. Tư tưởng, tôn giáo

Ở thời kỳ độc lập Nho giáo, Phật giáo, Đạo giáo có điều kiện phát triển mạnh.

• Nho giáo
  • Thời Lý, Trần, Nho giáo dần dần trở thành hệ tư tưởng chính thống của giai cấp thống trị, chi phối nội dung giáo dục thi cử song không phổ biến trong nhân dân.
• Đạo Phật
  • Thời Lý - Trần được phổ biến rộng rãi, chùa chiền được xây dựng khắp nơi, sư sãi đông.
  • Thời Lê sơ Phật giáo bị hạn chế.

II. Giáo dục, văn hóa, nghệ thuật, khoa học - kĩ thuật

1. Giáo dục:

• 1070 Vua Lý Thánh Tông cho lập Văn Miếu.
• 1075 tổ chức khoa thi đầu tiên ở kinh thành
• Giáo dục được hoàn thiện và phát triển, là nguồn đào tạo quan chức và người tài.
• Thời Lê sơ, cứ ba năm có một kỳ thi hội, chọn tiến sĩ.
• Năm 1484 dựng bia ghi tên tiến sĩ.
• Từ đó giáo dục được tôn vinh, quan tâm phát triển.
• Tác dụng của giáo dục đào tạo người làm quan, người tài cho đất nước, nâng cao dân trí, giáo dục nho học không tạo điều kiện cho phát triển kinh tế.

Khuê Văn Các - Kiến trúc tiêu biểu của Văn Miếu - Quốc Tử Giám

Bia tiến sĩ khoa thi nho học năm Nhâm Tuất (1442)

2. Phát triển văn học

• Phát triển mạnh từ thời nhà Trần, nhất là văn học chữ Hán. Tác phẩm tiêu biểu: Nam quốc sơn hà, Hịch tướng sĩ, Bạch Đằng giang phú, Bình Ngô đại cáo.
• Từ thế kỷ XV văn học chữ Hán và chữ Nôm đều phát triển.
• Đặc điểm:
  • Thể hiện tinh thần dân tộc, lòng yêu nước, tự hào dân tộc.
  • Ca ngợi những chiến công oai hùng, cảnh đẹp của quê hương đất nước.

3. Sự phát triển nghệ thuật

• Kiến trúc phát triển chủ yếu ở giai đoạn Lý - Trần - Hồ thế kỷ X - XV theo hướng Phật giáo gồm chùa, tháp, đền.Chùa Một cột, chùa Dâu, chùa Phật tích, tháp Phổ Minh..
• Bên cạnh đó có những công trình kiến trúc ảnh hưởng của nho giáo: Cung điện, thành quách, thành Thăng Long,thành Nhà Hồ, tháp Chăm
• Điêu khắc: gồm những công trình chạm khắc, trang trí ảnh hưởng của Phật giáo và Nho giáo song vẫn mang những nét độc đáo riêng.
• Nghệ thuật sân khấu ca, múa, nhạc mang đậm tính dân gian truyền thống.

Nhận xét:

• Văn hóa Đại Việt thế kỷ X - XV phát triển phong phú đa dạng.
• Chịu ảnh hưởng của yếu tố ngoài song vẫn mang đậm tính dân tộc và dân gian.

Chùa Một Cột hay Chùa Mật, chùa Nhất Trụ, còn có tên khác là Diên Hựu tự hoặc Liên Hoa Đài, là một ngôi chùa nằm giữa lòng thủ đô Hà Nội. Đây là ngôi chùa có kiến trúc độc đáo nhất Việt Nam.

Tháp Phổ Minh, cạnh Đền Trần

Thành Nhà Hồ ( hay còn gọi là thành Tây Đô, thành Tây Giai) thuộc địa phận hai xã Vĩnh Tiến và Vĩnh Long, huyện Vĩnh Lộc, ở phía Tây thành phố Thanh Hóa.

4. Khoa học kỹ thuật: đạt thành tựu có giá trị.

• Bộ Đại Việt sử ký của Lê văn Hưu (bộ sử chính thống thời Trần); Nam Sơn thực lục, Đại Việt sử ký toàn thư (Ngô Sĩ Liên).
• Địa lý: Dư địa chí, Hồng Đức bản đồ.
• Quân sự có Binh thư yếu lược.
• Thiết chế chính trị: Thiên Nam dư hạ.
• Toán học: Đại thành toán pháp của Lương Thế Vinh; Lập thành toán pháp của Vũ Hữu.
• Hồ Nguyên Trừng chế tạo súng thần cơ, thuyên chiến có lầu, thành nhà Hồ ở Thanh Hoá.

Đại Việt sử ký của Lê văn Hưu

Hồng Đức Địa đồ - 1490

B/ Trắc nghiệm Lịch sử 10 bài 20

Câu 1. Phật giáo phát triển mạnh mẽ nhất ở nước ta vào thời kỳ nào?

1. Đinh .
2. Tiền Lê.
3. Lý - Trần .
4. Hồ.

Câu 2. Vị vua nào đã cho lập Văn Miếu vào năm 1070?

1. Lý Thái Tổ.
2. Lý Thái Tông.
3. Lý Nhân Tông.
4. Lý Thánh Tông.

Câu 3. Khoa thi đầu tiên được tổ chức vào năm nào?

1. 1070.
2. 1073.
3. 1075.
4. 1077.

Câu 4. Chùa Một Cột được xây dựng dưới thời nào?

1. Tiền Lê.
2. Lý.
3. Trần.
4. Hồ.

Câu 5. Bộ “Đại Việt sử ký” là tác phẩm của ai?

1. Lê Văn Hưu.
2. Lê Hữu Trá.
3. Trần Quang Khải.
4. Trương Hán Siêu.

Câu 6. Tôn giáo nào dưới đây được các vua thời Lý - Trần rất tôn sùng?

1. Nho giáo.
2. Phật giáo.
3. Đạo giáo.
4. Phật giáo và Nho giáo.

Câu 7. Dưới triều đại nào sau đây, Nho giáo đã được tôn sùng là hệ tư tưởng chính thống?

1. Nhà Lý.
2. Nhà Lê.
3. Nhà Hồ.
4. Nhà Trần.

Câu 8. Văn Miếu Quốc Tử giám được thành lập dưới triều đại nào?

1. Nhà Tiền Lê.
2. Nhà Đinh.
3. Nhà Lý.
4. Nhà Hồ.

Câu 9. Nhà nước phong kiến quyết định dựng bia Tiến sĩ ở Văn Miếu vào năm nào?

1. 1070.
2. 1075.
3. 1225.
4. 1484.

Câu 10. Ai được coi là ông tổ của nền sử học Việt Nam?

1. Lê Văn Hưu.
2. Lê Quý Đôn.
3. Ngô Sĩ Liên.
4. Lương Thế Vinh.

Câu 11. Quốc gia Đại Việt tổ chức khoa thi đầu tiên tại kinh thành Thăng Long vào năm nào?

1. Năm 1070
2. Năm 1071
3. Năm 1073
4. Năm 1075

Câu 12. Nhà nước phong kiến Việt Nam cho dựng bia đá khắc tên tiến sĩ ở Văn miếu (Hà Nội) từ bao giờ?

1. Thế kỉ XI – triều Lý
2. Thế kỉ X – triều Tiền Lê
3. Thế kỉ XV – triều Lê sơ
4. Thế kỉ XIV – triều Trần

Câu 13. Tìm hiểu và cho biết tác giả của “Bạch Đằng giang phú” là ai

1. Trần Hưng Đạo
2. Nguyễn Hiền
3. Trương Hán Siêu
4. Phạm Sư Mạnh

Câu 14. Thế kỉ X - XVI, ở Việt Nam Nho giáo dần dần trở thành hệ tư tưởng chính thống của:

1. Nhân dân lao động
2. Những người theo Nho giáo.
3. Tầng lớp trí thức
4. Giai cấp thống trị

Câu 15. Thành tựu tiêu biểu của văn học dân tộc, ra đời từ thế kỉ XI, đến thế kỉ XV gắn liền với các tác giả như Nguyễn Trãi, Lê Thánh Tông, Lý Tử Tấn là

1. Văn học mang tư tưởng Phật giáo
2. Văn học chữ Hán
3. Văn học chữ Nôm
4. Văn học dân gian

Câu 16. Thế kỉ X - XVI, vị trí của Phật giáo trong xã hội Việt Nam như thế nào?

1. Không phổ cập nhưng hòa lẫn với tín ngưỡng dân gian.
2. Giữ vị trí đặc biệt quan trọng và rất phổ biến.
3. Chi phối nội dung giáo dục thi cử song không phổ biến trong nhân dân.
4. Được nâng lên địa vị độc tôn trong xã hội.

Câu 17. Vì sao thời Lý - Trần đạo Phật giữ vị trí đặc biệt quan trọng và khá phổ biến?

1. Vì Phật giáo là một tôn giáo gắn bó với làng quê.
2. Vì Phật giáo vốn đã có từ lâu ở nước ta, đã ăn sâu trong tâm tưởng của người Việt
3. Phật giáo được người Đại Việt tín ngưỡng.
4. Phật giáo là tôn giáo chính thống ở nước ta.

Câu 18. Thời kì nào Nho giáo được chính thức nâng lên địa vị độc tôn?

1. Nhà Lý
2. Nhà Trân.
3. Nhà Lê Sơ
4. Nhà Đinh.

Câu 19. Việc thi cử để tuyển chọn người tài cho đất nước đã hoàn thiện và đi vào nếp dưới triều vua?

1. Lý Nhân Tông
2. Trần Thái Tông
3. Lê Thái Tổ
4. Lê Thánh Tông

Đáp án

1C	2D	3C	4B	5A	6B	7B	8C	9D	10A
11D	12C	13C	14D	15C	16B	17B	18C	19D

--------------------------------

Với nội dung bài Lịch sử 10 bài 20: Xây dựng và phát triển văn hóa dân tộc trong các thế kỉ X - XV các bạn học sinh cùng quý thầy cô chắc hẳn đã nắm vững được nội dung kiến thức của bài học rồi đúng không ạ? Bài viết cho chúng ta thấy được về quá trình xây dựng và phát triển văn hóa, chính trị của dân tộc qua các thế kỉ X - XV... Bên cạnh đó VnDoc.com còn tổng hợp 16 câu hỏi trắc nghiệm kèm đáp án về bài học.

Như vậy VnDoc đã giới thiệu các bạn tài liệu Lý thuyết Lịch sử lớp 10 bài 20: Xây dựng và phát triển văn hóa dân tộc trong các thế kỉ X - XV. Hi vọng qua bài viết bạn đọc có thể học tập tốt hơn môn Lịch sử lớp 10 nhé. Để giúp bạn đọc có thêm nhiều tài liệu học tập hơn nữa, VnDoc.com mời các bạn cùng tham khảo thêm một số tài liệu học tập các môn được chúng tôi biên soạn và tổng hợp tại các mục sau: Trắc nghiệm Lịch sử 10, Giải bài tập Lịch Sử 10, Giải vở bài tập Lịch sử 10, Giải bài tập Lịch Sử 10 ngắn nhất, Giải tập bản đồ Lịch Sử 10, Tài liệu học tập lớp 10.

Để tiện trao đổi, chia sẻ kinh nghiệm về giảng dạy và học tập các môn học lớp 10, VnDoc mời các thầy cô giáo, các bậc phụ huynh và các bạn học sinh truy cập nhóm riêng dành cho lớp 10 sau: Nhóm Tài liệu học tập lớp 10. Rất mong nhận được sự ủng hộ của các thầy cô và các bạn.