Luyện Tập Viết đoạn Văn Tự Sự Kết Hợp Với Miêu Tả Và Biểu Cảm

Để giúp các em học sinh học tốt môn Ngữ Văn lớp 8, hocthattot.vn đã sưu tầm, biên soạn các bài soạn văn phong phú từ ngắn gọn, đầy đủ đến chi tiết.

Trong bài học này, chúng ta cùng nhau tìm hiểu bài học về “Luyện tập viết đoạn văn tự sự kết hợp với miêu tả và biểu cảm”.

1. SOẠN VĂN LUYỆN TẬP VIẾT ĐOẠN VĂN TỰ SỰ KẾT HỢP VỚI MIÊU TẢ VÀ BIỂU CẢM

Từ sự việc và nhân vật đến đoạn văn tự sự có yếu tố miêu tả và biểu cảm.

Câu 1: Cho các sự việc và nhân vật sau:

a) Chẳng may em đánh vỡ một lọ hoa đẹp.

b) Em giúp một bà cụ qua đường vào lúc đông người và xe cộ qua lại.

c) Em nhận được một món quà bất ngờ ngày sinh nhật hay lễ tết

Hãy xây dựng một đoạn văn tự sự có sự dụng yếu tố miêu tả, biểu cảm.

Trả lời:

– Bước 1: Chọn sự việc chính

Em giúp một bà cụ qua đường vào lúc đông người và nhiều xe cộ đi lại

– Bước 2: Lựa chọn ngôi kể

Người kể ở ngôi thứ nhất, xưng tôi

– Bước 3: Xác định thứ tự kể

+ Em gặp bà cụ như thế nào

+ Em dắt bà cụ qua đường ra sao và hai bà cháu trò chuyện với nhau như thế nào.

+ Hai bà cháu chia tay nhau như thế nào, cảm xúc của em ra sao?

– Bước 4: Xác định các yếu tố miêu tả và biểu cảm

+ Ngoại hình của bà cụ

+ Khung cảnh đường phố đông đúc như thế nào

+ Cụ lúng túng sợ rệt như thế nào khi qua đường

+ Cảm xúc của bản thân khi giúp được bà cụ

– Bước 5: Viết thành đoạn văn

Chiều hôm ấy, một buổi chiều mùa hè với cái nắng chói chang và gay gắt, sau giờ tan học, em cắp sách vở rảo bước về nhà. Nhưng lúc gần về tới nhà, em bỗng nhìn thấy một bà cụ, mái tóc bạc trắng, da nhăn nheo đang đứng chống gậy bên đường với nét mặt căng thẳng và đầy lo lắng. Bà cụ nhìn dòng người vội vã tấp nập trở về nhà, đôi chân nhấp nhửng như muốn qua đường. Em vội đi tới, dừng lại bên cạnh bà cụ và hỏi:

– Cháu chào bà ạ. Sao bà lại đứng ở đây ạ?

Bà cụ quay đầu nhìn em bằng ánh mắt ấm áp, hiền hòa ôn tồn nói:

– Bà đang muốn qua đường nhưng xe đông quá, bà muốn qua đường mà đứng mãi từ nãy giờ không có ai qua để đi cùng cả. Bà lo quá, trời lại sắp mưa nữa rồi, thế này thì bà về nhà tối muộn mất.

Nghe những lời bà cụ nói và nhìn bà cụ lúc này, em muốn làm một việc gì đó giúp cho cụ, em vội cầm lấy bàn tay của cụ và lễ phép nói:

– Thưa bà, để cháu dắt bà qua đường ạ!

Nét mặt bà cụ lúc này rạng rỡ hẳn lên, bà nắm lấy bàn tay bé nhỏ của em. Hai bà cháu dắt nhau qua con đường dưới cái nắng gắt của mùa hạ. Lúc qua đường, hai bà cháu nắm tay nhau thật chặt và thỉnh thoảng nhìn nhau nở một nụ cười thật ấm áp. Em cảm thấy rất vui và hạnh phúc vì đã giúp được bà cụ.

Luyện tập

Câu 1: Cho sự việc và nhân vật sau đây: Sau khi bán chó, lão Hạc sang báo cho ông giáo biết. Học sinh đóng vai ông giáo viết một đoạn văn kế lại giây phút lão Hạc sang báo tin bán chó với vẻ mặt và tâm trạng đau khổ.

Trả lời:

Vừa trông thấy tôi đang ngồi bên bàn nước, lão cố tỏ ra vui vẻ. Rồi sau đó, lão tiếp ngay câu chuyện:

– Cậu Vàng đi đời rồi ông giáo ạ.

Tôi hỏi lại:

– Cụ bán rồi sao?

Nét mặt lão đượm buồn, lão nói:

– Bán rồi, họ vừa bắt xong.

À! Thì ra lão vừa bán cậu Vàng – con chó mà lão yêu quý nhất. Lão không dấu nổi cảm xúc của mình nữa, mặt lão đột nhiên co rúm lại, khuôn mặt nhăn nhúm ép cho nước mắt chảy ra. Rồi lão bật khóc nức nở. Tôi xót xa và thương lão đến vô cùng nhưng không giúp gì được cho lão.

Câu 2: Tìm trong truyện ngắn Lão Hạc của Nam Cao đoạn văn kể lại giây phút trên. Sau đó so sánh với đoạn văn mình vừa viết để rút ra nhận xét.

Trả lời:

– Đoạn văn trong truyện ngắn Lão Hạc của Nam Cao kể lại giây phút trên là:

” Hôm sau lão sang nhà tôi chơi…. Lão hu hu khóc…”

– Đoạn văn của Nam cao đã kết hợp yếu tố miêu tả và biểu cảm ở chỗ miêu tả tâm trạng xót xa, đau đớn của lão Hạc khi bán chó và tiếng khóc của lão.

– Những yếu tố miêu tả và biểu cảm ấy giúp đã khắc họa sâu sắc bộ dạng, cử chỉ và nỗi đau xót xa đến tột cùng của lão Hạc khi phải bán chó.

2. SOẠN VĂN LUYỆN TẬP VIẾT ĐOẠN VĂN TỰ SỰ KẾT HỢP VỚI MIÊU TẢ VÀ BIỂU CẢM CHI TIẾT

3. SOẠN VĂN LUYỆN TẬP VIẾT ĐOẠN VĂN TỰ SỰ KẾT HỢP VỚI MIÊU TẢ VÀ BIỂU CẢM HAY NHẤT

Soạn văn: Luyện tập viết đoạn văn tự sự kết hợp với miêu tả và biểu cảm (chi tiết)

Đề bài học sinh xem bên trên.

Lời giải

I. Từ sự việc và nhân vật đến đoạn văn tự sự có yếu tố miêu tả và biểu cảm.

Câu 1:

Cho các sự việc và nhân vật sau:

a) Chẳng may em đánh vỡ một lọ hoa đẹp.

b) Em giúp một bà cụ qua đường vào lúc đông người và xe cộ qua lại.

c) Em nhận được một món quà bất ngờ ngày sinh nhật hay lễ tết

Hãy xây dựng một đoạn văn tự sự có sự dụng yếu tố miêu tả, biểu cảm.

Trả lời:

Xây dựng một đoạn văn tự sự có sử dụng các yếu tố miêu tả và biểu cảm. Có thể theo các bước sau đây.

– Bước một: Lựa chọn sự việc chính: Em giúp một bà cụ qua đường lúc đông người và nhiều xe cộ.

– Bước hai: Lựa chọn ngôi kể. (Người kế ở ngôi thứ nhất, xưng em).

– Bước ba: Xác định thứ tự kể.

+ Hoàn cảnh gặp bà cụ.

+ Hình dáng, khuôn mặt, hành động của cụ lúc ấy ra sao.

+ Em giúp đỡ cụ thế nào? Trò chuyện gì với cụ.

– Bước bốn: Xác định các yếu tố miêu tả và biểu cảm dùng trong đoạn văn tự sự sẽ viết: Đó là bà cụ như thế nào? Bà lúng túng, sợ sệt khi qua đường ra sao? (miêu tả). Tình cảm và thái độ của em khi thấy bà cụ như thế? (biểu cảm)…

– Bước năm: Viết thành đoạn văn kể chuyện, kết hợp các yếu tố miêu tả và biểu cảm sao cho hợp lí.

II. LUYỆN TẬP

Trả lời câu 1 (trang 84 sgk Ngữ Văn 8 Tập 1):

Cho sự việc và nhân vật sau đây: Sau khi bán chó, lão Hạc sang báo cho ông giáo biết. Học sinh đóng vai ông giáo viết một đoạn văn kế lại giây phút lão Hạc sang báo tin bán chó với vẻ mặt và tâm trạng đau khổ.

Lời giải chi tiết:

Lão Hạc là hàng xóm của tôi, lão sống một mình cùng một con chó Vàng, lão yêu quý nó lắm. Hàng ngày lão vẫn sang tỉ tê với tôi chuyện bán con Vàng, tôi biết lão yêu con Vàng như yêu chính đứa con, đứa cháu ruột của mình, chẳng đời nào lão chịu bán đâu. Thế mà sáng nay, lão vừa sang nhà tôi đã vội vàng báo ngay “Cậu Vàng đi đời rồi ông giáo ạ!”. Trong giọng nói tôi thấy có cái gì đó đang nghẹn lại nơi cổ họng. Lão cứ cố tỏ ra vui vẻ nhưng cái mặt cười như sắp mếu của lão khiến tôi thương lão vô cùng. Đang ngồi trò chuyện tự nhiên lão mếu máo khóc như con nít. Lão Hạc cứ tự trách mình và kể lại tỉ mỉ chuyện lão bán con chó. Lão tự tưởng tượng ra con Vàng trách lão tệ bạc, rồi cứ thế lão dằn vặt vì “đánh lừa một con chó”.Tôi dù có an ủi thì lão vẫn cảm thấy chua xót và đau đớn khi bán cậu Vàng mà lão yêu quý.

Trả lời câu 2 (trang 84 sgk Ngữ Văn 8 Tập 1):

Tìm trong truyện ngắn Lão Hạc của Nam Cao đoạn văn kể lại giây phút trên. Sau đó so sánh với đoạn văn mình vừa viết để rút ra nhận xét.

Lời giải chi tiết:

– Trong truyện ngắn Lão Hạc của Nam Cao, đoạn văn kể lại giây phút trên:

“Hôm sau lão Hạc sang nhà tôi chơi. Vừa thấy tôi lão báo ngay:

– Cậu Vàng đi đời rồi ông giáo ạ!

– Cụ bán rồi. – Bán rồi. Họ vừa bắt xong.

Lão cố làm ra vẻ vui vẻ. Nhưng trông lão cười như mếu và đôi mắt lão ầng ậng nước, tôi muốn ôm choàng lấy lão mà òa lên khóc. Bây giờ thì tôi không xót xa năm quyến sách của tôi quá như trước nữa. Tôi chỉ ái ngại cho lão Hạc. Tôi hỏi cho có chuyện:

– Thế nó cho bắt à?

Mặt lão dột nhiên co dúm lại. Những vết nhăn xô lại với nhau ép cho nước mắt chảy ra. Cái đầu lão ngoẹo về một bên và cái miệng móm mém của lão mếu như con nít. Lão hu hu khóc…”.

(Nam Cao – Lão Hạc)

– Nhờ có sự kết hợp giữa yếu tố miêu tả và biểu cảm mà tác giả:

+ Khắc họa rõ nét một cách đặc sắc hình ảnh lão Hạc và những diễn biến tâm trạng phức tạp của nhân vật.

+ Người đọc cảm nhận rõ ràng nỗi đau, sự dằn vặt tới tột cùng cảm xúc khi phải bán “cậu Vàng”

+ Có hai lớp biểu cảm: của nhân vật “tôi” và của lão Hạc.

 

Soạn văn: Luyện tập viết đoạn văn tự sự kết hợp với miêu tả và biểu cảm (hay nhất)

Đề bài học sinh xem bên trên.

Lời giải

I- Từ sự việc và nhân vật đến đoạn văn tự sự có yếu tố miêu tả và biểu cảm

Đề số 1: chẳng may đánh vỡ một lọ hoa đẹp

Xây dựng đoạn văn tự sự có sử dụng yếu tố miêu tả và biểu cảm:

– B1: Sự việc chính do sơ ý làm vỡ lọ hoa.

– B2: Lựa chọn ngôi kể: ngôi thứ nhất

– B3: Xác định thứ tự kể:

+ Lọ hoa bị đánh vỡ trong trường hợp nào (thời gian, địa điểm)

+ Lọ hoa vỡ như thế nào

+ Mảnh vỡ được dọn ra sao

– B4: Xác định các yếu tố miêu tả và biểu cảm dùng trong đoạn văn tự sự sẽ viết

+ Hình dáng lọ hoa chưa vỡ

+ Hình dáng lọ hoa khi đã vỡ

+ Ý nghĩ sau khi làm vỡ lọ hoa

– B5: Viết thành đoạn văn theo những gợi ý ở trên

Đề số 2: Em giúp một bà cụ qua đường vào lúc đông người và nhiều xe cộ đi lại

– B1: Lựa chọn sự việc chính- giúp bà cụ qua đường lúc xe đông

– B2: lựa chọn ngôi kể- ngôi thứ nhất (có thể ngôi thứ 3)

– B3: Xác định thứ tự kể ( trình tự sự việc)

+ Hoàn cảnh gặp bà cụ muốn qua đường (địa điểm, thời gian)

+ Quá trình, hành động giúp bà cụ qua đường

+ Tâm trạng của bà cụ và bản thân em sau khi bà cụ qua đường

B4: Xác định các yếu tố miêu tả và biểu cảm dùng trong đoạn văn tự sự

+ Dáng đi, nét mặt của bà cụ

+ Bối cảnh xung quanh đông người và nhiều xe qua đường

+ Cảm nghĩ khi làm được việc có ý nghĩa

B5: Viết bài theo những dàn ý đã lập

Đề số 3: Em nhận được một món quà bất ngờ nhân ngày sinh nhật hay ngày lễ, tết.

– Bữa tiệc sinh nhật diễn ra với rất nhiều người, bố mẹ, ông bà, bạn bè,…

– Cả căn phòng được trang trí rất đẹp mắt, ấm cúng (miêu tả).

– Mọi người tặng em những món quà rất đẹp, em thấy vui mừng và biết ơn mọi người rất nhiều (miêu tả, biểu cảm).

– Những cây nến được thắp lên, em nhắm mắt lại và ước trong tiếng hát chúc mừng.

– Khi em mở mắt ra, trước mặt em là anh trai em, anh trai đi học xa nhà nhưng đã bí mật về để chúc mừng sinh nhật em.

– Em xúc động, reo lên sung sướng (biểu cảm) và chạy đến ôm chầm lấy anh.

II. Luyện tập

Bài 1 (trang 84 sgk Ngữ Văn 8 tập 1)

Đóng vai ông giáo và viết một đoạn văn kể lại giây phút lão Hạc sang báo tin bán chó với vẻ mặt và tâm trạng đau khổ.

– Lão Hạc hàng ngày vẫn sang tỉ tê với tôi chuyện bán con Vàng, tôi biết lão yêu con Vàng như yêu chính đứa con, đứa cháu ruột của mình, chẳng đời nào lão chịu bán đâu. Thế mà sáng nay, lão vừa sang nhà tôi đã vội vàng báo ngay ” Cậu Vàng đi đời rồi ông giáo ạ!” Lão cứ cố tỏ ra vui vẻ nhưng cái mặt cười như sắp mếu của lão khiến tôi thương lão vô cùng. Đang ngồi trò chuyện tự nhiên lão mếu máo khóc như con nít. Lão Hạc cứ tự trách mình và kể lại tỉ mỉ chuyện lão bán con chó. Lão tự tưởng tượng ra con Vàng trách lão tệ bạc, rồi cứ thế lão dằn vặt vì “đánh lừa một con chó”.Tôi dù có an ủi thì lão vẫn cảm thấy chua xót và đau đớn khi bán cậu Vàng mà lão yêu quý.

Bài 2 (trang 84 sgk Ngữ Văn 8 tập 1)

– Đoạn văn của Nam Cao đã kết hợp yếu tố miêu tả và biểu cảm ở:

“Lão cố làm ra vẻ vui vẻ. Nhưng trông lão cười như mếu và đôi mắt ầng ậng nước, tôi muốn ôm choàng lấy lão òa lên khóc.

… Lão hu hu khóc.”

– Nhờ có sự kết hợp giữa yếu tố miêu tả và biểu cảm mà tác giả:

+ Khắc họa rõ nét một cách đặc sắc hình ảnh lão Hạc và những diễn biến tâm trạng phức tạp của nhân vật.

+ Người đọc cảm nhận rõ ràng nỗi đau, sự dằn vặt tới tột cùng cảm xúc khi phải bán “cậu Vàng”

+ Có hai lớp biểu cảm: của nhân vật “tôi” và của lão Hạc