Lý Thuyết Bài Quần Xã Sinh Vật - Lib24.Vn

a. Số lượng loài (độ đa dạng - Species richness ): là số lượng các loài khác nhau có mặt trong quần xã.

VD: Quần xã rừng nhiệt đới có độ đa dạng cao hơn quần xã rừng ôn đới.

=> Độ đa dạng cho thấy mức độ ổn định của quần xã.

b. Số lượng cá thể của từng loài trong quần xã (độ phong phú của loài - relative abundance): là tỉ số % về số cá thể của một loài nào đó so với tổng số cá thể của tất cả các loài có trong quần xã.

=> Độ phong phú của loài cho thấy vai trò của loài đó trong quần xã.

+ Công thức: D = ni/N x 100

D: độ phong phú của loài trong quần xã. ni: số lượng cá thể của loài i trong quầnxã.

N: số lượng cá thể của tất cả các loài trong quần xã.

+ Độ phong phú của loài thường tỷ lệ nghịch với độ đa dạng loài. Quần xã càng có nhiều loài thì số cá thể trong một loài càng nhỏ.

- Ngoài ra, người ta còn quan tâm đến tần suất xuất hiện (hay độ thường gặp) của loài: tỉ số % của một loài gặp trong các điểm khảo sát so với tổng số điểm được khảo sát.

+ Ví dụ: trong 100 điểm khảo sát, loài i xuất hiện ở 70 điểm g tần suất xuất hiện của loài i là 70/100 = 70%.

+ Tần suất xuất hiện phản ánh giới hạn sinh thái của loài và vai trò của loài trong quần xã.

~ Tần suất xuất hiện thấp ggiới hạn sinh thái hẹp và vai trò không cao.

~ Tần suất xuất hiện cao ggiới hạn sinh thái rộng và vai trò lớn đối với quần xã.

2. Vai trò của các loài trong quần xã: quần xã thường gồm một số kiểu loài sau đây :

a. Loài ưu thế:

- Loài ưu thế là loài có tần suất xuất hiện và độ phong phú cao, sinh khối lớn, đóng vai trò quan trọng chi phối các loài khác trong quần xã (thông qua mối quan hệ dinh dưỡng hoặc ảnh hưởng đến sinh cảnh của quần xã).

VD: Quần xã trên cạn: thực vật có hạt (thức ăn, nơi ở cho các loài khác…)

Quần xã dưới nước: cá, tôm, sinh vật nổi…

b. Loài chủ chốt

+ Là một hoặc một vài loài nào đó (thường là vật ăn thịt đầu bảng) có vai trò kiểm soát và khống chế sự phát triển của các loài khác, duy trì sự ổn định của quần xã.

+ Nếu loài này bị mất khỏi quần xã, cấu trúc của quần xã bị ảnh hưởng rất lớn (bị xáo trộn mạnh, dễ mất cân bằng).