Mai Thúc Lân – Wikipedia Tiếng Việt

Mai Thúc Lân
Phó Chủ tịch Quốc hội nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam
Nhiệm kỳ20 tháng 9 năm 1997 – 19 tháng 7 năm 2002
Chủ tịch	Nông Đức Mạnh Nguyễn Văn An
Tiền nhiệm	Nguyễn Hà Phan
Kế nhiệm	Trương Quang Được
Bí thư Tỉnh ủy Quảng Nam
Nhiệm kỳ1 tháng 1 năm 1997 – 10 tháng 10 năm 1997
Tiền nhiệm	Chức vụ thành lập
Kế nhiệm	Nguyễn Đức Hạt
Chức vụ khác Bí thư Tỉnh ủy Quảng Nam – Đà Nẵng Nhiệm kỳTháng 3 năm 1994 – Tháng 12 năm 1996 Tiền nhiệm Nguyễn Văn Chi Kế nhiệm Chức vụ bãi bỏ Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế và Ngân sách Quốc hội Nhiệm kỳ1992–1994 Phó Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế và Ngân sách Quốc hội Nhiệm kỳ1989–1992 Phó Bí thư Tỉnh ủyChủ tịch Ủy ban nhân dân tỉnh Hà Bắc Nhiệm kỳ1986–1990 Bí thư Nguyễn Thanh Quất Tiền nhiệm Trương Thế CửuNguyễn Huy Duyên Kế nhiệm Đỗ Bình Dương
Thông tin cá nhân
Sinh	(1935-01-06)6 tháng 1, 1935Điện Bàn, Quảng Nam, Liên bang Đông Dương
Mất	29 tháng 10, 2014(2014-10-29) (79 tuổi)Hà Nội, Việt Nam
Nơi an nghỉ	Nghĩa trang Mai Dịch
Quốc tịch	Việt Nam
Đảng chính trị	Đảng Cộng sản Việt Nam
Phối ngẫu	Dương Thị Khanh
Alma mater	Trường đại học Nông nghiệp I (1961–1964)Trường Đảng Nguyễn Ái Quốc Trung ương (1971–1974)
Tặng thưởng	Huân chương Hồ Chí Minh
Ủy viên Trung ương 1991–2001: Ủy viên Ban Chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Việt Nam khóa VII, VIII 1992–1994: Ủy viên Ủy ban Thường vụ Quốc hội Việt Nam khóa IX Các chức vụ khác 1987–2002: Đại biểu Quốc hội Việt Nam khóa VIII, IX, X 1997–2002: Phó Bí thư Đảng đoàn Quốc hội khóa X

Mai Thúc Lân (6 tháng 1 năm 1935 – 29 tháng 10 năm 2014) là một kỹ sư nông nghiệp kiêm chính trị gia người Việt Nam, từng đảm nhiệm nhiều chức vụ như Phó Chủ tịch Quốc hội nước Cộng hòa Xã hội chủ nghĩa Việt Nam, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế và Ngân sách Quốc hội, Bí thư Tỉnh ủy Quảng Nam, Bí thư Tỉnh ủy Quảng Nam – Đà Nẵng.

Thân thế

Mai Thúc Lân sinh ngày 6 tháng 1 năm 1935 trong một gia đình công chức có truyền thống nho học tại làng Nông Sơn, xã Điện Phước, huyện Điện Bàn, tỉnh Quảng Nam.[1] Ông nội của ông là một nhà tú tài, người bác ruột của ông là Mai Dị, một cử nhân từng tham gia phong trào Duy Tân cùng với khởi nghĩa Thái Phiên và từng bị bỏ tù tại nhà tù Côn Đảo. Cha của ông từng là Chủ tịch Hiệp hội nông dân tỉnh Quảng Đà. Người anh đầu của ông là tiến sĩ Mai Thúc Luân, từng làm Tổng biên tập Báo Văn hóa. Người anh thứ hai là nhà báo Mai Thúc Long, từng là Phó Tổng Giám đốc Đài Tiếng nói Việt Nam.[2] Người em thứ nhất của ông là giáo sư, tiến sĩ, nhà văn Mai Quốc Liên, từng là Giám đốc Trung tâm nghiên cứu Quốc học thuộc Ủy ban Toàn quốc Liên hiệp các Hội Văn học – Nghệ thuật Việt Nam và được trao tặng hai Giải thưởng Nhà nước về hai lĩnh vực khác nhau là Khoa học công nghệ và Văn học nghệ thuật.[3][4] Người em út của ông là Mai Thành Ban.[5] Khi còn nhỏ, Mai Thúc Lân theo học trường làng và thi đỗ lớp Nhì tại trường làng Phong Thử.[6]

Sự nghiệp

Mai Thúc Lân tham gia cách mạng từ tháng 8 năm 1948, bắt đầu với công việc liên lạc, đánh máy chữ tại cơ quan Huyện ủy Tam Kỳ. Năm 1953, ông tham gia Ban Chấp hành Đoàn thanh niên cứu quốc xã Tam Xuân, là Bí thư chi đoàn cứu quốc thôn.[7] Sau khi hiệp định Genève được ký kết, tháng 2 năm 1955, Mai Thúc Lân tập kết ra miền Bắc và theo học Trường Trung cấp Nông lâm Trung ương. Tháng 9 năm 1959, ông gia nhập Đảng Lao động Việt Nam (nay là Đảng Cộng sản Việt Nam). Từ năm 1957 đến tháng 10 năm 1961, ông trở thành cán bộ kỹ thuật của Ty Nông nghiệp tỉnh Bắc Giang, là Thường vụ Đoàn Thanh niên các cơ quan tỉnh; từ năm 1961 đến năm 1964, ông theo học Trường đại học Nông nghiệp I. Năm 1965, ông trở thành Trưởng Phòng Trồng trọt Ty Nông nghiệp Hà Bắc kiêm Thường vụ Đảng ủy cơ quan; từ năm 1971 đến năm 1974, ông học lý luận chính trị cao cấp tại Trường Đảng Nguyễn Ái Quốc Trung ương.[8]

Từ năm 1974 đến năm 1979, Mai Thúc Lân làm việc tại Ty Nông nghiệp tỉnh Hà Bắc và lần lượt đảm nhiệm các chức vụ Trưởng phòng; Phó Ty; Tỉnh ủy viên kiêm Trưởng Ty; Bí thư Đảng ủy cơ quan và Tỉnh ủy viên Tỉnh ủy Hà Bắc. Ông trở thành Ủy viên dự khuyết Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh Hà Bắc từ năm 1976 và đến năm 1977 thì trở thành ủy viên chính thức. Tháng 12 năm 1979, ông được bầu giữ chức Phó Chủ tịch Ủy ban nhân dân tỉnh Hà Bắc và đến năm 1980 thì được bầu vào Ban Thường vụ Tỉnh ủy tỉnh. Sau khi Cộng hòa Nhân dân Campuchia được thành lập, từ năm 1982 đến năm 1983, Mai Thúc Lân trở thành Phó Trưởng đoàn chuyên gia tại tỉnh Battambang.[9][10] Sau đó, từ năm 1984 năm 1989, ông tiếp tục làm việc tại tỉnh Hà Bắc và lần lượt đảm nhiệm các chức vụ Thường vụ Tỉnh ủy kiêm Phó Chủ tịch Ủy ban nhân dân tỉnh rồi Phó Bí thư Tỉnh ủy kiêm Chủ tịch Ủy ban nhân dân tỉnh.[11][12] Trong thời gian này, ông cùng lãnh đạo tỉnh khắc phục thành công sự cố đê Nội Doi vào năm 1986.[13]

Tháng 11 năm 1989, Mai Thúc Lân chuyển công tác về Quốc hội Việt Nam và đảm nhiệm chức vụ chức vụ Phó Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế Ngân sách Quốc hội. Tại Quốc hội Việt Nam khóa IX năm 1992, ông được bầu vào Ủy ban Thường vụ Quốc hội và đảm nhiệm chức vụ Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế và Ngân sách Quốc hội.[14][15] Tại Đại hội Đảng Cộng sản Việt Nam lần thứ VII, Mai Thúc Lân được bầu vào Ban Chấp hành Trung ương Đảng. Ngày 15 tháng 3 năm 1994, ông được Bộ Chính trị điều động về công tác tại tỉnh Quảng Nam – Đà Nẵng và đảm nhiệm chức vụ Bí thư Tỉnh ủy Quảng Nam – Đà Nẵng thay Nguyễn Văn Chi được điều động ra trung ương. Đến ngày 25 tháng 3 thì có quyết định chính thức, Mai Thúc Lân, lúc này đang công tác tại Thành phố Hồ Chí Minh, liền về Hà Nội để nhận quyết định và vào Quảng Nam – Đà Nẵng tham dự Hội nghị đại biểu Đảng bộ Quảng Nam – Đà Nẵng khai mạc vào ngày 29.[16][17] Ngày 23 tháng 6 năm 1994, ông thôi giữ chức vụ Ủy viên Ủy ban thường vụ Quốc hội và Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế và Ngân sách Quốc hội.[18]

Tại Đại hội Đảng Cộng sản Việt Nam lần thứ VIII, Mai Thúc Lân tiếp tục được bầu vào Ban Chấp hành Trung ương Đảng.[19] Năm 1996, sau khi tỉnh Quảng Nam – Đà Nẵng tách ra thành tỉnh Quảng Nam và thành phố Đà Nẵng,[20][21] ông trở thành Bí thư Tỉnh ủy Quảng Nam[22][23][24] và từng đề cử Nguyễn Bá Thanh đảm nhiệm chức vụ Chủ tịch Ủy ban nhân dân thành phố Đà Nẵng.[25] Ngày 20 tháng 9 năm 1997, tại Quốc hội Việt Nam khóa X, Mai Thúc Lân được bầu làm Phó Chủ tịch Quốc hội nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam kiêm Phó Bí thư Đảng đoàn Quốc hội,[26][27] đồng thời tiếp tục giữ chức Bí thư Tỉnh ủy Quảng Nam cho đến khi Nguyễn Đức Hạt thay thế ông làm bí thư mới từ tháng 10 năm 1997. Bên cạnh đó, ông còn là Đại biểu Quốc hội Việt Nam khóa VIII,[28] IX,[29] X.[30] Mai Thúc Lân nghỉ hưu từ năm 2002.[31] Ông qua đời vào ngày 29 tháng 10 năm 2014 tại Bệnh viện Trung ương Quân đội 108, Hà Nội, hưởng thọ 79 tuổi.[32][33] Lễ tang được Chính phủ tổ chức theo nghi thức cấp Nhà nước tại Nhà tang lễ Quốc gia vào ngày 4 tháng 11 cùng năm và được an táng tại Nghĩa trang Mai Dịch.[34][35]

Khen thưởng

• Huân chương Hồ Chí Minh (2007).[36][37]
• Huân chương Lao động hạng Nhất.
• Huân chương Kháng chiến chống Mỹ hạng Nhì.
• Huân chương Hữu nghị (Campuchia).
• Huy hiệu 55 năm tuổi Đảng.

Tham khảo

1. ^ Nguyễn Cường (ngày 4 tháng 11 năm 2014). "Tổ chức trọng thể Lễ tang đồng chí Mai Thúc Lân". Báo tin tức Thông tấn xã Việt Nam. Bản gốc lưu trữ ngày 23 tháng 11 năm 2025. Truy cập ngày 22 tháng 11 năm 2025.
2. ^ Đặng Minh Phương (ngày 4 tháng 8 năm 2015). "Thương tiếc nhà báo Mai Thúc Long". Báo Nhân Dân. Bản gốc lưu trữ ngày 23 tháng 11 năm 2025. Truy cập ngày 22 tháng 11 năm 2025.
3. ^ "Ôm trọn khối tình cuộc đời". Báo Nhân Dân. ngày 5 tháng 2 năm 2016. Bản gốc lưu trữ ngày 23 tháng 11 năm 2025. Truy cập ngày 22 tháng 11 năm 2025.
4. ^ Phan Công Khanh (ngày 11 tháng 3 năm 2024). "Mai Quốc Liên - đóa sen nhỏ trên cánh đồng sen học thuật". Báo Sài Gòn Giải Phóng. Bản gốc lưu trữ ngày 23 tháng 11 năm 2025. Truy cập ngày 22 tháng 11 năm 2025.
5. ^ Xuân Ba (ngày 17 tháng 3 năm 2014). "Nhớ chuyện của người họ Mai". Báo Tiền Phong. Bản gốc lưu trữ ngày 23 tháng 11 năm 2025. Truy cập ngày 22 tháng 11 năm 2025.
6. ^ Đăng Đạt (ngày 31 tháng 10 năm 2014). "Vĩnh biệt nguyên Phó Chủ tịch Quốc hội Mai Thúc Lân Một nhân cách lớn". Báo Sức khỏe và Đời sống. Bản gốc lưu trữ ngày 23 tháng 11 năm 2025. Truy cập ngày 22 tháng 11 năm 2025.
7. ^ Ủy ban nhân dân tỉnh Bắc Giang (2002), tr. 435.
8. ^ "Nguyên Phó chủ tịch Quốc hội Mai Thúc Lân từ trần". Thông tấn xã Việt Nam. ngày 1 tháng 11 năm 2014. Bản gốc lưu trữ ngày 23 tháng 11 năm 2025. Truy cập ngày 22 tháng 11 năm 2025 – qua Báo Phú Yên.
9. ^ Hồ Duy Lệ (ngày 31 tháng 10 năm 2014). "Anh Mai Thúc Lân với báo chí và văn hóa - nghệ thuật". Báo Công an Đà Nẵng. Bản gốc lưu trữ ngày 23 tháng 11 năm 2025. Truy cập ngày 22 tháng 11 năm 2025.
10. ^ Trần Quyển (ngày 3 tháng 11 năm 2014). "Vĩnh biệt một trái tim nhân hậu". Báo Bắc Ninh. Truy cập ngày 22 tháng 11 năm 2025.
11. ^ "Nguyên Phó chủ tịch Quốc hội Mai Thúc Lân từ trần". Báo Bình Phước. ngày 30 tháng 10 năm 2014. Bản gốc lưu trữ ngày 23 tháng 11 năm 2025. Truy cập ngày 22 tháng 11 năm 2025.
12. ^ "Nguyên Phó Chủ tịch Quốc hội Mai Thúc Lân từ trần". Thời báo VTV – Đài Truyền hình Việt Nam. ngày 31 tháng 10 năm 2014. Bản gốc lưu trữ ngày 23 tháng 11 năm 2025. Truy cập ngày 22 tháng 11 năm 2025.
13. ^ C.V.Kình (ngày 30 tháng 10 năm 2014). "Nguyên Phó Chủ tịch Quốc hội Mai Thúc Lân từ trần". Báo Tuổi Trẻ. Bản gốc lưu trữ ngày 23 tháng 11 năm 2025. Truy cập ngày 22 tháng 11 năm 2025.
14. ^ Vũ Tiến Đạt; Nguyễn Huy Thông (ngày 31 tháng 10 năm 2014). "Nhớ mãi anh Mai Thúc Lân, nhà lãnh đạo Quốc hội sắc sảo, sâu sát cơ sở". Báo Nhân Dân. Bản gốc lưu trữ ngày 23 tháng 11 năm 2025. Truy cập ngày 22 tháng 11 năm 2025.
15. ^ "Thông báo về Lễ tang đồng chí Mai Thúc Lân, nguyên Ủy viên Trung ương Đảng, Nguyên Phó Chủ tịch Quốc hội". Báo Sài Gòn Giải Phóng. ngày 31 tháng 10 năm 2014. Bản gốc lưu trữ ngày 23 tháng 11 năm 2025. Truy cập ngày 22 tháng 11 năm 2025.
16. ^ Mai Thúc Lân (ngày 11 tháng 1 năm 2008). "Kỷ niệm những năm đầu công tác chuyên trách ở Quốc hội (Phần cuối)". Báo Đại biểu nhân dân. Bản gốc lưu trữ ngày 30 tháng 10 năm 2014. Truy cập ngày 22 tháng 11 năm 2025.
17. ^ Vũ Mão (ngày 3 tháng 11 năm 2014). "Mai Thúc Lân Một con người gương mẫu và cương trực". Báo Đại biểu nhân dân. Truy cập ngày 22 tháng 11 năm 2025.
18. ^ Nông Đức Mạnh (ngày 23 tháng 6 năm 1994). "Nghị quyết về việc ông Mai Thúc Lân thôi giữ chức vụ: Chủ nhiệm Ủy ban Thường vụ Quốc hội, chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế và Ngân sách của Quốc hội". Bộ Công thương Việt Nam. Quốc hội Việt Nam. Bản gốc lưu trữ ngày 23 tháng 11 năm 2025. Truy cập ngày 22 tháng 11 năm 2025.
19. ^ Đảng Cộng sản Việt Nam (1996), tr. 7.
20. ^ Trương Quang Được (ngày 31 tháng 10 năm 2014). "Mai Thúc Lân - người làm tiền đề đổi mới giám sát Quốc hội". Báo Tuổi Trẻ. Bản gốc lưu trữ ngày 23 tháng 11 năm 2025. Truy cập ngày 22 tháng 11 năm 2025.
21. ^ Nguyễn Đông (ngày 3 tháng 1 năm 2017). "Cuộc trăn trở đưa Đà Nẵng lên Trung ương 20 năm trước". VnExpress. Bản gốc lưu trữ ngày 23 tháng 11 năm 2025. Truy cập ngày 22 tháng 11 năm 2025.
22. ^ Phạm Tấn Tư (ngày 20 tháng 12 năm 2014). "Nhớ Mai Thúc Lân-Người cộng sản nặng tình quê hương". Báo điện tử Đài tiếng nói Việt Nam. Truy cập ngày 22 tháng 11 năm 2025.
23. ^ Bùi Công Minh (ngày 30 tháng 10 năm 2014). "Vĩnh biệt một tính - cách - Quảng". Báo Người Lao Động. Bản gốc lưu trữ ngày 23 tháng 11 năm 2025. Truy cập ngày 22 tháng 11 năm 2025.
24. ^ Phan Nghĩa (ngày 3 tháng 11 năm 2014). "Bác Mai Thúc Lân - người không ngừng đọc". Báo Đà Nẵng. Bản gốc lưu trữ ngày 23 tháng 11 năm 2025. Truy cập ngày 22 tháng 11 năm 2025.
25. ^ Nguyễn Đông (ngày 4 tháng 1 năm 2017). "Bài toán nhân sự ngày Đà Nẵng chia tay Quảng Nam". VnExpress. Bản gốc lưu trữ ngày 23 tháng 11 năm 2025. Truy cập ngày 22 tháng 11 năm 2025.
26. ^ "Đồng chí Mai Thúc Lân từ trần". Báo Nhân Dân. ngày 31 tháng 10 năm 2014. Bản gốc lưu trữ ngày 23 tháng 11 năm 2025. Truy cập ngày 22 tháng 11 năm 2025.
27. ^ Lê Thọ Bình (ngày 31 tháng 10 năm 2014). "Vĩnh biệt nguyên Phó Chủ tịch Quốc Hội Mai Thúc Lân: "Cha đẻ" mô hình HTX kiểu mới". Báo Dân Việt. Bản gốc lưu trữ ngày 23 tháng 11 năm 2025. Truy cập ngày 22 tháng 11 năm 2025.
28. ^ "Thông tin chi tiết Đại biểu Quốc hội khóa VIII: Mai Thúc Lân". Đại biểu Quốc hội Việt Nam. Lưu trữ bản gốc ngày 23 tháng 11 năm 2025. Truy cập ngày 23 tháng 11 năm 2025.
29. ^ "Thông tin chi tiết Đại biểu Quốc hội khóa IX: Mai Thúc Lân". Đại biểu Quốc hội Việt Nam. Lưu trữ bản gốc ngày 23 tháng 11 năm 2025. Truy cập ngày 23 tháng 11 năm 2025.
30. ^ "Thông tin chi tiết Đại biểu Quốc hội khóa X: Mai Thúc Lân". Đại biểu Quốc hội Việt Nam. Lưu trữ bản gốc ngày 23 tháng 11 năm 2025. Truy cập ngày 23 tháng 11 năm 2025.
31. ^ Lê Thọ Bình (ngày 30 tháng 10 năm 2014). "Vĩnh biệt ông Mai Thúc Lân - nét hào hoa xứ Quảng!". Báo Bắc Ninh. Truy cập ngày 22 tháng 11 năm 2025.
32. ^ "Thông báo về lễ tang ông Mai Thúc Lân". Báo Thanh Niên. ngày 1 tháng 11 năm 2014. Bản gốc lưu trữ ngày 23 tháng 11 năm 2025. Truy cập ngày 22 tháng 11 năm 2025.
33. ^ Hoàng Hải Vân (ngày 31 tháng 10 năm 2014). "Mai Thúc Lân và bài học lễ phép với dân". Báo Thanh Niên. Bản gốc lưu trữ ngày 23 tháng 11 năm 2025. Truy cập ngày 22 tháng 11 năm 2025.
34. ^ "Nguyên Phó Chủ tịch Quốc hội Mai Thúc Lân từ trần". Báo Điện tử Chính phủ. ngày 31 tháng 10 năm 2014. Bản gốc lưu trữ ngày 23 tháng 11 năm 2025. Truy cập ngày 22 tháng 11 năm 2025.
35. ^ Bảo Cầm (ngày 5 tháng 11 năm 2014). "Vĩnh biệt nguyên Phó chủ tịch Quốc hội Mai Thúc Lân". Báo Thanh Niên. Bản gốc lưu trữ ngày 23 tháng 11 năm 2025. Truy cập ngày 22 tháng 11 năm 2025.
36. ^ PV (ngày 6 tháng 4 năm 2007). "Trao tặng lãnh đạo Quốc hội Huân chương Hồ Chí Minh, Huân chương Ðộc lập hạng nhất". Báo Nhân Dân. Lưu trữ bản gốc ngày 18 tháng 10 năm 2025. Truy cập ngày 18 tháng 10 năm 2025.
37. ^ "Trao Huân chương Hồ Chí Minh cho nguyên lãnh đạo Quốc hội". Báo Công an nhân dân. ngày 7 tháng 4 năm 2007. Lưu trữ bản gốc ngày 18 tháng 10 năm 2025. Truy cập ngày 18 tháng 10 năm 2025.

Nguồn

• Đảng Cộng sản Việt Nam (1996). Tạp chí Cộng sản: Số đặc biệt về Đại hội VIII của Đảng. Hà Nội: Tạp chí Cộng sản. ISSN 2734-9063. OCLC 3346346.
• Ủy ban nhân dân tỉnh Bắc Giang (2002). Địa chí Bắc Giang từ điển. Bắc Giang: Sở Văn hóa Thông tin Bắc Giang, Trung tâm UNESCO thông tin tư liệu lịch sử và văn hóa Việt Nam. OCLC 701740065.