Mô Hình IS-LM – Wikipedia Tiếng Việt

Bài viết này cần thêm chú thích nguồn gốc để kiểm chứng thông tin. Mời bạn giúp hoàn thiện bài viết này bằng cách bổ sung chú thích tới các nguồn đáng tin cậy. Các nội dung không có nguồn có thể bị nghi ngờ và xóa bỏ.

Mô hình IS-LM: cũng được biết đến như là mô hình Hicks-Hansen, được nhà kinh tế học người Anh John Hicks (1904-1989) và nhà kinh tế học của Hoa Kỳ Alvin Hansen (1887-1975) đưa ra và phát triển. Mô hình IS-LM đã được sử dụng để kết hợp các hoạt động khác nhau của nền kinh tế: nó là sự kết hợp của thị trường tài chính (tiền tệ) với thị trường hàng hóa và dịch vụ. Trong nền kinh tế đóng thì mô hình không chịu ảnh hưởng của các yếu tố bên ngoài nền kinh tế: xuất khẩu ròng (NX), tỷ giá hối đoái,lãi suất thế giới...

Trong tiếng Anh, IS-LM là viết tắt của Investment/Saving - Liquidity preference/Money supply (Đầu tư/Tiết kiệm - Nhu cầu thanh khoản/Cung tiền).

Cơ sở hình thành mô hình

[sửa | sửa mã nguồn]

Xem bài riêng về đường IS và đường LM

• Phương trình biểu hiện trạng thái cân bằng trên thị trường hàng hóa của một nền kinh tế đóng:Y = C + I + G
  • C = C (Y - T)
  • I = I (r)
  • G = G ¯   {\displaystyle {\bar {G}}\ }
  • T = T ¯   {\displaystyle {\bar {T}}\ }
• Phương trình biểu hiện trạng thái cân bằng trên thị trường tiền tệ của một nền kinh tế đóng: M / P = L (Y, r)
• Xây dựng đường IS:Đường IS là tập hợp các kết hợp khác nhau giữa lãi suất và thu nhập sao cho tổng chi tiêu kế hoạch đúng bằng thu nhập.

Phương trình đường tổng chi tiêu kế hoạch: AE = C (Y - T) + I (r) + G

• Xây dựng đường LM: Đường LM là tập hợp các kết hợp khác nhau giữa lãi suất và thu nhập sao cho cầu tiền thực tế bằng cung tiền thực tế.

Trạng thái cân bằng đồng thời trên cả hai thị trường hàng hóa và tiền tệ

[sửa | sửa mã nguồn]

• Trạng thái cân bằng đồng thời trên cả hai thị trường hàng hóa và tiền tệ là trạng thái được biểu hiện sự kết hợp hai thị trường này trong cùng một mô hình.
• Điểm cân bằng trên cả hai thị trường này phải thỏa mãn đồng thời hai phương trình:
  • (IS): Y = C (Y - T) + I (r) + G
  • (LM): M / P = L (Y, r)

Kết hợp hai đường IS và LM

[sửa | sửa mã nguồn]

Có thể kết hợp hai đường IS và LM vào cùng một đồ thị với trục tung là các mức lãi suất thực tế r và trục hoành là các mức thu nhập Y. Giả định là không có tình huống nào hai đường này không gặp nhau.

Giao điểm E giữa đường IS và đường LM chính là điểm cân bằng đồng thời cả thị trường hàng hóa lẫn thị trường tiền tệ. Điểm E giúp xác định mức thu nhập cân bằng Y* và mức lãi suất thực tế cân bằng r*.

Mỗi đường đều có thể có hình dáng thông thường, tức là đường IS dốc xuống phía phải và đường LM dốc lên phía phải. Mỗi đường đều có thể có hình dáng nằm ngang và mỗi đường đều có thể có hình dáng thẳng đứng.

Như vậy, sẽ có bảy tình huống hai đường IS và LM gặp nhau và hai tình huống hai đường không gặp nhau (chúng ta sẽ không xem xét hai tình huống này).

Tình huống thông thường

[sửa | sửa mã nguồn]

Chính sách tài chính và chính sách tiền tệ phát huy hiệu lực, nhưng mức độ phụ thuộc vào độ dốc của hai đường IS và LM.

Khi hai chính sách cùng được thực hiện một lúc và theo cùng hướng nới lỏng hay cùng hướng thắt chặt, hiệu quả đối với tăng thu nhập là rất lớn. Còn khi hai chính sách cùng được thực hiện một lúc, nhưng một chính sách theo hướng nới lỏng còn một chính sách theo hương thắt chặt, thì hiệu quả tới thu nhập nhỏ. Đây gọi là ảnh hưởng triệt tiêu.

Tình huống đặc biệt

[sửa | sửa mã nguồn]

• Chính sách tiền tệ vô hiệu lực:

Đường LM ở đoạn nằm ngang gặp đường IS dốc xuống phía phải (tình huống 2) hoặc đường IS thẳng đứng (tình huống 3). Các tình huống này gọi là bẫy thanh khoản. Lúc này chỉ có chính sách tài chính là phát huy được tác dụng, còn chính sách tiền tệ vô hiệu lực. Chính phủ nới lỏng tài chính bao nhiêu thì thu nhập tăng lên bấy nhiêu, và thắt chặt bao nhiêu thì thu nhập giảm bấy nhiêu. Tương tự khi đường LM ở đoạn dốc lên gặp đường IS thẳng đứng (tình huống 4).

• Chính sách tài chính vô hiệu lực

Đường LM ở đoạn thẳng đứng gặp đường IS dốc xuống (tình huống 5) hoặc đường IS nằm ngang (tình huống 6). Lúc này chính sách tài chính vô hiệu lực. Ngược lại, chính sách tiền tệ phát huy tác dụng tối đa; cung tiền tăng bao nhiêu thì thu nhập tăng bấy nhiêu. Tương tự khi đường IS nằm ngang gặp đường LM ở đoạn dốc lên (tình huống 7).

Hình minh họa các tình huống

[sửa | sửa mã nguồn]

• Tình huống 1
• Tình huống 2
• Tình huống 3
• Tình huống 4
• Tình huống 5
• Tình huống 6
• Tình huống 7

Xem thêm

[sửa | sửa mã nguồn]

• Đường IS
• Đường LM
• Chính sách tài chính
• Chính sách lưu thông tiền tệ
• Kinh tế học Keynes
• Trường phái kinh tế học vĩ mô tổng hợp
• Mô hình Mundell–Fleming

Tham khảo

[sửa | sửa mã nguồn]

x t s Kinh tế học
Kinh tế học vĩ mô	Kỳ vọng thích nghi Tổng cầu Cán cân thanh toán Chu kỳ kinh tế Sử dụng công suất Bay vốn Ngân hàng trung ương Niềm tin tiêu dùng Tiền tệ Sốc cầu DSGE Tăng trưởng kinh tế Chỉ báo kinh tế Cầu hiệu quả Lý thuyết tổng quát về việc làm, lãi suất và tiền tệ Đại Suy thoái Siêu lạm phát Lạm phát Tiền lãi Lãi suất Đầu tư Mô hình IS-LM Microfoundations Chính sách tiền tệ Tiền NAIRU Tài khoản quốc gia Sức mua tương đương Tỷ lệ lợi nhuận Kỳ vọng hợp lý Suy thoái kinh tế Tiết kiệm Đình lạm Sốc cung Thất nghiệp Các ấn phẩm kinh tế học vĩ mô
Kinh tế học vi mô	Aggregation problem Xác lập ngân sách Lựa chọn tiêu dùng Convexity Phân tích chi phí - lợi ích Tổn thất vô ích do thuế Phân phối Duopoly Điểm cân bằng thị trường Economic shortage Thặng dư kinh tế Kinh tế quy mô Economies of scope Độ co giãn của cầu Expected utility hypothesis Ảnh hưởng ngoại lai Lý thuyết cân bằng tổng thể Bàng quan Intertemporal choice Chi phí biên Thất bại thị trường Cơ cấu thị trường Độc quyền Monopsony Non-convexity Oligopoly Chi phí cơ hội Ưu tiên kinh tế Production set Lợi nhuận Hàng hóa công cộng Hiệu suất thay đổi theo quy mô Risk aversion Sự khan hiếm Social choice theory Chi phí chìm Nguyên lý cung - cầu Lý thuyết doanh nghiệp Thương mại Sự không chắc chắn Thỏa dụng Microeconomics publications
Các phân ngành	Kinh tế học hành vi Kinh tế học phát triển Kinh tế xã hội Kinh tế học môi trường Kinh tế học thực chứng Kinh tế học gia đình Kinh tế học tổ chức Kinh tế học tài chính Địa lý kinh tế Lý thuyết tổ chức ngành Kinh tế thông tin Kinh tế học thể chế Kinh tế học quốc tế Kinh tế học lao động Luật pháp và Kinh tế Kinh tế chính trị Tài chính công Kinh tế học phúc lợi
Phương pháp luận	Kinh tế học tính toán Kinh tế lượng Dữ liệu kinh tế Kinh tế học thực nghiệm Kinh tế học phi chính thống Kinh tế học chính thống Toán kinh tế Kinh tế học chuẩn tắc Kinh tế học thực chứng Methodological publications
Lịch sử tư tưởng kinh tế	Lịch sử tư tưởng kinh tế ở Hy Lạp và La Mã cổ đại Trường phái kinh tế học Áo Trường phái kinh tế học Chicago Kinh tế học cổ điển Kinh tế nữ quyền Thuyết định chế Kinh tế học Keynes Kinh tế chính trị Marx-Lenin Kinh tế học tân cổ điển
Các nhà kinh tế học nổi tiếng	François Quesnay Adam Smith David Ricardo Thomas Malthus Karl Marx Kenneth Arrow Francis Ysidro Edgeworth Milton Friedman Ragnar Frisch Harold Hotelling John Maynard Keynes Friedrich Hayek Tjalling Koopmans Jacob Marschak John von Neumann Vilfredo Pareto Paul Samuelson Simon Kuznets Leonid Kantorovich Joseph Schumpeter Amartya Sen Herbert A. Simon Robert Solow Paul Krugman Joseph Stiglitz more
Các tổ chức quốc tế	Diễn đàn Hợp tác Kinh tế châu Á - Thái Bình Dương Economic Cooperation Organization EFTA IMF OECD Ngân hàng Thế giới Tổ chức Thương mại Thế giới
Category Index Lists Outline PublicationsBusiness and economics portal