Mô Hình SMART Là Gì? Lợi ích Và Cách ứng Dụng Mô Hình ... - Bizfly

Mục lục [Hiện]

1. Mô hình SMART là gì?
2. 5 yếu tố trong mô hình SMART 
   1. Specific (S) - Cụ thể
   2. Measurable (M) - Có thể đo lường được
   3. Actionable (A) - Tính khả thi
   4. Relevant (R) - Sự Liên quan
   5. Time-Bound (T) - Thời hạn đạt được mục tiêu
3. Lợi ích của mô hình SMART
   1. Cụ thể hóa mục tiêu
   2. Tăng độ phù hợp và chính xác của mục tiêu
   3. Cải thiện khả năng đo lường của mục tiêu
   4. Gia tăng hiệu suất làm việc của nhân viên
4. Cách đặt mục tiêu SMART
5. Ví dụ mô hình SMART
   1. Mô hình SMART của Coca-Cola
   2. Mô hình SMART của Vinamilk
6. Phân biệt OKR và SMART
   1. Giống nhau
   2. Khác nhau

Mô hình SMART là công cụ hiệu quả để doanh nghiệp đặt mục tiêu một cách rõ ràng và có hệ thống. Thông qua đó, thương hiệu có thể tối ưu hóa quy trình và tạo ra kết quả rõ ràng, khả thi trong mọi lĩnh vực. Vậy làm thế nào để đặt mục tiêu theo mô hình SMART? Qua bài viết này, Bizfly sẽ giới thiệu đến bạn rõ ràng hơn về model này cũng như đưa ra ví dụ cụ thể nhé!

Mô hình SMART là gì?

Mô hình SMART là một phương pháp thiết lập mục tiêu hiệu quả được xây dựng dựa trên 5 tiêu chí quan trọng:

• Cụ thể (Specific): Mục tiêu cần được xác định rõ ràng, chi tiết, và không gây nhầm lẫn.
• Đo lường được (Measurable): Mục tiêu phải có thể định lượng hoặc đánh giá được để theo dõi tiến độ và kết quả.
• Có thể đạt được (Achievable): Mục tiêu phải vừa sức, khả thi dựa trên nguồn lực và năng lực hiện tại.
• Thực tế (Realistic): Mục tiêu cần phù hợp với tình hình thực tế và các điều kiện xung quanh, tránh quá viển vông.
• Có thời hạn (Timely): Mục tiêu phải có một mốc thời gian cụ thể để hoàn thành, giúp duy trì động lực và sự cam kết.

Việc áp dụng mô hình SMART giúp tích hợp đầy đủ các tiêu chí cần thiết để bạn tập trung nguồn lực, quản lý hiệu quả và gia tăng đáng kể cơ hội thành công trong việc đạt được mục tiêu đã đề ra.

5 yếu tố trong mô hình SMART 

Sau khi tìm hiểu mô hình SMART là gì​, bước tiếp theo là phân tích chi tiết từng yếu tố để áp dụng hiệu quả vào hoạt động kinh doanh. Dưới đây là 5 mục tiêu mà doanh nghiệp có thể đặt ra dựa trên nguyên tắc này: 

Specific (S) - Cụ thể

Chữ S trong mô hình SMART có nghĩa là gì? Specific có nghĩa là mục tiêu càng chi tiết thì khả năng hoàn thành càng cao. Thay vì đặt những mục tiêu mơ hồ, hãy mô tả rõ ràng bạn cần đạt được điều gì. Hãy trả lời một số câu hỏi sau:

• Ai: Những ai sẽ tham gia để đạt được mục tiêu này?
• Điều gì: Kết quả cụ thể mà bạn muốn đạt được là gì?
• Ở đâu: Địa điểm hoặc phạm vi thực hiện mục tiêu này là ở đâu?
• Khi nào: Thời điểm bạn muốn hoàn thành mục tiêu này là khi nào?
• Tại sao: Lý do tôi bạn hoàn thành mục tiêu này là gì?

Ví dụ, nếu bạn muốn cải thiện sức khỏe, thay vì nói "Tôi muốn khỏe mạnh hơn," hãy đặt mục tiêu cụ thể như "Tôi sẽ đi bộ 30 phút mỗi ngày".

Measurable (M) - Có thể đo lường được

Khả năng đo lường trong mô hình mục tiêu SMART​ giúp bạn theo dõi tiến độ và đánh giá thành công. Ví dụ, nếu bạn muốn đạt điểm cao trong kỳ thi TOEIC, hãy xác định mức điểm cụ thể như 850 hoặc 900, thay vì chỉ nói "điểm cao." Việc đo lường chính xác giúp bạn có thêm động lực và mục tiêu rõ ràng để phấn đấu. Một số câu hỏi giúp bạn xác định yếu tố này là:

• Làm sao tôi biết đã đạt được mục tiêu?
• Chỉ số nào thể hiện tiến độ của tôi?

Actionable (A) - Tính khả thi

SMART A là gì? Tính khả thi đề cập bạn hãy đặt những mục tiêu phù hợp với khả năng và nguồn lực hiện có. Ví dụ, nếu bạn muốn tăng cường sức bền, không nên đặt mục tiêu chạy bộ 2 giờ mỗi ngày ngay từ đầu nếu chưa từng tập luyện. Hãy bắt đầu từ những bước nhỏ và tăng dần thời gian chạy mỗi tuần để mục tiêu trở nên thực tế. Ví dụ:

• Mục tiêu này có thực tế và trong tầm với không?
• Mục tiêu có thể đạt được với thời gian và nguồn lực hiện có không?
• Bạn có thể cam kết để đạt được mục tiêu này không?

Relevant (R) - Sự Liên quan

Mục tiêu cần phù hợp với tình hình và nguồn lực hiện tại của bạn. Do đó, hãy xem xét các yếu tố như tài chính, thời gian và nhân lực khi thực hiện mô hình SMART. Chẳng hạn, nếu bạn muốn đi du lịch Châu Âu, hãy đặt mục tiêu liên quan đến tài chính, chi phí và sức khỏe để đảm bảo bạn có đủ điều kiện để thực hiện.

• Mục tiêu này có phù hợp với tình hình hiện tại của tôi không?
• Tôi có đủ nguồn lực về tài chính, thời gian và nhân lực để đạt được mục tiêu này không?
• Mục tiêu này có góp phần vào sự phát triển và thành công dài hạn của tôi không?

Time-Bound (T) - Thời hạn đạt được mục tiêu

Thời gian là yếu tố thúc đẩy hoàn thành mục tiêu. Hãy đặt ra khung thời gian rõ ràng để tạo tính kỷ luật và động lực cho bản thân. Ví dụ, nếu muốn giảm cân, hãy xác định bạn muốn giảm bao nhiêu cân trong 3 tháng hay 6 tháng. 

• Mục tiêu của tôi có thời hạn không?
• Tôi có thể đạt được mục tiêu này vào thời điểm nào?

Lợi ích của mô hình SMART

Khi đã nắm rõ mô hình SMART gồm những gì, bạn sẽ nhận thấy đó là những yếu tố mật thiết tạo nên thành công cho doanh nghiệp. Nếu thực hiện đúng, thương hiệu có thể nhận lại những lợi ích như:

Cụ thể hóa mục tiêu

Mô hình SMART giúp chia nhỏ mục tiêu lớn thành các yếu tố cụ thể và rõ ràng. Khi mục tiêu được cụ thể hóa, các bước thực hiện sẽ trở nên dễ hiểu và dễ thực hiện hơn. Điều này cho phép doanh nghiệp nhìn thấy bức tranh toàn cảnh, đồng thời giúp đội ngũ nhân viên hiểu rõ họ cần làm gì và phải đạt được gì. 

Tăng độ phù hợp và chính xác của mục tiêu

Phân tích mô hình SMART đòi hỏi doanh nghiệp đặt ra các mục tiêu có tính liên quan với chiến lược dài hạn cũng như nguồn lực hiện có. Khi mục tiêu được thiết kế đúng và sát với thực tế, doanh nghiệp sẽ tránh lãng phí nguồn lực vào các hoạt động không cần thiết. Nhờ vậy, quá trình hoạch định và thực hiện sẽ đạt độ chính xác cao hơn. 

Cải thiện khả năng đo lường của mục tiêu

Mục tiêu theo chuẩn SMART luôn kèm theo các chỉ số cụ thể để dễ dàng theo dõi và đánh giá kết quả. Thông qua đó, doanh nghiệp có thể xác định được mức độ tiến triển của từng nhiệm vụ và điều chỉnh ngay khi cần. Việc này sẽ giúp phát hiện và giải quyết trở ngại kịp thời. 

Gia tăng hiệu suất làm việc của nhân viên

Khi mục tiêu rõ ràng, cụ thể và có thể đo lường, nhân viên sẽ có định hướng công việc chi tiết hơn. Từ đó, họ có xu hướng chủ động và tập trung vào các nhiệm vụ quan trọng. Hơn nữa, khi có các chỉ số và mục tiêu rõ ràng để phấn đấu, nhân viên sẽ dễ dàng theo dõi sự tiến bộ của mình, đồng thời tạo động lực tự nhiên để làm việc hiệu quả hơn.

Cách đặt mục tiêu SMART

Đặt mục tiêu theo mô hình SMART là phương pháp hiệu quả để doanh nghiệp xác định, theo đuổi và hoàn thành chiến lược. Vậy làm thế nào để xây dựng mục tiêu? Cùng tìm hiểu 5 bước sau đây nhé!

• Bước 1: Đặt mục tiêu cụ thể

Bước đầu tiên của SMART là làm rõ mục tiêu một cách cụ thể và đo đếm được. Hãy tự hỏi: "Tôi muốn đạt được điều gì?", "Điều này có tác động quan trọng không?" và "Tôi cần làm những gì?". Ví dụ: "Tôi sẽ tạo báo cáo ngân sách."

• Bước 2: Đặt mục tiêu có thể đo lường

Mục tiêu cần có cách đo lường tiến độ rõ ràng để theo dõi quá trình thực hiện. Bạn có thể đo lường qua thời gian hoàn thành một hành động hoặc đạt mốc quan trọng. Ví dụ: "Tôi sẽ tạo báo cáo ngân sách thể hiện chi phí hiện tại so với ngân sách hàng năm của phòng ban."

• Bước 3: Đặt mục tiêu có thể đạt được

Đảm bảo rằng mục tiêu có thể đạt được với nguồn lực và thời gian hiện có. Ví dụ: "Tôi sẽ tạo báo cáo ngân sách và nêu bật các khoản chi tiêu vượt mức."

• Bước 4: Đặt mục tiêu có liên quan

Mục tiêu phải liên quan trực tiếp đến kết quả mong muốn và giúp tiến gần hơn đến thành công. Ví dụ: "Tôi sẽ tạo báo cáo ngân sách, nêu các khoản vượt mức và đề xuất cách cắt giảm chi phí để phù hợp với ngân sách."

• Bước 5: Đặt mục tiêu có thời hạn

Mục tiêu cần có thời hạn rõ ràng để xác định mốc hoàn thành và giúp bạn theo dõi tiến độ. Ví dụ: "Tôi sẽ hoàn thành và gửi báo cáo ngân sách vào cuối tháng này."

Ví dụ mô hình SMART

Hiện nay, nhiều thương hiệu lớn đã và đang áp dụng mô hình SMART để xây dựng các mục tiêu chiến lược rõ ràng, hiệu quả. Điều này giúp họ theo dõi và điều chỉnh kế hoạch một cách tối ưu. Dưới đây là 2 ví dụ về mô hình SMART đến từ những doanh nghiệp nổi tiếng: 

Mô hình SMART của Coca-Cola

• Specific (Tính cụ thể): Coca-Cola xác định rõ mục tiêu là tăng doanh số bán hàng của sản phẩm Coca-Cola trong thị trường Mỹ
• Measurable (Đo lường được): Mục tiêu có thể đo lường qua doanh số bán hàng hàng tháng hoặc doanh thu cụ thể Điều này cho phép Coca-Cola dễ dàng theo dõi và đánh giá tiến độ đạt được từng giai đoạn trong năm.
• Achievable (Tính khả thi): Coca-Cola đã đánh giá các tài nguyên cần thiết, bao gồm ngân sách cho tiếp thị, quảng cáo và mạng lưới phân phối sẵn có.
• Realistic (Tính thực tiễn): Mục tiêu tăng doanh số tại thị trường Mỹ hoàn toàn phù hợp với chiến lược tiếp thị của Coca-Cola và mục tiêu tăng trưởng tổng thể. Điều này nhằm củng cố vị thế và tăng sự gắn bó của khách hàng với thương hiệu.
• Time-bound (Thời gian hoàn thành): Coca-Cola đặt thời hạn là 1 năm để đạt được mục tiêu. 

Mô hình SMART của Vinamilk

Vinamilk được biết đến là thương hiệu sữa hàng đầu với chiến thuật marketing chất lượng. Sau đây là mô hình SMART của Vinamilk​ mà bạn có thể tham khảo:

• Specific (Tính cụ thể): Vinamilk đã thiết lập các mục tiêu rõ ràng như tăng doanh số sữa tươi 20% mỗi quý. Bên cạnh đó, thương hiệu cũng hướng tới đạt chứng nhận ISO 9001 cho hệ thống nhà máy trước cuối năm. 
• Measurable (Đo lường được): Vinamilk sử dụng các chỉ số như tỷ lệ thị phần, doanh số, số nhà máy đạt chứng nhận và mức tăng trưởng lợi nhuận hàng quý để đo lường tiến độ. Mục tiêu cụ thể là đạt 30% thị phần châu Á.
• Achievable (Tính khả thi): Các mục tiêu được thiết lập dựa trên nghiên cứu thị trường và nguồn lực sẵn có, đảm bảo tính khả thi và khả năng thực hiện, đồng thời nâng cao năng lực cạnh tranh quốc tế.
• Realistic (Tính thực tiễn): Mục tiêu phát triển tập trung vào ngành sức khỏe, dinh dưỡng, phù hợp với lĩnh vực kinh doanh cốt lõi của Vinamilk, thúc đẩy phát triển bền vững và tăng sức hút trên thị trường quốc tế.
• Time-bound (Thời gian hoàn thành): Mục tiêu chiếm lĩnh thị trường châu Á vào năm 2030 được phân chia theo các mốc nhỏ hơn, như mở rộng 30 chi nhánh và 15 nhà máy tại các quốc gia trong khu vực vào năm 2025.

Phân biệt OKR và SMART

OKR và SMART là hai mô hình phổ biến, giúp doanh nghiệp hướng đến thành công bằng cách xây dựng các mục tiêu rõ ràng. Ngoài sự tương đồng về ý nghĩa, cả hai đều có những điểm khác biệt riêng. Cụ thể như sau:

Giống nhau

• Tập trung vào mục tiêu: OKR và SMART đều xem mục tiêu là yếu tố cốt lõi dẫn đến thành công. 
• Cụ thể, đo lường được và có thời hạn: Cả hai đều yêu cầu các mục tiêu cụ thể, có thể đo lường, và không mơ hồ, đảm bảo tính khả thi và rõ ràng.

Khác nhau

• Phạm vi và cấu trúc: SMART chỉ tập trung vào việc đặt mục tiêu riêng lẻ với tiêu chí đơn giản. Trong khi OKR mở rộng hơn, bao gồm các mục tiêu chính và kết quả then chốt (Key Results) để đo lường tiến độ và tác động trong tổng thể tổ chức.
• Liên kết với tổ chức: OKR cho phép tạo ra sự liên kết mục tiêu theo hệ thống phân cấp của tổ chức. Nhờ đó, doanh nghiệp có thể thấy rõ mối quan hệ giữa các mục tiêu. Ngược lại, SMART lại chỉ xem xét từng mục tiêu độc lập, không nhấn mạnh mối quan hệ toàn bộ tổ chức như OKR.

Bài viết đã giới thiệu đến bạn khái niệm và lợi ích của mô hình SMART đối với doanh nghiệp. Nhờ đó, thương hiệu có thể hướng đến các mục tiêu rõ ràng, dễ đo lường và khả thi. Đây là cơ hội để bạn dễ dàng theo dõi tiến độ và điều chỉnh chiến lược kịp thời để đạt được kết quả tốt nhất. Nếu còn thắc mắc nào khác, bạn hãy liên hệ Bizfly để được giải đáp thêm nhé!