Mối Tình Của Liễu Tích Âm - From Dreams To Life

Cái duyên với tác phẩm Tướng Quân ở Trên Ta Ở Dưới

Tôi đến với thế giới của Quất Hoa Tán Lý không tình cờ như với thế giới của chị Tiên Chanh. Tướng Quân ở Trên Ta ở Dưới là tác phẩm được tôi chọn lọc sau một loạt những bộ ngôn tình được một người bạn giới thiệu. Không màu mè về tình cảm, lại có lối viết hài hước. Song, lý do chính mà tác phẩm này thu hút tôi lại là mô típ anh hùng mà nhân vật trung tâm là nữ.

Cái ám ảnh mà tôi có được từ A Mạch sẽ mãi mãi không thể mất đi. Tuy vậy, tôi vẫn muốn mở lòng mình hơn để tiếp nhận những nhân vật khác. Biết rồi cũng sẽ là so sánh, cũng sẽ có cái thích cái chê trong tác phẩm này, song ít ra cũng sẽ giúp tôi vơi đi nỗi nhớ nàng Mạch Tuệ một chút. Hay chỉ là hi vọng?

Cốt truyện không sâu sắc, hệ thống nhân vật cũng không đến nỗi phức tạp. Ngoài yếu tố về giới tính bị tác giả trêu đùa, các nhân vật trong truyện đa phần đều đơn tính cách, nội tâm không quá phức tạp nên sức ám ảnh của truyện không nhiều như tác phẩm đầu tiên tôi yêu: A Mạch Tòng Quân. Tuy vậy, viết không phải chê mà bình luận, bởi truyện đáng đọc, đáng ngẫm và cũng sẽ có người bị một vài nhân vật làm cho điên đảo một thời gian.

Tình cảm của tôi với nhân vật nữ chính trong truyện cũng khác hẳn, không tương tư dù có chút ngưỡng mộ, không mơ hồ, dù có chút khó hiểu và nhất là còn có điểm không đồng tình với cách xử lý tình huống của nhân vật (dù nói là không đồng tình với cách xử lý tình huống của tác giả mới đúng).

Truyện kết thúc, sẽ nhớ nhiều cái tên Diệp Chiêu, Hạ Ngọc Cẩn và Liễu Tích Âm. Tuy vậy, tôi lại có nỗi bất bình riêng bởi cái kết của một vài nhân vật trong truyện (đúng hơn chỉ là một thôi). Đôi khi thấy sự bảo thủ vẫn còn tồn tại trong tác phẩm dù bên ngoài hoàn toàn là một sự tiến bộ về tư tưởng trá hình trong nội dung. Hay chỉ mình tôi mới nghĩ thế thôi?

Yếu tố đồng tính trong truyện

Truyện nêu ra nhiều yếu tố đồng tính với mục đích gây cười là chủ yếu. Nhân vật nam chính Hạ Ngọc Cẩn, vì tướng mạo xinh đẹp (từ rất ít dùng đối với nam giới) nên bị nhiều nam nhân (kể cả đồng tính hay không đồng tính) theo đuổi và trêu ghẹo. Cũng từng bị rơi vào động đam mỹ, cũng từng suýt bị một tên tú tài đồng tính lừa, Hạ Ngọc Cẩn đâm ra vô cùng ghét người đồng tính nam. Nam chính là lãng tử, thích mỹ nữ, và đã có 3 thê thiếp trước khi bị ép gả cho Diệp Chiêu. Thế nên, Hạ Ngọc Cẩn không bị nói là đồng tính, dù tư chất yếu đuối, kém khỏe mạnh hơn nam nhân bình thường. Tuy vậy, tính cách của nhân vật này được khắc họa gần như là tính cách của một nữ nhân đội lốt nam nhân: cũng ghen tuông, cũng nội tâm, cũng sợ sệt, cũng nhát gan. Nam nhân này đọc Nữ Tắc để dạy vợ, nam nhân này thấy máu thì xỉu, thấy đau thì chảy nước mắt, thấy bạo lực thì hoảng sợ. Ngoài yếu tố không thích bị gọi là đồng tính  (và ghét đồng tính ra) nam nhân này có đủ phẩm chất để làm một “người vợ” thật thụ.

Nhân vật nữ chính Diệp Chiêu là một Tướng quân đầu đội trời, chân đạp đất. Chỉ khác biệt ở chỗ, Tướng quân không phải là nam nhân. Cô có tướng mạo tuấn tú (từ ít dùng đối với nữ giới), giỏi võ nghệ, giỏi binh pháp. Dù là anh dũng trên chiến trường nhưng chuyện xấu cũng không phải chưa từng làm qua. Cũng từng trêu hoa ghẹo nguyệt, đánh lộn, cướp bóc. Là nữ nhân mà chưa một lần bị coi là nữ nhân bởi bản tính và cách quậy phá đậm chất nam nhân của cô. Diệp Chiêu được cả nam và nữ trong truyện ngưỡng mộ. Hoàng tử Đông Hạ Y Nặc, tham mưu Hồ Ly (Hồ Thanh) cũng từng có tình cảm với cô.

Ngoài việc được các nữ tử trong ngoài thành ngưỡng mộ, được thê thiếp của tướng công chăm sóc còn chu đáo hơn cả chồng, Diệp Chiêu được nhắc đến trong việc có ảnh hưởng đến cuộc đời của 3 thiếu nữ. Thứ nhất, là Công chúa Đông Hạ một lần thề ước trọn đời với Tướng quân, nhưng rồi phải khóc lóc từ bỏ khi biết thân phận của cô, sau đó cũng đành phải thuận theo ý Phụ vương mà an phận lấy một tấm chồng. Thứ hai, là nữ tân nương được cô cứu một lần, cũng thề sẽ suốt đời bên cô hầu hạ, chỉ mãi đến khi biết được cô là nữ đã quẫn trí mà xuất gia. Và cuối cùng, là mối tình đặc biệt với người em họ Liễu Tích Âm được xem như là một sự ám ảnh lớn trong cuộc đời Diệp Chiêu.

Không giống như Hạ Ngọc Cẩn, Diệp Chiêu có thể nói là một nhân vật lưỡng tính. Cô cũng thích nhìn gái đẹp, cũng từng đến lầu xanh, nhưng cũng biết ghen tuông khi phu quân bị nam nhân trêu ghẹo (nhưng chỉ ghen với nam nhân mà không ghen với nữ nhân). Thật ra, yếu tố về tính cách của Diệp Chiêu có phần khá là hoang đường. Cô thích ngắm và chọc ghẹo người xinh đẹp. Năm đó, nếu cậu bé 4 tuổi Hạ Ngọc Cẩn không xinh đẹp, có lẽ cô đã không phải lòng và tò mò đến trêu ghẹo. Nếu nói là chung tình thì cũng có thể. Nhưng, trên thực tế cô cũng gián tiếp gây nên nhiều mối tình oan trái với các cô gái khác. Và tính ra cô chỉ có các mối tình thoáng qua với nữ giới mà thôi. Hạ Ngọc Cẩn là nam nhân đầu tiên và cũng là duy nhất mà cô thích. Hoặc giả, toàn bộ những yếu tố được tác giả nêu lên trong truyện là một sự bông đùa có mục đích về giới tính của các nhân vật.

Đôi lúc tôi lại cho rằng tác giả thiếu tôn trọng những người thuộc giới tính thứ ba trong truyện. Cách viết cho thấy thế giới Đại Tần này có khá nhiều người thuộc giới tính thứ ba, song chỉ được đề cập chứ không ai có một kết cục hoàn mỹ cả. Nếu bảo, để tác giả đặt bút viết về những người này đã là một sự cảm thông cho họ thì không hợp lý, bởi lẽ có nhân vật còn có kết cục vô cùng bị thảm. Cặp đôi nam nữ chính lại có tính cách trái ngược với tính cách thông thường của các cặp đôi nam nữ trong truyện ngôn tình. Nam xinh đẹp, nữ anh hùng, hay dùng câu gái tài trai xinh, khá là ngược so với những mô típ thông thường đã được biết qua. Nữ nhân anh hùng lại thích nam nhân yếu ớt, nam nhân ghét đồng tính lại chung tình với một người vợ có ngoại hình tuấn tú. Nếu không phải vì toàn bộ chuyện là với mục đích gây cười, tôi sẽ cho rằng tác giả không hề có kiến thức gì về giới tính khi viết tác phẩm này. Hay đơn giản là lối sống dám nghĩ dám làm, muốn đưa tính cách ngược ngạo của các nhân vật vào tác phẩm như một sự thách thức.

Yếu tố đồng tính là yếu tố gây cười cũng là yếu tố gây ám ảnh lớn nhất trong truyện. Giả như nếu biết khai thác một cách sâu sắc hơn, có lẽ truyện sẽ để lại nhiều ám ảnh hơn. Đáng tiếc, Quất Hoa Tán Lý cũng chỉ dám ở mức độ nghĩ và đề cập, chứ không thoáng đến mức cho các nhân vật sự lựa chọn trong đó. Cũng là buồn thay.

Liễu Tích Âm và mối tình với Diệp Chiêu

Cô thiếu nữ Liễu Tích Âm, vốn là em họ của Diệp Chiêu, được mô tả là một thiếu nữ sắc nước hương trời, đẹp đến mức hoa nhường nguyệt thẹn. Tuy nhiên, tính cách thực sự của cô gái họ Liễu cũng có chút lỗ mãng và bạo gan, không như vẻ ngoài liễu yếu đào tơ của mình. Liễu Tích Âm là đại diện cho hai thế giới nhân vật. Một là những người phụ nữ ngoan cường, sẵn sàng vì tình yêu mà hi sinh, vì quốc gia mà đổ huyết lệ. Hai là những người phụ nữ đồng tính, chung tình, dám yêu dám hận, và bị chèn ép bởi xã hội thiếu bao dung đối với những thân phận như cô. Dù đại diện cho thế giới nào, với Liễu Tích Âm mà nói đều là thiệt thòi cả.

Mối tình thơ ấu của cô với Diệp Chiêu nếu nói là ấu trĩ thì không hợp lý. Bởi, sau khi biết thân phận thật của chị họ, cô vẫn nguyện hết lòng, sẵn sàng hi sinh, mãi mãi chung tình. Cô có cái ghen kinh điển của bất cứ một người phụ nữ nào đối với người mình thương. Song, có lẽ đối với một người đồng tính, cái ghen này càng mãnh liệt hơn. Bởi, đối thủ của họ không phải chỉ là nam, mà là cả nam và nữ. Sự thiệt thòi của họ gần như sẽ là gấp đôi, gấp ba so với người thường khi yêu. Thế giới sẽ không chấp nhận, người họ yêu sẽ không chấp nhận (và ở đây cả tác giả cũng sẽ không chấp nhận).

Cái bất hạnh của Liễu Tích Âm không ở Diệp Chiêu mà ở tác giả. Quất Hoa Tán Lý ngay cả một câu chân tình cũng không để Diệp Chiêu nói với Tích Âm (ngoài trừ cái thời nhỏ ấu trĩ). Mặc dù trong truyện nói rõ Diệp Chiêu chỉ thích trêu ghẹo sự đáng yêu của Tích Âm, và biểu hiện không vượt hơn ngoài thứ tình cảm bông đùa, tôi lại cho rằng thật sự Diệp Chiêu có tình cảm với Tích Âm, vượt ngoài mối quan hệ thủ túc, hay tỉ muội bình thường. Giả sử, nếu truyện đưa ra sự băn khoăn, lựa chọn trong tâm tưởng của Diệp Chiêu, tác phẩm có lẽ sẽ ám ảnh hơn. Nhưng tác giả lại để cho Diệp Chiêu quá dứt khoát trong thứ tình cảm này, dứt khoát đến mức tuyệt tình.

Sự chung tình mà Tích Âm dành cho Diệp Chiêu được thể hiện qua từng giai đoạn và ngày càng tăng dần. Giai đoạn thứ nhất, là tuổi nhỏ, bị trêu ghẹo, bị đe dọa, nhưng lại phải lòng sự chân thành và ngỗ nghịch đó, cô bé Liễu Tích Âm ngây thơ đã tin vào lời hẹn ước của “anh” họ Diệp Chiêu, “Ta sẽ cưới em.” Những tưởng, sự ấu trĩ sẽ theo thời gian mà biến mất. Thế nhưng, cô bé Tích Âm này đã trưởng thành cùng hồi ức đẹp đó, và lấy lời cam kết của Diệp Chiêu làm mục đích sống của đời mình. Thế rồi, sự thật đau lòng cũng được tiết lộ: người biểu ca ấy lại chính là biểu tỉ, người cùng cô hẹn ước ấy lại là một nữ nhân. Hiển nhiên, với đối phương đó là một sự bông đùa, thì ngược lại, với Tích Âm lại là một sự chân tình. Liễu Tích Âm, kể từ giây phút biết Diệp Chiêu là nữ, đã thề sẽ suốt đời yêu cô, sẽ vì cô mà che giấu thân phận, sẽ vì cô mà trọn kiếp hi sinh. Sự trưởng thành của Liễu Tĩnh Âm cũng vì lời thề này mà gây nên bao nhiêu là náo loạn. Từ việc từ hôn đến cãi lời bố mẹ, cô không có gì là không dám làm. Cũng chính vì điều này mà bị đuổi lên kinh thành để gặp Diệp Chiêu (như chính nguyện vọng của cô).

Giai đoạn thứ hai trong mối tình của cô là khi Diệp Chiêu phải chinh chiến ở Mạc Bắc. Thư qua từ lại, quà trao cáp đổi là biểu hiện của sự thân thiết và là chất xúc tác cho tình cảm của cô với Diệp Chiêu. Kỳ thực, nếu không có trận chiến này, Diệp Chiêu sẽ mãi mãi mặc áo quần nam nhân, và kết hôn với biểu muội để che dấu thân phận. Một cuộc chiến oan trái đã gián tiếp cắt đứt sự hi vọng của Liễu cô nương cho một cuộc tình hoàn mỹ.

Giai đoạn thứ ba là khi cô vào phủ Nam Bình Quận vương với vai trò là biểu muội của Tướng quân. Ban đầu, cứ nghĩ cô có dã tâm đèo bồng chức vị chánh thất với Diệp Chiêu, kỳ thực đó là một sự trá hình. Cô âm mưu gây chia rẽ trong cuộc hôn nhân của Diệp Chiêu và Hạ Ngọc Cẩn, khiến Hạ Ngọc Cẩn bị thương, tìm cách để chiếm lấy tình cảm của Diệp Chiêu làm tăng sự nghi ngờ và rối loạn trong phủ. Ở đây cô được miêu tả là người mưu mô, thủ đoạn và vô cùng ghen tuông. Tuy nhiên, tình huống cũng vì đó mà tạo nên một yếu tố gây cười xuyên suốt mấy chương của truyện. Tuy vậy, Liễu Tích Âm cuối cùng cũng phải công khai tình cảm với Diệp Chiêu trước mặt Hạ Ngọc Cẩn, để rồi Diệp Chiêu phải lựa chọn từ bỏ cô vì hạnh phúc gia đình. Sự lựa chọn của Diệp Chiêu là không sai, và sự bất bình của Hạ Ngọc Cẩn là có cái lý của nó. Song, sự tuyệt tình và dứt khoát của Diệp Chiêu lại quá nam tính so với bản chất thật của nhân vật nữ, dù lúc đó Diệp Chiêu đã là một người vợ, không ít thì nhiều cũng trải qua cái cảm giác của một nữ nhân. Nếu bảo tính cách của Diệp Chiêu được tôi luyện trên chiến trường thì sự tồn tại của Hạ Ngọc Cẩn thật không xứng với tính cách đó. Có thể ở đây, tác giả muốn tôn cái tính ngay thẳng của con nhà tướng, nghĩ sao làm vậy, có gì bày tỏ nấy. Nhưng, tôi thì tôi lại không mua cái lý thuyết đó, bởi tôi vẫn cho rằng có cách giải quyết khác không tuyệt tình như vậy cho Liễu Tích Âm và Diệp Chiêu trong mối tình này.

Giai đoạn cuối cùng trong mối tình của Liễu Tích Âm là khi cô bị Kỳ Vương đem qua Đông Hạ, làm thiếp của Đông Hạ Vương, và cố ý tư thông với đại hoàng tử Đông Hạ để gây chia rẽ trong triều đình này. Cuộc đời của một thiếu nữ tài hoa lại bạc mệnh đến mức bị đem dâng như một món hàng, bị dày vò như đồ bỏ đi. Từ bỏ nhà họ Hạ để rồi bị lưu lạc thế này, phải nói cuộc đời cô là một bi kịch mà tác giả, người sinh ra cô, lại không hề có chút thương tiếc cho số phận đứa con này. Cái tình huống của sự bi kịch có phần không hợp lý, hay đúng hơn là một sự áp đặt. Cái âm mưu được nêu lên trong truyện cũng không phải là không lộ liễu, ấy thế mà cả triều đình Đông Hạ lại không hề đề phòng. Nhiều lúc tôi cho rằng tác giả như muốn giăng bẫy để đưa nữ nhân vật này vào tròng, cố ý từ bỏ cô bởi vì cô dám gây nên chia rẽ cho cặp uyên ương mà tác giả đã dày công tạo hình. Tại sao những người thứ 3 luôn phải có kết cục bị thảm? Tại sao yêu trái với quy luật thông thường lại phải chịu sự trừng phạt? Là vì cái xã hội hay vì sự thiếu bao dung của tác giả? Dù là cả hai nhưng tôi lại cho rằng vì tác giả là nhiều hơn.

Quất Hoa Tán Lý, dù có lối viết khá hài hước và tự do, song tôi vẫn thấy cách viết của chị bị gò bó nhiều trong luân lý của bản thân. Chị đưa ra mâu thuẫn nhưng không dám phá cách mà triệt để giải quyết. Chị bàn về yếu tố gây tranh cãi nhưng lại hoảng sợ khi đi đến cùng. Và cũng là có phần nhát gan. Trong truyện, Quất Hoa Tán Lý mặc dù khá tỉ mỉ trong các yếu tố giường chiếu, lại không dám tỉ mỉ trong các chi tiết về hành hình và chết chóc. Chiến trường không được mô tả đầy hình tượng và ám ảnh cho lắm. Đến khúc cuối, khi Diệp Chiêu bế Tích Âm ra khỏi ngục Đông Hạ, trên mặt Tích Âm chỉ lưu lại sự đau đớn chứ cái cảnh hành hình trước đó không được nêu lên. Dù vậy, đây có lẽ là một sự an ủi cho thân phận người con gái này. Không mô tả chi tiết quá về sự hành hình thật ra lại ít gây nên sự bức xúc hơn.

Dù cuối cùng Quất Hoa Tán Lý cũng để cho Liễu Tích Âm được toại nguyện về nhà họ Diệp, được khắc tên Diệp Liễu lên bài vị, nhưng đó lại là một sự nhẫn tâm khác. Phải chết mới được hạnh phúc ư? Mối tình này đáng trách đến thế sao? Ừ thì trái với luân thường, nhưng không trái đạo lý. Con người ta yêu cũng có tội thì có người ngay cả sự tồn tại của họ cũng là một cái tội ư?

Ôi! Thương thay cho số phận người con gái này. Ừ thì cô cũng có lúc đáng ghét, nhưng đó không phải vì ở cô, mà vì tác giả không dành nhiều tình cảm cho cô mà thôi. Diệp Chiêu Tướng quân, dù anh hùng đến mấy cũng chỉ là một nữ nhân. Cũng là nữ nhân, Liễu Tích Âm lại không được ưu ái bằng, Quất Hoa Tán Lý ơi là Quất Hoa Tán Lý, tôi thấy chị có phần hơi bất công đó.

Dù sao thì tôi cũng chỉ viết cho sự ám ảnh của mình. Truyện có happy ending thường không bị ám ảnh, chỉ có bi kịch mới để lại sự thương xót mà thôi. Chả biết đến bao giờ mới đọc được một tác phẩm thoáng hơn một chút về đề tài nhạy cảm này. Vẫn là phải mong đợi rồi.

Share this:

• X
• Facebook

Like Loading...

Related