Món Gỏi Núc Nác Cá Khô Của đồng Bào Dân Tộc Tại Chỗ

Núc nác có thể chế biến bằng cách luộc, xào, nấu canh… Nhưng dồng bào ưa thích nhất có lẽ là món gỏi núc nác cá khô.

Núc nác là cây rừng thân gỗ, cao khoảng 10 m, cây lâu năm có thể cao hơn. Loại cây này vừa ăn được hoa, lá, vừa ăn được quả. Núc nác bắt đầu ra hoa vào mùa hạ. Quả kết thành từng chùm, hình nang mỏng, dài khoảng 50 – 60 cm, có hai mặt lồi, lưng có cạnh chạy dọc theo chiều dài quả. Nhìn bề ngoài, quả núc nác dài và dẹt như trái phượng vĩ. Hạt dẹt có cánh mỏng, trên hạt có khá nhiều đường gân nhỏ đi về nhiều hướng riêng biệt…

Quả núc nác được đồng bào M'nông hái từ rừng

Quả núc nác dù để già đến chín vẫn ở trên cây khá lâu nhưng nếu muốn ăn ngon thì phải hái những quả không quá già, cũng không quá non, có màu xanh đậm. Loại quả rừng này có vị đăng đắng, hăng hăng và mùi thơm. Đồng bào làm món gỏi núc nác khá đơn giản. Sau khi hái núc nác về, đồng bào để quả lên bếp than, nướng qua cho lớp da ngoài phồng rộp lên, vỏ cháy sém đen đen.

Đặc biệt trong quá trình nướng, quả núc nác tạo ra mùi thơm đặc trưng tựa như một loại rau thơm. Sau khi nướng chín, đồng bào dùng dao cạo sạch vỏ bị cháy rồi rửa sạch bằng nước ấm, để ráo. Khi chế biến thì cắt lát thật mỏng.

Nướng quả núc nác trên than lửa cho chín thơm

Để món ăn thêm ngon phải có thêm cá cơm khô, đây cũng là nguyên liệu chính trong nhiều món gỏi của đồng bào tại chỗ trên địa bàn tỉnh ta. Cá cơm khô được rang chín vàng, giòn rụm với củ nén hoặc tỏi, hành. Đồng bào hái các loại rau thơm ngoài vườn hoặc mọc hoang như tía tô, ngò gai hay lá é. Các loại rau thơm thái nhỏ cho vào tô gỏi đã có sẵn các nguyên liệu trên. Gia vị cho món gỏi cũng khá quan trọng, tạo nên hương vị đầy đủ của món ăn là đắng, cay, ngọt, mát, chua, thơm…

Cạo bỏ lớp vỏ cháy đen bên ngoài trước khi thái mỏng đem trộn gỏi

Gia vị gồm chút muối, bột ngọt, chút đường, vắt thêm chanh. Các gia đình ăn cay thêm nhiều ớt trộn vào. Ớt ngon hơn khi nướng sơ qua lửa rồi mới giã nhỏ. Tất cả nguyên liệu được trộn đều thành món gỏi núc nác thơm ngon. Ngày nay, nhiều gia đình khi chế biến món gỏi núc nác này có sự thay đổi đa dạng hơn. Trong món ăn truyền thống trước đây dùng cá cơm khô thì nay, đồng bào có thể thay bằng cá chỉ vàng, cá nướng, thịt ba chỉ, tai heo cùng với đậu phộng, vừng, gừng…

Món gỏi núc nác cá cơm khô thơm ngon

Món ăn đậm hương núi rừng này đã trở thành đặc sản trong ẩm thực đồng bào dân tộc thiểu số trên địa bàn tỉnh. Món nộm núc nác không chỉ là món ăn ngon mà còn là một vị thuốc quý giúp chống ho, thanh nhiệt... Cũng chính vì vậy, vào mùa núc nác, nhiều gia đình thường xuyên lên rừng tìm hái quả núc nác để bán với giá 70.000 – 100.000 đồng/kg, tăng thêm thu nhập trong lúc nông nhàn.

Món gỏi núc nác độc đáo trên mâm cơm truyền thống đặc sắc của người M'nông tại tỉnh Đắk Nông

Bài, ảnh: Nguyễn Nam

Bài viết gốc: http://www.baodaknong.org.vn/du-lich-am-thuc/mon-goi-nuc-nac-ca-kho-cua-dong-bao-dan-toc-tai-cho-83717.html