Một Số Giải Pháp Nâng Cao Chất Lượng Công Tác Dân Vận Trong Bồi ...

Trong những năm qua công tác dân vận trong thực hiện bồi thường, hỗ trợ, tái định cư, giải phóng mặt bằng các công trình, dự án, đầu tư phát triển kinh tế - xã hội luôn được các cấp ủy đảng, chính quyền trên địa bàn tỉnh Lạng Sơn quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo tổ chức thực hiện nghiêm túc theo Hướng dẫn số 169-HD/BDVTW, ngày 11/6/2013 của Ban Dân vận Trung ương về công tác dân vận tham gia quy hoạch, xây dựng và thực hiện các dự án đầu tư phát triển kinh tế - xã hội, công tác đền bù, giải phóng mặt bằng, thu hồi đất tái định cư; các bước quy trình công tác dân vận trong các giai đoạn được quan tâm thực hiện đồng bộ, chặt chẽ, quyết liệt với nhiều chủ trương, giải pháp tích cực, sáng tạo, hiệu quả. Công tác bồi thường, giải phóng mặt bằng, thu hồi đất, tái định cư các công trình, dự án trọng điểm của tỉnh cơ bản được bảo đảm tiến độ. Chính sách, quyền lợi chính đáng, cuộc sống, việc làm của người dân được quan tâm thực hiện bảo đảm đúng quy định. Quan tâm giải quyết kịp thời các kiến nghị chính đáng, hợp lý, hợp pháp của người dân. Chủ động rà soát các cơ chế, chính sách về công tác quản lý đất đai nhằm kịp thời đề xuất, kiến nghị với cấp có thẩm quyền điều chỉnh, bổ sung, ban hành các cơ chế, chính sách phù hợp đáp ứng yêu cầu thực tiễn của công tác quản lý đất đai trong tình hình mới. Tích cực phát huy vai trò của Mặt trận Tổ quốc và các tổ chức chính trị - xã hội từ tỉnh đến cơ sở thực hiện tốt công tác phối hợp với các cấp chính quyền tổ chức tuyên truyền, vận động Nhân dân đồng tình, ủng hộ thực hiện các chủ trương, chính sách về công tác bồi thường, giải phóng mặt bằng, thu hồi đất, tái định cư, đồng thời bảo đảm chính sách và quyền lợi chính đáng, cuộc sống, việc làm của đoàn viên, hội viên và Nhân dân... Qua đó đã góp phần ổn định tình hình, thúc đẩy thực hiện các chương trình, dự án đầu tư phát triển kinh tế - xã hội trên địa bàn tỉnh.

Thi công hạng mục nền đường đã được bàn giao mặt bằng sạch tại công trình đường giao thông khu công nghiệp Đồng Bành (huyện Chi Lăng) giai đoạn 2 (Nguồn ảnh: Báo Lạng Sơn)

Tuy nhiên, công tác dân vận trong thực hiện bồi thường, hỗ trợ, tái định cư, giải phóng mặt bằng các công trình, dự án, đầu tư phát triển kinh tế - xã hội trên địa bàn tỉnh thời gian qua vẫn còn có những mặt khó khăn, hạn chế như: Công tác tuyên truyền, vận động Nhân dân chấp hành các chính sách, pháp luật về công tác thu hồi đất, bồi thường, hỗ trợ và tái định cư có lúc, có nơi chưa thực sự được chú trọng, còn mang tính hình thức, hiệu quả mang lại chưa cao, tỷ lệ chấp hành nhận tiền bồi thường, hỗ trợ, tái định cư và bàn giao mặt bằng công trình, dự án chưa cao, phải tổ chức thực hiện trình tự cưỡng chế kiểm đếm bắt buộc và cưỡng chế thu hồi đất, dẫn đến mất nhiều thời gian, làm ảnh hưởng đến tiến độ giải phóng mặt bằng.

Việc niêm yết, công khai theo quy định để người dân được tiếp cận, bàn bạc, thảo luận, tham gia đóng góp ý kiến có nơi, có lúc thực hiện chưa tốt. Công tác quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất có lúc, có nơi chưa thực sự sát với nhu cầu phát triển kinh tế - xã hội của địa phương; có dự án có trong quy hoach, kế hoạch sử dụng đất nhưng lại thiếu nguồn lực thực hiện, có dự án phải điều chỉnh, bổ sung kế hoạch sử dụng đất mới triển khai được. Trình tự, thủ tục thực hiện thu hồi đất, bồi thường, hỗ trợ, tái định cư một số dự án còn có sai sót, gây ảnh hưởng đến quyền lợi của người dân, dẫn đến phát sinh đơn thư, khiếu nại. Bên cạnh đó, việc xác định loại đất để tính bồi thường, việc thẩm tra, xác minh, hoàn thiện hồ sơ bồi thường, hỗ trợ, tái định cư tại một số huyện còn lúng túng, mất nhiều thời gian.

Công tác phối hợp giữa các cơ quan chuyên môn thuộc Ủy ban nhân dân huyện với Ủy ban Mặt trận Tổ quốc và các tổ chức chính trị - xã hội có lúc còn chưa được chặt chẽ, đồng bộ, nên chưa phát huy được hết vai trò, trách nhiệm trong tham gia tuyên truyền, vận động, góp ý, phản biện xã hội. Công tác kiểm tra, giám sát có lúc chưa được thường xuyên, do đó việc chỉ đạo giải quyết các vướng mắc của một số dự án có lúc còn chậm. Việc tập huấn, bồi dưỡng phương pháp, nghiệp vụ cho cán bộ, công chức, viên chức trong phối hợp thực hiện công tác giải phóng mặt bằng có lúc chưa được quan tâm đúng mức. Còn một bộ phận người dân sử dụng đất bị ảnh hưởng dự án mặc dù đã được giải quyết bảo đảm theo đúng quy định, đầy đủ quyền lợi nhưng vẫn cố tình chây ỳ, không chấp hành bàn giao mặt bằng, làm chậm tiến độ giải phóng mặt bằng triển khai dự án...

Trong thời gian tới, nhằm đẩy mạnh thực hiện tốt công tác dân vận trong thực hiện bồi thường, hỗ trợ, tái định cư, giải phóng mặt bằng các công trình, dự án, đầu tư phát triển kinh tế - xã hội trên địa bàn tỉnh, các cấp, các ngành cần tiếp tục lãnh đạo, chỉ đạo triển khai, thực hiện có hiệu quả Hướng dẫn số 04-HD/TU, ngày 19/5/2017 của Ban Thường vụ Tỉnh ủy về công tác dân vận trong thực hiện bồi thường, hỗ trợ, tái định cư để giải phóng mặt bằng các công trình, dự án, đầu tư phát triển kinh tế - xã hội; Chỉ thị số 18-CT/TU, ngày 25/02/2018 của Ban Thường vụ Tỉnh ủy về tăng cường sự lãnh đạo, chỉ đạo công tác bồi thường, hỗ trợ, tái định cư trên địa bàn tỉnh Lạng Sơn. Đẩy mạnh việc tuyên truyền, phổ biến các chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước về bồi thường, hỗ trợ và tái định cư, bảo đảm cụ thể, thiết thực, hiệu quả bằng các nội dung, hình thức đa dạng với từng địa bàn, từng đối tượng, trong đó tập trung tuyên truyền, phổ biến các nội dung Luật Đất đai năm 2013 và các văn bản hướng dẫn thi hành của tỉnh, của huyện. Quan tâm chỉ đạo xem xét, giải quyết kịp thời các kiến nghị, thắc mắc của người dân có đất bị thu hồi trong cùng một dự án bảo đảm công bằng, đúng quy định của pháp luật.

Tập trung lãnh đạo, chỉ đạo làm tốt công tác tuyên truyền, vận động, thường xuyên sâu sát với cơ sở, quan tâm đến đời sống của các hộ gia đình bị thu hồi đất để thực hiện các dự án. Thực hiện nghiêm túc các bước quy trình, công khai, minh bạch gắn với thực hiện tốt quy chế dân chủ cơ sở; đẩy mạnh cải cách hành chính, nhất là cải cách thủ tục hành chính và cơ chế “Dân biết, dân bàn, dân làm, dân kiểm tra, dân giám sát, dân thụ hưởng” trong tất cả các dự án ngay từ đầu. Tăng cường công tác dân vận chính quyền, đối thoại trực tiếp giữa người đứng đầu cấp ủy, chính quyền các cấp với Nhân dân nhằm tạo sự đồng thuận của đa số người dân, tránh tình trạng để một bộ phận người dân đối đầu, mâu thuẫn với chính quyền trong công tác bồi thường, giải phóng mặt bằng.

Tăng cường sự phối hợp giữa Mặt trận Tổ quốc, các tổ chức chính trị - xã hội với các cơ quan chính quyền trong thực hiện công tác dân vận, tạo sự đồng thuận của Nhân dân trong việc triển khai, thực hiện các công trình, dự án trên địa bàn; nắm bắt các quy định về bồi thường, hỗ trợ, tái định cư để giải phóng mặt bằng khi Nhà nước thu hồi đất, tăng cường mạnh mẽ việc tham gia giám sát, phản biện xã hội, phát huy quyền làm chủ của Nhân dân trong triển khai thực hiện các dự án phát triển kinh tế - xã hội.

Làm tốt công tác quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất phù hợp với nhu cầu phát triển kinh tế - xã hội. Tăng cường công tác tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật cho Nhân dân, nhất là những nội dung liên quan đến công tác công tác bồi thường, hỗ trợ, tái định cư để giải phóng mặt bằng ảnh hưởng trực tiếp đến người dân. Tiếp tục rà soát, tổ chức thực hiện các cơ chế, chính sách mới trong lĩnh vực đầu tư xây dựng để bảo đảm tuân thủ đúng quy định; kịp thời chỉ đạo tháo gỡ các khó khăn, vướng mắc, báo cáo, đề xuất với các bộ, ngành trung ương phương án giải quyết những nội dung vượt thẩm quyền để không làm ảnh hưởng đến tiến độ đầu tư công; bố trí nguồn lực, đẩy nhanh tiến độ giải quyết các thủ tục liên quan đối với các dự án đang trong quá trình triển khai thực hiện.

Thực hiện tốt công tác quy hoạch, tập trung hoàn thành xây dựng quy hoạch tỉnh Lạng Sơn thời kỳ 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2050 theo nhiệm vụ được phê duyệt; kế hoạch sử dụng đất 5 năm cấp tỉnh, cấp huyện trong năm 2022; hoàn thành điều chỉnh quy hoạch chung Khu Kinh tế cửa khẩu. Hoàn thành quy hoạch chung thành phố Lạng Sơn; điều chỉnh, bổ sung quy hoạch chung, quy hoạch chi tiết thị trấn các huyện; quy hoạch xây dựng các khu đô thị mới, khu vực cửa khẩu, khu chức năng, khu cụm công nghiệp... cho phù hợp với tình hình mới. Nâng cao chất lượng các loại quy hoạch, bảo đảm tính thống nhất, đồng bộ, khả thi, tầm nhìn dài hạn, làm cơ sở phục vụ cho công tác quản lý, điều hành phát triển kinh tế - xã hội, đầu tư, nhằm khai thác và phát huy có hiệu quả các tiềm năng, thế mạnh. Công bố rộng rãi các quy hoạch đã được phê duyệt; rà soát, kiểm tra, kịp thời điều chỉnh, bảo đảm sự phù hợp giữa quy hoạch phát triển kinh tế - xã hội với quy hoạch sử dụng đất, quy hoạch đô thị.

Quan tâm chỉ đạo rà soát kiện toàn, củng cố đội ngũ cán bộ làm công tác bồi thường, hỗ trợ và tái định cư trên địa bàn. Lựa chọn, tuyển dụng đội ngũ cán bộ, công chức có năng lực, trình độ chuyên môn đáp ứng đủ yêu cầu thực hiện công tác tuyên truyền, vận động trong công tác dân vận, bồi thường, giải phóng mặt bằng các công trình, dự án. Hằng năm xây dựng kế hoạch đào tạo, bồi dưỡng nâng cao nghiệp vụ, năng lực, phẩm chất đạo đức của đội ngũ cán bộ làm công tác quản lý đất đai tại các huyện, thành phố và các xã, phường, thị trấn bảo đảm đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ. Tăng cường công tác tập huấn, bồi dưỡng, cập nhật kiến thức về chính sách, pháp luật của Nhà nước liên quan đến lĩnh vực giám sát, hòa giải, đất đai, môi trường... cho cấp ủy, chính quyền, Mặt trận Tổ quốc và các tổ chức chính trị - xã hội các cấp và cán bộ, công chức, đoàn viên, hội viên.

Tăng cường công tác kiểm tra, giám sát việc tổ chức, triển khai thực hiện Hướng dẫn số 04-HD/TU; định kỳ sơ kết, tổng kết rút kinh nghiệm trong quá trình tổ chức thực hiện. Tăng cường công tác kiểm tra, giám sát đối với cán bộ, đảng viên trong việc thực hiện công tác bồi thường, hỗ trợ và tái định cư. Kiên quyết xử lý nghiêm các tổ chức, cơ quan, đơn vị và cá nhân vi phạm trong công tác công tác bồi thường, hỗ trợ và tái định cư; tổ chức cưỡng chế các trường hợp đã giải quyết đúng chính sách nhưng cố tình chây ỳ, chống đối không chấp hành chủ trương của Nhà nước, của tỉnh. Giải quyết kịp thời đơn thư khiếu nại, tố cáo liên quan đến công tác bồi thường, hỗ trợ và tái định cư, tạo điều kiện để Nhân dân ổn định cuộc sống sau khi thực hiện các công trình, dự án.../.

Vương Hòa