Một Sồ Kinh Nghiệm Xử Lý Ra Hoa đồng Loạt Cho Cây Bưởi

Có 3 phương pháp xử lý ra hoa cho cây bưởi là: Xử lý ra hoa bằng cách tạo sự khô hạn, lãi bỏ lá trên cành mang trái và xử lý ra hoa bằng cách sử dụng hoá chất. Đa số nông dân trồng bưởi chọn 2 cách đầu tiên do chúng đem lại hiệu quả cao.

Theo kinh nghiệm của nhiều nông dân thì việc xử lý ra hoa trên cây bưởi không khó nếu áp dụng đúng kỹ thuật, tùy từng điều kiện cụ thể mà chọn cách xử lý ra hoa tối ưu cho cây bưởi.

Để xử lý ra hoa cho bưởi đạt hiệu thì cần các điều kiện sau:

Bưởi phải được trồng trên mô đất cao và vườn phải có hệ thống tưới tiêu chủ động (để khi tạo khô hạn giúp đất nhanh khô ráo giúp việc cây phân hóa mầm hoa tốt hơn). Ngoài ra, cần các điều kiện khác như: Khoảng cách trồng vừa phải (trồng dày sẽ gây khó khăn trong việc tạo khô hạn); thời gian tạo khô hạn phải đủ; trước giai đoạn xử lý ra hoa, cây không được bón quá nhiều phân bón có hàm lượng N cao; trong thời gian xử lý ra hoa cây bưởi không được mang quá nhiều trái hoặc trái đang ở các giai đoạn phát triển khác nhau; cành vượt phải được tỉa bỏ thường xuyên và trên cây không có nhiều tược non.

Theo kinh nghiệm của Ông Phạm Kế Truyền ở khu vực 4, phường Thuận An nếu tiến hành tạo khô hạn từ tháng 12 - 01 dương lịch thì sẽ thu hoạch quả vào tháng 7 - 8; hoặc tạo khô hạn từ tháng 3 - 4 dương lịch thì sẽ thu hoạch quả vào dịp tết Nguyên Đán. Gặp lúc mùa mưa thì có thể dùng tấm nylon đen che phủ chung quanh gốc cũng có thể tạo sự khô hạn, tuy nhiên phải tốn chi phí để mua nylon và tỷ lệ ra hoa không cao.

Cách thực hiện của ông Truyền như sau: Sau khi thu hoạch xong tiến hành vệ sinh vườn, kế tiếp bón phân với liều lượng tùy thuộc vào sự sinh trưởng và tuổi cây. Cây được bón phân lần 2 trước khi tiến hành xử lý ra hoa. Lúc này mực nước trong mương được khống chế ở mức thấp. Thời gian tạo khô hạn từ 7 -20 ngày tuỳ thuộc vào độ ẩm của đất và tình trạng thiếu nước của bộ lá cây bưởi mà quyết định tưới trở lại. Có thể kết hợp vét sình lên khi liếp, khi sình khô, nứt nẻ thì tiến hành tưới trở lại. Thông thường khi thấy triệu chứng lá xào thì bắt đầu tưới nước trở lại, mỗi ngày 2 - 3 lần và tưới liên tục 3 ngày. Đến ngày thứ 4, tưới nước mỗi ngày/lần. 7 - 15 ngày sau khi tưới đợt đầu tiên cây sẽ ra hoa, thời gian này ngày tưới ngày nghỉ. 10-15 ngày sau khi cây trổ hoa sẽ rụng cánh hoa (đậu quả).

Theo ông Truyền, áp dụng biện pháp này có ưu điểm là: Cung cấp thêm dinh dưỡng cho cây bưởi (nếu xiết nước có kết hợp với vét sình); cây ra hoa tập trung và đồng loạt, thuận lợi trong chăm sóc, phòng ngừa sâu bệnh và thu hoạch.

Tuy nhiên, ông Truyền cũng lưu ý là khi áp dụng biện pháp xử lý ra hoa bằng cách tạo sự khô hạn, bộ rễ có khuynh hướng ăn sâu tìm nguồn nước trong thời gian xiết nước nên bộ rễ dễ bị úng, thối do mực thuỷ cấp cao. Bộ rễ suy yếu dễ bị sâu bệnh hại tấn công trong thời gian tạo khô hạn và thông qua vét sình, xác bả thực vật chưa phân huỷ hoàn toàn có thể gây hại cho cây bưởi.

Riêng ông Nguyễn Văn Hải, ở khu vực 5 phường Thuận An thì chọn biện pháp xử lý ra hoa bằng cách lãi bỏ lá trên cành mang trái. Theo ông, kỹ thuật này có các ưu điểm như: đơn giản, dễ làm, không tốn hoá chất để xử lý ra hoa; ngoài ra trái bưởi nằm bên trong tán nên hạn chế bị rám nắng, tiết kiệm được cây chống đỡ, và thuận lợi trong chăm sóc - thu hoạch.

Ông Hải chia sẻ kinh nghiệm về xử lý ra hoa cho cây bưởi bằng phương pháp này như sau: sau khi thu hoạch xong tiến hành vệ sinh vườn như: cắt tỉa cành già, cành sâu bệnh, làm cỏ, quét vôi gốc... kế đến bón phân lần 2 (đạm ít, lân và kali nhiều) với liều lượng tùy thuộc vào sự sinh trưởng và tuổi cây. Khi toàn bộ lá trên cây già và không có tược non xuất hiện thì tiến hành lặt bỏ lá trên cành mang trái (cành này thường mọc ở chảng 2, chảng 3 của cây, nếu không lãi lá thì cành này cũng sẽ mang trái sau đó nhưng muộn hơn). Bắt đầu lãi lá từ cành mang trái ở vị trí gần mặt đất trước sau đó tiến dần lên cành cao.

Cũng theo ông Hải, tùy tình trạng sinh trường và tuổi cây mà cành này sẽ cho hoa nhanh hay chậm. Để cây đậu trái tốt cần bón phân đầy đủ, cân đối, tưới nước vào mùa nắng, đảm bào cho vườn thông thoáng vào mùa mưa. Hoa đang nở rộ thì hạn chế phun thuốc cho cây và thường xuyên tưới nước giữ ẩm cho cây (nhưng không được tưới lên hoa đang nở rộ).

Khi đường kính trái cỡ 3cm thì tiến hành bón phân nuôi trái. Bón thúc dưới gốc 200-300g NPK 20- 20-15 cho mỗi cây, đồng thời phun bổ sung dinh dưỡng kịp thời trên lá để nuôi trái và hạn chế rụng. Giai đoạn trái phát triển bón 3 - 5kg phân hữu cơ + 0,5 - 1kg NPK 15-15-15 hoặc 17-17-17 cho mỗi cây. Trước thu hoạch 1 tháng bón NPK 12-12-17 hoặc 17-17-21.

Trên đây là kinh nghiệm xử lý ra hoa đồng loạt cho cây bưởi của các nông dân trồng bưởi lâu năm, nhiều kinh nghiệm, xin được chia sẻ cùng bà con nông dân.