Một Số Lưu ý Khi Chụp Cộng Hưởng Từ (MRI)

09:56 AM 11/08/2020 Chụp cộng hưởng từ (Magnetic resonance imaging- MRI) là kỹ thuật chẩn đoán hình ảnh y học ngày càng được áp dụng biến hiện nay. Nguyên lý của MRI là sử dụng từ trường và sóng vô tuyến để tạo ra hình ảnh của các cơ quan và mô trong cơ thể. Chụp MRI không gây đau đớn gì nhưng thời gian chụp thường kéo dài hơn các kỹ thuật khác (15 đến 90 phút) tùy thuộc vào bộ phận và chương trình chụp và người chụp cần tuân thủ theo một số yêu cầu cụ thể sau:

Những lưu ý trước khi chụp MRI

Về mặt nguyên tắc, vào ngày chụp MRI, người bệnh có thể ăn uống và sử dụng các loại thuốc được kê theo đơn như bình thường. Tuy nhiên, trong một số trường hợp, người bệnh có thể được yêu cầu không ăn hoặc uống bất cứ thứ gì trong tối đa 4 giờ trước khi chụp để việc khảo sát hình ảnh được rõ ràng hơn.

Trước khi chụp MRI, người bệnh hoặc người nhà người bệnh sẽ được yêu cầu trả lời một bảng câu hỏi về tình trạng sức khỏe hiện tại và tiền sử bệnh lý. Sau đó, nhân viên y tế sẽ giải thích thêm một lần nữa về lợi ích, nguy cơ, quy trình chụp và sẽ tiến hành chụp sau khi người bệnh và người nhà chấp nhận sử dụng kỹ thuật.

Máy chụp cộng hưởng từ sẽ tạo ra một vùng từ trường mạnh nên điều quan trọng cần nhớ là người có các vật kim loại có từ tính đặt trong cơ thể như máy tạo nhịp, thay khớp kim loại, nẹp vít xương.... sẽ có các chống chỉ định tuyệt đối và tương đối với chụp MRI. Trước khi chụp, bệnh nhân sẽ được yêu cầu loại bỏ tất cả các vật dụng kim loại có từ tính ra khỏi cơ thể, bao gồm điện thoại di động, chìa khóa, đồng hồ, đồ trang sức mỹ ký, răng giả, máy trợ thính, tóc giả (một số tóc giả có móc kim loại)... Các vật dụng có giá trị nên được lưu trữ trong một tủ khóa an toàn và chìa khóa sẽ được trao cho thân nhân. Bên cạnh đó, người bệnh cũng được thay trang phục chuyên dùng chụp MRI vì quần áo thông thường có thể có khóa, ốc vít, nút, thắt lưng bằng kim loại.

Những lưu ý trong khi chụp MRI

Khi chụp MRI, người bệnh sẽ nằm trên một chiếc giường có động cơ di chuyển bên trong máy chụp. Bạn sẽ được đưa vào máy từ phần đầu trước hoặc phần chân trước, tùy thuộc vào bộ phận cơ thể cần khảo sát. Một máy tính được sử dụng để điều khiển máy chụp MRI. Bác sĩ hoặc kỹ thuật viên vận hành máy tính sẽ nói chuyện với bạn thông qua một máy liên lạc và luôn quan sát bạn trên màn hình theo dõi

Để tránh hình ảnh thu được khi chụp bị mờ, mất nét, một điều rất quan trọng cần nhớ là luôn cố gắng giữ cố định phần cơ thể cần khảo sát trong quá trình chụp cho đến khi bác sĩ thông báo đã kết thúc. Người bệnh cần tuân thủ các hướng dẫn của nhân viên y tế trong quá trình chụp theo hiệu lệnh.

Trong quá trình chụp, máy quét MRI sẽ tạo ra tiếng ồn khá lớn. Người bệnh cần đeo nút tai để hạn chế bớt tiếng ồn và để nghe hướng dẫn của nhân viên y tế rõ hơn

Về việc dùng thuốc tương phản, đây là loại thuốc giúp cho các mô và mạch máu hiển thị rõ ràng và chi tiết hơn. Tuy nhiên, đôi khi thuốc tương phản có thể gây ra tác dụng phụ, chẳng hạn như phát ban da, đau đầu, chóng mặt. Mặc dù những tác dụng phụ này thường nhẹ và không kéo dài quá lâu, người bệnh và thân nhân cần được giải thích rõ về điều này. Ở các bệnh nhân bị bệnh thận nặng, cần phải xét nghiệm chức năng thận trước đó để đảm bảo khả năng đào thải thuốc ra khỏi cơ thể sau khi chụp.

Về việc dùng thuốc gây mê và thuốc an thần, vì thời gian chụp tương đối dài, việc dùng các loại thuốc này sẽ cần thiết ở một số đối tượng khả năng hợp tác hạn chế, nhất là trẻ nhỏ. Nếu dùng an thần ở người lớn, bắt buộc phải có người thân đi kèm vì bệnh nhân không thể tự lái xe về nhà hay làm các hoạt động yêu cầu sự tỉnh táo trong suốt 24 giờ sau đó.

Những lưu ý sau khi chụp MRI

Chỉ định chụp MRI có thể được thực hiện đối với bệnh nhân nội trú và ngoại trú. Điều này có nghĩa là người bệnh có không cần phải ở lại bệnh viện qua đêm để theo dõi thêm.

Thông thường, sau khi chụp, người bệnh có thể tiếp tục các hoạt động ngay, bao gồm cả việc ăn uống và đi lại, vận động.

Trong trường hợp có dùng thuốc an thần, sẽ phải cần người khác đưa bạn về nhà và ở lại cùng với bạn trong 24 giờ đầu tiên khi thuốc hoàn toàn hết tác dụng. Tuyệt đối không được lái xe, vận hành máy móc hoặc uống rượu trong suốt thời gian 24 giờ này.

Kết quả chụp MRI cần một khoảng thời gian nhất định để đọc và phân tích, có thể trong vài giờ đến vài ngày. Nếu không phải trong bệnh cảnh khẩn cấp, đòi hỏi kết quả ngay lập tức, đa số người bệnh sẽ được hẹn quay lại lấy kết quả sau.

Tóm lại, theo sự phát triển của y học, nhiều bệnh lý hiện nay được chẩn đoán sớm và chính xác dựa vào chụp MRI. Máy chụp MRI đã trở nên phổ biến ở nhiều cơ sở y tế, đóng góp lớn vào công tác khám điều trị bệnh. Vì vậy, cần hiểu rõ các nguyên tắc trên đây và phối hợp tốt với bác sĩ, kỹ thuật viên trong quá trình thực hiện, giúp bạn có được kết quả MRI chuẩn xác và hữu ích.

BS Lê Minh Trường – Khoa Chẩn đoán hình ảnh (C8)