Một Số Tình Huống Và Gợi ý ứng Xử Của Giáo Viên Chủ Nhiệm Hoặc ...

Một số tình huống và gợi ý ứng xử của giáo viên chủ nhiệm hoặc giáo viên chủ nhiệm đang dạy lớpMột số tình huống sư phạm thường gặp và cách giải quyết Mua tài khoản Hoatieu Pro để trải nghiệm website Hoatieu.vn KHÔNG quảng cáo & Tải tất cả các File chỉ từ 69.000đ. Tìm hiểu thêm Mua ngay Từ 69.000đ

Một số tình huống và gợi ý ứng xử của giáo viên chủ nhiệm hoặc giáo viên chủ nhiệm đang dạy lớp được Hoatieu.vn sưu tầm và đăng tải, giúp các thầy cô có thêm kinh nghiệm để ứng xử không dẫn đến những điều bất lợi cho bản thân và góp phần giáo dục học sinh, giữ tốt quan hệ với phụ huynh. Chúc quý thầy cô thành công!

Dưới đây là gợi ý: Xây dựng 1 tình huống giải quyết mâu thuẫn giữa giáo viên chủ nhiệm lớp và cha mẹ học sinh; tình huống mâu thuẫn giữa giáo viên và học sinh tiểu học, THCS, THPT,;tình huống mâu thuẫn trong lớp học,... Từ đó đưa ra đề xuất cách giải quyết và giải thích lý do tại sao lại lựa chọn cách giải quyết đó.​ Mời thầy cô cùng tham khảo.

Một số tình huống và gợi ý ứng xử cho giáo viên chủ nhiệm

• I. Tình huống sư phạm giữa giáo viên với phụ huynh
  • 1. Học sinh bị kỷ luật, phụ huynh nhờ giáo viên chủ nhiệm can thiệp
  • 2. Phụ huynh tỏ ý không muốn phối hợp cùng giáo viên
  • 3. Phụ huynh đánh con trước mặt giáo viên
  • 4. Phụ huynh nhận xét không tốt về đồng nghiệp
• II. Tuyển tập tình huống sư phạm hay nhất
  • Tình huống 1: Phát hiện trong lớp mình chủ nhiệm có một đôi đang yêu nhau
  • Tình huống 2: Ngăn ngừa và giải quyết những xung đột trong học sinh.
  • Tình huống 3: Một lần do đồng nghiệp của bạn bị ốm phải nghỉ dạy, bạn được phân công dạy thay
  • Tình huống 4: Phụ huynh xin cho con thôi học
  • Tình huống 5: Khi học sinh vào muộn giờ học
  • Tình huống 6: Một học sinh sắp bị đưa ra xét ở Hội đồng kỷ luật
  • Tình huống 7: T. là một học sinh bướng bỉnh nhất lớp mà hầu như giáo viên nào cũng biết tiếng
  • Tình huống 8: Cả lớp đứng lên nhưng một em vẫn ngồi
  • Tình huống 9. Khi cô giáo đến lớp muộn
  • Tình huống 10. Bạn là giáo viên chủ nhiệm của lớp 12 một lớp ngoan nhưng phần lớn học sinh có học lực yếu
  • Tình huống 11. Nếu thầy cô không dạy được nó
  • Tình huống 12. Khi lớp vắng nhiều học sinh
  • Tình huống 13. Giáo viên chủ nhiệm đưa học sinh phạm lỗi về nhà
  • Tình huống 14. Khi học sinh lảng tránh thầy cô
  • Tình huống 14. Một học sinh trong lớp bạn chủ nhiệm làm mất xe đạp
  • Tình huống 15: Giáo viên đang giảng bài, học sinh mở vở học môn khác
  • Tình huống 16: Học sinh thắc mắc thầy cô giáo chấm nhầm bài kiểm tra
  • Tình huống 17. Phát hiện học sinh giả mạo chữ ký phụ huynh trong sổ liên lạc
  • Tình huống 18: Cả lớp ý kiến về bài kiểm tra quá khó nên điểm thấp
  • Tình huống 19: Học sinh trong lớp bị mất tiền
  • Tình huống 20: Chưa trả lời được câu hỏi của học sinh

Ngoài Một số tình huống và gợi ý ứng xử của giáo viên chủ nhiệm hoặc giáo viên chủ nhiệm đang dạy lớp, hoatieu.vn còn rất nhiều biểu mẫu, tài liệu hay dành cho giáo viên nhằm giúp các thầy cô công tác tốt hơn.

• Tuyển chọn 150 tình huống sư phạm thường gặp và cách giải quyết

I. Tình huống sư phạm giữa giáo viên với phụ huynh

1. Học sinh bị kỷ luật, phụ huynh nhờ giáo viên chủ nhiệm can thiệp

Tình huống như sau: Ở lớp mà bạn đang chủ nhiệm có một học sinh sắp bị đưa ra xét ở Hội đồng kỷ luật. Phụ huynh của em học sinh này là người có chức vị chủ chốt tại địa phương đến đề nghị bạn với tư cách là giáo viên chủ nhiệm xin với Hội đồng kỷ luật chiếu cố và “cho qua” trường hợp vi phạm này. Vậy bạn ứng xử thế nào với vị phụ huynh đó?

Cách giải quyết:

Có thể nói đây là một hiện tượng không hiếm, phụ huynh của học sinh là một một vị chức sắc ở địa phương và đương nhiên họ rất có ảnh hưởng trong Hội phụ huynh của lớp bạn, đến nhờ giáo viên giảm tội cho con họ. Trong trường hợp này có rất nhiều giáo viên xử lý rằng sẽ đế nghị với phụ huynh đó lên thẳng hiệu trưởng để trình bày ý kiến hoặc nhận là sẽ trình bày đề nghị của gia đình trước cuộc họp Hội đồng kỷ luật. Tuy nhiên, một lời khuyên cho các giáo viên là nên giải quyết như sau:

Đầu tiên, bạn nên giải thích cho vị phụ huynh đó hiểu được mức độ vi phạm kỷ luật trầm trọng của con họ cũng như việc đưa ra biện pháp xử lý kỷ luật là cần thiết để giáo dục em. Đồng thời, nói cho phụ huynh biết rằng việc đưa trường hợp của em ra xét ở Hội đồng kỷ luật nhà trường chỉ có mục đích nhằm giúp đỡ em tiến bộ, chỉ cho em thấy hậu quả của việc vi phạm kỷ luật, để từ đó em nhận ra lỗi lầm và chịu trách nhiệm trước những việc làm sai trái của mình. Mặt khác, cũng nên trấn an phụ huynh rằng việc đưa ra hình thức kỷ luật không phải là điều gì ghê gớm cả và bạn sẽ hết sức giúp đỡ trong khả năng có thể để nâng đỡ em nếu như em biết ăn năn và quyết tâm sửa chữa sai lầm của mình.

Mặt khác, bạn cũng hãy thật khéo léo huyển hướng mục đích của buổi gặp gỡ này từ “nhờ vả” sang sự phối hợp để tìm hiểu nguyên nhân mắc lỗi của em học sinh và bàn biện pháp giúp đỡ. Hãy thực hiện điều này bằng một thái độ nghiêm túc, bằng tinh thần trách nhiệm với học sinh, bạn hãy biến cuộc trao đổi đó trở nên thật cởi mở và thẳng thắn.

Song bên cạnh đó, bạn cũng cần chuẩn bị tinh thần với tình huống rất dễ xảy ra ngay sau đó chính là phụ huynh sau khi bị bạn từ chối sẽ tức giận với bạn. Thế nhưng đừng để ý chí lung lây, bạn hãy cương quyết không thỏa hiệp. Có thể bạn sẽ gặp phải một vài rắc rối nào đó, nhưng dù sao thì bạn cũng đã làm tròn trách nhiệm của một giáo viên chủ nhiệm và chắc chắn rằng sau đó mọi người (kể cả vị phụ huynh đã bị từ chối ấy) cũng không thể nhìn bạn với ánh mắt coi thường.

2. Phụ huynh tỏ ý không muốn phối hợp cùng giáo viên

Tình huống như sau: Bạn là một giáo viên chủ nhiệm, lớp bạn có một Khi đến một học sinh học kém và thiếu ý thức kỷ luật, bạn đã tìm gặp gia đình học sinh với mục đích phối hợp nhằm giáo dục em học sinh này tốt hơn, nhưng phụ huynh của em lại tỏ ý không muốn hợp tác và nói rằng: “Nếu thầy cô không dạy được nó thì để tôi cho nó chuyển sang trường khác hoặc cho nó nghỉ học luôn cũng được”. Bạn sẽ xử lý thế nào trong trường hợp này?

Cách giải quyết:

Trong tình huống này, bạn phải hiểu rõ rằng, không phải bất kỳ phụ huynh học sinh nào cũng hiểu được vai trò của mình trong việc phối hợp cùng với nhà trường để giáo dục con cái. Họ luôn có suy nghĩ rằng trách nhiệm giáo dục là hoàn toàn của giáo viên. Trước thái độ phản ứng của phụ huynh, tốt nhất là bạn đừng đẩy mình vào tình thế khó xử, hãy thật kiềm chế sự tự ái của mình, tìm cách để giải thích cho phụ huynh hiểu được mục đích của việc gặp gỡ phụ huynh không phải là để “thông báo” mà chủ yếu là cùng nhau phối hợp tìm cách giúp đỡ học sinh tiến bộ hơn. Sau khi đã giải thích, bạn hãy trao đổi thẳng thắn về nguyên nhân những khuyết điểm của em và đề xuất các giải pháp khắc phục.

Trong khi trao đổi, bạn nên chỉ rõ cho phụ huynh thấy rằng đâu là nguyên nhân khách quan thuộc về trách nhiệm của gia đình và nhà trường, đâu là nguyên nhân chủ quan thuộc về cá tính và đạo đức của học sinh. Đồng thời, bạn cũng nên thẳng thắn nhận khuyết điểm của mình nếu như chưa thực sự làm tròn trách nhiệm cảu một giáo viên chủ nhiệm, có như thế mới khiến phụ huynh cảm thấy tin tưởng. Chắc chắn bằng thái độ đúng mực, tinh thần trách nhiệm cao và tình thương yêu học trò, bạn sẽ thuyết phục được gia đình trong việc phối hợp cùng với nhà trường dạy dỗ học sinh nên người.

3. Phụ huynh đánh con trước mặt giáo viên

Tình huống như sau: Lớp bạn đang chủ nhiệm có một học sinh vi phạm nghiêm trọng nội quy của nhà trường. BGH đã yêu cầu bạn phải đưa em đó về tận nhà để nói chuyện với phụ huynh. Nhưng khi chưa kịp để giáo viên trình bày tường tận mọi việc, thì phụ huynh của em đã đứng dậy tát em học sinh tới tấp vì đã làm “xấu mặt” gia đình. Vào địa vị của người giáo viên chủ nhiệm này, bạn xử lý tình huống này như thế nào?

Cách giải quyết:

Đứng trước tình huống khó xử này bạn nên thật bình tĩnh và khéo léo. Trước tiên, bạn cần tìm cách chấm dứt ngay hành động đánh con của phụ huynh, sau đó phân tích để phụ huynh nhận ra rằng trong việc giáo dục con cái bằng bạo lực sẽ không bao giờ đem lại kết quả tốt đẹp mà đôi khi việc đó còn phản tác dụng. Hãy để cho phụ huynh thật bình tĩnh, bạn mới bắt đầu câu chuyện của mình một cách thật nhẹ nhàng, cởi mở.

Bạn phải giải thích cho phụ huynh hiểu rằng nhà trường luôn coi trọng vai trò của gia đình trong việc phối hợp để giáo dục học sinh, nhất là khi chúng phạm lỗi. Dù đó có thể là một học sinh chưa ngoan, hay nghịch ngợm, thường vi phạm nội quy của trường, lớp nhưng nhà trường không bao giờ mong muốn gia đình lại giáo dục em bằng bạo lực. Vì các em đang ở độ tuổi còn quá nhỏ và với các em mọi thứ chỉ như vừa mới bắt đầu, thế nên sự nhẹ nhàng, ân cần nhưng tuyệt đối nghiệm khắc mới có tác dụng khi chúng có lỗi. Bạo lực hay sự xúc phạm quá đáng chỉ khiến tình hình xấu đi làm chúng dễ nảy sinh tâm lý chống đối và trở nên ương ngạnh hơn mà thôi.

4. Phụ huynh nhận xét không tốt về đồng nghiệp

Tình huống như sau: Có một phụ huynh nào đó trực tiếp đến gặp bạn nói những điều không tốt về một đồng nghiệp đang dạy lớp con của họ. Phụ huynh này cho rằng cô giáo kia thiếu nhiệt tình trong việc dạy dỗ học sinh, đặc biệt là cô giáo có định kiến và ít quan tâm với con em họ nên con họ không muốn đi học. Phụ huynh đó có ý muốn xin con sang học lớp của bạn và yêu cầu bạn giữ kín câu chuyện mà họ đã nói với bạn. Trong trường hợp này, nếu bạn là cô giáo đang trao đổi với phụ huynh thì sẽ xử lý như thế nào?

Cách giải quyết:

Thật sự đây là một tình huống rất tế nhị và có tính nghiêm trọng. Tế nhị đó chính là làm sao để bảo vệ uy tín cho đồng nghiệp và không bị đồng nghiệp hiểu lầm; nghiêm trọng ở chỗ là nếu thực sự là có định kiến của giáo viên đối với học sinh thì dứt khoát phải có ngay biện pháp can thiệp để không làm ảnh hưởng đến con đường học vấn của học sinh đó. Trước phụ huynh, giáo viên nên tìm cách bảo vệ đồng nghiệp và cũng lưu ý với họ rằng không nên thổi phồng, nói quá mọi việc, mặt khác cũng cần đánh giá được mức độ, tính chất sự việc qua lời trình bày của phụ huynh, để từ đó thật khéo léo để từ chối nguyện vọng xin chuyển lớp của phụ huynh vì ngoài thẩm quyền giải quyết của giáo viên.

Tốt nhất là giáo viên hãy phân tích cho phụ huynh hiểu về trách nhiệm cũng như quan hệ phối hợp giữa phụ huynh với giáo viên, không thể nào đổ hết trách nhiệm lên giáo viên rằng không quan tâm hay dạy không tốt con của họ; phân tích để phụ huynh biết rằng việc bố trí học sinh theo lớp, phân công giáo viên đứng lớp hoàn toàn không thuộc thẩm quyền của mỗi giáo viên. Từ đó đề nghị phụ huynh trực tiếp lên làm việc với BGH trường để đề đạt nguyện vọng.

II. Tuyển tập tình huống sư phạm hay nhất

Tình huống 1: Phát hiện trong lớp mình chủ nhiệm có một đôi đang yêu nhau

Theo dư luận của học sinh, bạn phát hiện trong lớp bạn chủ nhiệm có một đôi hình như “đã yêu nhau”. Bạn thấy cả hai thường không chú ý nghe giảng khi ở trong lớp. Và một lần bạn gặp hai học sinh ấy cùng nhau và bạn hoàn toàn khẳng định tin “đồn thổi” ấy là đúng sự thật. Điều đáng nói đây là năm cuối cấp, và sức học của cả hai học sinh ấy đều có chiều hướng đi xuống, nhất là cậu con trai từ một học sinh khá giỏi đã tụt xuống mức trung bình khá. Là một chủ nhiệm lớp, trước tình huống đó bạn xử lý ra sao?

Gợi ý giải quyết

Bạn làm như không biết chuyện hai em đó có tình cảm với nhau, và cho lớp tổ chức một buổi thảo luận về “tình yêu tuổi học trò” để định hướng đúng đắn cho các em qua những lời tâm sự của bạn. Sau đó bạn có thể gặp riêng từng em, ân cần tâm sự hỏi han xem lý do gì khiến các em học hành sa sút để các em có thể giãi bày và bạn sẽ đưa ra lời khuyên chân tình, xác đáng.

Tình huống 2: Ngăn ngừa và giải quyết những xung đột trong học sinh.

Tôi là GVCN lớp 10 một trường thpt, một hôm có một học sinh nữ tên Bắc gặp tôi và trình bầy với tôi một việc với tâm trạng khá lo sợ. Em kể với tôi rằng có cho một bạn học sinh lớp 11 tên là Nam mượn đôi giầy Ba-ta để học thể dục, em đã cho mượn sau đó thì em có hỏi để lấy lại thì bạn đó nói là không cầm và bạn ấy nói là để ở cửa lớp. Em Bắc không chịu và tiếp tục yêu cầu trả thì Nam có đi tìm và chỉ thấy một chiếc. Bắc không chịu và đòi bạn Nam phải trả cả đôi thì Nam có nói: Một là đền tiền một chiếc, hai là không trả, ba là đánh nhau. Sau đó Bắc sợ nhỡ Bạn Nam đánh nên đã báo với tôi.

Gợi ý cách xử lý tình huống của GV: Sau khi nghe Bắc trình bầy sự việc tôi đã tìm gặp riêng em Nam và hỏi có phải em đã mượn giầy của Bắc (Học sinh lớp cô đang CN) không? thì Nam nói có. Vì đó là giờ ra chơi nên tôi cũng mời Nam sang lớp tôi cùng với em Bắc để làm rõ sự việc thì Nam có nhận là mượn giầy của Bắc và có những lời lẽ như trên. Tôi đã khuyên Nam nên tìm nốt chiếc giầy còn lại hay xem có bạn nào cất dấu ở đâu không thì trả lại nếu không thấy thì cũng phải mua trả Bắc đôi giầy để Bắc còn tập TD hơn nữa việc em dọa không trả hoặc đánh bạn là sai. Ngay sau đó thì Nam đã xin lỗi Bắc và hứa sẽ trả đôi giày Ba- ta. Cách sử lý khá nhẹ nhàng không làm cho các em quá lo sợ về những việc mình đã làm và nhất là Nam. Vì Nam đã có những lời lẽ đe dọa không hay đối với Bắc. Nhờ sự can thiệp kịp thời của GVCN mà đã giúp cho các em tránh được những xung đột trong học đường mà hiện nay hiện tượng bạo lực học đường là khá phổ biến.

Tình huống 3: Một lần do đồng nghiệp của bạn bị ốm phải nghỉ dạy, bạn được phân công dạy thay

Sau khi kết thúc bài giảng, bạn hỏi các em: “Thầy dạy thế các em có hiểu bài không?”. Các em trả lời: “Thầy dạy hay lắm ạ. Cô A dạy chúng em chẳng hiểu gì cả. Hay là thầy dạy luôn lớp em đi ạ”. Vào tình huống này bạn chọn cách xử lý nào trong 3 cách sau:

1. Mỉm cười, im lặng không nói gì.
2. Phê bình các em, tỏ thái độ không thích khi các em nói “xấu” cô giáo A.
3. Giải thích cho các em hiểu mỗi người có một phương pháp dạy riêng, không nên phê phán cô A dạy không hay.

Gợi ý cách xử lý tình huống của GV: Đây là một tình huống rất thường gặp và quả là khó xử đối với giáo viên. Vào một lớp lạ dạy thay một đồng nghiệp của mình, đa số các thầy cô đều rất ngại vì có thể phương pháp của mình không giống với thầy cô đang dạy các em khiến các em không quen nên khó tiếp thu bài. Khi kết thúc bài giảng, các thầy (cô) thường hỏi: “Thầy (cô) dạy thế nào, các em có hiểu bài không?”. Nhưng đến khi nhận được câu trả lời thì chính thầy cô lại bị rơi vào tình huống khó xử.

Câu trả lời rất hồn nhiên của học sinh: “Thầy dạy hay lắm ạ” có thể chỉ là một lời “xã giao” với thầy giáo mới, nhưng cũng có thể là một lời nói thật. Với câu nói “vô hại” này bạn có thể mỉm cười và cám ơn các em đã nhận xét tốt về cách dạy của thầy. Nghề thầy giáo còn gì hạnh phúc hơn khi nghe học sinh của mình nói như vậy.

Nếu chỉ dừng lại ở đó thì thật tuyệt vời và chẳng có gì đáng bàn. Nhưng khi học sinh có sự so sánh và ngỏ ý chê bai cô giáo của mình dạy không hay: “Cô A dạy chúng em chẳng hiểu gì cả” thì vấn đề lại không còn đơn giản nữa. Người ta vẫn nói “Bụt chùa nhà không thiêng” là vì thế. Chưa chắc bạn đã dạy hay hơn cô giáo A như các em nói, mà có thể vì các em đã quen với cô nên cảm thấy cách dạy của cô không còn thú vị. Còn bạn, mới tiếp xúc gặp gỡ các em, nên vì mới lạ nên các em thấy bạn dạy hay hơn cô A. Điều đó có thể lắm chứ!

Nhưng dù đó là một lời khen thật lòng và nhận xét đúng đi nữa bạn cũng không nên mỉm cười mà không nói gì. Vì như vậy rất dễ khiến các em hiểu rằng bạn đồng tình với phê phán đó của các em thì thật là tệ hại, và mối quan hệ tốt đẹp giữa bạn và người đồng nghiệp đó rất có thể sẽ bị ảnh hưởng.

Bạn cũng không nên phê bình các em. Rõ ràng bạn đã hỏi để biết được nhận xét của các em về bài giảng của bạn và các em cũng đã trả lời theo đúng những gì chúng nghĩ. Các em hoàn toàn có quyền được phát biểu những ý kiến chính đáng của mình một cách bình đẳng, dân chủ. Bạn cũng cần phải hiểu rằng đã đến lúc phải thay đổi quan điểm cho rằng chỉ có thầy cô mới có quyền nhận xét, phê bình học sinh, còn các em chỉ biết răm rắp nghe theo chứ không được phép đưa ra ý kiến của mình. Lối tư duy đó sẽ tạo cho học sinh tâm lý ỉ lại, thiếu chủ động và bạn cũng sẽ không bao giờ biết được hiệu quả thực sự cách dạy của mình.

Vậy chọn cách xử lý 3 là tối ưu. Trước hết, bạn nên mỉm cười cám ơn các em đã chú ý lắng nghe bài giảng và dành tình cảm cho thầy. Điều đó làm thầy rất hài lòng. Sau đó bạn nhẹ nhàng giải thích cho các em hiểu mỗi thầy cô giáo đều có một phương pháp dạy riêng nhưng đều có chung một mục đích là giúp các em hiểu bài, nắm vững được kiến thức. Chính vì vậy các em không nên so sánh để rồi khen người này, chê bai người kia. Bạn có thể nói: “Các em ạ, các em rất may mắn là đã được học cô A, đó là một cô giáo có kinh nghiệm, có trình độ chuyên môn cao, đã đào tạo được nhiều học sinh giỏi, được học sinh nhiều thế hệ yêu quý, ngợi ca. Có thể là các em chưa quen với phương pháp dạy học của cô nên các em cảm thấy khó khăn trong việc tiếp thu bài giảng. Cách tốt nhất là các em nên trao đổi thẳng thắn với cô để cô trò có thể hiểu nhau. Thầy tin rằng, với một giáo viên luôn có tinh thần trách nhiệm cao như cô A, cô sẽ sẵn sàng điều chỉnh phương pháp dạy để các em dễ hiểu hơn. Và theo thầy các em nên chăm chú nghe cô giảng và có thể điều chỉnh cách học của mình để làm sao đạt được kết quả cao nhất”.

Với những lời lẽ thấu tình, đạt lý ấy, chắc chắn bạn sẽ được các em yêu quý, tôn trọng không chỉ vì bạn dạy hay mà chủ yếu là vì sự tôn trọng học sinh và đồng nghiệp của bạn.

Tình huống 4: Phụ huynh xin cho con thôi học

Trong lớp bạn chủ nhiệm có một học sinh học rất kém, lại thường xuyên đi học muộn, trong giờ học lại thường ngủ gật, không chú ý nghe giảng. Khi bạn đến gặp phụ huynh của em ấy nhằm trao đổi về tình hình học tập của em và muốn phối hợp với gia đình để giúp đỡ em học tốt thì mẹ của em lại xin cho con thôi học. Lý do là vì bố em mất sớm, em lại có em nhỏ, mẹ em muốn xin cho em thôi học, ở nhà trông em để mẹ đi bán hàng kiếm tiền nuôi các con.

Trước tình huống này, bạn phải làm gì để giúp đỡ cho học sinh?

• A. Đành đồng ý với mẹ của học sinh vì em ấy cần ở nhà giúp mẹ, mà có đi học thì em ấy cũng không thể học tốt được.
• B. Khăng khăng không đồng ý vì lý do nhà nước đã có luật phổ cập giáo dục đến hết cấp II.
• C. Trao đổi thêm với phụ huynh học sinh, động viên gia đình tạo điều kiện cho em học tiếp. Phối hợp với hội phụ huynh của lớp, trường và địa phương để giúp đỡ gia đình em vượt qua khó khăn.

Gợi ý cách xử lý tình huống của GV: Do nhà nước đã quy định phổ cập trung học cơ sở nên bạn không thể đồng ý cho học sinh nghỉ học vì còn chưa học hết cấp II, cho dù sức học của em ấy yếu kém. Mặt khác, nghỉ học lúc này sẽ làm mất đi cơ hội được đào tạo, trang bị mọi kiến thức để em ấy bước vào đời, và chắc chắn em ấy cũng sẽ không có cơ hội để sau này có được việc làm tốt, tương lai không thể rộng mở. Việc ở nhà trong độ tuổi này cũng sẽ có thể làm cho học sinh buồn chán, thậm chí chơi bời, lêu lổng. Bạn hãy động viên gia đình cho em học hết phổ thông cơ sở, sau đó sẽ đi học một nghề nào đó để em ấy có thể tự kiếm sống, tự lập, giúp đỡ mẹ và các em.

Nếu mẹ của học sinh tỏ ý lo lắng rằng con mình kém cỏi, có đi học cũng chẳng theo được, chẳng có lợi ích gì, thì bạn cần phải khéo léo, tế nhị nói rằng em ấy học chưa tốt không phải vì em ấy kém mà chỉ vì em ấy chưa có thời gian và chưa thực sự tập trung vào việc học. Như vậy, gia đình học sinh vừa tin tưởng con mình, vừa không phải xấu hổ vì kết quả học tập của con. Bạn hãy yêu cầu gia đình tạo điều kiện cho cháu tập trung học và bạn cũng hứa sẽ quan tâm, khích lệ để cháu học tốt hơn. Bạn có thể phân công những em học sinh khác kèm cặp, giúp đỡ học sinh đó.

Nếu gia đình học sinh muốn cháu ở nhà giúp việc nhà vì hoàn cảnh khó khăn như vậy thì bạn có khăng khăng không đồng ý vì lý do nhà nước đã có luật phổ cập giáo dục đến hết cấp II thì cũng không ích gì. Trong trường hợp này, bạn nên nhẹ nhàng động viên gia đình cho cháu đi học tiếp vì chính tương lai của cháu. Bạn có thể cắt cử học sinh ngoài giờ học thay phiên nhau đến giúp đỡ việc nhà cho em ấy có thời gian đi học. Bạn nên phối hợp với hội phụ huynh của lớp, trường và địa phương để giúp đỡ gia đình em vượt qua khó khăn này. Bạn cũng có thể động viên gia đình cho các em nhỏ của học sinh đi gửi nhà trẻ để mẹ em có thể yên tâm đi làm mà em học sinh ấy vẫn được tiếp tục đi học.

Tình huống 5: Khi học sinh vào muộn giờ học

Bước vào giờ dạy, sau khi kiểm diện được biết lớp học vắng đến hơn ½ số học sinh. Tôi hỏi nguyên nhân tại sao lớp hôm nay lại vắng nhiều như vậy? Tôi được biết là giờ học trước trống (cô giáo đi tập huấn) nên các em rủ nhau đi thăm một bạn cùng lớp bị ốm nặng và chưa kịp về. Trước tình huống đó nên sử lí thế nào?

• Vì thấy học sinh nghỉ nhiều nên giáo viên tuyên bố nghỉ luôn tiết học, không tiến hành dạy tiết đó nữa.
• Giáo viên vẫn tiến hành dạy bình thường để không ảnh hưởng đến quyền lợi của các em còn lại, và thông báo sẽ phạt những em không có mặt giờ học này.
• Giáo viên tên những học sinh vắng mặt, tuyên bố sẽ lùi việc giảng bài vào mới sang buổi sau, số học sinh còn lại sẽ làm bài tập tại lớp.

Gợi ý cách xử lý tình huống của GV: Trước tình huống trên có lẽ là với bất kì giáo viên nào cũng không khỏi bực mình trước tình trạng đã đến giờ học mà vắng tới hơn nửa số học sinh nhưng nếu chọn phương án 1 mà cho học sinh nghỉ luôn tiết học đó là không đúng vì như vậy giáo viên đã vi phạm qui chế chuyên môn của trường và làm ảnh hưởng đến quyền lợi của học sinh.

Nếu giáo viên chọn cách 2 mà vẫn giảng bài bình thường để hoàn thành nhiệm vụ của mình thì đúng là vẫn đảm bảo quyền lợi của những học sinh đang có mặt còn với những học sinh vắng mặt thì làm sao để nắm được bài trong khi các em vắng mặt với một lí do cũng có phần chính đáng, nếu sử lí như vậy e rằng cứng nhắc quá.

Có thể nói việc đảm bảo kỉ cương trong học đường là hết sức cần thiết, nhưng đây là trường hợp cần xem xét nguyên nhân vì sao các em không có mặt trong giờ, trong trường hợp này có thể ứng sử linh hoạt, có thể thông cảm cho các em vì đi thăm bạn ốm nặng trong khi giờ trước đó trống mà chưa kịp về chứ không phải là các em cố ý bỏ giờ đi chơi. Theo tôi là sẽ không dạy ngay vào bài mới sẽ ảnh hưởng đến quyền lợi của những em vắng mặt, vì vậy nên cho các em làm bài tập trong giờ đó và giành thời gian học bù sau. Tuy nhiên khi các em đã có mặt đông đủ thì giáo viên nên nhắc nhở nhẹ nhàng các em lần sau nên chú ý sắp xếp thời gian để không quá muộn ảnh hưởng đến học tập và không để lỗi này tái phạm . Với cách sử lí nghiêm khắc nhưng có tình chắc chắn ta sẽ nhận được sự ủng hộ của các em khiến cho các em càng quí mến và kính trọng giáo viên hơn.

Tình huống 6: Một học sinh sắp bị đưa ra xét ở Hội đồng kỷ luật

Một học sinh sắp bị đưa ra xét ở Hội đồng kỷ luật. Phụ huynh là người có chức vị chủ chốt ở địa phương đến đề nghị bạn với tư cách là giáo viên chủ nhiệm xin với Hội đồng kỷ luật chiếu cố và “cho qua”. Nếu là giáo viên chủ nhiệm, bạn ứng xử thế nào với vị phụ huynh đó?

Gợi ý cách xử lý tình huống của GV: Trong trường hợp này, phụ huynh học sinh bị kỷ luật là một vị chức sắc ở địa phương (và chắc chắn rất có ảnh hưởng trong Hội phụ huynh của lớp bạn). Đầu tiên bạn nên ôn tồn giải thích cho vị phụ huynh đó hiểu được mức độ vi phạm kỷ luật trầm trọng của con họ và biện pháp xử lý kỷ luật là cần thiết để giáo dục em. Bạn phải nói thế nào để vị phụ huynh đó hiểu rằng việc đưa trường hợp của em ra xét ở Hội đồng kỷ luật nhà trường không có gì khác là nhằm giúp đỡ em tiến bộ, chỉ cho em thấy hậu quả của việc vi phạm kỷ luật, để em nhận lỗi và chịu trách nhiệm về những việc làm sai trái của mình. Có như thế lần sau em mới không tái phạm.

Bạn cần nói để phụ huynh của em hiểu rằng chiếu cố cho em lúc này không phải là giúp đỡ em mà trái lại, chỉ làm hại em, và rất có thể lần sau em vẫn tiếp tục phạm lỗi.

Để phụ huynh của em “yên tâm”, bạn cũng có thể nói với họ rằng việc đưa ra Hội đồng kỷ luật trường không phải là điều gì ghê gớm cả và bạn sẽ hết sức giúp đỡ trong khả năng có thể để nâng đỡ em nếu như em biết ăn năn và quyết tâm sửa chữa sai lầm.

Và bạn cũng cần phải nói cho phụ huynh biết rằng để xảy ra hiện tượng học sinh vi phạm kỷ luật lỗi một phần cũng do phía gia đình và nhà trường chưa nghiêm khắc trong việc giáo dục em. Chính vì thế đây là cơ hội để bạn đưa ra lời đề nghị và giải pháp để thắt chặt hơn mối quan hệ này. Nếu khéo léo bạn có thể chuyển hướng mục đích của buổi gặp gỡ này từ “nhờ vả” sang sự phối hợp để tìm hiểu nguyên nhân mắc lỗi của em học sinh và bàn biện pháp giúp đỡ. Bằng một thái độ nghiêm túc, bằng tinh thần trách nhiệm bạn hãy biến nó thành một cuộc trao đổi cởi mở và thẳng thắn.

Tuy nhiên bạn cũng phải chuẩn bị tinh thần để đối phó với tình huống vị phụ huynh đó sau khi bị bạn từ chối sẽ tức giận với bạn. Điều đó hoàn toàn có thể xảy ra. Nhưng dù thế nào bạn cũng phải giữ vững nguyên tắc không thỏa hiệp chiếu cố cho những vi phạm kỷ luật nghiêm trọng. Có thể bạn sẽ gặp phải một vài rắc rối nào đó, nhưng lương tâm bạn thanh thản vì đã làm tròn trách nhiệm của một giáo viên chủ nhiệm. Và chắc chắn rằng sau đó mọi người (kể cả vị phụ huynh đã bị từ chối ấy) cũng không thể nhìn bạn với ánh mắt coi thường.

Tình huống 7: T. là một học sinh bướng bỉnh nhất lớp mà hầu như giáo viên nào cũng biết tiếng

T. là một học sinh bướng bỉnh nhất lớp mà hầu như giáo viên nào cũng biết tiếng. Trong giờ Toán, thầy X. đang say sưa giảng bài (về một vấn đề khó của chương trình), cả lớp đang chú ý lắng nghe. Riêng T. ngồi dưới cứ khi nào thầy quay mặt lên bảng là lại trêu chọc mấy bạn bên cạnh rồi tủm tỉm cười một mình.

Bất chợt thầy quay xuống thấy T. đang cười, trêu bạn, thầy giáo nghiêm khắc:

- T., em đứng dậy và nhắc lại thầy vừa nói gì?

T. đứng dậy và nhanh nhảu đáp:

- Thưa thầy… thầy vừa nói:”T., em đứng dậy và nhắc lại thầy vừa nói gì” ạ.

Cả lớp cười ồ lên, còn thầy giáo thì đỏ mặt tía tai.

Vào “tình cảnh” này của thầy giáo X., bạn sẽ làm gì?

Gợi ý cách xử lý tình huống của GV: Sự bướng bỉnh, “láu cá” của học sinh đôi khi đẩy giáo viên vào những tình huống “dở khóc dở cười”. Trong những tình thế đó nếu bạn không thực sự nhanh trí, thông minh thì khó có thể xử lý một cách thành công.

Bình tĩnh một chút bạn sẽ nhận ngay ra rằng đó chỉ là sự chống chế và láu cá của học sinh. Và phải công nhận là lập luận của cậu học sinh này cũng không phải không có lý. Nhưng “cái lý” của cậu ta bạn lại bám vào chính sơ hở trong câu nói của bạn. Chính vì vậy tốt nhất trong lúc này bạn không nên để câu chuyện chấm dứt ở đó mà tiếp tục phải “làm ra nhẽ”. Bạn phải tự trấn an mình trước tiếng cười của học sinh và “vẻ đắc thắng” của cậu học sinh đó. Sau đó bạn tìm cách khắc phục sơ hở của mình bằng cách đặt lại một câu hỏi khác, rõ ràng và chính xác hơn: “Em nhắc lại thầy vừa giảng về phần gì?”. Chắc chắn em học sinh đó sẽ không còn cách nào để chống chế, và tùy tình hình cụ thể mà bạn quyết định cách xử lý phù hợp. Nhưng dù biện pháp nào thì bạn phải tỏ ra hết sức nghiêm khắc để chấn chỉnh ngay hiện tượng học sinh thiếu lễ độ với giáo viên lại hay chống chế và lý sự “cùn”.

Tình huống 8: Cả lớp đứng lên nhưng một em vẫn ngồi

Khi bạn bước vào lớp, cả lớp đều đứng lên rất ngay ngắn chào cô. Nhưng khi nhìn xuống cuối lớp, bạn phát hiện ra có một em học sinh vẫn ngồi. Trước hiện tượng đó, bạn sẽ xử lý ra sao?

A. Bạn lờ đi coi như không biết và cho cả lớp ngồi xuống rồi bắt đầu bài giảng của mình.

B. Bạn cho cả lớp ngồi xuống, sau đó bạn đi xuống chỗ học sinh đó để tìm hiểu nguyên nhân vì sao em lại không thể đứng lên chào cô như các bạn, nếu không thấy học sinh trình bày được lý do gì chính đáng, bạn nghiêm khắc yêu cầu em lần sau phải đứng dậy và có ý thức nghiêm chỉnh khi giáo viên bước vào lớp.

C. Bạn nhìn thẳng và gọi trực tiếp học sinh đó đứng lên chào giáo viên khi vào lớp.

Gợi ý cách xử lý tình huống của GV: Bắt đầu tiết học, giáo viên vào lớp, học sinh đứng lên chào và giáo viên chào đáp lại, là một điều hiển nhiên. Nó có tác dụng ổn định trật tự lớp học, đồng thời cũng qua đó thể hiện sự tôn trọng lẫn nhau giữa giáo viên và học sinh. Tuy nhiên, tình huống xảy ra như trên cũng không phải hiếm gặp trong nhà trường.

Khi gặp phải tình huống này, nhiều giáo viên được coi là dễ tính có thể chọn cách xử lý như phương án 1. Nhưng làm như thế là bạn đã để cho học sinh có ý khinh nhờn, coi thường giáo viên. Nếu cứ tiếp tục như thế, e rằng đến một ngày nào đó không chỉ có một mình em học sinh đó không đứng lên chào bạn. Đến lúc đó bạn sẽ làm thế nào? Sẽ hết sức khó khăn để khắc phục đấy!

Cũng có một số giáo viên ứng xử theo cách 2: ngay lúc đó yêu cầu em học sinh đứng dậy chào cô để nâng cao uy tín. Tuy nhiên không phải bao giờ bạn cũng đạt được kết quả theo ý muốn (có thể bạn gặp phải một cô cậu bướng bỉnh nào đó không chịu đứng lên thì sao?). Phải chịu “bó tay” trước mặt học sinh là điều rất bất lợi cho bạn.

Tốt nhất trong tình huống này bạn nên giữ thái độ bình tĩnh, đưa mắt nhìn nhanh cả lớp và dừng lâu hơn ở chỗ em học sinh đó, chờ đợi trong giây lát. Nếu em học sinh đó nhận được “tín hiệu” từ ánh mắt của bạn và tự giác đứng lên thì coi như không có chuyện gì. Nhưng trong trường hợp ánh mắt của bạn không nhận được sự phản hồi thì bạn cũng nên cho lớp ngồi xuống. Sau khi ổn định lớp, bạn đi xuống chỗ em học sinh đó và tìm hiểu nguyên nhân tại sao em không đứng lên chào bạn. Bạn có thể bắt đầu “hỏi thăm” rất nhẹ nhàng: “Em có thể cho cô biết hôm nay em có gặp khó khăn gì mà không thể đứng lên chào cô lúc đầu giờ không?”. Nếu trường hợp em bị đau chân hay một lý do chính đáng nào đó, bạn nên thông cảm. Nhưng nếu chỉ vì một sự “chống đối”, vì lý do không thích, thì bạn nên tỏ thái độ nghiêm khắc. Bạn phải nói rõ cho em hiểu đây không phải là vấn đề thích hay không thích mà là thái độ tôn trọng kỷ luật lớp, tôn trọng giáo viên của một học sinh. Em đã là một học sinh trong lớp thì phải có nghĩa vụ tuân thủ những nội quy đó.

Tình huống 9. Khi cô giáo đến lớp muộn

Một lần vì có việc bận đột xuất nên bạn đã đến muộn 10 phút. Khi vừa bước đến cửa lớp bạn nghe rõ tiếng học sinh trong lớp đang reo hò vì tưởng cô giáo không đến dạy.

Gặp tình huống này bạn xử lý thế nào?

A. Bạn lờ đi coi như chưa nghe thấy và vẫn vào lớp bắt đầu bài giảng như bình thường.

B. Bạn bước vào lớp với thái độ bực bội và cho cả lớp nghe một bài giảng về thái độ thiếu tôn trọng thầy cô.

C. Bạn vào lớp, xin lỗi các em về việc mình đã đến muộn. Đồng thời cũng nhẹ nhàng nhắc nhở học sinh về thái độ vừa rồi và nhanh chóng bắt đầu bài giảng.

Gợi ý cách xử lý tình huống của GV: Ai đã từng trải qua thời học trò tinh nghịch chắc chắn đã có lần được hưởng cảm giác sung sướng,ạnh phúc khi được thông báo là hôm nay nghỉ học vì giáo viên có việc bận đột xuất. Là một giáo viên, bạn nên hiểu và thông cảm cho hành động này của các em vì cũng đã có một thời mình như thế. Xin đừng vội đánh giá đó là một biểu hiện của thái độ không tôn trọng thầy, cô giáo mà đó đơn giản chỉ là những cảm xúc bồng bột trẻ con của tuổi học trò.

Bạn sẽ trở thành một cô giáo cứng nhắc khi bước vào lớp với thái độ bực tức và gay gắt hơn lại cho cả lớp một “bài giảng” về đạo đức. Làm như thế bạn đã vô tình gây ra một không khí căng thẳng không có lợi cho buổi giảng bài của bạn. Làm như thế bạn cũng không thể chắc chắn rằng lần sau các em sẽ không reo hò khi bạn đến muộn (nhất là sau lưng bạn). Hơn nữa, bạn phải công nhận một điều rằng lỗi trước tiên phải thuộc về bạn, vì đến muộn nên mới để lớp có “cơ hội” như thế chứ!

Vậy bạn sẽ tỏ ra dễ dãi hơn và sẵn sàng bỏ qua, vẫn vào lớp bình thường như không có chuyện gì xảy ra? Thực tế có nhiều giáo viên ứng xử theo cách này vì đơn giản đó là chuyện “thường ở huyện” của tuổi học trò nghịch ngợm, không có gì đáng phải bận tâm cả. Và lúc này trong mắt học sinh, bạn là một cô giáo “cực kỳ dễ tính”. Nhưng dù sao cách bỏ qua “vô điều kiện” của bạn chưa phải là cách ứng xử hay.

Trong tình huống này, dù có tự ái hay không vừa lòng trước hành động đó của học sinh, bạn vẫn nên vào lớp như bình thường. Thay vì “lên lớp” học sinh, bạn thành thật xin lỗi vì việc đột xuất nên đã đến muộn. Đồng thời bạn cũng nên nhẹ nhàng, khéo léo nhắc nhở học sinh về hành động bột phát khi thấy giáo viên đến muộn, khuyên các em lần sau không nên làm như thế. Và bạn cũng không nên để mất quá nhiều thời gian vào những chuyện “ngoài rìa” này bằng cách nhanh chóng bắt đầu bài giảng của mình với tâm lý thoải mái để buổi học được thành công.

Tình huống 10. Bạn là giáo viên chủ nhiệm của lớp 12 một lớp ngoan nhưng phần lớn học sinh có học lực yếu

Ngay giữa học kỳ I, trong một lần sinh hoạt lớp, em lớp trưởng đứng lên thay mặt cả lớp đề đạt với cô giáo chủ nhiệm về việc đổi cô giáo dạy Lý.

Lý do các em đưa ra là cô dạy khó hiểu, lại hay có những lời mạt sát, xúc phạm đến các em. Bạn biết là những lời nói của các em về cô dạy Lý không hoàn toàn sai sự thật. Hơn nữa, với cương vị là một giáo viên chủ nhiệm của một lớp cuối cấp, bạn cũng rất lo lắng cho kết quả học tập của các em, khi mà kỳ thi THPT Quốc gia sắp đến. Bạn phải làm thế nào đây để vừa giữ được mối quan hệ tốt đẹp với đồng nghiệp, vừa đảm bảo quyền lợi của học sinh? Chọn 1 trong 3 cách sau:

1. Bạn gạt phắt ngay đề nghị của các em, cho rằng như thế là các em đã thiếu tôn trọng cô giáo của mình, lười học, lười suy nghĩ rồi đổ lỗi cho cô. Không kiềm chế được có giáo viên còn “chua cay”: “Sao các anh chị không đề nghị Ban Giám hiệu đổi luôn tôi đi?”.

2. Bạn tỏ ra thông cảm với nỗi khổ đó của học sinh phải chịu đựng và hứa sẽ ngay lập tức đề nghị lên BGH đổi một giáo viên khác dạy giỏi hơn. Và bạn sẽ tranh thủ (có giáo viên còn nhân dịp này) “bồi thêm” những câu không tốt về đồng nghiệp trước mặt học sinh.

3. Bạn tổ chức họp lớp, tìm hiểu thêm ý kiến, nguyện vọng của các em. Nhưng dù thế nào bạn cũng giữ vững nguyên tắc không đổi giáo viên. Bạn sẽ dùng lời lẽ đầy thuyết phục để phân tích cho các em hiểu và thông cảm với cô dạy Lý. Bạn hứa sẽ có biện pháp góp ý với cô giáo nhưng không quên nhắc nhở các em phải chăm chỉ học tập, cần chủ động suy nghĩ, không nên quá ỷ lại vào cô giáo.

Gợi ý cách xử lý tình huống của GV: Trước hết phải thấy rằng tình huống này “động chạm” đến cả mối quan hệ giữa các đồng nghiệp với nhau trong cùng cơ quan, trong thế đối sánh với quyền lợi của học sinh. Là một giáo viên chủ nhiệm bạn hiểu rằng lời phàn nàn của học sinh lớp mình không phải là vô cớ. Vậy mà bạn nỡ gạt phắt ngay đề nghị của các em! Thái độ đó là biểu hiện của sự tự ái cá nhân, nóng vội, và rất có thể bị các em đánh giá là “bao che” cho đồng nghiệp. Bị từ chối kiên quyết như vậy các em chắc chắn sẽ cảm thấy bất bình và mất lòng tin vào vai trò của bạn. Và biết đâu đấy, với thái độ “thiếu trách nhiệm” ấy của bạn một ngày nào đó cả lớp sẽ lên BGH đề nghị đổi nốt cô giáo chủ nhiệm!

Nhưng là một giáo viên có trách nhiệm lại rất lo lắng cho kết quả học tập của học sinh, bạn tự nhủ sẽ không bao giờ chọn cách xử lý ấy. Và bạn sẽ tỏ ra rất thông cảm với nỗi khổ của các em. Thái độ chia sẻ là cần thiết nhưng trong tình huống bạn chưa hiểu rõ thực hư thì có khi lại tạo ra một “tác dụng phụ” rất lớn. Trong trường hợp này, sự cảm thông của bạn cùng với lời hứa giúp các em đề đạt ngay với BGH sẽ khiến học sinh nghĩ rằng bạn hoàn toàn đồng tình với nguyện vọng này và việc làm của chúng là đúng đắn. Cách xử lý này tạm thời có thể “lấy lòng” học sinh, nhưng bạn có nghĩ đến trường hợp học sinh lớp bạn xin đổi cô vì cô rất nghiêm khắc, luôn “bắt” các em làm nhiều bài tập, cô giáo dạy kiến thức quá cao, cho bài tập quá khó học sinh không hiểu và vì thế không được điểm cao?... Từng trải qua một thời học trò tinh nghịch bạn hiểu rằng không phải lúc nào học sinh cũng hiểu được hết giá trị của thái độ khắt khe ấy. Nếu vội vàng đồng tình “vô điều kiện” như thế, học sinh của bạn đã thực sự mất đi cơ hội để học một thầy giáo tốt. Và bạn sẽ đối mặt với đồng nghiệp sao đây khi đã lở xúc phạm một người giáo viên đáng kính như thế?

Trong tình huống này, bạn cần thể hiện thái độ tôn trọng những nguyện vọng chính đáng của các em, vì nó liên quan đến quyền lợi “sát sườn” là kết quả học tập. Bạn nên lắng nghe một cách cẩn thận và phải có phương án để thẩm định lại độ chính xác của những lời phàn nàn đó. Bằng những lời nói nhẹ nhàng, bạn có thể hỏi các em những “bằng chứng” cụ thể về việc cô giảng khó hiểu, khó tiếp thu. Nếu lý do thực sự chỉ ở vấn đề phương pháp, bạn sẽ giải thích cặn kẽ để các em hiểu, từ đó cố gắng tìm ra cách học chủ động hơn. Bạn cũng có thể nêu ra các dẫn chứng về kết quả học tập môn Lý ở các lớp khác cũng do chính cô dạy. Là một lớp ngoan và học giỏi chắc chắn các em sẽ không thể bỏ qua những lời có sức thuyết phục và cách phân tích sự việc thấu đáo của bạn. Bằng sự khéo léo của mình bạn hoàn toàn có thể làm tròn trách nhiệm của mình trong mối quan hệ với đồng nghiệp và với học sinh thân yêu.

Tình huống 11. Nếu thầy cô không dạy được nó

Khi đến một gia đình học sinh với mục đích phối hợp giáo dục em A, một học sinh học kém và thiếu ý thức kỷ luật, nhưng gia đình em lại nói: “Nếu thầy cô không dạy được nó thì để tôi cho nó chuyển trường hoặc cho nó nghỉ học luôn cũng được”. Bạn phải xử lý thế nào?

A. Đặt vấn đề cho con đi học hay không là tùy thuộc vào gia đình.

B. Yêu cầu gia đình tiếp tục cho em đi học vì chưa đến tuổi lao động, nghỉ học thì dễ sinh hư hỏng.

C. Trao đổi với gia đình và tìm hiểu nguyên nhân, về phía nhà trường, giáo viên chủ nhiệm sẽ nhận cố gắng và quan tâm giúp đỡ em học tập tiến bộ hơn. Đề nghị với gia đình tạo điều kiện và động viên em chăm chỉ học hành.

Gợi ý cách xử lý tình huống của GV: Việc phối hợp giữa gia đình và nhà trường trong việc giáo dục học sinh là một yêu cầu hết sức quan trọng. Trong trường hợp này học sinh A vừa học kém lại thiếu ý thức kỷ luật, có thể một số biện pháp của bạn ở trường đã không có hiệu quả, bạn tìm đến sự giúp đỡ của phụ huynh là việc làm cần thiết.

Nhưng vấn đề là ở chỗ, không phải bất kỳ phụ huynh học sinh nào cũng hiểu được vai trò của mình trong việc phối hợp cùng nhà trường để giáo dục con cái. Nhiều người thường có quan niệm rằng, đã gửi con em họ đến trường, phải đóng tiền là nhà trường và các thầy cô giáo phải có trách nhiệm hoàn toàn trong việc dạy dỗ chúng mà không cần mình phải quan tâm nữa. Đó là một cách nghĩ hết sức sai lầm. Trong tình huống này bạn phải đối mặt với cách suy nghĩ đó.

Vậy bạn có thể bỏ qua? Bạn là một giáo viên có trách nhiệm, lo lắng cho tương lai của học sinh nên đã tìm đến tận nhà để nói chuyện với gia đình tìm cách giúp đỡ em. Nhưng sự nhiệt tình, tinh thần trách nhiệm của bạn đã bị “dội một gáo nước lạnh” khi gặp câu nói có vẻ phó mặc từ phía gia đình. Bạn sẽ tự ái, cảm thấy bị xúc phạm? Điều đó hoàn toàn có thể hiểu được. Nhưng bạn không thể vì tự ái mà “đầu hàng” dễ dàng như thế. Bạn chỉ đến để “thông báo” về khuyết điểm của em học sinh và sau đó để gia đình tự “tìm cách lo liệu”, cho nghỉ hay đi học tiếp tùy gia đình quyết định, thì sự có mặt của bạn liệu có ý nghĩa gì?

Trước thái độ phản ứng của phụ huynh, là một giáo viên có trách nhiệm, thương yêu học sinh và ý thức được hậu quả của việc nghỉ học sớm nên bạn thẳng thắn đề nghị gia đình phải tiếp tục cho con đi học. Đó là việc nên làm. Nhưng bạn sẽ “ăn nói” ra sao nếu vị phụ huynh đó phản ứng lại: “Việc cho đi học nữa hay không là quyền của gia đình tôi, không cần nhà trường can thiệp”. Đó là điều hiển nhiên không cần bàn cãi. Trước thái độ có vẻ “bất cần” ấy rất dễ đẩy bạn vào tình thế không còn gì để nói. Và chắc chắn lúc này bạn sẽ không còn hứng thú gì để tiếp tục thể hiện trách nhiệm của mình nữa vì nó không được gia đình đón nhận.

Tốt nhất là để tránh đẩy mình vào tình thế khó xử đó, trước hết bạn cần tự kiềm chế sự tự ái của mình, tìm cách để giải thích cho gia đình hiểu mục đích của việc gặp gỡ phụ huynh không phải là để “thông báo” mà là cùng nhau phối hợp tìm cách giúp đỡ học sinh tiến bộ. Biết rằng phải nén lòng chấp nhận thái độ không tôn trọng từ phía gia đình là việc không đơn giản và không phải giáo viên nào cũng chấp nhận. Nhưng vì tình thương yêu, trách nhiệm với học trò, đôi khi các thầy cô cũng phải chịu thiệt thòi. Với thái độ bình tĩnh, giọng nói nhẹ nhàng, bạn nhấn mạnh cho phụ huynh hiểu bạn đến đây không phải là để “trao trả” cho gia đình một học sinh “không thể dạy dỗ được”, tức là chối bỏ trách nhiệm của nhà trường, mà là để cùng nhau tìm ra giải pháp tốt nhất để giáo dục học sinh. Trong cách nói của bạn phải thể hiện nhà trường luôn luôn đề cao vai trò của gia đình trong việc giúp các thầy cô giáo hoàn thành trách nhiệm giáo dục của mình. Ở đây trong câu nói của vị phụ huynh đã thể hiện một suy nghĩ hết sức sai lầm: phó mặc việc dạy dỗ con em mình hoàn toàn cho nhà trường, và như vậy nhà trường, mà đại diện là các thầy cô phải có trách nhiệm dạy dỗ chúng nên người, và khi giáo viên đã phải tìm đến gia đình là thể hiện các thấy cô đã “bất lực” trong việc dạy bảo học sinh. Cách suy nghĩ phiến diện này cần phải “chấn chỉnh” ngay. Nhưng tuyệt đối không nên nóng vội, gay gắt mà thật sự bình tĩnh, kiên trì, bạn giải thích cho phụ huynh đó hiểu đúng vai trò của nhà trường và gia đình trong việc giáo dục học sinh.

Sau khi đã giải thích cho phụ huynh hiểu vai trò của họ trong việc phối hợp cùng với nhà trường để tạo điều kiện giúp học sinh tiến bộ, bạn sẽ trao đổi thẳng thắn về nguyên nhân những khuyết điểm của em và đề xuất giải pháp. Trong khi trao đổi, bạn nên chỉ rõ đâu là nguyên nhân khách quan thuộc về trách nhiệm của gia đình và nhà trường, đâu là nguyên nhân chủ quan thuộc về cá tính và đạo đức của học sinh. Bạn cũng nên thẳng thắn nhận khuyết điểm nếu như chưa thực sự làm tròn trách nhiệm của mình, có như thế mới khiến gia đình tin tưởng. Chắc chắn bằng thái độ đúng mực, tinh thần trách nhiệm cao và tình thương yêu học trò, bạn sẽ thuyết phục được gia đình trong việc phối hợp cùng nhà trường dạy dỗ học sinh nên người.

Tình huống 12. Khi lớp vắng nhiều học sinh

Bước vào giờ dạy, sau khi điểm danh, bạn biết lớp học vắng đến một nửa số học sinh. Khi hỏi nguyên nhân, bạn biết được là các em bỏ đi đưa đám ma mẹ của một bạn học sinh trong lớp từ tiết trước nên chưa kịp về. Trước tình huống đó, bạn xử lý thế nào?

A. Vì thấy học sinh nghỉ nhiều, nên bạn tức giận và tuyên bố cho học sinh nghỉ luôn không tiến hành dạy giờ đó nữa.

B. Bạn vẫn tiến hành dạy bình thường để không ảnh hưởng đến quyền lợi của các em còn lại, và nói sẽ phạt các em không có mặt trong buổi học hôm nay.

C. Bạn ghi tên những học sinh vắng mặt, tuyên bố sẽ lùi việc giảng bài mới sang buổi sau, và sau đó tổ chức cho học sinh làm bài tập tại lớp, tránh việc để trống giờ.

Gợi ý cách xử lý tình huống của GV: Dù là một giáo viên dễ tính đến mức nào đi nữa cũng không thể “vui vẻ” trước tình trạng đã đến giờ vào học mà lớp vắng đến một nửa số học sinh. Bạn có thể tức giận, tự ái vì cho rằng học sinh đã không tôn trọng mình. Điều đó hoàn toàn dễ hiểu. Nhưng vì phút tức giận ấy mà bạn sẵn sàng tuyên bố cho học sinh nghỉ học luôn một tiết là quá nóng vội. Thứ nhất, bạn đã vi phạm quy chế của nhà trường; thứ hai, bạn đã làm ảnh hưởng đến quyền lợi của học sinh.

Trên thực tế có nhiều giáo viên sẽ xử lý theo cách thứ hai, vẫn tiến hành bài giảng như bình thường để hoàn thành nhiệm vụ của mình. Cách xử lý này có thể đảm bảo quyền lợi của các em học sinh đang có mặt ở lớp và bạn cũng không sợ mang tiếng là cho học sinh nghỉ tự do. Nhưng như vậy còn các em học sinh vắng mặt thì sao? Bởi vì, dù sao các em cũng vắng vì một lý do khá chính đáng. Bạn vẫn kiên quyết xử lý “rắn” trong khi biết rõ nguyên nhân đó e rằng không tránh khỏi việc “mang tiếng” là cứng nhắc, thậm chí “vô tình”.

Việc đảm bảo kỷ cương trong học đường, nhất là với các em học sinh phổ thông là hết sức cần thiết. Nhưng đôi khi các giáo viên cũng phải tính đến những trường hợp bất đắc dĩ để có cách ứng xử linh hoạt. Ở đây các em đến muộn vì lý do là đi đám ma mẹ một bạn trong lớp nên giáo viên có thể thông cảm và không nên tức giận. Tốt nhất bạn không nên dạy ngay vào bài mới để ảnh hưởng đến quyền lợi của các em vắng mặt. Nhưng cũng không thể để trống giờ cho các em học sinh ngồi tán gẫu trong lớp được. Bạn nên cho học sinh ôn luyện một số bài tập trong khi chờ các em kia kịp về.

Nhưng khi các em đã có mặt đầy đủ, bạn cũng nên nhẹ nhàng nhắc nhở các em lần sau chú ý sắp xếp thời gian để không về quá muộn ảnh hưởng đến việc học tập. Với thái độ cảm thông và cách xử lý nghiệm khắc nhưng có tình, chắc chắn bạn sẽ nhận được sự ủng hộ của học sinh và khiến các em ngày càng tôn trọng và yêu quý bạn hơn.

Tình huống 13. Giáo viên chủ nhiệm đưa học sinh phạm lỗi về nhà

Có một học sinh vi phạm nghiêm trọng nội quy của nhà trường. Ban giám hiệu yêu cầu giáo viên chủ nhiệm phải đưa em đó về tận nhà để nói chuyện với bố mẹ. Nhưng khi chưa kịp để giáo viên trình bày xong, bố của em học sinh đó đã đứng dậy tát em học sinh tới tấp vì đã làm “xấu mặt” gia đình. Vào địa vị của người giáo viên chủ nhiệm này, bạn xử lý sao đây?

A. Bạn im lặng không nói gì vì đó là chuyện của gia đình giáo dục con cái. Và đó cũng là một bài học cho cậu học sinh phạm tội.

B. Bạn bỏ về vì cho rằng gia đình phụ huynh học sinh đã không tôn trọng giáo viên.

C. Bạn can thiệp không cho người bố tiếp tục đánh học sinh đó. Đồng thời bạn dùng những lời lẽ giải thích cho vị phụ huynh hiểu đó không phải là cách giáo dục hay và yêu cầu gia đình cùng phối hợp với nhà trường để giáo dục em.

Gợi ý cách xử lý tình huống của GV: Việc phải dẫn học sinh phạm lỗi về tận nhà để trình bày với gia đình là “vạn bất đắc dĩ”, vì giáo viên sẽ phải chuẩn bị “đương đầu” với những phản ứng từ phía gia đình. Nhưng thiết lập mối quan hệ giữa gia đình và nhà trường trong việc giáo dục học sinh là một nhiệm vụ vô cùng quan trọng. Là một giáo viên chủ nhiệm, bạn thay mặt cho nhà trường để thực hiện sự phối hợp đó.

Trong tình huống này bạn thực sự đã gặp phải một thách thức lớn vì phụ huynh học sinh quá nóng tính và cư xử có phần hơi thô lỗ, đánh con ngay trước mặt giáo viên. Bạn có thể im lặng vì nghĩ đó là quyền giáo dục con của gia đình, chỉ là một giáo viên chủ nhiệm nên bạn không có quyền can thiệp. Sẽ có nhiều người lựa chọn phương án xử lý này vì dù sao đó cũng là hình phạt thích đáng cho một cậu học trò nghịch ngợm. Nhưng liệu học sinh sẽ nghĩ gì về thái độ “thờ ơ”, phó mặc đó của bạn? Biết đâu em đó sẽ nghĩ rằng chính việc “tố cáo” của bạn là nguyên nhân khiến em phải chịu một trận đòn ngay trước mặt “người ngoài”. Và sự bực tức, thậm chí coi thường cô giáo sẽ ngấm ngầm hình thành và những lời dạy bảo của bạn trở nên vô tác dụng. Dù học sinh có mắc khuyết điểm thế nào đi nữa thì không một giáo viên nào lại muốn học sinh phải chịu những trận đòn chí mạng. Vì trách nhiệm với học sinh, bạn sẽ không thể chọn một giải pháp chỉ vì sự “an toàn” của bản thân.

Nếu bỏ về trong lúc này thì lại là cách xử sự hết sức sai lầm. Bạn có quyền làm điều đó vì sự tự ái trước thái độ cư xử thiếu tôn trọng của phụ huynh học sinh. Bạn thay mặt nhà trường đến gặp gia đình trình bày tình hình sai phạm của học sinh để cùng gia đình tìm giải pháp giúp đỡ em chứ không phải để “tố cáo” khiến học sinh phải chịu đòn. Chính vì thế bạn có quyền tức giận nhưng tuyệt đối không nên bỏ về vào lúc này vì nhiệm vụ của bạn chưa được hoàn thành.

Đứng trước tình huống khó xử này bạn nên thật bình tĩnh và khéo léo. Hãy cố gắng kiềm chế sự tự ái để nhanh chóng tìm ra phương án xử lý. Trước hết bạn cần tìm cách chấm dứt ngay hành động đánh con của vị phụ huynh đó và phân tích để phụ huynh nhận ra rằng trong việc giáo dục học sinh bạo lực không bao giờ đem lại kết quả tốt đẹp mà đôi khi còn phản tác dụng. Sau khi vị phụ huynh đó có vẻ bình tĩnh trở lại, bạn bắt đầu câu chuyện của mình một cách nhẹ nhàng, cởi mở. Bạn phải giải thích cho phụ huynh hiểu nhà trường luôn coi trọng vai trò của gia đình trong việc phối hợp để giáo dục học sinh, nhất là khi chúng phạm lỗi. Dù đó có thể là một học sinh nghịch ngợm, hay vi phạm nội quy của trường, lớp nhưng không bao giờ mong muốn gia đình lại giáo dục em bằng những hình thức tiêu cực, phản khoa học như đánh đập, chửi mắng thậm tệ, xúc phạm đến lòng tự trọng của các em. Ở độ tuổi học sinh trung học các em đã có ý thức về cái tôi cá nhân, cần được người lớn tôn trọng. Chính vì vậy, chỉ có sự nhẹ nhàng, ân cần nhưng tuyệt đối nghiệm khắc mới có tác dụng khi chúng có lỗi. Bạo lực hay sự xúc phạm quá đáng chỉ khiến chúng dễ nảy sinh tâm lý chống đối và trở nên ương ngạnh hơn mà thôi.

Những cố gắng của bạn sẽ có ý nghĩa hơn khi thẳng thắn đề xuất với gia đình những biện pháp cụ thể để cùng giúp đỡ em học sinh đó tiến bộ. Sự điềm tĩnh, khéo léo và tình thương yêu, trách nhiệm với học trò là điều kiện quan trọng để bạn xử lý thành công tình huống này.

Tình huống 14. Khi học sinh lảng tránh thầy cô

Cô Lan chủ nhiệm lớp 10. Lớp của cô hầu hết đều rất ngoan và lễ phép. Tuy nhiên, cũng có một số các em nam nghịch ngợm, lười học, hay bị cô giáo phê bình.

Nhiều lần, khi gặp những em học sinh này trong sân trường, cô Lan nhận thấy học sinh của mình thường lảng tránh, giả vờ nhìn đi chỗ khác để không phải chào cô.

Nếu là cô Lan, bạn sẽ làm như thế nào? Tại sao bạn lại làm như vậy?

A. Không nói gì vì cho đó là những học sinh hư hỏng, vô văn hoá, không thể giáo dục được.

B. Coi như không có chuyện gì vì cho đó là chuyện bình thường, bây h học sinh hầu hết là vậy.

C. Không nói gì nhưng nhân buổi học nào đó có thể khéo léo kể một câu chuyện tương tự để giáo dục các em.

Gợi ý cách xử lý tình huống của GV: Ngày nay, nước ta đã thoải mái hơn về tư tưởng, không còn gò bó đến mức thầy giáo nói gì, học sinh cũng phải cho đó là đúng “đã là thầy giáo thì sao có thể nói sai được”. Đó là những quan niệm quá cứng nhắc vì thầy cô giáo cũng là những con người bình thường, cũng có những lúc phạm sai lầm.

Tuy vậy nhân dân ta luôn giữ gìn truyền thống “tôn sư trọng đạo”, các trường đều có khẩu hiệu “Tiên học lễ, hậu học văn”. Mỗi em học sinh đi học, trước khi học kiến thức để mở mang sự hiểu biết, các em cần học lễ nghĩa, học cách để làm người. Thầy cô giáo là người trực tiếp dạy dỗ các em, cùng gia đình dìu dắt các em nên người. Chính vì vậy, thế hệ trước thường nhắc nhở thế hệ sau:

“Nhất tự vi sư bán tự vi sư” (Một chữ là thầy, nửa chữ cũng là thầy). Thầy cô thường được ví dụ như cha mẹ, học sinh sao có thể gặp thầy cô mà lờ đi như không quen biết, không chào hỏi được?

Là giáo viên, bạn cũng không thể lờ đi như không có gì xảy ra. Đây không chỉ là vấn đề nhỏ nhặt, coi đó chỉ là một câu chào, mình cũng không cần, bỏ qua cho xong được. Đó còn là vấn đề về đạo đức, lễ nghĩa. Bạn là giáo viên, không chỉ phải dạy kiến thức cho các em mà còn phải dạy cách cư xử, giao tiếp, uốn nắn học sinh thành những con người đạo đứa tốt, có văn hoá, có trình độ. Vì coi nhẹ vấn đề này mà nhiều giáo viên lại cảm thấy rất bình thường khi học sinh không chào mình, hậu quả là ngày càng nhiều học sinh quên mất rằng chào thầy cô giáo là một quy tắc ứng xử tối thiểu trong giao tiếp. Cũng có học sinh khi thấy thầy cô giáo thì vẫn chạy huỳnh huỵch, nhai nhóp nhép, chào lấy lệ mà chẳng thèm nhìn xem thầy cô giáo phản ứng ra sao, có nghe thấy mình chào không.

Bạn hãy nhân dịp nào đó trong buổi học, khéo léo kể một câu chuyện tương tự để nhắc nhở, giáo dục chung cả lớp. Hãy nhắc cho các em hiểu đó là một việc nên làm, một việc thể hiện văn hoá, đạo đức của con người các em, và cũng là biểu hiện tình cảm của các em với thầy cô giáo. Bạn cũng nên nói với học sinh:

“Nếu cô gặp học sinh của mình ngoài đường mà các em không chào cô thì cô sẽ buồn lắm vì cô nghĩ điều đó là do mình đáng ghét và dữ dằn nên học sinh mới sợ và lẩn tránh không muốn gặp mình”. Câu nói đùa mà thật như vậy sẽ có thể nhắc nhở học sinh chú ý, quan tâm hơn đến thầy cô giáo.

Những học sinh nghịch ngợm, hay bị mắng thường lảng tránh không chào giáo viên cũng có thể do ngượng ngùng, xấu hổ, mặc cảm hoặc sợ hãi. Bạn cũng nên gần gũi hơn với những em này, nhẹ nhàng khuyên bảo các em chứ không nên quá gay gắt mỗi khi phê bình hay trách phạt. Khi đã yêu quý thầy cô giáo, có lẽ không có học sinh nào lại phải giả vờ như không trông thấy hoặc lảng tránh thầy cô giáo chỉ bởi vì… ngại phải chào./.

Tình huống 14. Một học sinh trong lớp bạn chủ nhiệm làm mất xe đạp

Một học sinh trong lớp bạn chủ nhiệm làm mất xe đạp đã không dám về nhà vì lo sợ bố mẹ đánh mắng. Bạn biết học sinh đó đang ở nhà một người thân. Bạn sẽ xử lý như thế nào?

Gợi ý:

– Đến nhà em học sinh đó để hỏi han tình hình và trấn an tinh thần của gia đình. Nhấn mạnh những điểm tốt của học sinh đó để gia đình yên tâm về con mình và không nghĩ rằng em đánh mất xe vì một lý do xấu.

– Khéo léo chỉ ra cho học sinh cách giáo dục sai lầm của gia đình là dùng b.a.0 l.ự.c, phương pháp đó có thể gây cho học sinh bị tổn thương nặng nề về tâm lý.

– Khi gia đình hiểu bạn hứa sẽ tìm và đưa em trở về gia đình

– Bạn và vài học sinh trong lớp đưa em đó về để xin lỗi bố mẹ và hứa lần sau cẩn thận hơn.

Tình huống 15: Giáo viên đang giảng bài, học sinh mở vở học môn khác

Khi thầy (cô) đang giảng bài trên bục giảng với bộ môn mình đang phụ trách, chợt phát hiện trong lớp một học sinh đang mở vở học bài một phân môn khác, các thầy cô nên xử lý thế nào?

Hướng giải quyết

Giáo viên bình tĩnh và đặt câu hỏi liên quan đến kiến thức thuần túy vừa giảng cho cả lớp và yêu cầu học sinh đó trả lời:

– Nếu trả lời đúng thì việc đầu tiên giáo viên khen học sinh đó nhưng trong lời khen có ý nhắc nhở về việc tập trung học tập của em đó.

– Nếu trả lời sai thì nhắc nhỡ học sinh đó cần tập trung hơn trong giờ học.

Tình huống 16: Học sinh thắc mắc thầy cô giáo chấm nhầm bài kiểm tra

Trong giờ trả bài kiểm tra viết, một học sinh thắc mắc cho rằng thầy giáo đã chấm nhầm cho em. Nếu là thầy giáo đó thì ngay lúc ấy bạn xử lý thế nào?

Cách xử lý

Thầy yêu cầu em học sinh đó xem lại bài làm một lần nữa và cuối giờ đến gặp thầy để thẩy trò cùng trao đổi xem lại bài chấm cho thỏa đáng.

Tình huống 17. Phát hiện học sinh giả mạo chữ ký phụ huynh trong sổ liên lạc

Một lần cô (thầy) giáo trả sổ liên lạc cho học sinh, yêu cầu các em mang về nhà cho bố mẹ xem và ký tên. Thế nhưng, khi cô (thầy) giáo thu lại sổ phát hiện chữ ký trong sổ liên lạc của một em học sinh có chữ kí giả mạo. Nếu bạn là cô (thầy) giáo đó thì bạn sẽ làm gì?

Hướng giải quyết

Trong trường hợp này, bạn nên gặp riêng em học sinh đó yêu cầu giải thích: “tại sao em lại làm như vậy? ’’ và phân tích cho học sinh đó hiểu rằng việc làm của em là hoàn toàn sai, khuyên nhủ em lần sau không được tái phạm nữa. Sau đó, thông báo sự việc với phụ huynh và cùng phối với gia đình để giáo dục học sinh tốt hơn.

Tình huống 18: Cả lớp ý kiến về bài kiểm tra quá khó nên điểm thấp

Tình huống 18: Vào tiết Sinh hoạt lớp, cả lớp nhao nhao, lớp trưởng ý kiến:

- Dạ thưa cô, lớp mình bị giờ D môn Toán vì kiểm tra trao đổi nhiều quá ạ!

- Thưa cô, đề kiểm tra môn Toán khó quá!

Một em khác giơ tay:

- Dạ thưa cô không khó, vì các bạn không chịu học nên làm không ra!

- Bên góc kia, một học sinh ý kiến: “Bạn có tiền bạn đi học thêm, bọn tớ không đi học thêm ở thầy làm sao làm được bài. 1 điểm cũng được còn hơn 10 điểm mà biết trước đề”.

GVCN sẽ giải quyết thế nào trước tình huống trên?

Gợi ý cách xử lý tình huống của GV: Tôi giữ bình tĩnh và lắng nghe tất cả những điều mà chúng đang nghĩ và đang nói, đang phản ứng.Trông chúng mỗi đứa một tâm trạng. Tôi trấn an: “Sự việc xảy ra là các em làm bài kiểm tra môn Toán, một số bài không làm được nên đã trao đổi, hỏi nhau. Thầy giáo nhắc nhở nhiều lần nhưng vẫn không nghiêm túc nên kết quả bị giờ D có phải không?”.

Cả lớp đồng thanh: -Dạ đúng!

Thế những ai làm bài được khoảng trên 5 điểm? (khoảng 50% giơ tay) .

Vậy, cô thiết nghĩ mức độ đề cũng vừa phải! Cô biết nhiều bạn làm bài chưa tốt sẽ rất buồn nhưng nếu các em quyết tâm, chăm chỉ học tập thì bài kiểm tra hôm sau sẽ có kết quả tốt hơn.

Vấn đề tiếp theo, là các em đang bức xúc vì nghĩ rằng những ai đi học thêm ở thầy thì sẽ làm bài được. Theo cô nghĩ, 1 tiết học Toán 45 phút, thầy chỉ có thể truyền đạt những kiến thức cơ bản, những dạng thường gặp, các em muốn nâng cao kiến thức, làm bài kiểm tra được điểm cao thì phải tự học, tự tìm ra phương pháp thích hợp để học tập.Cô nghĩ, học thêm không xấu nhưng cách học như thế nào mới là quan trọng. Nếu các em có khả năng tự học ở nhà thì nên tự nghiên cứu. Nhưng nếu khả năng tự học ở nhà của các em hạn chế thì mình nhờ sự giúp đỡ của thầy trong các giờ học thêm. Mà đi học thêm có rất nhiều thời gian nên thầy có thể hướng dẫn, đào sâu các kiến thức cho học sinh vì vậy, việc các bạn làm bài kiểm tra tốt hơn là lẽ đương nhiên vì các bạn có dịp rèn luyện, đào sâu, hiểu kĩ kiến thức.Tôi hỏi tiếp: “Thế những bài kiểm tra thầy ra có trong nội dung ôn tập không các em?”

Cả lớp: - Thưa cô,có ạ!

Tôi tiếp lời: Một con ong cần mẫn, siêng năng, chăm chỉ thì thế nào cũng xây được tổ bằng sức lực của mình. Vấn đề là con ong đó phải tìm ra được con đường nào hay nhất, thuận lợi nhất để đến đích thành công. Cô hy vọng các em là những con ong như vậy! Nếu những bạn trong lớp không có điều kiện học thêm thì nên có phương pháp tự học khoa học ở nhà, đồng thời có thể mượn vở của những bạn đi học thêm để tham khảo nhé! Bây giờ tiết sinh hoạt đang đợi chúng ta! Các em hãy cảm ơn thầy dạy Toán đã tặng cho lớp mình một giờ D đáng nhớ để nhắc nhở các em ý thức nghiêm túc hơn trong kiểm tra ,về phương pháp học tập để có kết quả tốt, và cùng giúp đỡ nhau trong học tập để xây dựng lớp trở thành một lớp vững mạnh (giúp đỡ chứ không phải là trao đổi trong giờ kiểm tra đâu các em nhé!- cô giáo cười). Cô buồn vì lớp bị giờ D nhưng nỗi buồn đó có thể được chữa lành khi mà mỗi thành viên trong lớp tự rút ra được kinh nghiệm để học tập tốt hơn. Các em cùng nhau cố gắng nhé!

Tình huống 19: Học sinh trong lớp bị mất tiền

Tình huống sư phạm: Một em học sinh hốt hoảng nói với bạn là em bị mất tiền, lúc đầu giờ em vẫn còn thấy mà giờ đã không thấy đâu. Thầy cô sẽ xử lý như thế nào?

Hướng giải quyết:

• Trấn an học sinh bị mất tiền để em lấy lại bình tĩnh, tránh hoảng hốt.
• Tiếp theo, khuyên học sinh đó kiểm tra lại xem tiền còn trong cặp sách, túi quần, túi áo, ngắn bàn hay không...
• Nếu thực sự mất tiền ở lớp, thầy cô nên giữ thái độ điềm tĩnh, ôn tồn trò chuyện, hỏi han các bạn trong lớp, tìm hiểu kĩ xem đã có chuyện gì xảy ra vào khoảng thời gian mất tiền; giải thích và động viên tinh thần, mở ra nhiều hướng để học sinh nào đã trót lấy tiền của bạn có cơ hội trả cơ hội trả lại mà không ai biết mình đã lấy.

Ví dụ như: Vừa nãy đã có bạn báo cô là nhìn thấy ai lấy tiền của bạn rồi, bạn nào đã lỡ lấy tiền của bạn thì cuối giờ mình nán lại để cất tiền vào ngăn bàn cho bạn nhé, biết sai mà sửa thì cô sẽ không phạt các em. Còn nếu vẫn không trả thì mai cô sẽ nêu tên trước lớp và nói lại cho phụ huynh.

• Nếu bạn biết học sinh nào trong lớp lấy của bạn thì không nên mạt sát, trách mắng nặng nề học sinh mà tế nhị yêu cầu học sinh đó gặp riêng cô giáo để giải quyết.
• Sau khi xử lý xong thì phải đưa ra lời khuyên đối với học sinh làm mất tiền, với học sinh lấy tiền của bạn và học sinh cả lớp, kể các câu chuyện, ví dụ liên quan đến tình bạn học cho cả lớp nghe.

Tình huống 20: Chưa trả lời được câu hỏi của học sinh

Tình huống sư phạm: Trong giờ lên lớp của một tiết dạy, học sinh hỏi bạn một vấn đề liên quan đến bài giảng mà nhìn qua bạn chưa có câu trả lời thích hợp. Bạn xử lý tình huống đó như thế nào?

Hướng giải quyết:

• Khi đó bạn nên khôn khéo khen học sinh đó có những phát hiện lí thú và nêu vấn đề ra trước lớp để học sinh thảo luận, suy nghĩ.
• Trong lúc đó giáo viên tranh thủ tìm hướng giải quyết. Sau một thời gian ngắn, nếu chưa có câu trả lời đúng thì xem vấn đề đó là bài tập về nhà để học sinh nghiên cứu vì thời lượng không cho phép.
• Tuyệt đối không trả lời qua loa, trả lời bừa. Giáo viên tìm câu trả lời và giải đáp cho học sinh trong giờ học sau.

Hiện nay, cùng với việc cải cách chương trình giáo dục phổ thông, nhiều thầy cô được phân công dạy các môn học tổng hợp, do đó giáo viên sẽ phải dạy học những môn học mà không phải là chuyên môn của bản thân. Tình huống chưa trả lời được câu hỏi của học sinh được rất nhiều thầy cô gửi tới HoaTieu.vn. Hy vọng gợi ý phương hướng xử lý tình huống trên sẽ giúp thầy cô hoàn thành tốt nhiệm vụ giảng dạy trên lớp.

Mời các bạn tham khảo thêm các thông tin hữu ích khác trên chuyên mục Tài liệu của HoaTieu.vn.