Mùa Mưa đi Soi ếch đồng Về Um Lá Cách - Tép Bạc

Tối đến, ông anh tôi thủ sẵn chiếc chỉa trong tay, cùng với chiếc đèn pin được gắn trước trán. Tôi cầm chiếc giỏ và một chiếc đèn pin mini dự phòng. Hai anh em lội bì bõm hết cánh đồng này rồi băng qua cánh đồng khác. Cứ nghe tiếng kêu gần đấy (ếch kêu giọng thô, ồm hơn cóc, nhái, ễnh ương), soi đèn pin thấy hai con mắt đỏ ké thì phóng mũi chỉa vào hoặc gần thì dùng tay chụp lấy. Thỉnh thoảng vẫn bắt trúng nhái nhưng chẳng sao, nhái um vẫn ngon như thường.

Gần khuya, giỏ ếch đã đầy ắp, anh em chúng tôi quay về. Gần đến nhà, cả hai không quên rọi đèn pin mò mẫm bẻ vài nhánh lá cách, một trái dừa khô về um. Cây cách (còn gọi là cây vọng cách) phải bẻ nguyên cành chứ không nên hái lá, vì như thế sẽ làm chết cành.

Khi hai anh em tôi mang giỏ ếch về, mẹ tỉ mẩn ngồi lựa từng con. Chú ếch nào to, mẹ để dành mai ra chợ bán; con nhỏ thì để làm món ếch um lá cách cho ba và anh em chúng tôi. Rồi mẹ lại mang dừa khô đi nạo để làm nước cốt và sơ chế những thứ lặt vặt khác

Ếch đồng vốn dĩ rất sạch, nên khi làm chỉ cắt đầu, bỏ móng chân, rút ruột, còn da thì giữ nguyên. Chặt thịt ếch thành từng miếng vừa ăn ướp với bột nghệ, muối, đường, cùng với sả và tỏi đã băm nhuyễn chừng 15 phút. Lá cách lặt lấy phần lá non rồi xắt nhuyễn. Khi công đoạn chuẩn bị đâu vào đấy, mẹ bắc chảo lên bếp cùng với một ít dầu ăn. Chảo nóng, mẹ rắc tỏi băm nhuyễn vào phi đến khi vàng, thơm thì cho thịt ếch vào xào thật săn. Tiếp đến mẹ rưới nước cốt dừa vào để lửa liu riu cho ếch thấm nước cốt. Cuối cùng thì cho lá cách vào đảo đều trong vòng một phút và nêm nếm lại một lần nữa rồi tắt bếp.

Trong không khí se se lạnh, dùng thịt ếch đồng um lá cách với chén cơm nóng, hay ly rượu đế chính gốc thì còn gì bằng. Đừng quên húp một muỗng nước cốt, bởi tất cả tinh túy của món ăn nằm trong đó: vị the của lá cách, béo của nước cốt dừa, cay của sả ớt, ngọt đậm đà của ếch đồng.