Mưa Sao Băng – Wikipedia Tiếng Việt

Một trận mưa sao băng là một sự kiện thiên thể, trong đó con người quan sát được một số thiên thạch tỏa sáng, hoặc bắt nguồn từ cùng một điểm trên bầu trời đêm. Những thiên thạch này là do các dòng bụi vũ trụ đi vào bầu khí quyển Trái Đất với tốc độ rất cao trên quỹ đạo song song. Các bụi thiên thạch này nhỏ hơn một hạt cát, vì vậy hầu hết chúng đều tan rã và không bao giờ chạm vào bề mặt Trái Đất. Những trận mưa sao băng dữ dội hoặc bất thường được biết đến như những cơn bão sao băng và bão thiên thạch, có thể tạo ra hơn 1.000 thiên thạch mỗi giờ.[1] Trung tâm Dữ liệu Sao băng liệt kê khoảng 600 mưa sao băng còn đang nghi ngờ trong đó khoảng 100 mưa sao băng được khẳng định chính thức.[2]

Mưa sao băng hầu như xuất hiện vào những thời điểm giống nhau trong một năm. Nguyên nhân do các hạt bụi vũ trụ phân bố theo quỹ đạo hình elip và quay quanh Mặt Trời theo chu kì nhất định. Nếu quỹ đạo của Trái Đất cắt ngang quỹ đạo của một đám bụi vũ trụ nào đó thì ít nhất mỗi năm vào đúng thời điểm nhất định, Trái Đất sẽ một lần xuyên qua lớp bụi vũ trụ đó và xảy ra hiện tượng mưa sao băng trong thời gian đó.

Khi Trái Đất bay vào vùng có nhiều thiên thạch thì sẽ thường xuyên xảy ra hiện tượng mưa sao băng hơn.

Kho hình ảnh

[sửa | sửa mã nguồn]

• Mưa sao băng Alpha-Monocerotid, 1995
• 
• 
• 

Các trận mưa sao băng điển hình trong năm 2020

[sửa | sửa mã nguồn] Xem thêm thông tin: Danh sách mưa sao băng

Tên chính thức của chúng được International Astronomical Union đặt ra.[3]

Mưa sao băng	Thời gian	Vật thể gốc
Quadrantids	Đầu tháng 1	The same as the parent object of minor planet 2003 EH1,[4] and perhaps comets C/1490 Y1 và C/1385 U1 [5]
Lyrids	Cuối tháng 4	Sao chổi Thatcher
Pi Puppids (periodic)	Cuối tháng 4	Sao chổi 26P/Grigg-Skjellerup
Eta Aquariids	Đầu tháng 5	Sao chổi 1P/Halley
Arietids	Giữa tháng 6	Sao chổi 96P/Machholz, Marsden và nhóm sao chổi Kracht comet groups complex [1][6]
June Bootids (periodic)	Cuối tháng 6	Sao chổi 7P/Pons-Winnecke
Southern Delta Aquariids	Cuối tháng 7	Sao chổi 96P/Machholz, Marsden và Kracht comet groups complex [1][6]
Alpha Capricornids	Cuối tháng 7	Sao chổi 169P/NEAT[7]
Perseids	Giữa tháng 8	Sao chổi 109P/Swift-Tuttle
Kappa Cygnids	Giữa tháng 8	Minor planet 2008 ED69[8]
Aurigids (periodic)	Đầu tháng 9	Sao chổi C/1911 N1 (Kiess)[9]
Giacobinids (periodic)	Đầu tháng 10	Sao chổi 21P/Giacobini-Zinner
Orionids	Cuối tháng 10	Sao chổi 1P/Halley
Southern Taurids	Đầu tháng 11	Sao chổi 2P/Encke
Northern Taurids	Giữa tháng 11	Minor planet 2004 TG10 and others [1][10]
Andromedids (periodic)	Giữa tháng 11	Sao chổi 3D/Biela[11]
Alpha Monocerotids (periodic)	Giữa tháng 11	unknown [12]
Leonids	Giữa tháng 11	Sao chổi 55P/Tempel-Tuttle
Phoenicids (periodic)	Đầu tháng 12	Sao chổi D/1819 W1 (Blanpain)[13]
Geminids	Giữa tháng 12	Minor planet 3200 Phaethon[14]
Ursids	Cuối tháng 12	Sao chổi 8P/Tuttle[15]

Mưa sao băng trong âm nhạc

[sửa | sửa mã nguồn]

Bài hát Mưa sao băng do Minh Khang sáng tác và Ngô Kiến Huy trình bày.

Tham khảo

[sửa | sửa mã nguồn]

1. ^ a b c d Jenniskens, P. (2006). Meteor Showers and their Parent Comets. Cambridge University Press. ISBN 978-0-521-85349-1.
2. ^ Meteor Data Center list of Meteor Showers
3. ^ “List of all meteor showers”. Đã bỏ qua tham số không rõ |source= (trợ giúp)
4. ^ “2003 EH1 is the Quadrantid shower parent comet, Jenniskens P. (2003)”. Astronomical Journal. 127: 3018–3022. Bibcode:2004AJ....127.3018J. doi:10.1086/383213.
5. ^ Marco Micheli, Fabrizio Bernardi, David J. Tholen (ngày 16 tháng 5 năm 2008). "Updated analysis of the dynamical relation between asteroid 2003 EH1 and comets C/1490 Y1 and C/1385 U1". arΧiv:0805.2452. 
6. ^ a b Sekanina, Zdeněk; Chodas, Paul W. (2005). “Origin of the Marsden and Kracht Groups of Sunskirting Comets. I. Association with Comet 96P/Machholz and Its Interplanetary Complex”. Astrophysical Journal Supplement Series. 161: 551. Bibcode:2005ApJS..161..551S. doi:10.1086/497374.Quản lý CS1: nhiều tên: danh sách tác giả (liên kết)
7. ^ “Minor Planet 2002 EX12 (=169P/NEAT) and the Alpha Capricornid Shower, Jenniskens P., Vaubaillon, J.”. Astronomical Journal. 139: 1822–1830. 2010. Bibcode:2010AJ....139.1822J. doi:10.1088/0004-6256/139/5/1822.
8. ^ “Minor Planet 2008 ED69 and the Kappa Cygnid Meteor Shower, Jenniskens P., Vaubaillon, J.”. =Astronomical Journal. 136: 725–730. 2008. Bibcode:2008AJ....136..725J. doi:10.1088/0004-6256/136/2/725.
9. ^ “An Unusual Meteor Shower on ngày 1 tháng 9 năm 2007, Jenniskens P., Vaubaillon, J.”. EOS Transactions. 88: 317–318. 2007. Bibcode:2007EOSTr..88..317J. doi:10.1029/2007EO320001.
10. ^ V. Porubčan; Kornoš; Williams (2006). “The Taurid complex meteor showers and asteroids”. Contributions of the Astronomical Observatory Skalnaté Pleso. 36: 103–117. Bibcode:2006CoSka..36..103P.Quản lý CS1: sử dụng tham số tác giả (liên kết)
11. ^ “3D/Biela and the Andromedids: Fragmenting versus Sublimating Comets, Jenniskens P., Vaubaillon, J.”. Astronomical Journal. 134: 1037–1045. 2007. Bibcode:2007AJ....134.1037J. doi:10.1086/519074.
12. ^ “The Detection of a Dust Trail in the Orbit of an Earth-threatening Long-Period Comet, Jenniskens P., et al”. Astrophysical Journal. 479: 441. 1997. Bibcode:1997ApJ...479..441J. doi:10.1086/303853.
13. ^ “Meteor Showers from the Debris of Broken Comets: D/1819 W1 (Blanpain), 2003 WY25, and the Phoenicids, Jenniskens P., Lyytinen, E.”. Astronomical Journal. 130: 1286–1290. 2005. Bibcode:2005AJ....130.1286J. doi:10.1086/432469.
14. ^ Brian G. Marsden (ngày 25 tháng 10 năm 1983). “IAUC 3881: 1983 TB AND THE GEMINID METEORS; 1983 SA; KR Aur”. International Astronomical Union Circular. Truy cập ngày 18 tháng 5 năm 2009.
15. ^ “Dust Trails of 8P/Tuttle and the Unusual Outbursts of the Ursid Shower, Jenniskens P. et al”. Icarus. 159: 197–209. 2002. Bibcode:2002Icar..159..197J. doi:10.1006/icar.2002.6855.

Liên kết ngoài

[sửa | sửa mã nguồn]

• Basics of Meteor Observing Lưu trữ 2006-03-16 tại Wayback Machine, by Sky and Telescope
• Infography about Meteor Showers
• North American Meteor Network
• Meteor Shower Photos and Info Lưu trữ 2008-09-17 tại Wayback Machine (AOL Research & Learn)
• Meteor Showers Lưu trữ 2006-03-16 tại Wayback Machine, by Sky and Telescope
• Meteor showers Astronomy Cast episode #8, includes full transcript in PDF-format.
• Meteor Showers Online , by Gary W. Kronk
• Meteor Streams
• National Geographic News - Sky-Watcher Alert: Meteor Show Peaks This Week
• Six Not-So-Famous Summer Meteor Showers Joe Rao (SPACE.com)
• The American Meteor Society
• The International Meteor Organisation
  • IMO 2008 Meteor Shower Calendar
• The Space Book by Eonitus

Wikimedia Commons có thêm hình ảnh và phương tiện truyền tải về Mưa sao băng.

x t s Sự kiện va chạm gần đây
Trên Trái Đất	Trướcnăm 2000 1490 Ch'ing-yang 1783 Great Meteor 1860 Great Meteor 1908 Tunguska 1913 Great Meteor Procession 1930 Curuçá River 1938 Chicora meteor 1947 Sikhote-Alin meteor 1969 Sao băng Murchison 1972 Great Daylight Fireball 1990 Earth-grazing meteoroid Saunăm 2000 2002 Eastern Mediterranean event 2002 Vitim event 2007 Carancas impact event Va chạm 2008 TC3 2008 Buzzard Coulee meteor 2009 Sulawesi superbolide 2012 Sutter's Mill meteor 2012 UK meteoroid 2012 Novato meteor 2013 Thiên thạch Chelyabinsk Chelyabinsk meteorite 2013 Braunschweig meteor 2014 AA impact 2014 Ontario fireball 2015 Kerala meteoroid 2015 Thailand bolide WT1190F impact 2017 China bolide 2018 LA impact 2018 Kamchatka meteor 2019 MO impact 2020 Syracuse meteor 2020 China bolide 2021 Sao băng Winchcombe 2000- WT1190F impact 2015 Thailand bolide 2015 Kerala meteorite 2014 Ontario fireball 2014 AA impact Chelyabinsk meteorite 2013 Sao băng Chelyabinsk 2012 Novato meteorite 2012 UK meteoroid 2012 Sutter's Mill meteorite 2009 Sulawesi superbolide Vụ va chạm 2008 TC3 2007 Carancas 2002 Vitim 2002 Eastern Mediterranean
Trên Sao Mộc	1994 Sao chổi Shoemaker-Levy 9 2010 Jupiter impact 2009 Jupiter impact
Danh sách	Asteroid close approaches to Earth Comets Bolides Meteor air bursts Meteorite falls Tiểu hành tinh crossing Earth's orbit
Xem thêm	Asteroid impact prediction Tránh va chạm với tiểu hành tinh Cầu lửa Earth-grazing fireball Meteor procession Mưa sao băng Vẫn thạch Thiên thạch Vật thể gần Trái Đất Vật thể có khả năng gây nguy hiểm