Nghề điêu Khắc Gỗ Phải Liên Kết để Ra “biển Lớn” - Báo Bình Phước

Nhiều sản phẩm đồ gỗ với mẫu mới lạ được anh Bình sáng tạo

Hiện đã có không ít cơ sở đồ gỗ phải chuyển đổi nghề do nguồn nguyên liệu ngày càng cạn kiệt và khách hàng đang có xu hướng chuyển sang mua sắm những loại nội thất khác phù hợp với túi tiền. Tuy nhiên, với tình yêu nghề và đam mê sáng tạo, anh Bình và anh Ánh vẫn quyết tâm bám trụ và vươn lên làm giàu từ sản xuất đồ gỗ mỹ nghệ.

Đam mê và quyết tâm bám nghề

Khi chưa vào nghề, những lúc rảnh rỗi anh Bình thường phụ việc cho xưởng gỗ của anh trai nên kiến thức về nghề gỗ được tích lũy dần theo ngày tháng và yêu thích lúc nào không hay. Anh cho biết: Năm 2010, gia đình chuyển từ Bù Đăng về thị xã Đồng Xoài sinh sống. Đồng lương công chức của vợ chồng không đủ trang trải cuộc sống nên tôi chọn điêu khắc gỗ làm nghề tay trái. Mới đầu công việc gặp rất nhiều khó khăn, nhất là với người tay ngang như tôi. Vì vậy, tôi phải đầu tư thời gian, trí tuệ, công sức để sáng tạo sản phẩm, đồng thời thuê thợ lành nghề phát triển sản xuất và mở rộng quy mô nhà xưởng. Do đam mê nghệ thuật nên tôi luôn tìm tòi, học hỏi để nâng cao tay nghề và cho ra những sản phẩm mới.

“Để đáp ứng nhu cầu thị trường, cơ sở phải luôn tạo ra những mẫu mới nên sản phẩm nào thợ làm không hài lòng là anh tự tay sửa lại cho đẹp. Mặt hàng của xưởng không đơn thuần chỉ mẫu mã đẹp mà anh còn nghiên cứu thêm văn hóa, phong thủy đưa vào các bức tượng để làm hài lòng khách hàng khó tính” - chị Nguyễn Thị Hiền (vợ anh Bình) nói.

Khác với anh Bình, năm 20 tuổi, anh Ánh đã trở thành thợ mộc lành nghề. Do không có vốn nên anh đi làm gia công cho các xưởng gỗ, thậm chí làm thợ mộc dạo. Đến Bù Đăng, thấy điều kiện thuận lợi để phát triển nghề điêu khắc gỗ nên năm 2004 anh mạnh dạn chuyển hướng. “Với lợi thế từng làm nghề mộc, rành các loại gỗ nên nhìn thế gốc rễ là tôi có thể hình dung ra tác phẩm của mình. Với quyết tâm bám nghề, tôi đầu tư nhà xưởng, nhận đào tạo thợ điêu khắc để vừa truyền nghề vừa giúp đỡ những bạn trẻ yêu thích nghề có công việc ổn định” - anh Ánh cho biết.

Trong số học trò do anh Ánh đào tạo cũng có những người tách ra làm riêng, phát triển tốt nhưng cũng có người gắn bó với xưởng anh lâu dài. Làm tại xưởng của anh Ánh đã 4 năm và có tay nghề giỏi nhưng anh Đặng Văn Lộc không đi tìm nơi có mức thu nhập cao hơn mà vẫn trụ lại và “truyền lửa” cho các lớp thợ kế cận. Anh Lộc cho biết: “Những lúc khó khăn, tôi được anh Ánh giúp đỡ, tạo việc làm. Anh là người đã khơi dậy niềm đam mê và khả năng sáng tạo, giúp tôi có cảm hứng thổi hồn vào các tác phẩm điêu khắc”.

Thỏa sức sáng tạo

Sự sáng tạo, cần mẫn, tỉ mỉ là điều kiện không thể thiếu đối với thợ điêu khắc. Đã xế chiều nhưng 4 người thợ trong xưởng gỗ của cơ sở Thiện Tín vẫn chưa ngơi tay. Những tiếng đục đẽo phát ra từ việc chạm trổ xua tan không gian vắng lặng cuối ngày. Do không bị gò bó trong khuôn khổ nhất định nên những người thợ ở đây như đang đuổi theo từng tia nắng cuối ngày cho một ý tưởng nào đó trong đầu.

Không bị bó buộc về thời gian, lại tạo được tâm lý thoải mái nên đôi tay anh Ánh thoăn thoắt tạc ra những đường nét cho bức tranh “Mã đáo thành công” như thể anh đang chạy theo từng tiếng vó ngựa.

Khi nhìn các sản phẩm đã hoàn thành của anh ai cũng trầm trồ khen ngợi, nhưng để có tác phẩm nghệ thuật đẹp là cả một quá trình lao động với bao suy nghĩ, trăn trở theo từng đường đục, vết chạm của những người thợ điêu khắc.

Còn nhiều trăn trở

Tại lễ trao giải sản phẩm CNNT tiêu biểu lần thứ 3 năm 2016, cơ sở đồ gỗ mỹ nghệ Minh Châu có 3 sản phẩm đoạt giải, gồm: Di Lặc kéo bao vàng, Gia đình sóc, Đạt Ma tổ sư. Cơ sở Thiện Tín tuy lần đầu tham gia nhưng cũng có 3 sản phẩm đoạt giải là Cá hóa long, Nàng tiên cá, Tượng cô tiên.

Không chỉ 3 lần được bình chọn sản phẩm CNNT tiêu biểu của tỉnh và được chọn tham dự triển lãm CNNT tiêu biểu phía Nam, cơ sở đồ gỗ mỹ nghệ Minh Châu còn tạo việc làm cho 5 thợ lành nghề bằng hình thức giao khoán sản phẩm. Thợ có tay nghề cao thu nhập khoảng 20 triệu đồng/tháng, thấp nhất là 8 triệu đồng/tháng. Còn cơ sở đồ gỗ mỹ nghệ Thiện Tín vừa là địa chỉ quen thuộc của những người đam mê nghệ thuật điêu khắc gỗ vừa tạo việc làm thường xuyên cho 4 lao động với mức lương 5 triệu đồng/tháng/người (miễn phí tiền ăn, ở).

Tuy sản phẩm của 2 cơ sở đồ gỗ mỹ nghệ này nhiều lần được chứng nhận sản phẩm CNNT tiêu biểu nhưng đầu ra còn ít, chủ yếu khách quen, không ổn định và chưa vươn ra được các thị trường lớn. Đến nay, anh Bình đã đầu tư cho xưởng 2 tỷ đồng, nhưng sau khi trừ chi phí mỗi tháng cũng chỉ thu về từ 15-20 triệu đồng. Còn anh Ánh mới đầu tư xưởng cố định với chi phí cao nhưng tiêu thụ sản phẩm chậm nên đến nay vẫn chưa bù được vốn.

Nói về những khó khăn của nghề điêu khắc gỗ, anh Bình cho hay: “Hiện các cơ sở đồ gỗ mỹ nghệ rất khó khăn trong tuyển thợ có tay nghề cao và tìm đầu ra cho sản phẩm nên chưa mạnh dạn đầu tư. Mặt khác, nguyên liệu đầu vào chủ yếu là gốc, rễ của các loại cây được tận thu từ vườn rẫy của người dân nên rất mong các cơ quan chức năng tạo điều kiện thuận lợi cho việc buôn bán, vận chuyển”.

“Vẫn biết trong tỉnh có nhiều cơ sở đồ gỗ mỹ nghệ nhưng hoạt động theo kiểu mạnh ai nấy làm, chưa liên kết với nhau. Rất mong các ngành chức năng tạo điều kiện phát triển thị trường đồ gỗ mỹ nghệ, nhất là giới thiệu sản phẩm ra thị trường ngoại tỉnh và nước ngoài. Đồng thời liên kết các cơ sở để cùng trao đổi, hợp tác và giới thiệu sản phẩm; hỗ trợ nhau phát triển, tiêu thụ sản phẩm, giúp các cơ sở đồ gỗ mỹ nghệ phát triển ổn định và bền vững” - anh Ánh nói.

Ngọc Bích