Ngôn Ngữ Lập Trình Là Gì - LetDiv

Công nghệ là một phần tất yếu trong cuộc sống hiện nay.

Theo thống kê của statista.com, 5 đến 6 tiếng là thời gian trung bình của một người dành ra để sử dụng điện thoại trong một ngày.

Bạn có biết các ứng dụng phổ biến như Facebook, Tiktok, Zalo,… được tạo ra như thế nào không? Người ta sử dụng ngôn ngữ lập trình để tạo ra các ứng dụng này.

Vậy ngôn ngữ lập trình là gì? Học ngôn ngữ lập trình nào để có mức lương hơn 1000$? Hãy cùng nhau tìm hiểu nhé!

1. Ngôn ngữ lập trình là gì?

Ngôn ngữ lập trình là tập hợp nhiều câu lệnh để hướng dẫn máy tính thực hiện chức năng nào đó.

Ví dụ, bạn đang soạn tin nhắn trên di động. Để gửi tin nhắn, bạn phải bấm vào nút Gửi”.

Lúc này, các câu lệnh lập trình sẽ hướng dẫn thiết bị di động làm thế nào để gửi tin nhắn đến người nhận.

Trình Tự Thực Hiện Của Các Câu Lệnh Lập Trình

Do đó, ngôn ngữ lập trình đơn giản chỉ là một công cụ giúp chúng ta ra lệnh cho máy tính làm việc theo ý muốn.

2. Lập trình viên là gì?

Lập trình viên (coder) là những người có kiến thức về ngôn ngữ lập trình. Họ sử dụng ngôn ngữ lập trình để tạo ra các ứng dụng cho điện thoại, máy tính, TV,…

Các Ứng Dụng Phổ Biến Là Sản Phẩm Của Lập Trình Viên

Những ứng dụng phổ biến như Facebook, Instagram, Excel, Zalo,… mà bạn sử dụng hằng ngày, đều là sản phẩm của các lập trình viên.

Lập trình viên còn có tên gọi khác là kỹ sư phần mềm.

Vai trò của lập trình viên là vô cùng quan trọng trong thời đại phát triển công nghệ. Do đó, lương của một lập trình viên tương đối khá cao.

Theo thống kê từ designveloper.com, tại Việt Nam:

  • 14.168.000đ / tháng là mức lương trung bình của lập trình viên ít hơn 1 năm kinh nghiệm.
  • 32.000.000đ / tháng là mức lương trung bình của lập trình viên từ 2 đến 4 năm kinh nghiệm.
Thống Kê Mức Lương Của Lập Trình Viên

Tham khảo: https://www.designveloper.com/blog/web-developer-salaries-vietnam/

3. Phân loại ngôn ngữ lập trình

Có thể chia ngôn ngữ lập trình thành hai nhóm:

  • Ngôn ngữ lập trình bậc cao.
  • Ngôn ngữ lập trình bậc thấp.

Ngôn ngữ lập trình bậc cao được sử dụng phổ biến nhất ở thời điểm hiện tại. Chúng ta hãy cùng tìm hiểu nguyên nhân tại sao nhé!

3.1 Ngôn ngữ lập trình bậc cao

Ngôn ngữ lập trình bậc cao (High-level language) là ngôn ngữ hỗ trợ các lập trình viên làm việc dễ dàng hơn, mà không cần phải quan tâm đến việc tương tác với phần cứng của máy tính.

Ngôn ngữ lập trình bậc cao sẽ tự động thực hiện quá trình này giúp bạn.

Ví dụ: Lập trình viên không cần quan tâm làm thế nào để cấp phát và quản lý ô nhớ trong RAM hoặc CPU khi sử dụng ngôn ngữ lập trình bậc cao.

Ngôn Ngữ Lập Trình Bậc Cao Hỗ Trợ Tương Tác Phần Cứng

Bên cạnh đó, ngôn ngữ lập trình bậc cao có cú pháp gần gũi với ngôn ngữ tự nhiên.

Vì vậy, khi học và đọc hiểu ngôn ngữ lập trình bậc cao sẽ dễ dàng hơn so với ngôn ngữ lập trình bậc thấp.

var age = 16; if (age > 16) { console.log('Có thể học lái xe máy'); }
  • Đoạn mã trên được viết bằng JavaScript, là một ngôn ngữ lập trình bậc cao.
  • Nhìn vào đoạn mã trên, bạn có thể dễ dàng hiểu được: nếu số tuổi lớn hơn 16, chương trình sẽ hiển thị 'Có thể học lại xe máy'
Hình ảnh minh họa ngôn ngữ lập trình là gì

Tại vì gần gũi với ngôn ngữ tự nhiên, nên máy tính cần phải tốn một khoảng thời gian để chuyển ngôn ngữ bậc cao sang ngôn ngữ máy (Mã nhị phân 1 và 0).

Với công nghệ hiện tại, thời gian này không còn đáng kể nữa.

Quá trình chuyển đổi ngôn ngữ bậc cao sang mã nhị phân

Hầu hết các ứng dụng hiện nay đều được phát triển dựa trên ngôn ngữ lập trình bậc cao.

Một vài ngôn ngữ lập trình bậc cao phổ biến là: JavaScript, Java, C#, PHP, Python,…

Ngôn ngữ lập trình bậc cao phổ biến

Khi bạn mới học lập trình, bạn nên bắt đầu với ngôn ngữ lập trình bậc cao.

3.2 Ngôn ngữ lập trình bậc thấp

Ngôn ngữ lập trình bậc tháp (Low-level language) là ngôn ngữ cho phép các lập trình viên can thiệp sâu hơn vào phần cứng của máy tính.

Ngôn ngữ bậc thấp cho phép can thiệp sâu vào phần cứng

Ngôn ngữ lập trình bậc thấp gần với ngôn ngữ máy, nên tốc độ thực thi sẽ nhanh hơn ngôn ngữ lập trình bậc cao (chênh lệch không đáng kể).

Tuy nhiên, khi học và đọc hiểu ngôn ngữ lập trình bậc thấp thì khó hơn rất nhiều so với ngôn ngữ lập trình bậc cao.

Ví dụ assembly
  • Đoạn mã trên được viết bằng Assembly, là một ngôn ngữ lập trình bậc thấp.
  • Lần đầu nhìn vào đoạn mã trên, khá là khó để có thể hiểu được chức năng của nó.

Ngôn ngữ lập trình bậc thấp không còn được sử dụng phổ biến như trước đó.

Một vài ngôn ngữ lập trình bậc thấp phổ biến là: Machine Language, Assembly,…

Một vài ngôn ngữ bậc thấp phổ biến

4. Top 5 ngôn ngữ lập trình phổ biến nhất năm 2022

Trên thế giới có rất nhiều ngôn ngữ lập trình. Tuy nhiên chỉ có một số ngôn ngữ được sử dụng phổ biến.

Trong phần này, mình sẽ liệt kê top 5 ngôn ngữ lập trình bổ biến nhất năm 2022 dựa trên thống kê của northeastern.edu, và các yêu tố khác như:

  • Nhu cầu tuyển dụng.
  • Mức lương.

4.1 JavaScript

  • Nhu cầu tuyển dụng: Cao
  • Mức lương dưới 2 năm: 500$ – 1000$
  • Mức lương trên 3 năm: 1100$ – 4000$

JavaScript là ngôn ngữ lập trình được sử dụng phổ biến nhất hiện nay.

Các công nghệ nổi tiếng như React, Angular, NodeJS, MongoDB… đều được xây dựng dựa trên JavaScript.

Minh họa JavaScript

Bạn có thể sử dụng JavaScript để phát triển hầu hết các nền tảng:

  • Web.
  • Desktop.
  • Máy chủ.
  • Ứng dụng di động.
Nền tảng phát triển của JavaScript

Một vài sản phẩm tiêu biểu được phát triển bằng JavaScript:

  • Facebook.
  • WhatsApp.
  • Skype.
  • Microsoft Teams.
  • Figma.
  • Slack.
Một vài sản phẩm tiêu biểu của JavaScript

Bởi vì tính ổn định và ứng dụng rộng rãi, nên JavaScript được xem là ngôn ngữ của tương lai.

Nếu bạn có dự định trở thành một lập viên web, JavaScript là ngôn ngữ bắt buộc phải nắm vững.

4.2 Python

  • Nhu cầu tuyển dụng: Bình thường
  • Mức lương dưới 2 năm: 350$ – 975$
  • Mức lương trên 3 năm: 1000$ – 3500$

Python là một ngôn ngữ lập trình có cú pháp đơn giản và dễ hiểu.

Python được ứng dụng phổ biến trong các lĩnh vực:

  • Trí tuệ nhân tạo (A.I): Machine Learning, Deep Learning,…
  • Khoa học dữ liệu (Data Science): phân tích, thống kê,…
Ứng dụng của Python

Ngoài ra, bạn có thể sử dụng Python để lập trình web, hoặc hệ thống máy chủ.

Tuy nhiên, đa số các công ty sẽ sử dụng giải pháp khác tốt hơn như JavaScript, PHP, Java… để phát triển web, hoặc hệ thống máy chủ.

Nhu cầu tuyển dụng của Python là ở mức bình thường, không còn cao như trước đó.

Xu hướng tuyển dụng python

4.3 PHP

  • Nhu cầu tuyển dụng: Cao
  • Mức lương dưới 2 năm: 500$ – 900$
  • Mức lương trên 3 năm: 1000$ – 2500$

PHP là ngôn ngữ lập trình được sử dụng phổ biến trong phát triển web (phía máy chủ).

Ứng dụng PHP

Tại vì là một ngôn ngữ lâu đời, nên PHP có cộng đồng rộng lớn, và nhiều công nghệ hỗ trợ để nhanh chóng tạo ra một trang web hoàn chỉnh.

Một vài công nghệ nổi tiếng được phát triển dựa trên PHP:

  • WordPress.
  • Magento.
  • OpenCart.
  • Laravel.
  • Symfony.
  • Codeigniter.
Một vài công nghệ phát triển dựa trên PHP

Một vài sản phẩm tiêu biểu được xây dựng bằng PHP:

  • Wikipedia.
  • Facebook.
  • Yahoo!.

PHP thường xuyên có những lỗi bảo mật nghiêm trọng, mặc dù các bản cập nhật được tung ra liên tục.

PHP có nhu cầu tuyển dụng cao. Tuy nhiên, nhu cầu này đang bị giảm dần bởi vì sự phát triển của JavaScript.

4.4 Java

  • Nhu cầu tuyển dụng: Cao
  • Mức lương dưới 2 năm: 600$ – 1200$
  • Mức lương trên 3 năm: 1200$ – 4000$

Java là ngôn ngữ lập trình có tính ổn định, và độ bảo mật cao.

Vì vậy, Java thường được dùng để xây dựng các hệ thống doanh nghiệp quy mô lớn.

Java ứng dụng trong doanh nghiệp

Bạn có thể sử dụng Java để phát triển các nền tảng:

  • Web.
  • Desktop.
  • Máy chủ.
  • Ứng dụng di động (Android).

Một vài dự án tiêu biểu của ngôn ngữ lập trình Java:

  • Netflix.
  • Linkedin.
  • Uber.
  • Amazon.
  • Spotify.

Nhu cầu tuyển dụng của Java là khá cao, và đang có xu hướng tăng lên trong khoảng thời gian gần đây.

4.5 C#

  • Nhu cầu tuyển dụng: Bình thường
  • Mức lương dưới 2 năm: 500$ – 1000$
  • Mức lương trên 3 năm: 1000$ – 2500$

C# là ngôn ngữ lập trình của Microsoft.

Tương tự như Java, C# được ứng dụng rộng rãi trong phát triển phần mềm doanh nghiệp, game, ứng dụng di động,…

Một vài sản phẩm tiêu biểu của ngôn ngữ lập trình C#:

  • PowerShell.
  • CodeHub.
  • Aspnetcore.
  • Wox.
  • V2rayN.

Chi phí để vận hành một dự án bằng C# là khá cao. Tại vì phải dựa vào hoàn toàn công nghệ của Microsoft.

Nhu cầu tuyển dụng của C# luôn duy trì ở mức tương đối ổn định.

Nên Học Ngôn Ngữ Nào Đâu Tiên?

Như bạn thấy, có khá nhiều ngôn ngữ lập trình. Vậy bạn nên chọn ngôn ngữ lập trình nào để học đây?

Liệu học sai ngôn ngữ lập trình có tác hại gì hay không?

Để biết thêm chi tiết, bạn hãy đọc tiếp bài viết này nhé:

Nên Học Ngôn Ngữ Lập Trình Nào Đầu Tiên

Khóa Học Lập Trình Cơ Bản

Nếu bạn đang làm trái ngành và có dự định chuyển sang ngành lập trình.

Đây là Khóa Học Lập Trình Cơ Bản từ con số 0 kéo dài trong vòng 1 tháng, rất phù hợp với những bạn muốn kiểm chứng xem mình có phù hợp với nghề lập trình hay không.

Từ khóa » Các Loại Ngôn Ngữ Lập Trình Bậc Cao