Người Suy Thận Mạn Chữa được Không?

Nếu không được can thiệp sớm, suy thận mạn có thể kéo theo nhiều biến chứng nguy hiểm xảy ra, bao gồm cả tử vong. Vậy, liệu người bị suy thận mạn chữa được không? Đây là câu hỏi được quan tâm rất nhiều ở phía bệnh nhân, bên cạnh đó đâu là giải pháp điều trị hiệu quả cho vấn đề sức khỏe này?

1. Tổng quan bệnh thận mạn
2. Suy thận mạn là gì?
3. Nguyên nhân gây suy thận mạn
4. Suy thận mạn có chữa được không?
5. Các phương pháp điều trị suy thận mạn
   1. Thay đổi chế độ dinh dưỡng khoa học, phù hợp
   2. Xây dựng chế độ ăn uống không chỉ tốt cho thận mà còn tốt cho tim mạch
   3. Điều trị bằng thuốc kê toa
   4. Lọc máu
   5. Ghép thận
6. Cách phòng ngừa suy thận mạn

Tổng quan bệnh thận mạn

Bệnh thận mạn (chronic kidney disease) là những bất thường về cấu trúc hoặc chức năng thận, kéo dài trên 3 tháng và ảnh hưởng lên sức khỏe người bệnh

Tiêu chuẩn chẩn đoán bệnh thận mạn (BTM) : dựa vào 1 trong 2 tiêu chuẩn sau:

• Triệu chứng tổn thương thận (có biểu hiện 1 hoặc nhiều)
• Có albumine nước tiểu (tỷ lệ albumin creatinine nước tiểu> 30mg/g hoặc albumine nước tiểu 24 giờ >30mg/24giờ).
• Bất thường nước tiểu.
• Bất thường điện giải hoặc các bất thường khác do rối loạn chức năng ống thận.
• Bất thường về mô bệnh học thận.
• Xét nghiệm hình ảnh học phát hiện thận tiết niệu bất thường.
• Ghép thận.
• Giảm mức lọc cầu thận (Glomerular filtration rate: GFR) < 60ml/ph/1,73 m2.

Suy thận mạn là gì?

Suy thận mạn là hậu quả của bệnh thận mạn. Đây là tình trạng suy giảm chức năng thận mạn tính không hồi phục theo thời gian nhiều tháng, nhiều năm do tổn thương không hồi phục về số lượng và chức năng các nephron. Tương ứng bệnh thận mạn giai đoạn 3-5 (1)

Chính vì vậy, suy thận mạn có chữa được không và chữa như thế nào là mối bận tâm hàng đầu của nhiều người khi nhận được kết quả chẩn đoán mắc bệnh.

Để tìm kiếm câu trả lời cho vấn đề trên, trước tiên mọi người cần hiểu rõ vì sao thận lại bị suy giảm chức năng theo thời gian.

Nguyên nhân gây suy thận mạn

Xác định đúng nguyên nhân khiến thận giảm khả năng hoạt động lâu ngày là một trong những yếu tố cần thiết để bác sĩ có thể xây dựng phác đồ điều trị phù hợp, hiệu quả cho bệnh nhân.

Đái tháo đường và tăng huyết áp là những nguyên nhân hàng đầu dẫn đến suy thận mạn. Ngoài ra, vấn đề sức khỏe này còn là hệ lụy của một số bệnh lý ở thận và hệ tiết niệu, phổ biến nhất là:

• Viêm cầu thận mạn như bệnh thận IgA.
• Bệnh tự miễn như bệnh Lupus
• Bệnh thận bẩm sinh như thận độc nhất, thận hình móng ngựa, thận đa nang.
• Nhiễm trùng đường tiết niệu thường xuyên.
• Tắc nghẽn đường tiết niệu: sỏi niệu quản, hẹp niệu quản.

Suy thận mạn có chữa được không?

Về cơ bản, KHÔNG CÓ cách nào có thể chữa được suy thận mạn hoàn toàn. Mặc dù vậy, hiện nay các chuyên gia vẫn có nhiều giải pháp cho bệnh nhân trong trường hợp này với mục tiêu: (2)

• Điều trị bệnh thận căn nguyên dẫn đến suy thận.
• Phòng ngừa những nguyên nhân gây giảm độ lọc cầu thận (GFR) cấp tính: tránh dùng thuốc độc thận ( thuốc nam, thuốc bắc, thực phẩm chức năng, kháng viêm NSAID), kiểm soát những đợt bùng phát bệnh Lupus, bệnh tự miễn…
• Làm chậm tốc độ tiến triển của bệnh thận mạn: làm giảm tiểu đạm, tiểu máu, giải quyết tình trạng tắc nghẽn đường tiểu .
• Tầm soát các yếu tố nguy cơ tim mạch và dự phòng các biến chứng liên quan.
• Chuẩn bị điều trị thay thế thận (đối với trường hợp suy thận mạn giai đoạn cuối).

Các phương pháp điều trị suy thận mạn

Bên cạnh nguyên nhân gây suy thận mạn, bác sĩ còn cân nhắc và đề xuất hướng điều trị hiệu quả cho bệnh nhân dựa trên giai đoạn của bệnh suy thận mạn cũng như tình trạng sức khỏe hiện tại của họ. Một số phương án điều trị thường gặp có thể kể đến như sau:

Thay đổi chế độ dinh dưỡng khoa học, phù hợp

Mục đích chính của phương pháp này là kìm hãm quá trình bệnh tiến triển, đồng thời giảm thiểu ảnh hưởng từ tình trạng tích tụ nước và chất thải quá nhiều khi thận suy giảm chức năng lên cơ thể. Hầu hết trường hợp, các chuyên gia dinh dưỡng thường khuyến nghị người bệnh:

Ít ăn mặn

Ở người mắc bệnh suy thận mạn, lượng muối (natri) tiêu thụ không nên quá 2000mg/ngày đối với người trưởng thành và thấp hơn 1000mg/ngày cho trẻ em. Đối với người trên 50 tuổi hoặc có tiền sử tăng huyết áp, hàm lượng khuyến cáo sẽ giảm xuống còn 1500mg/ngày.

Hạn chế đạm

Tùy theo giai đoạn bệnh mà có chế độ ăn phù hợp:

• Bệnh thận mạn giai đoạn 3:
  • Chế độ ăn đạm thấp: 0,6g protein/kg/ngày. Trong đó có: 50% đạm động vật (có giá trị dinh dưỡng cao), 50% đạm thực vật (có giá trị dinh dưỡng thấp).
• Bệnh thận mạn giai đoạn 4:
  • Chế độ ăn đạm rất thấp 0,3g protein/kg/ngày (gồm đạm động vật và thực vật) +Ketoacid 0,2- 0,3g/kg/ngày (1 viên/ 5kg cân nặng).
  • Hoặc chế độ ăn đạm thấp 0,6 g protein/kg/ngày.
• Bệnh thận mạn giai đoạn 5:
  • Lọc máu + chế độ ăn đạm bình thường +/- ketoacid
  • Chế độ ăn đủ calories: 35 Kcal/kg/ngày

Giảm lượng phốt pho và kali tiêu thụ

Khi chức năng hoạt động của thận chỉ còn 70% hoặc thấp hơn (suy thận mạn giai đoạn 4 – 5), bác sĩ có thể yêu cầu bệnh nhân hạn chế ăn những thực phẩm chứa nhiều phốt pho hoặc kali nhằm:

• Giảm tải gánh nặng công việc cho thận
• Hạn chế nguy cơ phát sinh biến chứng liên quan đến việc hàm lượng 2 chất điện giải trên tích tụ quá mức

Trong trường hợp này, hàm lượng trung bình của phốt pho và kali cần tiêu thụ ở người trưởng thành lần lượt là:

• Phốt pho: 800 – 1000mg/ngày
• Kali: 1000mg/ngày hoặc thấp hơn

Xây dựng chế độ ăn uống không chỉ tốt cho thận mà còn tốt cho tim mạch

Thận bị suy giảm chức năng lâu ngày có thể gây ra nhiều hệ luỵ ảnh hưởng đến sức khỏe và tim mạch như tăng huyết áp khó kiểm soát, suy tim…

Do đó, để phòng ngừa rủi ro này, các bác sĩ hàng đầu trong lĩnh vực Tiết niệu – Thận học thường khuyến khích bệnh nhân suy thận mạn nên áp dụng chế độ ăn DASH (chủ yếu dành cho người cần phòng ngừa hoặc đang điều trị tăng huyết áp) tập trung vào việc:

• Kiểm soát tốt khẩu phần ăn mỗi bữa.
• Đảm bảo cơ thể nhận đủ dưỡng chất cần thiết.
• Bổ sung các thực phẩm tốt cho tim mạch vào thực đơn hàng ngày (táo, cà rốt, ngũ cốc, thịt nạc…).

Xem thêm: Tầm quan trọng của chế độ ăn cho bệnh nhân suy thận mạn 

Điều trị bằng thuốc kê toa

Mặc dù không có tác dụng chữa được suy thận mạn nhưng thuốc kê toa sau có thể giúp làm chậm tiến triển của bệnh:

Thuốc ức chế men chuyển (ACE) hoặc thuốc chẹn thụ thể angiotensin II (ARB)

Loại thuốc này có thể được kê đơn ở bất kỳ giai đoạn nào của bệnh, thuốc có tác dụng hạ huyết áp, điều trị suy tim, đồng thời giảm tiểu đạm. Thuốc được ưu tiên sử dụng khi suy thận mạn kèm đái tháo đường có tiểu đạm. Tác dụng phụ thường gặp của ACE là ho khan, khi đó sẽ được chuyển sang ARB.

Thuốc statin

Tương tự thuốc ức chế men chuyển và chẹn thụ thể angiotensin II, statin cũng có thể sử dụng liên tục ở người bị suy thận mạn với tác dụng hạ nồng độ cholesterol trong máu, đồng thời giảm các biến cố bệnh tim mạch.

Nhức đầu, táo bón hoặc tiêu chảy, phát ban, đau cơ, buồn nôn và nôn là những triệu chứng có thể xuất hiện khi mới bắt đầu dùng thuốc statin.

Thuốc erythropoietin

Erythropoietin (EPO) là một loại hormone được sản xuất bởi thận, đóng vai trò quan trọng trong quá trình sản xuất hồng cầu. Khi thận suy yếu, hàm lượng EPO sản sinh giảm đi đáng kể, kéo theo số lượng tế bào hồng cầu mới cũng ít đi. Đây cũng là nguyên nhân vì sao bệnh nhân suy thận mạn thường bị thiếu máu.

Để khắc phục tình trạng trên, bác sĩ sẽ kê toa thuốc erythropoietin cho người bệnh giúp khôi phục số lượng hồng cầu cần thiết, qua đó thuyên giảm các triệu chứng thiếu máu.

Vì thuốc được dùng ở dạng tiêm nên người bệnh có thể cảm thấy đau xung quanh khu vực tiêm, đồng thời cũng bắt gặp một số biểu hiện khó chịu nhẹ như sốt, chóng mặt, tăng huyết áp tạm thời và buồn nôn sau khi tiêm.

>> Xem thêm: Điều trị thiếu máu ở bệnh suy thận mạn bằng Erythropoietin

Thuốc phosphate-binder

Loại thuốc này thường có mặt trong các toa thuốc dành cho bệnh nhân suy thận mạn giai đoạn cuối, có tác dụng giảm hàm lượng phốt pho trong máu. Người bệnh cần dùng trước bữa ăn để hạn chế lượng phospho được cơ thể hấp thu từ thực phẩm, góp phần kiểm soát tốt nồng độ phospho trong máu.

Trong một số trường hợp, thuốc phosphate-binder sẽ gây ra một vài tác dụng phụ gồm:

• Chán ăn
• Dạ dày khó chịu
• Đầy hơi chướng bụng
• Tiêu chảy hoặc táo bón
• Mệt mỏi
• Ngứa
• Buồn nôn và nôn

Thuốc lợi tiểu

Vai trò chính của thuốc lợi tiểu là hỗ trợ đào thải lượng nước và muối (natri) dư thừa ra khỏi cơ thể. Vì vậy, tuy không có tác dụng chữa được suy thận mạn nhưng loại thuốc này vẫn có thể giúp:

• Giảm phù (tình trạng tích tụ dịch trong mô)
• Hạ huyết áp, nhờ đó góp phần bảo vệ và cải thiện chức năng tim

Ngoài ra, tương tự nhiều loại thuốc điều trị khác, đôi khi việc dùng thuốc lợi tiểu cũng có thể kéo theo một vài vấn đề ngoài ý muốn xảy ra như nhức đầu, chóng mặt hoặc chuột rút.

Có thể bạn quan tâm: Tổng hợp 8 nhóm thuốc chữa suy thận tốt nhất và cách sử dụng

Lọc máu

Lọc máu là một trong những giải pháp điều trị theo hướng thay thế thận, thường dành cho trường hợp bệnh đã tiến đến giai đoạn 5 (suy thận mạn giai đoạn cuối). Như tên gọi, phương pháp này giúp lọc thải dịch thừa và chất thải ra khỏi máu, từ đó ngăn chặn độc tố tích tụ trong cơ thể dẫn đến nhiều hệ lụy khôn lường, bao gồm cả tử vong.

Hiện nay có 2 hình thức lọc máu là chạy thận nhân tạo và thẩm phân phúc mạc. Bác sĩ sẽ dựa vào tình trạng cụ thể của người bệnh để đề xuất lựa chọn phù hợp.

Ghép thận

Đây có thể xem là niềm hy vọng lớn nhất đối với người bị suy thận mạn giai đoạn cuối vì nếu ghép thận thành công, bệnh nhân có thể khôi phục chức năng thận gần như hoàn toàn và tiếp tục công việc, cuộc sống thường ngày như trước đây. Tuy nhiên, người bệnh sẽ phải dùng thuốc chống thải ghép trong suốt quãng đời còn lại để đảm bảo hệ miễn dịch không tấn công thận mới, đồng thời bảo vệ sức khỏe tổng thể.

Cách phòng ngừa suy thận mạn

Vì suy thận mạn không thể được chữa khỏi hoàn toàn nên cách điều trị tốt nhất vẫn là ngăn ngừa bệnh ngay từ đầu bằng các thói quen sống lành mạnh, chẳng hạn như:

• Không uống nhiều bia rượu.
• Kiểm soát tốt huyết áp cũng như lượng đường trong máu.
• Thường xuyên rèn luyện thể chất, ăn uống lành mạnh.
• Duy trì cân nặng hợp lý.
• Cẩn thận khi sử dụng thuốc giảm đau không kê đơn (một số có thể gây tác dụng phụ trên thận nếu không được dùng đúng cách).
• Không hút thuốc lá.

Có thể thấy suy thận mạn là một căn bệnh nguy hiểm khi mà hiện nay không có biện pháp nào có thể chữa khỏi được. Mặc dù vậy, bệnh nhân không cần phải quá lo lắng nếu được chẩn đoán mắc bệnh. Tuân thủ đúng theo phác đồ điều trị của bác sĩ chuyên khoa kết hợp với một lối sống lành mạnh có thể giúp kìm hãm tốc độ tiến triển của bệnh, đồng thời phòng ngừa biến chứng phát sinh.

Trung tâm Tiết niệu Thận học, Khoa Nam học của Hệ thống BVĐK Tâm Anh quy tụ đội ngũ các chuyên gia đầu ngành, Nội khoa và Ngoại khoa, giỏi chuyên môn, tận tâm.

Nhà giáo nhân dân GS.TS.BS Trần Quán Anh, Thầy thuốc ưu tú PGS.TS.BS Vũ Lê Chuyên là những cây đại thụ trong ngành Tiết niệu Thận học Việt Nam. Cùng với các tên tuổi Thầy thuốc ưu tú TS.BS Nguyễn Thế Trường Thầy thuốc ưu tú BS.CKII Tạ Phương Dung, TS.BS Nguyễn Hoàng Đức, TS.BS Từ Thành Trí Dũng, ThS.BS.CKI Nguyễn Đức Nhuận, BS.CKII Nguyễn Lê Tuyên, ThS.BS Nguyễn Tân Cương, ThS.BS Tạ Ngọc Thạch, BS.CKI Phan Trường Nam…

Các chuyên gia, bác sĩ của Trung tâm luôn tự tin làm chủ những kỹ thuật mới nhất, phát hiện sớm và điều trị hiệu quả các bệnh lý về thận và đường tiết niệu, giúp người bệnh rút ngắn thời gian nằm viện, hạn chế nguy cơ tái phát, nâng cao chất lượng cuộc sống.

Với hệ thống máy móc, trang thiết bị hiện đại hàng đầu trong nước và khu vực; Phòng mổ đạt tiêu chuẩn quốc tế; Cùng với khu nội trú và dịch vụ cao cấp 5 sao… Trung tâm Tiết niệu Thận học nổi bật với các dịch vụ thăm khám, tầm soát và điều trị tất cả các bệnh lý đường tiết niệu. Từ các thường gặp cho đến các cuộc đại phẫu thuật kỹ thuật cao. Có thể kể đến phẫu thuật nội soi sỏi thận, ghép thận, cắt bướu bảo tồn nhu mô thận; cắt thận tận gốc; cắt tuyến tiền liệt tận gốc; cắt toàn bộ bàng quang tạo hình bàng quang bằng ruột non; cắt tuyến thượng thận; tạo hình các dị tật đường tiết niệu… Chẩn đoán – điều trị nội khoa và ngoại khoa tất cả các bệnh lý Nam khoa.

Để đặt lịch khám và phẫu thuật tuyến tiền liệt với các chuyên gia đầu ngành tại Trung tâm Tiết niệu Thận học, Khoa Nam học – Tiết niệu Hệ thống Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh, quý khách có thể đặt hẹn trực tuyến qua các cách sau đây:

HỆ THỐNG BỆNH VIỆN ĐA KHOA TÂM ANH

• Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh Hà Nội:
  • 108 Hoàng Như Tiếp, P.Bồ Đề, Q.Long Biên, Hà Nội
  • Hotline: 024 3872 3872 – 024 7106 6858
• Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TPHCM:
  • 2B Phổ Quang, P.2, Q.Tân Bình, TPHCM
  • Hotline: 093 180 6858 – 0287 102 6789
• Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh Quận 8:
  • 316C Phạm Hùng, P.5, Q.8, TPHCM
  • Hotline: 093 180 6858 – 0287 102 6789
• Phòng khám Đa khoa Tâm Anh Quận 7:
  • 25 Nguyễn Hữu Thọ, P.Tân Hưng, Q.7, TPHCM
  • Hotline: 093 180 6858 – 0287 102 6789
• Fanpage: https://www.facebook.com/benhvientamanh/
• Website: https://tamanhhospital.vn

Như vậy bạn cũng đã biết được mức độ nguy hiểm của bệnh nhân suy thận mạn và bên cạnh đó câu hỏi người suy thận mạn chữa được không đã được giải đáp thắc mắc. Với các bệnh nhân hãy luôn giữ sức khỏe, tâm trạng, thói quen ăn uống ở mức tốt nhất để căn bệnh ngày càng tiến triển tốt hơn.