Nhà Hát Chèo Quân đội (Việt Nam) – Wikipedia Tiếng Việt

Nhà hát Chèo Quân đội

Địa chỉ	Xuân Đỉnh, Từ Liêm, Hà NộiHà Nội Việt Nam
Khánh thành	1954

Nhà hát Chèo Quân đội là đơn vị hoạt động nghệ thuật sân khấu chèo chuyên nghiệp, trực thuộc Quân đội nhân dân Việt Nam. Nhà hát được thành lập trên cơ sở nâng cấp Đoàn Chèo Tổng cục Hậu cần từ năm 2010. Nhà hát Chèo Quân đội có trụ sở tại Phường Xuân Đỉnh, Quận Bắc Từ Liêm, Hà Nội.[1][2] Đây là 1 trong 3 đơn vị nghệ thuật lớn nhất trên tổng số 13 đoàn nghệ thuật thuộc Quân đội nhân dân Việt Nam.[3]

Lịch sử hình thành

[sửa | sửa mã nguồn]

Nghệ thuật chèo truyền thống của Việt Nam chủ yếu xuất phát ở tứ chiếng chèo nổi tiếng của vùng châu thổ sông Hồng: Chiếng Bắc, chiếng Nam, chiếng Đông và chiếng Đoài. Kể từ ngày 1-10-1954, tại thủ đô kháng chiến Thái Nguyên - với sự ra đời của Đoàn văn công Tổng cục cung cấp, sau này đổi tên thành Đoàn văn công Tổng cục Hậu cần rồi Đoàn chèo Tổng cục Hậu cần và hiện nay là Nhà hát chèo Quân đội, ngành chèo Việt Nam có thêm một đơn vị hoạt động trên địa bàn rộng.[4]

Trong kháng chiến chống Mỹ, lính chèo có mặt hầu khắp các binh trạm Trường Sơn, phục vụ bộ đội, thanh niên xung phong, dân công hỏa tuyến... trên nhiều chiến trường, nhiều hướng chiến dịch. Những làn điệu chèo, trích đoạn chèo truyền thống của Đoàn được biểu diễn trực tiếp trên mặt trận và được phát trên sóng Đài Tiếng nói Việt Nam như: Trần Quốc Toản ra quân, Nguyễn Viết Xuân, Đường về trận địa, Lá thư tiền tuyến, Chuyến đò sông Mã, Anh lái xe và cô chống lầy...

Thời kỳ đổi mới, Đoàn Chèo Tổng cục Hậu cần vẫn đứng vững trong cơ chế thị trường và kiên định phát triển nghệ thuật chèo truyền thống. Đặc biệt, bộ ba tác phẩm chèo Bài ca giữ nước của Đoàn trở thành một hiện tượng của sân khấu Việt Nam những năm đầu thập niên 80 của thế kỷ XX. Nhiều cuộc hội thảo khoa học về bộ tác phẩm này đã được tổ chức và khẳng định: Bài ca giữ nước là mẫu mực của phương hướng cách tân, đổi mới chèo truyền thống, là bộ tác phẩm kinh điển của sân khấu chèo đương đại.

Những năm gần đây, Nhà hát Chèo Quân đội vẫn tiếp tục phát huy tốt truyền thống của đơn vị nghệ thuật hàng đầu, phát triển nghệ thuật chèo truyền thống, tổ chức dàn dựng được nhiều tác phẩm có giá trị nội dung và nghệ thuật cao như: Lý trưởng, mẹ mõ, Thị Mầu lên chùa, Súy Vân giả dại, Phù thủy sợ ma, Tuần Ty đào Huế... Nhiều tác phẩm vang bóng một thời của đoàn cũng được tái dựng thành công, như: Anh lái xe và cô chống lầy, Đôi mắt, Người năm ấy... Đồng thời, Đoàn đã cộng tác với các tác giả kịch bản và đạo diễn trong và ngoài quân đội; tổ chức tọa đàm, đi thực tế, đặt hàng, thẩm định... để xây dựng nhiều vở diễn mới được dư luận đánh giá cao, như: Dòng chảy thần kỳ, Ánh sao đầu núi, Vụ án sau 20 năm, Đã một lần, Chuyện người xưa, Trạng Quỳnh, Đêm trắng...

Ngoài ra, hằng năm Đoàn đều tổ chức từ một đến hai đợt hành quân dã ngoại biểu diễn phục vụ khán giả quân dân Trường Sa, Tây Bắc, Việt Bắc, miền Trung, Tây Nguyên, Nam Bộ... và nước bạn Lào, khẳng định uy tín của thương hiệu "Chiếng chèo bộ đội" trong tình cảm của khán giả quân-dân Việt Nam.

Tiếp sau những tên tuổi như: Tào Mạt, Nguyễn Thành, Nguyễn Thế Phiệt, Xuân Theo, Ngọc Viễn... thế hệ hiện nay của Đoàn như: Đào Lê, Thanh Hải, Quốc Trượng, Trung Sinh, Minh Tiến, Phương Thúy, Tự Long, Hiền Lương, Kim Liên, Thùy Linh, v.v. đang tiếp nối xứng đáng truyền thống của thế hệ cha anh. "Chiếng chèo bộ đội" có nhiều tên tuổi thuộc hàng ngôi sao, trong đó có 13 Nghệ sĩ ưu tú. Đoàn đã được Nhà nước tuyên dương Đơn vị Anh hùng lực lượng vũ trang nhân dân thời kỳ đổi mới.

Thành tích

[sửa | sửa mã nguồn]

Cuộc thi chèo

[sửa | sửa mã nguồn]

• Năm 2020, Tại Cuộc thi Tài năng trẻ diễn viên Chèo toàn quốc năm 2020 đã diễn ra tại Hà Nam, Nhà hát Chèo Quân Đội đã xuất sắc giành 1 huy chương vàng (Nguyễn Thị Huyền), 3 huy chương bạc (Trọng Thế, Hương Giang, Hà Thị Nga) và 3 giải triển vọng khác, xếp thứ tư các đoàn tham gia theo thành tích huy chương.
• Năm 2019, Tại Liên hoan sân khấu chèo toàn quốc diễn ra tại Bắc Giang, chèo Quân đội đã xuất sắc giành huy chương vàng cho vở diễn "Công lý không gục ngã"; giành 4 huy chương vàng cá nhân (Xuân Dương, Quỳnh Sen, Đình Óng, Văn Cường) và 6 huy chương bạc, xếp thứ 2/16 đơn vị tham gia theo thành tích huy chương.
• Năm 2017, Cuộc thi Tài năng trẻ Diễn viên sân khấu Tuồng, Chèo chuyên nghiệp toàn quốc diễn ra ở Thanh Hóa, Chèo Quân đội xếp thứ nhì với 2 HCV của Nguyễn Văn Hà, Nguyễn Thị Thu Thảo và 1 HCB của Nông Quỳnh Sen.
• Năm 2016, Tại cuộc thi Nghệ thuật Sân khấu chèo chuyên nghiệp toàn quốc diễn ra ở Ninh Bình, Chèo Quân đội giành huy chương vàng với vở diễn "Đời luận anh hùng" và nhiều giải thưởng khác, xếp hạng nhì theo thành tích huy chương.
• Năm 2013, Tại cuộc thi Nghệ thuật Sân khấu chèo chuyên nghiệp toàn quốc 2013 diễn ra ở Hải Phòng[5] Nhà hát Chèo Quân đội giành Huy chương vàng vở diễn "Người thầy của muôn đời". Giải cá nhân có 06 Huy chương vàng (NSƯT Tự Long, NSƯT Minh Tiến, Thanh Tuyết, Duy Từ, Thùy Linh, Thúy Nga) và 07 Huy chương bạc (Hiền Lương, Xuân Nghĩa, Ngọc Sơn, Đình Óng, Thu Hải, Đức Hải, Thanh Huấn). Cơ cấu giải cuộc thi có 03 vở diễn đạt HCV và 06 vở diễn đạt HCB, 42 HCV cá nhân, 68 HCB cá nhân. Xếp thứ 2/17 đoàn tham dự theo thành tích huy chương.
• Năm 2011, Tại Liên hoan Sân khấu Chèo về đề tài hiện đại – 2011 diễn ra ở Thái Bình,[6] Chèo Quân đội giành Huy chương bạc vở diễn "Bến nước đời người". Giải cá nhân có 03 Huy chương vàng (Thảo Quyên, Thùy Linh, NSƯT. Minh Tiến) và 07 Huy chương bạc (Đình Óng, Duy Từ, NSƯT. Phương Thúy, Ngọc Sơn, Thu Hải, Thanh Huấn, Xuân Nghĩa). Giải Dàn nhạc xuất sắc với vở "Bến nước đời người". Cơ cấu giải thưởng cuộc thi có tổng 03 vở diễn đạt HCV và 03 vở diễn đạt HCB, 27 HCV cá nhân, 50 HCB cá nhân. Xếp hạng 4/13 đoàn tham dự theo thành tích huy chương.
• Năm 2009, Tại Hội diễn sân khấu Chèo chuyên nghiệp toàn quốc - 2009 diễn ra ở Quảng Ninh[7] Nhà hát Chèo Quân đội (Đoàn nghệ thuật Tổng cục Hậu cần) giành Huy chương bạc vở diễn "Hùng ca Bạch Đằng Giang" (Cơ cấu giải hội diễn có 02 vở diễn đạt Huy chương vàng và 05 vở diễn đạt Huy chương bạc). Giải cá nhân có 02 Huy chương vàng (Tự Long, NSƯT Minh Tiến) và 05 Huy chương bạc (NSƯT Quốc Trượng, Hiền Lương, Thanh Tuyết, Anh Tuấn, Duy Từ).Và Giải thưởng Nhạc sĩ xuất sắc: Nhạc sĩ Hạnh Nhân - trong vở Hùng ca Bạch Đằng Giang. Xếp thứ 5/17 đoàn tham dự về số lượng huy chương.
• Tại Hội diễn nghệ thuật chuyên nghiệp toàn quân năm 2008, Đoàn giành một loạt giải thưởng: Huy chương vàng cho vở diễn; Bằng khen của Tổng cục chính trị và Giải thưởng của Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch dành cho tác phẩm xuất sắc về đề tài Học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh; 03 Huy chương vàng và 05 Huy chương bạc cho 8 diễn viên thể hiện thành công các vai diễn; 02 giải thưởng xuất sắc của Hội nghệ sĩ sân khấu dành cho Nghệ sĩ nhân dân Đào Lê chỉ đạo nghệ thuật vở diễn và nghệ sĩ trẻ Ngọc Cao.

Thành tích khác

[sửa | sửa mã nguồn]

Đến năm 2016, Nhà hát Chèo Quân đội đã có các thành tích sau:[8]

• Đơn vị Anh hùng Lực lượng vũ trang nhân dân trong thời kỳ đổi mới.
• 3 Huân chương Chiến công
• Huân chương Bảo vệ Tổ quốc hạng Ba
• 1 Huân chương Quân công hạng Ba
• 1 Huân chương Lao động hạng Nhì
• 50 Huy chương vàng, 75 Huy chương bạc qua các kỳ hội diễn.

Năm 2019, tại lễ kỷ niệm 65 năm Ngày truyền thống (1-10-1954 / 1-10-2019) :

• Huân chương Bảo vệ Tổ quốc hạng Nhì.[9]

Chú thích

[sửa | sửa mã nguồn]

• "Chiếu chèo chiến sĩ": Nhiều "sao" nhưng không có "bệnh ngôi sao"

1. ^ “Nhà hát Chèo Quân đội kỉ niệm 60 năm ngày truyền thống”.
2. ^ “Nhà hát Chèo Quân đội đón nhận Huân chương Bảo vệ Tổ quốc hạng Ba”.[liên kết hỏng]
3. ^ Các thiết chế văn hóa trong quân đội
4. ^ Nhà hát Chèo Quân đội đón nhận Huân chương Bảo vệ Tổ quốc hạng Nhì
5. ^ “Kết quả giải thưởng tại cuộc thi Nghệ thuật Sân khấu chèo chuyên nghiệp toàn quốc 2013”. Bản gốc lưu trữ ngày 31 tháng 10 năm 2016. Truy cập ngày 11 tháng 10 năm 2016.
6. ^ “Về việc tặng giải thưởng tại "Liên hoan Sân khấu Chèo về đề tài hiện đại - 2011"”. Bản gốc lưu trữ ngày 12 tháng 10 năm 2016. Truy cập ngày 11 tháng 10 năm 2016.
7. ^ “Quyết định số 4916/QĐ-BVHTTDL ngày 25/12/2009 Về việc Khen thưỏng "Hội diễn sân khấu Chèo chuyên nghiệp toàn quốc - 2009"”. Bản gốc lưu trữ ngày 4 tháng 3 năm 2016. Truy cập ngày 10 tháng 10 năm 2016.
8. ^ “Nhà hát Chèo Quân đội 60 năm xây dựng và trưởng thành”. Bản gốc lưu trữ ngày 4 tháng 11 năm 2016. Truy cập ngày 3 tháng 11 năm 2016.
9. ^ Nhà hát Chèo Quân đội đón nhận Huân chương Bảo vệ Tổ quốc hạng Nhì

x t s Quân đội nhân dân Việt Nam – Bộ Quốc phòng Việt Nam
Tổng quan Lịch sử Quân đội Bộ Quốc phòng Dân quân tự vệ Vũ khí Súng ngắn Súng trường Súng tiểu liên Súng bắn tỉa Súng phóng lựu Súng máy Pháo Tên lửa Trang bị Trang bị Lục quân Hải quân Không quân Biên phòng Cảnh sát biển Cấp bậcQuân hàm Đại tướng Thượng tướng–Đô đốc Trung tướng–Phó Đô đốc Thiếu tướng–Chuẩn Đô đốcĐại tá Thượng tá Trung tá Thiếu táĐại úy Thượng úy Trung úy Thiếu úyThượng sĩ Trung sĩ Hạ sĩ Binh nhất Binh nhì Khác Quân kỳ Quân hiệu Cấp hiệu Phù hiệu Quân phục Mười lời thề danh dựTổ chức Chức vụ Tướng lĩnh Tiền lươngNgân sách Quốc phòng Sách trắng về quốc phòng
Tổ chức Quân đội nhân dân Việt Nam Đảng Quân ủy Trung ương Nhà nước Hội đồng quốc phòng và an ninh Quốc hội Ủy ban Quốc phòng và An ninh Chính phủ Bộ Quốc phòng Cơ quan tư pháp Tòa án Quân sự Trung ương Viện Kiểm sát Quân sự Trung ương Chính trị-đoàn thể Hội Cựu chiến binh Khối cơ quan Tổng cục Bộ Tham mưu Cục Chính trị Cục Hậu cần Cục Kỹ thuật Cục–Vụ–Sở-Phòng–Ban Học viện–Nhà trường Viện Nghiên cứu Khối cơ sở Quân chủng Quân khu Binh chủng Bộ Tư lệnh Quân đoàn Sư đoàn Lữ đoàn Trung đoàn Tiểu đoàn Đại đội Trung đội Tiểu đội Dân quân Tự vệ Bộ Chỉ huy quân sự (Thành phố  • Tỉnh) Ban Chỉ huy quân sự (Quận  • Huyện) Bộ Chỉ huy Bộ đội Biên phòng (Thành phố  • Tỉnh) Hải đội Biên phòng
Các đơn vị trực thuộc Bộ Quốc phòng Việt Nam Lãnh đạo (6) Bộ trưởng Tổng Tham mưu trưởng Chủ nhiệm Tổng cục Chính trịThứ trưởng Phó Tổng Tham mưu trưởng Phó Chủ nhiệm Tổng cục Chính trị Tổng cục (6) Bộ Tổng Tham mưu Tổng cục Chính trịTổng cục Hậu cần Tổng cục Kỹ thuật Tổng cục Tình báo Tổng cục Công nghiệp Quốc phòng Quân chủng (4) Hải quân Phòng không-Không quân Bộ đội Biên phòng Cảnh sát biển Binh chủng (6) Đặc công Công binh Pháo binh Tăng - Thiết giáp Hóa học Thông tin Liên lạc Quân khu (7) Quân khu 1 Quân khu 2 Quân khu 3 Quân khu 4 Quân khu 5 Quân khu 7 Quân khu 9 Quân đoàn (2) Quân đoàn 12 Quân đoàn 34 Bộ Tư lệnh (3) Bộ Tư lệnh Thủ đô Bộ Tư lệnh Tác chiến không gian mạng Bộ Tư lệnh Bảo vệ Lăng Chủ tịch Hồ Chí Minh Học viện (6)Trường Sĩ quan (3) Học viện Quốc phòng Học viện Chính trị Học viện Lục quân Học viện Kỹ thuật Quân sự Học viện Quân Y Học viện Hậu cần Đại học Trần Quốc Tuấn Đại học Nguyễn Huệ Đại học Chính trị Cục và tương đươngtrực thuộc Bộ (14) Văn phòng Bộ Thanh tra Bộ Ban Cơ yếu Chính phủ Cục Tài chính Cục Kế hoạch và Đầu tư Cục Kinh tế Cục Khoa học Quân sự Cục Tiêu chuẩn - Đo lường - Chất lượng Cục Đối ngoại Cục Điều tra Hình sự Cục Thi hành án Vụ Pháp chế Cục Gìn giữ hòa bình Việt Nam Bảo hiểm Xã hội Bộ Quốc phòng Bệnh viện (3) Bệnh viện Trung ương Quân đội 108 Bệnh viện Trung ương Quân đội 175 Viện Y học cổ truyền Quân đội Viện nghiên cứu (5) Viện Chiến lược Quốc phòng Viện Khoa học và Công nghệ Quân sự Viện Lịch sử Quân sự Viện Quan hệ Quốc tế về Quốc phòng Viện Thiết kế Trung tâm (2) Trung tâm Thông tin Khoa học Quân sự Trung tâm Nhiệt đới Việt-Nga Doanh nghiệp (14) Tập đoàn Công nghiệp - Viễn thông Quân đội Tổng công ty Trực thăng Việt Nam Tổng Công ty Xây dựng Trường Sơn Tổng Công ty Thành An Tổng Công ty 15 Tổng Công ty 16 Tổng Công ty Đông Bắc Tổng Công ty Xuất nhập khẩu Tổng hợp Vạn Xuân Tổng Công ty Xây dựng Lũng Lô Tổng Công ty Thái Sơn Tổng Công ty 319 Tổng Công ty 36 Tổng Công ty Đầu tư Phát triển nhà và Đô thị Ngân hàng Thương mại Cổ phần Quân đội
Tổ chức chi tiết của Bộ Quốc phòng Việt Nam Bộ Tổng Tham mưu Văn phòng Cục Chính trị Cục Tác chiến Cục Quân lực Cục Tác chiến Điện tử Cục Quân huấn Cục Bản đồ Cục Cơ yếu Cục Nhà trường Cục Dân quân Tự vệ Cục Cứu hộ Cứu nạn Cục Hậu cần Lữ đoàn 144 Đoàn Nghi lễ Quân đội Tổng cục Chính trị Văn phòng Ủy ban Kiểm tra Quân ủy Trung ương Cục Chính trị Cục Tổ chức Cục Cán bộ Cục Tuyên huấn Cục Bảo vệ An ninh Quân đội Cục Chính sách Cục Dân vận Cục Hậu cần Ban Công đoàn Quốc phòng Ban Thanh niên Quân đội Ban Phụ nữ Quân đội Tòa án Quân sự Trung ương Viện Kiểm sát Quân sự Trung ương Trường Đại học Văn hóa - Nghệ thuật Quân đội Bảo tàng Lịch sử Quân sự Việt Nam Điện ảnh Quân đội nhân dân Báo Quân đội nhân dân Tạp chí Quốc phòng Toàn dân Tạp chí Văn nghệ Quân đội Nhà xuất bản Quân đội nhân dân Trung tâm Phát thanh Truyền hình Quân đội Đoàn 871 Tổng cục Kỹ thuật Bộ Tham mưu Cục Chính trị Cục Hậu cần Cục Quân khí Cục Xe-Máy Cục Kỹ thuật Binh chủng Trường Sĩ quan Kỹ thuật Quân sự Trường Cao đẳng Công nghệ và Kỹ thuật Ôtô Viện Kỹ thuật Cơ giới Quân sự Xí nghiệp Liên hợp Z751 Tổng cục Hậu cần Bộ Tham mưu Cục Chính trị Cục Hậu cần Cục Doanh trại Cục Quân nhu Cục Xăng dầu Cục Vận tải Cục Quân y Bệnh viện 354 Bệnh viện 105 Bệnh viện 87 Nhà hát Chèo Quân đội Tổng Công ty 28 Trường Cao đẳng nghề số 13 Tổng cục Tình báo Bộ Tham mưu Cục Chính trị Cục Hậu cần Cục Kỹ thuật Học viện Khoa học Quân sự Cục 11 Cục 12 Cục 16 Cục 25 Cục 71 Cục 72 Cục 80 Viện 26 Viện 70 Viện 78 Viện Cơ cấu chiến lược Trung tâm 72 Trung tâm 75 Trung tâm 501 Lữ đoàn 74 Lữ đoàn 94 Đoàn K3 Tổng cục CNQP Bộ Tham mưu Cục Chính trị Cục Hậu cần Cục Kỹ thuật Cục Quản lý Công nghệ Viện Công nghệ Quốc phòng Viện Vũ khí Viện Thiết kế tàu quân sự Viện Thuốc phóng-Thuốc nổ Trường Cao đẳng Công nghiệp Quốc phòng Tổng Công ty Ba Son Tổng Công ty Sông Thu Tổng Công ty Kinh tế Kỹ thuật Công nghiệp Quốc phòng Tổng Công ty Bảo hiểm Quân đội Quân chủng Hải quân Bộ Tham mưu Cục Chính trị Cục Hậu cần Cục Kỹ thuật Vùng 1 Vùng 2 Vùng 3 Vùng 4 Vùng 5 Học viện Hải quân Lữ đoàn 954 Lữ đoàn 126 Lữ đoàn 189 Trường Cao đẳng Kỹ thuật Hải quân Tổng Công ty Tân Cảng Sài Gòn Viện Kỹ thuật Hải quân Viện Y học Hải quân Quân chủng PK-KQ Bộ Tham mưu Cục Chính trị Cục Hậu cần Cục Kỹ thuật Cục Phòng không Lục quân Học viện Phòng không - Không quân Trường Sĩ quan không quân Sư đoàn 361 Sư đoàn 363 Sư đoàn 365 Sư đoàn 367 Sư đoàn 370 Sư đoàn 371 Sư đoàn 372 Sư đoàn 375 Sư đoàn 377 Lữ đoàn 918 Lữ đoàn 28 Lữ đoàn 18 Viện Kỹ thuật PK-KQ Viện Y học PK-KQ Tổng Công ty Xây dựng Công trình Hàng không Bộ đội Biên phòng Bộ Tham mưu Cục Chính trị Cục Hậu cần Cục Kỹ thuật Cục Trinh sát Cục Phòng chống Tội phạm Ma túy Cục Cửa khẩu Học viện Biên phòng Bộ Chỉ huy Bộ đội Biên phòng tỉnh, thành phố Lữ đoàn 21 Hải đoàn 18 Hải đoàn 28 Hải đoàn 38 Hải đoàn 48 Cảnh sát biển Bộ Tham mưu Cục Chính trị Cục Hậu cần Cục Kỹ thuật Cục Nghiệp vụ và pháp luật Vùng 1 Vùng 2 Vùng 3 Vùng 4 Học viện Quốc phòng Cục Chính trị Cục Hậu cần-Kỹ thuật Cục Huấn luyện Đào tạo Tạp chí Nghệ thuật Quân sự Viện Khoa học Nghệ thuật Quân sự Các Khoa (Chiến lược, Chiến dịch, CTĐ-CTCT, Lý luận Mác-Lê nin) Học viện Chính trị Viện Khoa học Xã hội Nhân văn Quân sự Tạp chí Giáo dục lý luận chính trị quân sự Học viện Kỹ thuật QS Viện Kỹ thuật Công trình đặc biệt Viện Đào tạo và Nghiên cứu Việt-Nga Học viện Quân y Bệnh viện 103 Viện bỏng Quốc gia Các Khoa và Bộ môn Ban Cơ yếu Chính phủ Cục Chính trị-Tổ chức Cục Chứng thực số và Bảo mật Thông tin Cục Cơ yếu 893 Cục Quản lý kỹ thuật nghiệp vụ mật mã Cục Quản lý Mật mã Dân sự và Kiểm định Sản phẩm Mật mã Học viện Kỹ thuật Mật mã Viện Khoa học Công nghệ Mật mã

x t s Nghệ thuật Chèo đồng bằng sông Hồng
7 vở chèo cổ kinh điển	Lưu Bình - Dương Lễ • Quan Âm Thị Kính • Trương Viên • Chu Mãi Thần • Kim Nham • Trinh Nguyên • Từ Thức
Hệ thống làn điệu chèo	Đối đáp, trữ tình • Đường trường • Sắp • Hề • Ra trò • Vãn, thảm • Nói sử • Sa lệch • Nói, vỉa, ngâm vịnh • Bài ca lẻ
Hệ thống vai diễn chính	Kép (chính, lệch, ngang) • Đào (chín, lệch, ngang) • Hề (áo dài, áo ngắn)• Mụ (ác, thiện, mối) • Lão (say, mốc, bộc, chài, tiều)
Tứ chiếng chèoĐồng bằng sông Hồng	Chiếng chèo Đông: Hải Dương, Hưng Yên, Hải Phòng, Quảng Ninh Chiếng chèo Đoài: Vĩnh Phúc, Phú Thọ, Tuyên Quang và tây Hà Nội Chiếng chèo Nam: Hà Nam, Nam Định, Ninh Bình, Thái Bình, nam Hà Nội Chiếng chèo Bắc: Bắc Giang, Bắc Ninh, Thái Nguyên và bắc Hà Nội
Nhà hát chèo chuyên nghiệp	Nhà hát Chèo Việt Nam • Nhà hát Chèo Quân đội • Nhà hát Chèo Hà Nội • Nhà hát Chèo Ninh Bình • Nhà hát Chèo Thái Bình • Nhà hát Chèo Hải Dương • Nhà hát Chèo Hưng Yên • Nhà hát Chèo Bắc Giang • Đoàn Chèo Hải Phòng
Đơn vị nghệ thuật có chèo	Nam Định • Hà Nam • Vĩnh Phúc • Quảng Ninh • Phú Thọ • Thanh Hóa • Yên Bái • Thái Nguyên • Tuyên Quang
Thông tin khác	Nghệ sĩ chèo ở Việt Nam • Các làng chèo cổ • Danh sách các làn điệu chèo • Danh sách các vở chèo Việt Nam
Thể loại

x t s Nhà hát tại Việt Nam
Hà Nội	Nhà hát Lớn Hà Nội Cung Văn hóa Lao động Hữu nghị Việt Xô Nhà hát Cải lương Trung ương Nhà hát Chèo Hà Nội Nhà hát Chèo Việt Nam Nhà hát Chèo Quân đội Nhà hát Chuông Vàng Nhà hát Hồng Hà Nhà hát Tuổi trẻ Nhà hát Kịch Việt Nam Nhà hát Nhạc Vũ Kịch Việt Nam Nhà hát Tuồng Việt Nam
TPHCM	Nhà hát Thành phố Hồ Chí Minh Nhà hát Bến Thành Nhà hát Cải lương Trần Hữu Trang Nhà hát Hòa Bình
Tỉnh khác	Nhà hát Lớn Hải Phòng Nhà hát Chèo Bắc Giang Nhà hát Chèo Hà Nam Nhà hát Chèo Hải Dương Nhà hát Chèo Hưng Yên Nhà hát Chèo Ninh Bình Nhà hát Chèo Thái Bình Nhà hát Sông Hương
Đoàn nghệ thuật	Chèo Hải Phòng Chèo Nam Định Chèo Phú Thọ Chèo Quảng Ninh Chèo Thái Nguyên Chèo Thanh Hóa Chèo Tuyên Quang Chèo Vĩnh Phúc Chèo Yên Bái