Nhà Thờ Đức Bà Paris – Wikipedia Tiếng Việt

Về tiểu thuyết của Victor Hugo, xem bài Nhà thờ Đức Bà Paris (tiểu thuyết). Xem thêm trang định hướng Nhà thờ Đức Bà Paris (định hướng). Đối với các định nghĩa khác, xem Nhà thờ Đức Bà.

Nhà thờ Đức Bà Paris Tạm thời bị phá hủy trong sự kiện hỏa hoạn
[[Hình:{{{hình}}}|px]]Nhà thờ nhìn từ tả ngạn sông Seine
Nhà thờ
Tiếng Pháp	Cathédrale Notre-Dame de Paris
Tôn giáo	Công giáo Rôma
Chức năng	Nhà thờ chính tòa
Quốc gia	Pháp
Thành phố	Paris
Kiến trúc
Tọa độ	48°51′11″B 2°20′59″Đ / 48,853°B 2,3498°Đ / 48.8530; 2.3498
Xây dựng	1163
Hoàn thành	1345
Phong cách	Gothic
Cao	69 m
Quản nhiệm nhà thờ
Sự kiện
Đám cháy sự kiện	Hư hỏng do hỏa hoạn, không hoạt động; công việc sửa chữa theo kế hoạch
Ngày đám cháy	24 tháng 5 năm 1871 (1871-05-24) – 15 tháng 4 năm 2019 (2019-04-15)
Thời gian	Khoảng 18:40 CEST (16:50 UTC)
Thời hạn	15 giờ
Web: www.notredamedeparis.fr

Nhà thờ Đức Bà Paris (tiếng Pháp: Cathédrale Notre-Dame de Paris)[1][2][3] là nhà thờ chính tòa, nơi đặt ngai tòa giám mục của Tổng giáo phận Paris, tọa lạc trên đảo Île de la Cité (nằm giữa dòng sông Seine) của thành phố Paris, Pháp. Đây là một nhà thờ Công giáo tiêu biểu cho phong cách kiến trúc gothic, nhưng việc sử dụng sáng tạo của mái cong kiểu vòm có sườn và trụ bay, cửa sổ bông gió và kính màu ghép khổng lồ đầy màu sắc kết hợp chủ nghĩa tự nhiên và phong phú của trang trí điêu khắc làm cho nó khác biệt với phong cách kiến trúc Roman trước đó.

Nhà thờ được bắt đầu khởi công vào năm 1160 dưới thời Tổng giám mục Maurice de Sully, phần lớn công trình được hoàn thành vào năm 1260, mặc dù nó đã được tu sửa thường xuyên trong các thế kỷ về sau. Vào những năm 1790, Nhà thờ Đức Bà bị mạo phạm bởi cuộc Cách mạng Pháp; phần lớn hình ảnh tôn giáo của nó đã bị hư hại hoặc bị phá hủy. Năm 1804, nhà thờ là nơi đăng quang của Napoléon I với tư cách là Hoàng đế của Pháp, và chứng kiến ​​lễ rửa tội của Henri, Bá tước Chambord vào năm 1821 và đám tang của một số tổng thống của Cộng hòa Pháp thứ ba.

Sự quan tâm phổ biến đối với nhà thờ nở rộ ngay sau khi xuất bản, vào năm 1831, cuốn tiểu thuyết Nhà thờ Đức Bà Paris của Victor Hugo. Điều này đã dẫn đến một dự án phục hồi lớn giữa năm 1844 và 1864, được giám sát bởi Eugène Viollet-le-Duc, người đã thêm vào ngọn tháp biểu tượng của nhà thờ. Giải phóng Paris đã được tổ chức tại Notre-Dame vào năm 1944 với tiếng hát của Magnificat. Bắt đầu từ năm 1963, mặt tiền của nhà thờ đã được dọn sạch hàng thế kỷ của bồ hóng và bụi bẩn. Một dự án làm sạch và phục hồi khác được thực hiện từ năm 1991 đến năm 2000.

Nhà thờ là một trong những biểu tượng được công nhận rộng rãi nhất của thành phố Paris và quốc gia Pháp. Là nhà thờ chính tòa của Tổng giáo phận Paris, Notre-Dame chứa thánh đường của Tổng giám mục Paris (Michel Aupetit). 12 triệu người đến thăm Notre-Dame hàng năm, làm cho địa điểm này trở thành di tích được ghé thăm nhiều nhất ở Paris.

Trong khi đang tiến hành cải tạo và phục hồi, mái nhà thờ Đức Bà đã bốc cháy vào tối ngày 15 tháng 4 năm 2019. Đốt cháy trong khoảng 15 giờ, nhà thờ bị hư hại nghiêm trọng, bao gồm cả việc phá hủy ngọn lửa và phần lớn mái nhà trên trần nhà bằng đá. Các lính cứu hỏa đã có thể cứu mặt tiền, tháp, tường, trụ, cơ quan đường ống và cửa sổ kính màu. Những bức tượng trên ngọn lửa đã được gỡ bỏ để làm sạch và các di tích đã được giải cứu trong vụ cháy, nhưng các phần của trần đá bị sụp đổ. Điều tra đầu tiên chỉ ra rằng cấu trúc vẫn cơ bản là âm thanh. Tổng thống Pháp Emmanuel Macron tuyên bố rằng Notre-Dame sẽ được xây dựng lại, nhưng thời gian cần thiết để làm điều này hiện không chắc chắn.

Lịch sử

[sửa | sửa mã nguồn]

Các công trình tôn giáo đầu tiên

[sửa | sửa mã nguồn]

Theo truyền thuyết thì thánh Dennis truyền bá Kitô giáo vào thành phố Paris khoảng năm 250. Công trình tôn giáo đầu tiên có thể đã được xây dựng bên bờ trái sông Seine, cạnh Val-de-Grâce ngày nay. Nhưng sử sách đã không ghi lại được chính xác về nhà thờ lớn đầu tiên của Paris cũng như các nhà thờ sau đó. Theo những dấu tích, trên đảo Île de la Cité từng có một ngôi đền, rồi được thay thế bởi một nhà thờ Cơ Đốc giáo mang tên Saint-Etienne. Nhưng không thể biết nhà thờ này được xây dựng vào thế kỷ 4 rồi được tu sửa sau đó hay xây vào thế kỷ 7 trên các dấu tích cũ. Một điều chắc chắn rằng Saint-Etienne là một giáo đường rất lớn và giống với các nhà thờ cổ khác của La Mã hay Ravenna. Bên trong, năm gian được chia cách bởi những cột lớn, tường được trang trí ghép mảnh. Phía Bắc nhà thờ còn có nhà rửa tội mang tên Saint-Jean le Rond.

Bên bờ trái sông Seine, tu viện Saint-Germain-des-Prés được xây khoảng thập niên 540. Nhưng vào thế kỷ 9 và 10, những người Normand thường xuyên tấn công Paris và đã phá hủy tu viện Saint-Germain-des-Prés. Tu viện mới được xây lại trong khoảng 990 tới 1021.

Bối cảnh

[sửa | sửa mã nguồn]

Thế kỷ 12, Paris là một thành phố quan trọng của Kitô giáo. Đây cũng là giai đoạn thành phố có những phát triển mạnh mẽ về cả dân số và kinh tế. Nhà buôn và thợ thủ công tập trung tại chợ lớn bên bờ phải sông Seine. Trường học của nhà thờ tạo được uy tín. Vương triều Capet cũng quay trở lại Paris.

Ngày 12 tháng 10 năm 1160, dưới thời Louis VII, Maurice de Sully trúng cử giám mục Paris. Cùng với các tu sĩ, Maurice de Sully đã có một quyết định quan trong: xây dựng trên quảng trường Saint-Etienne một nhà thờ mới lớn hơn nhiều so với nhà thờ cũ. Nhà thờ sẽ thờ Đức Mẹ và theo phong cách kiến trúc mới, về sau được gọi là kiến trúc Gothic. Cùng với việc xây dựng nhà thờ là cả một dự án quy hoạch đô thị.

• Nhà thờ cũ Saint-Etienne sẽ bị phá bỏ.
• Bố trí sân trước nhà thờ mới như một khoảng trung gian giữa những người ngoại đạo và các tín đồ Công giáo.
• Vạch ra con phố Neuve-Notre-Dame rộng 6 mét, cho phép một lượng lớn dân chúng đến nhà thờ.
• Tòa giám mục và Hôtel-Dieu cũng được xây dựng lại.

Xây dựng

[sửa | sửa mã nguồn]

Năm 1163, viên đá đầu tiên được đặt với sự có mặt của Giáo hoàng Alexanđê III và vua Louis VII. Tên của kiến trúc sư đầu tiên đã không được nhắc tới. Giám mục Maurice de Sully chỉ đạo công việc xây dựng cho tới năm 1196, rồi tiếp tục bởi giám mục Eudes de Sully. Việc thi công đầu tiên gồm bốn giai đoạn chính:

• 1163-1182: Xây dựng điện và hai hành lang chính diện
• 1182-1190: Xây dựng hai gian cuối, các gian bên và diễn đàn
• 1190-1225: Xây dựng mặt ngoài, hai gian đầu của nhà thờ
• 1225-1250: Xây dựng hành lang thượng, hai tháp cùng thay đổi, mở rộng các cửa sổ.
• 1350: Chính thức xây dựng xong.

Các xây dựng tiếp theo từ cuối thế kỷ 13 cho tới đầu thế kỷ 14, tên tuổi các kiến trúc sư được ghi lại: Jean de Chelles, Pierre de Montreuil, Pierre de Chelles, Jean Ravy và Jean le Bouteiller. Hai cánh ngang nhà thờ được mở rộng, điện thờ được bố trí lại.

Vụ hỏa hoạn lớn 15 tháng 4 năm 2019

[sửa | sửa mã nguồn] Bài chi tiết: Hỏa hoạn Nhà thờ Đức Bà Paris Nhà thờ Đức Bà từ Mặt tiền phía Nam năm 2017 (trên cùng) và vào ngày 16 tháng 4 năm 2019, cho thấy mức độ thiệt hại.

Ngày 15 tháng 4 năm 2019, Nhà thờ Đức Bà Paris bị cháy. Vụ hỏa hoạn đã gây ra thiệt hại rất lớn cho cấu trúc nhà thờ. Hầu như toàn bộ mái nhà bị sụp đổ. Bên cạnh đó, các cửa sổ hoa hồng cũng bị thiệt hại phần lớn.[4] Tuy nhiên, khu vục hầm đá vẫn còn nguyên vẹn bên trong, theo như mô tả của một số người liên quan được cho phép vào hiện trường thì "khu vực này tương đối không bị ảnh hưởng".[5] Nhiều cổ vật đã được cứu, Tổng thống Pháp Emmanuel Macron đã tuyên bố sẽ xây dựng lại nhà thờ và gây quỹ để khôi phục lại di sản của Paris.[6][7][8]

Biểu tượng lịch sử

[sửa | sửa mã nguồn]

Nhà thờ Đức Bà Paris là một trong những biểu tượng được công nhận rộng rãi nhất của không chỉ của thành phố Paris mà cả còn của cả nước Pháp. Nhà thờ Đức Bà Paris đã truyền cảm hứng cho nhiều tác phẩm như The Hunchback of Notre Dame của Hugo và bộ phim Disney năm 1996. Đây là nhà thờ chính tòa của Tổng giáo phận Paris, Notre-Dame do Tổng giám mục Paris (Michel Aupetit) quản lý. Hàng năm có hơn 12 triệu khách du lịch ghé thăm nơi đây.[9]

Xem thêm

[sửa | sửa mã nguồn]

• Đức mẹ Maria

Tham khảo

[sửa | sửa mã nguồn]

1. ^ "Notre Dame". Collins English Dictionary.
2. ^ "Notre Dame" Lưu trữ 2019-04-15 tại Wayback Machine. Oxford Dictionary of English.
3. ^ "Notre Dame" Lưu trữ 2019-04-15 tại Wayback Machine. New Oxford American Dictionary.
4. ^ Breeden, Aurelien (ngày 15 tháng 4 năm 2019). “Part of Notre-Dame Spire Collapses as Paris Cathedral Catches Fire”. The New York Times. Lưu trữ bản gốc ngày 15 tháng 4 năm 2019. Truy cập ngày 15 tháng 4 năm 2019.
5. ^ Cathedral, Notre-Dame (ngày 15 tháng 4 năm 2019). “Inside #NotreDame. Only a small part of the vault collapsed. Interior seems relatively untouched. Alleluia! #NotreDame #Parispic.twitter.com/Ni2PziGfEC”. @CathedraleNotre (bằng tiếng Anh). Truy cập ngày 16 tháng 4 năm 2019. line feed character trong |title= tại ký tự số 109 (trợ giúp)
6. ^ “Notre-Dame cathedral engulfed by fire”. BBC News (bằng tiếng Anh). ngày 15 tháng 4 năm 2019. Truy cập ngày 15 tháng 4 năm 2019.
7. ^ “The Latest: French leader vows to rebuild damaged Notre Dame”. AP News. ngày 15 tháng 4 năm 2019. Truy cập ngày 15 tháng 4 năm 2019.
8. ^ “Nhà Thờ Đức Bà bốc cháy dữ dội”. Bản gốc lưu trữ ngày 16 tháng 4 năm 2019.
9. ^ “Paris facts”. Paris Digest. 2018. Truy cập ngày 15 tháng 9 năm 2018.

Liên kết ngoài

[sửa | sửa mã nguồn] Wikimedia Commons có thêm hình ảnh và phương tiện truyền tải về Nhà thờ Đức Bà Paris.

Tiếng Pháp:

• Trang chính của Nhà thờ Đức Bà Paris Lưu trữ 2006-01-16 tại Wayback Machine

Tiếng Anh:

• Hình ảnh Nhà thờ Đức Bà Paris Lưu trữ 2006-02-04 tại Wayback Machine

x t s Du lịch Paris
Thắng cảnh	Khải Hoàn Môn Khải hoàn môn Carrousel Đấu trường Lutetia Bourse Hầm mộ Conciergerie Tháp Eiffel Ga Austerlitz Ga Đông Ga Lyon Ga Bắc Ga Montparnasse Ga Saint-Lazare Grand Palais và Petit Palais Institut de France Jeanne d'Arc Điện Invalides Kim tự tháp kính Louvre Obélisque de la Concorde Odéon Opéra Bastille Opéra Garnier Panthéon Philharmonie de Paris Place Diana Flame of Liberty Porte Saint-Denis Porte Saint-Martin Sorbonne Tháp Montparnasse
Bảo tàng(danh sách)	Bảo tàng Quân đội Thư viện Quốc gia Carnavalet Trung tâm Pompidou Cité des sciences et de l'industrie Phòng trưng bày quốc gia Jeu de Paume Louis Vuitton Foundation Bảo tàng Nghệ thuật trang trí Musée des arts et métiers Musée d'Art et d'Histoire du Judaïsme Bảo tàng Nghệ thuật hiện đại thành phố Paris Maison de Balzac Bảo tàng Bourdelle Bảo tàng Cinémathèque Bảo tàng Cognacq-Jay Bảo tàng Grévin Bảo tàng Guimet Maison de Victor Hugo Bảo tàng Jacquemart-André Viện bảo tàng Louvre Bảo tàng Marmottan Monet Bảo tàng Montmartre Bảo tàng Nghệ thuật hiện đại Quốc gia Bảo tàng quốc gia Eugène Delacroix Bảo tàng quốc gia Gustave Moreau Musée national des Monuments Français Bảo tàng Lịch sử Tự nhiên Quốc gia Bảo tàng Cluny – Bảo tàng quốc gia Trung Cổ Bảo tàng Orangerie Bảo tàng Orsay Bảo tàng Pasteur Bảo tàng Picasso Bảo tàng Quai Branly Bảo tàng Rodin Palais de la Légion d'Honneur Musée de la Légion d'honneur Musée de la Vie romantique
Công trình tôn giáo	Alexander Nevsky Cathedral American Cathedral American Church Chapelle expiatoire Nhà thờ Hồi giáo Grand Synagogue Synagogue de Nazareth Nhà thờ Madeleine Nhà thờ Đức Bà Paris Notre-Dame-de-Bonne-Nouvelle Notre-Dame-de-Lorette Notre-Dame-des-Victoires Sacré-Cœur Saint Ambroise Saint-Augustin Saint-Étienne-du-Mont Saint-Eustache Saint-François-Xavier Saint-Germain-des-Prés Saint-Germain l'Auxerrois Saint-Gervais-Saint-Protais Tháp Saint-Jacques Saint-Jean de Montmartre Saint-Paul-Saint-Louis Saint-Pierre de Montmartre Saint-Roch Saint-Sulpice Saint-Vincent-de-Paul Sainte-Chapelle Sainte-Clotilde Sainte-Trinité Temple du Marais Val-de-Grâce
Khách sạn nổi tiếngvà cung điện	Điện Élysée Hôtel de Beauvais Hôtel de Charost Khách sạn Crillon Hôtel d'Estrées Hôtel de la Païva Hôtel de Pontalba Hôtel de Sens Hôtel de Soubise Hôtel de Sully Tòa thị chính Paris Hôtel Lambert Dinh thự Matignon Cung điện Luxembourg Petit Luxembourg Palais Bourbon Palais de Justice Palais de la Cité Palais-Royal
Cầu, đường phố,khu vực, quảng trườngvà đường thủy	Đại lộ Opéra Đại lộ Foch Đại lộ George V Đại lộ Madeleine Đại lộ Sébastopol Kênh đào Ourcq Kênh đào Saint-Martin Champ-de-Mars Đại lộ Champs-Élysées Covered passages Galerie Véro-Dodat Choiseul Panoramas Galerie Vivienne Havre Jouffroy Brady Khu phố Latinh Le Marais Montmartre Montparnasse Quảng trường Diana Quảng trường Dauphine Quảng trường Bastille Quảng trường Concorde Quảng trường Nation Quảng trường République Quảng trường Denfert-Rochereau Quảng trường Émeutes-de-Stonewall Quảng trường États-Unis Quảng trường Pyramides Quảng trường Victoires Quảng trường Vosges Quảng trường Carrousel Quảng trường Châtelet Quảng trường Tertre Quảng trường Saint-Michel Quảng trường Vendôme Cầu Alexandre-III Cầu Iéna Cầu Bir-Hakeim Pont des Arts Pont Neuf Port du Louvre Rive Gauche Rue Basse Rue Bonaparte Rue Charlemagne Rue d'Argenteuil Rue de la Ferronnerie Rue de la Paix Rue de la Sourdière Rue de Montmorency Rue de Richelieu Phố Rivoli Rue de Vaugirard Rue des Francs-Bourgeois Rue des Lombards Rue du Faubourg Saint-Honoré Rue Elzévir Rue Molière Rue Montorgueil Rue Radziwill Rue Rambuteau Rue Mondétour Rue Pastourelle Rue des Rosiers Rue Saint-Honoré Rue Saint-Denis Rue Sainte-Anne Saint-Germain-des-Prés Trocadéro Cầu cạn Austerlitz
Công viên và vườn	Rừng Boulogne Jardin d'Acclimatation Rừng Vincennes Parc floral Vườn Luxembourg Parc André Citroën Parc Clichy-Batignolles Công viên Belleville Parc de Bercy Parc de la Butte-du-Chapeau-Rouge Công viên Buttes-Chaumont Parc Georges-Brassens Công viên Monceau Công viên Montsouris Vườn Tuileries Coulée verte René-Dumont
Địa điểm thể thao	Accor Arena Trường đua Auteuil Nhà thi đấu Georges Carpentier Trường đua Longchamp Sân vận động Công viên các Hoàng tử Piscine Molitor Sân vận động Jean-Bouin Sân vận động Pershing Sân vận động Pierre de Coubertin Sân vận động Roland Garros Sân vận động Sébastien Charléty Đường đua xe đạp Vincennes Trường đua Vincennes Zénith Paris
Nghĩa trang	Nghĩa trang Montmartre Nghĩa trang Montparnasse Nghĩa trang Passy Nghĩa trang Père-Lachaise Lăng mộ Oscar Wilde Nghĩa trang Picpus
Région parisienne	Basilica of Saint-Denis Château d'Écouen Château de Chantilly Château de Fontainebleau Château de Malmaison Château de Rambouillet Château de Saint-Germain-en-Laye Château de Sceaux Château and Gardens of Versailles Château de Vincennes La Défense Grande Arche Paris La Défense Arena Disneyland Paris Disneyland Park Walt Disney Studios Park Exploradôme Fort Mont-Valérien Mémorial de la France combattante Suresnes American Cemetery and Memorial France Miniature Musée de l’air et de l’espace Musée Fragonard d'Alfort Parc Astérix Parc de Saint-Cloud Provins La Roche-Guyon Sèvres – Cité de la céramique Stade de France Vaux-le-Vicomte
Văn hóa và sự kiện	Bastille Day military parade Fête de la Musique Nuit Blanche Paris Air Show Paris-Plages Republican Guard Solidays
Khác	Axe historique Bateaux Mouches Bateau-Lavoir Café des 2 Moulins Café Procope Fountains in Paris La Ruche Les Deux Magots Maxim's Moulin de la Galette Moulin Rouge Paris Métro entrances Montmartre Funicular Paris Musées Pyramide Inversée

x t s Nhà thờ Đức Bà Paris
Sự kiện	Lễ đăng quang của Napoléon (1804) Âm mưu nổ bom Nhà thờ Đức Bà Paris (2016) Vụ tấn công Nhà thờ Đức Bà Paris 2017 Vụ hỏa hoạn nhà thờ Đức Bà Paris (2019)
Artifact	Danh sách chuông Danh sách các tác phẩm điêu khắc Little Dedo Petits Mays Virgin của Paris
Tác phẩm liên quan	Nhà thờ Đức Bà Paris View of Notre-Dame
Khác	Musée de Notre Dame de Paris Trường Notre Dame

Cổng thông tin:

• Paris
• Kiến trúc
• Cơ Đốc giáo