Nhà Thờ Huyện Sỹ – Wikipedia Tiếng Việt

Nhà thờ Huyện Sỹ
Mặt tiền nhà thờ
Nhà thờ
Tôn giáo	Công giáo Rôma
Chức năng	Nhà thờ Công giáo
Quốc gia	Việt Nam
Vùng	Tổng giáo phận Thành phố Hồ Chí Minh
Thành phố	Hồ Chí Minh
Địa chỉ	Số 1 đường Tôn Thất Tùng, quận 1
Kiến trúc
Thiết kế	linh mục Bouttier
Xây dựng	1902
Khánh thành	1905
Phong cách	kiến trúc Gothic
Quản nhiệm nhà thờ
Sự kiện

Nhà thờ Huyện Sỹ (tên chính thức là: Nhà thờ Thánh Philipphê Tông đồ) là một nhà thờ Công giáo cổ hơn 100 tuổi, tọa lạc tại số 1 đường Tôn Thất Tùng, phường Phạm Ngũ Lão, Quận 1, Thành phố Hồ Chí Minh, Việt Nam. Đây là nhà thờ của giáo xứ Chợ Đũi thuộc Tổng giáo phận Thành phố Hồ Chí Minh.

Lịch sử

Nhà thờ do ông bà Lê Phát Đạt, tức Huyện Sỹ, hiến đất và xuất 1/7 gia tài để xây dựng,[1] thời giá lúc bấy giờ là khoảng trên 30 muôn (mười ngàn) đồng bạc Đông Dương. Khởi công xây dựng năm 1902 theo thiết kế của linh mục Bouttier,[2] đến 1905 thì được khánh thành. Nhà thờ tọa lạc trên một khu đất cao và rộng hơn một mẫu, nằm ở góc đường Frère Louis (nay là đường Nguyễn Trãi) và Frère Guilleraut (nay là đường Tôn Thất Tùng).

Ban đầu nhà thờ có tên là Nhà thờ Chợ Đũi do thuộc họ đạo Chợ Đũi. Mặt khác, do Thánh Philípphê tông đồ là bổn mạng của Huyện Sỹ nên còn được gọi là Nhà thờ Thánh Philípphê. Tuy vậy, dân gian vẫn gọi là Nhà thờ Huyện Sỹ, và sau đó dần trở thành tên thông dụng của nhà thờ này (tất nhiên, đối tượng thờ phượng ở đây không phải là ông Huyện Sỹ).

Khuôn viên

Nhà thờ Huyện Sỹ được đánh giá là có khuôn viên rộng rãi khoáng đãng nhất ở Sài Gòn. Phía trước nhà thờ có tượng đài thánh tử đạo Việt Nam là Mátthêu Lê Văn Gẫm.[3] Gần cổng chính còn có đài thiên thần hộ thủ và tượng đài Thánh Giuse.

Bên trái khuôn viên là núi Đức Mẹ Lộ Đức, được xây dựng năm 1960 để kính Đức Mẹ Lộ Đức. Hằng năm cứ vào ngày 11 tháng 2 dương lịch, các linh mục chính xứ Chợ Đũi có thói quen cử hành thánh lễ tại núi này để cầu nguyện đặc biệt cho các bệnh nhân.

Phía bên phải khuôn viên nhà thờ là đồi Canvê, có tượng chuộc tội rất lớn được xây dựng năm 1974 dưới thời linh mục Gioan Baotixita Dương Hoàng Thanh.

Kiến trúc

Nhà thờ có chiều dài 40 mét, chia làm 4 gian, rộng 18 mét. Thiết kế ban đầu của nhà thờ Huyện Sỹ gồm 5 gian, tức khoảng 50 mét. Nhưng thời gian đó, nhà thờ tạm Chí Hòa bị hư hại trầm trọng, vì vậy, giới chức trong họ đạo Chợ Đũi đã xin cắt bớt 1 gian, dùng số tiền đó để xây nhà thờ Chí Hòa. Nhà thờ Chí Hoà đến nay vẫn còn, được tôn tạo nhiều lần nên rất khang trang.

Nhà thờ Huyện Sỹ dùng đá hoa cương Biên Hòa để ốp mặt tiền và các cột chính điện, theo phong cách kiến trúc Gothic. Chính điện nhà thờ có vòm chịu lực dạng cung nhọn. Tường có nhiều cửa sổ dạng vòm đỉnh nhọn và được trang trí bằng lớp kính màu ghép hình mua từ Ý. Bên trong các gian tường có nhiều tượng thánh. Trên vòm cửa chính có tượng thánh Philípphê bổn mạng nhà thờ bằng đá cẩm thạch, đứng cầm cây thánh giá Phục sinh.

Ngọn tháp chuông chính cao 57 mét kể cả chiều cao thánh giá và con gà trống Gaulois. Bên trong tháp có 4 quả chuông được đặt đúc tại Pháp năm 1905. 2 quả lớn có đường kính 1,05 mét do con trai và con dâu Huyện Sỹ là ông Gioan Baotixita Lê Phát Thanh và bà Anna Đỗ Thị Thao tặng. 2 quả chuông nhỏ đường kính 0,95 mét không ghi tên người tặng, có lẽ là của ông bà Huyện Sỹ đặt đúc cùng năm.

Huyện Sỹ qua đời năm 1900 khi nhà thờ chưa xây dựng xong. Về sau khi vợ ông là bà Huỳnh Thị Tài mất năm 1920, người ta mới đưa 2 ông bà chôn ở gian chái sau cung thánh của nhà thờ này.

Tại gian chái bên trái là tượng bán thân ông Huyện Sỹ bằng thạch cao gắn cột đầu, phía sau là phần mộ bằng đá cẩm thạch được trang trí hoa văn. Trên mộ là tượng toàn thân ông Huyện Sỹ kê đầu trên hai chiếc gối bằng đá cẩm thạch được điêu khắc tinh xảo, đầu chít khăn đóng quay về cung thánh nhà thờ, mình mặc áo dài gấm hoa văn tinh xảo, hai tay đan vào nhau trước ngực, chân đi giày. Đối diện bên phải là tượng vợ ông là bà Huỳnh Thị Tài (1845-1920), với tóc búi, cũng dựa trên hai chiếc gối, hai tay nắm trước ngực, mặc áo dài gấm, chân mang hài. Phía trong cùng còn có tượng bán thân của con trai và con dâu ông bà là Gioan Baotixita Lê Phát Thanh (bên phải) và Anna Đỗ Thị Thao (bên trái).

Chú thích

1. ^ Độc đáo mộ cổ Sài Gòn: Nơi an nghỉ của đệ nhất hào phú Nam kỳ
2. ^ Linh mục Boutier được bổ nhiệm làm cha sở họ đạo Phong Phú - Thủ Đức năm 1880. Ông cũng là một kiến trúc sư có tài và nhà thờ Thủ Đức cũng do ông thiết kế.
3. ^ Thánh tử đạo Mátthêu Lê Văn Gẫm, bị xử giảo ngày 11 tháng 5 năm 1847 dưới triều vua Thiệu Trị, tại pháp trường "Cây Da Còm" gần vị trí nhà thờ Huyện Sỹ ngày nay. Thánh Mátthêu Gẫm sinh tại họ đạo Tắt, Gò Công Đông (nay thuộc Tiền Giang), là một lái buôn, bị triều đình bắt và kết án tử hình vì tội chuyên chở các giáo sĩ châu Âu từ Singapore vào để giảng đạo.

Tham khảo

Địa điểm tham quan ở Quận 1, Thành phố Hồ Chí Minh

x t s Giáo hạt và giáo xứ thuộc Tổng giáo phận Thành phố Hồ Chí Minh
Giáo hạt Bình An	Bình An · Bình An Thượng · Bình Đông · Bình Hưng · Bình Minh · Bình Sơn · Bình Thái · Bình Thuận · Bình Xuyên · Chánh Hưng · Hưng Phú · Mông Triệu · Nam Hải
Giáo hạt Chí Hòa	Chí Hòa · An Lạc · Thánh Antôn · Khiết Tâm · Lộc Hưng · Mẫu Tâm · Nam Hòa · Nam Thái · Nghĩa Hòa · Sao Mai · Tân Dân · Tân Chí Linh · Tân Sa Châu · Thái Hòa · Vinh Sơn 6 · Vinh Sơn 3 · Xây Dựng · Nguyện đường Thánh Mẫu
Giáo hạt Gia Định	Gia Định · Bình Hòa · Bình Lợi · Chính Lộ · Đức Mẹ Vô Nhiễm · Hàng Xanh · Hiển Linh · Mông Triệu · Phú Hiền · Thanh Đa · Thánh Martin de Porres · Thánh Nguyễn Duy Khang · Thánh Tịnh · Thị Nghè
Giáo hạt Gò Vấp	Hạnh Thông Tây · Gò Vấp · Bác Ái · Bến Cát · Bến Hải · Đức Tin · Hòa Bình · Mân Côi · Thánh Giuse · Vĩnh Hiệp · Xóm Thuốc
Giáo hạt Hóc Môn	Bùi Môn · Ba Thôn · Bà Điểm · Bạch Đằng · Cầu Lớn · Châu Nam · Chợ Cầu · Đông Quan · Hóc Môn · Lạc Quang · Nam Hưng · Mỹ Hòa · Tân Đông · Tân Hiệp · Tân Hưng · Tân Mỹ · Tân Quy · Tân Thịnh · Trung Chánh · trung Mỹ Tây
Giáo hạt Phú Nhuận	Đa minh - Ba Chuông · Phát Diệm · Phú Hải · Phú Hạnh · Phú Lộc · Phú Nhuận · Phú Quý · Tân Hòa
Giáo hạt Phú Thọ	Đồng Tiến · Bắc Hà · Bình Thới · Hòa Hưng · Phú Bình · Phú Hòa · Tân Phú Hòa · Tân Phước · Tân Trang · Tống Viết Bường · Thánh Phaolô · Thăng Long · Vĩnh Hòa · Vinh Sơn Phaolô
Giáo hạt Sài Gòn - Chợ Quán	Chính Tòa · Huyện Sỹ (Chợ Đũi) · An Bình · Bình Phước · Hiển Linh · Chợ Quán · Thánh Jeanne d'Arc · Mai Khôi · Cha Tam · Thánh Antôn · Bàn Cờ · Cầu Kho · Đức Bà Fatima · Đức Bà Hòa Bình · Mạc-ty-nho · Phanxicô Đa Kao · Vườn Chuối
Giáo hạt Tân Định	Tân Định · An Phú · Bùi Phát · Công Lý · Đức Mẹ Hằng Cứu Giúp · Mai Khôi · Regina Mundi · Thánh Gia · Thánh Phaolô 3 · Vườn Xoài · Xóm Lách
Giáo hạt Tân Sơn Nhì	Tân Phú · Bình Chánh · Bình Thuận · Đắc Lộ · Gò Mây · Hy Vọng · Nhân Hòa · Ninh Phát · Phú Thọ Hòa · Phú Trung · Tân Châu · Tân Hương · Tân Thái Sơn · Tân Thành · Tân Việt · Thánh Phaolô · Thiên Ân · Văn Côi · Đền Công Chính
Giáo hạt Thủ Đức	Thủ Đức · Bình Chiểu · Bình Thọ · Châu Bình · Fatima Bình Triệu · Hiển Linh · Khiết Tâm · Thánh Nguyễn Duy Khang · Tam Hà · Tam Hải · Từ Đức · Xuân Hiệp
Giáo hạt Thủ Thiêm	Thủ Thiêm · Cao Thái · Công Thành · Long Bình · Long Đại · Long Thạnh Mỹ · Minh Đức · Mỹ Hòa · Tân Đức · Tân Lập · Thanh Bình · Thánh Cẩm · Thánh Gẫm · Thánh Tâm · Thánh Giuse Thợ · Thánh Linh · Thiên Thần
Giáo hạt Xóm Chiếu	Xóm Chiếu · An Phú · An Thới Đông · Cần Giờ · Đồng Hòa · Thánh Giuse · Khánh Hội · Mẫu Tâm · Môi Khôi · Phú Xuân · Tắc Rỗi · Thuận Phát · Vĩnh Hội
Giáo hạt Xóm Mới	Hà Nội · An Nhơn · Bắc Dũng · Đức Mẹ Hằng Cứu Giúp · Hà Đông · Hoàng Mai · Hợp An · Lam Sơn · Lạng Sơn · Nữ Vương Hòa Bình · Tân Hưng · Thái Bình · Thạch Đà · Trung Bắc · Tử Đình

x t s Du lịch Thành phố Hồ Chí Minh
Công trình hành chính	Bưu điện Sài Gòn Trụ sở Ủy ban nhân dân Thành phố Hồ Chí Minh
Công trìnhlịch sử – văn hóa	Nghĩa trang Thành phố Hồ Chí Minh Nghĩa trang liệt sĩ Thành phố Hồ Chí Minh Bảo tàng Chiến dịch Hồ Chí Minh Bảo tàng Chứng tích chiến tranh Bảo tàng Lịch sử Thành phố Hồ Chí Minh Bảo tàng Mỹ thuật Thành phố Hồ Chí Minh Bảo tàng Phụ nữ Nam Bộ Bảo tàng Thành phố Bảo tàng Tôn Đức Thắng Bến Nhà Rồng Dinh Độc Lập
Công viên,khu sinh thái, phố đi bộ	Bến Bạch Đằng Công viên 23 tháng 9 Công viên 30 tháng 4 Công viên Bách Tùng Diệp Công viên Chi Lăng Công viên Gia Định Công viên Hoàng Văn Thụ Công viên Lê Thị Riêng Công viên Lê Văn Tám Công viên Lịch sử – Văn hóa Dân tộc Công viên Phú Lâm Công viên Tao Đàn Đầm Sen Địa đạo Củ Chi Địa đạo Phú Thọ Hòa Rừng ngập mặn Cần Giờ Suối Tiên Bình Quới – Thanh Đa Thảo Cầm Viên Khu Tây ba lô – Phố đi bộ Bùi Viện Phố đi bộ Nguyễn Huệ Đường hoa Nguyễn Huệ
Công trình tôn giáo	Chùa Ấn Quang Chùa Giác Hải Chùa Giác Lâm Chùa Giác Viên Chùa Hoằng Pháp Chùa Giác Ngộ Chùa Nam Thiên Nhất Trụ Chùa Nghệ Sĩ Chùa Phật Cô Đơn Chùa Phụng Sơn Chùa Tập Phước Chùa Từ Ân Chùa Vĩnh Nghiêm Chùa Xá Lợi Đại chủng viện Thánh Giuse Đan viện Cát Minh Đền Công Chính Đền Hùng (Thảo Cầm Viên) Đền thờ Đức Thánh Trần Đình Minh Hương Gia Thạnh Đình Thông Tây Hội Hội quán Hà Chương Hội quán Nghĩa An Hội quán Nhị Phủ Hội quán Ôn Lăng Hội quán Tuệ Thành Lăng Ông Miếu Nổi Nhà thờ Ba Chuông Nhà thờ Cầu Kho Nhà thờ Cha Tam Nhà thờ Chí Hòa Nhà thờ Chợ Quán Nhà thờ Dòng Chúa Cứu Thế Sài Gòn Nhà thờ Đức Bà Nhà thờ Hạnh Thông Tây Nhà thờ Huyện Sỹ Nhà thờ Tân Định Nhà thờ Thánh Jeanne d'Arc Thánh thất Sài Gòn Thiền viện Vạn Hạnh Tu viện dòng Thánh Phaolô Việt Nam Quốc Tự
Nhà hát, sân khấu	Nhà hát Bến Thành Nhà hát Cải lương Trần Hữu Trang Nhà hát Hòa Bình Nhà hát Thành phố Sân khấu kịch Idecaf Rạp Công Nhân
Công trình thể thao	Nhà thi đấu Phú Thọ Nhà thi đấu Tân Bình Sân vận động Hoa Lư Sân vận động Quân khu 7 Sân vận động Thống Nhất
Công trìnhthương mại – dịch vụ	Bitexco Financial Tower Chợ An Đông Chợ Bà Chiểu Chợ Bến Thành Chợ Bình Tây Chợ Tân Định Diamond Plaza Landmark 81 mPlaza Saigon Saigon Centre Saigon Trade Center Thuận Kiều Plaza Union Square Vincom Center Đồng Khởi
Công trìnhgiao thông – đô thị	Buýt đường sông Cầu Ba Son Cầu Mống Đại lộ Đông Tây Đường Đồng Khởi Đường Lê Lợi Đường Nguyễn Hữu Cảnh Đường Tôn Đức Thắng Ga Sài Gòn Hầm Thủ Thiêm Hồ Con Rùa Kênh Bến Nghé Kênh Hàng Bàng Kênh Nhiêu Lộc – Thị Nghè Khu đô thị Phú Mỹ Hưng Khu đô thị mới Thủ Thiêm Khu phố cổ Chợ Lớn Sân bay quốc tế Tân Sơn Nhất Vinhomes Central Park
Khách sạn	Khách sạn Caravelle Sài Gòn Khách sạn Continental Khách sạn Grand Sài Gòn Khách sạn Majestic Saigon Khách sạn Rex
Khu công nghệ	Công viên phần mềm Quang Trung Khu công nghệ cao Thành phố Hồ Chí Minh
Du lịch Việt Nam 7 khu du lịch quốc gia • An Giang • Bà Rịa – Vũng Tàu • Bạc Liêu • Bắc Giang • Bắc Kạn • Bắc Ninh • Bến Tre • Bình Dương • Bình Định • Bình Phước • Bình Thuận • Cà Mau • Cần Thơ • Cao Bằng • Đà Nẵng • Đắk Lắk • Đắk Nông • Điện Biên • Đồng Nai • Đồng Tháp • Gia Lai • Hà Giang • Hà Nam • Hà Nội • Hà Tĩnh • Hải Dương • Hải Phòng • Hậu Giang • Hòa Bình • Thành phố Hồ Chí Minh • Hưng Yên • Khánh Hòa • Kiên Giang • Kon Tum • Lai Châu • Lạng Sơn • Lào Cai • Lâm Đồng • Long An • Nam Định • Nghệ An • Ninh Bình • Ninh Thuận • Phú Thọ • Phú Yên • Quảng Bình • Quảng Nam • Quảng Ngãi • Quảng Ninh • Quảng Trị • Sóc Trăng • Sơn La • Tây Ninh • Thái Bình • Thái Nguyên • Thanh Hóa • Thừa Thiên Huế • Tiền Giang • Trà Vinh • Tuyên Quang • Vĩnh Long • Vĩnh Phúc • Yên Bái