Nhận định Các định Dạng Video Và âm Thanh Phổ Biến Hiện Nay, Bạn ...

Contents

• 1 Có rất nhiều các định dạng video, âm thanh phổ biến hiện nay. Mỗi loại định dạng sẽ có đặc điểm, chất lượng, cũng như dung lượng lưu trữ và tính tương thích khác nhau, tùy theo từng mục đích sử dụng. Bài viết sau đây sẽ tổng hợp các định dạng âm thanh, video phổ biến hiện nay, cùng theo dõi nhé!
  • 1.1 1. Định dạng file là gì?
  • 1.2 2. Các định dạng video phổ biến hiện nay
  • 1.3 3. Các định dạng âm thanh phổ biến hiện nay
  • 1.4 4. Giải đáp một số câu hỏi về định dạng video, âm thanh

Có rất nhiều các định dạng video, âm thanh phổ biến hiện nay. Mỗi loại định dạng sẽ có đặc điểm, chất lượng, cũng như dung lượng lưu trữ và tính tương thích khác nhau, tùy theo từng mục đích sử dụng. Bài viết sau đây sẽ tổng hợp các định dạng âm thanh, video phổ biến hiện nay, cùng theo dõi nhé!

1. Định dạng file là gì?

Định dạng file hay định dạng tập tin là cách thông tin được mã hóa và lưu trữ. Nó chỉ định cách các bit được sử dụng để mã hóa thông tin trong một phương tiện lưu trữ kỹ thuật số.

Ví dụ, khi nghe nhạc hay tải nhạc, bạn thường thấy trong các file âm thanh xuất hiện đuôi .mp3 phía sau, hay các file video sẽ thấy đuôi .mp4. Đó chính là cách để phân biệt định dạng cho tập tin âm thanh và video.

Định dạng file là cách thông tin được mã hóa và lưu trữ

2. Các định dạng video phổ biến hiện nay

File AVI

AVI là tên viết tắt của Audio Video Interleave và được phát triển bởi Microsoft.

AVI là file không nén, vì vậy mà cho ra chất lượng video, âm thanh tốt, hình ảnh rõ nét hơn những file khác.

Các file AVI có phần đuôi .avi, vì là file không nén nên file AVI chiếm khá nhiều dung lượng và hạn chế thiết bị phát, không phải thiết bị nào cũng tương thích với địn dạng video này.

Định dạng AVI thường được sử dụng trên các hệ thống như Windows, macOS, Linux,…

AVI là file không nén, có phần đuôi .avi

File MP4

Định dạng MP4 (viết tắt của Moving Pictures Expert Group 4) là định dạng đã quá quen thuộc với hầu hết mọi người, bởi sự tương thích cực cao, đa số trình xem video đều sử dụng được.

Các file MP4 có phần đuôi .mp4 đem đến những video chất lượng cao mà chỉ chiếm một dung lượng khá thấp. Chính vì vậy mà những kênh streaming online nổi tiếng, thậm chí cả YouTube và Vimeo, đều sử dụng định dạng này. MP4 được tạo ra bằng cách nén dữ liệu nên mặc dù mang ưu điểm nhẹ, dễ sao chép nhưng chất lượng hình ảnh sẽ kém hơn file không nén như AVI.

Định dạng MP4 có tính tương thích cực cao

File WMV

WMV là viết tắt của Windows Media Video. Định dạng file có đuôi là .mkv này được phát triển bởi Microsoft.

WMV được sử dụng để chạy trên tất cả hệ điều hành Windows, và có cả trình phát WMV miễn phí trên hệ điều hành macOS. Định dạng file này được sử dụng rộng rãi trên mạng nhờ chất lượng hình ảnh tốt, kích thước nhỏ gọn, giúp người dùng dễ dàng tải, chia sẻ qua email.

File MKV

MKV là tên viết tắt của Matroska Video, là định dạng có thể kết hợp đa phương tiện từ âm thanh, video, và phụ đề vào trong một tập tin duy nhất. Khi bạn tải phim từ trên mạng xuống thì những file nhúng sẵn phụ đề thường có định dạng đuôi là .mkv.

File MKV có dung lượng không quá cao, dễ dàng tải về và chia sẻ, và có chất lượng âm thanh, hình ảnh khá tốt.

Định dạng video MKV

File VOB

VOB là viết tắt của Video Object, là định dạng video dùng để ghi trên đĩa DVD. Những file được chép từ đĩa DVD sẽ có đuôi file là .vob.

File DivX cùng phiên bản mã nguồn mở XviD

DivX (Digital Video Express) và phiên bản mã nguồn mở XviD là những chuẩn video phổ biến dành cho đầu DVD. Định dạng có khả năng nén các đoạn video dài thành các kích cỡ nhỏ nhưng vẫn duy trì chất lượng hình ảnh tương đối cao.

Thông thường định dạng đuôi .divx sẽ được sử dụng cho các video thương mại, vì chất lượng video lúc này được chú trọng hơn là kích cỡ của chúng.

Một số phần mềm hỗ trợ định dạng file DivX như Pam Audio/Video Player hay Ace DivX Player.

File FLV

File FLV viết tắt của từ Flash Video, được phát triển bởi hãng Adobe Systems. Đây là một định dạng sử dụng rộng rãi trên mạng Internet với đuôi .flv. Vì là file đã được nén nên chất lượng hình ảnh sẽ không quá đẹp nhưng bù lại đó là file nhẹ, dễ tải dễ chia sẻ. File hiện nay được sử dụng trên một số trang web như YouTube, Yahoo! Video, VEVO và Myspace.

File FLV

File H.263

File H.263 dùng để chứa các cảnh ghi lại trong các cuộc hội nghị. File H263 khá hiếm, vì vậy hầu hết các trình phát đa phương tiện phổ biến hiện nay không thể phát chúng. H.263 được sử dụng trong: hội nghị, truyền hình, điện thoại video, giám sát.

File H.264 (MPEG4-AVC)

H.264 còn được gọi tên khác là MPEG-4 Part 10 hay AVC (for Advanced Video Coding). Ngày nay có rất ít người biết đến định dạng này, bởi vì lúc H.264 ra đời thì đã có nhiều định dạng khác xuất hiện phổ biến hơn.

Định dạng H.264 cung cấp chất lượng video cao với dung lượng file thấp, ít tiêu tốn băng thông. Bên cạnh đó, nó cho phép bạn chuyển đổi qua lại giữa chất lượng nén Lossy và Lossless. Ngoài ra thì H.264 cũng tương thích với container .mp4, được sử dụng làm chuẩn mặc định cho video trên YouTube hay video được tải từ kho lưu trữ của iTunes cũng là định dạng H.264.

File H.265 (HEVC)

H.265 là viết tắt của từ High Efficiency Video Coding, định dạng này có khả năng nén video nhanh hơn so với H.264. Ngoài ra, file H.265 còn hỗ trợ đa dạng các độ phân giải và cao nhất lên đến 8192×4320, kể cả chất lượng 8k Ultra HD. Định dạng file H.265 giúp cho bạn tạo ra những video rõ nét nhất có thể.

File H.265 có độ nét cao và khả năng nén video nhanh hơn so với H.264

File WMV9

WMV9 (Windows Media Video) là định dạng video được phát triển bởi Microsoft. Định dạng có tính năng cho phép mở video có độ phân giải trên 300.000 điểm ảnh và bitrate từ 1000 kbit/s trở lên. Chính nhờ vậy mà chất lượng hình ảnh video được sắc nét và đẹp hơn.

File MPEG

Đây là một định dạng file video xuất hiện nhiều trên mạng internet. MPEG là viết tắt của từ Motion Pictures Expert Group. Hiện nay, MPEG được chia thành 4 phiên bản nhỏ, để hỗ trợ người dùng trong nhiều trường hợp khác nhau.

+ MPEG-1: Là file định dạng chuẩn nén audio và video, được sử dụng cho VCD thông thường.

+ MPEG-2: Sử dụng cho cả DVD và SVCD. Định dạng được dùng trong truyền hình kỹ thuật số.

+ MPEG-3: Định dạng này ban đầu được dự định dành cho truyền hình độ phân giải cao (HDTV). Nhưng sau đó nó lại được sáp nhập với chuẩn MPEG-2 nên giờ MPEG-3 ít được sử dụng đến.

+ MPEG-4: File được hỗ trợ bởi công nghệ Digital Rights Management (DRM), cho phép chủ sở hữu video giới hạn người xem. Với kỹ thuật nén MPEG-4, mọi người có thể xem các bộ phim điện ảnh chất lượng cao trên mạng Internet.

Những phần mềm hỗ trợ xem định dạng file MPEG như: KMPlayer, Total Video Player, Final Media Player. Các file MPEG có đuôi file là .mpg.

File MPEG có phần đuôi .mpg

File 3GP

3GP được phát triển bởi Third Generation Partnership Project. Đây là phiên bản thu gọn của chuẩn MP4 đang được sử dụng phổ biến cho đa số các dòng điện thoại hiện nay.

Định dạng 3GP được thiết kế để giảm dung lượng và băng thông video để phù hợp với các dòng điện thoại được hỗ trợ. File này sử dụng chuẩn hình ảnh MPEG-4, H2.263 và âm thanh AMR-NB, AAC-LC.

Các file 3GP có đuôi file là .3gp.

File WebM

WebM viết tắt của Web Media được phát triển bởi Google. WebM là một định dạng video mã nguồn mở, miễn phí, được thiết kế dành riêng cho web, thay thế cho các định dạng video file tốn phí trước đây. File WebM được dùng trên hầu hết các trình duyệt web vì định dạng này đôi khi được sử dụng trên các trang web HTML5 để phát video trực tuyến. Các trang như YouTube, Wikimedia và Skype sử dụng định dạng file WebM cho tất cả các video trên trang của họ.

Các file WebM có đuôi file là .webm.

File WebM có đuôi .webm

3. Các định dạng âm thanh phổ biến hiện nay

File MP3

MP3 là cụm từ viết tắt của MPEG-1 audio Player 3 hay Motion Pictures Expert Group 1 Layer 3.

Đây là định dạng âm thanh được tạo ra qua quá trình cắt bỏ bớt dãy âm quá thấp và quá cao khi nén âm thanh. MP3 là file âm thanh phổ biến nhất hiện nay, có đặc điểm là rất nhẹ, dễ dàng tải về và chia sẻ, nhưng nhược điểm là chất lượng âm thanh sẽ bị giảm nhiều so với bản gốc ở phòng thu.

Các file MP3 có đuôi file là .mp3.

Định dạng file MP3 có đuôi file là .mp3

File WMA

WMA là viết tắt của Windows Media Audio. WMA là một định dạng độc quyền được tạo bởi Microsoft để cạnh tranh cùng MP3. Chính vì thế nên dung lượng file WMA còn nhẹ hơn cả MP3 mà chất lượng lại tương tự nhau.

Nhược điểm WMA là bởi vì tính độc quyền, nên bị hạn chế thiết bị hỗ trợ nó.

Các file WMA có đuôi file là .wma.

Vì tính độc quyền nên file .wma rất hạn chế thiết bị hỗ trợ

File WAV

WAV là viết tắt của Waveform Audio File Format, là định dạng âm thanh được phát triển bởi Microsoft và IBM. Các file WAV có dung lượng khá nặng nhưng bù lại thì chất lượng âm thanh rất tốt.

Đa số mọi người sẽ nghĩ nhầm rằng tất cả các file định dạng WAV đều là các tập tin âm thanh ở dạng không nén, điều này là không hoàn toàn chính xác. File WAV có thể chứa âm thanh ở dạng nén nhưng ít được sử dụng.

Những file WAV chứa âm thanh không nén đều ở định dạng PCM. Các file WAV chỉ là một chiếc vỏ cho việc mã hóa file PCM, làm cho nó phù hợp hơn để hoạt động trên các hệ thống Windows. Tuy nhiên, hệ thống macOS vẫn mở file WAV bình thường mà gần như không gặp trục trặc nào.

Các file WAV có đuôi file là .wav.

File FLAC

FLAC là viết tắt từ Free Lossless Audio Codec là một định dạng dùng để nén các dữ liệu âm thanh nhưng vẫn giữ được chất lượng âm thanh. File FLAC có dung lượng nhẹ chỉ bằng một nửa WAV nhưng chất lượng âm thì tốt hơn. Định dạng FLAC được người dùng ưa thích sử dụng để nghe nhạc và lưu trữ.

Các file FLAC có đuôi file là .flac.

Định dạng FLAC thường được sử dụng để nghe nhạc và lưu trữ

File OGG (Vorbis)

OGG không phải là từ viết tắt của từ nào cả và không phải là một định dạng nén. OGG chứa tất cả các loại định dạng nén, nhưng thường được sử dụng để giữ các file Vorbis. OGG là định dạng âm thanh mã nguồn mở với chất lượng âm thanh tốt hơn MP3 nhưng kích cỡ file vẫn tương đương.

Định dạng dần trở nên phổ biến vì chất lượng âm thanh tốt mà vẫn giữ được kích thước file nhỏ hơn so với hầu hết các định dạng nén khác.

Các file OGG có đuôi file là .ogg.

File OGG (Vorbis)

File PCM

PCM là viết tắt của từ Pulse-Code Modulation. Đây là loại định dạng âm thanh khởi đầu, là đại diện cho các loại âm thanh analog. Âm thanh analog tồn tại dưới dạng sóng, để chuyển đổi dạng sóng thành các bit kỹ thuật số, âm thanh phải được lấy mẫu và ghi lại trong khoảng thời gian nhất định (hoặc dao động).

Định dạng này không có sự tham gia của công đoạn làm nén nên chất lượng âm thanh của PCM rất chính xác. Ngoài ra, định dạng âm thanh PCM còn được sử dụng phổ biến trong các đĩa CD và DVD.

Các file PCM có đuôi file là .pcm.

File AIFF

AIFF được viết tắt của Audio Interchange File Format, là một định dạng âm thanh cao cấp do Apple Inc phát triển. File AIFF có dung lượng tương đương với file WAV, và thường sử dụng để lưu trữ âm thanh CD. Định dạng âm thanh này phù hợp cho việc thưởng thức nhạc trên đa số thiết bị nghe nhạc.

Tương tự như file WAV, định dạng AIFF có thể chứa nhiều loại âm thanh khác nhau. Như có một định dạng file nén gọi là AIFF-C và một file khác là Apple Loops được sử dụng bởi công cụ GarageBand và Logic Audio. Tất cả các file đó đều sử dụng phần mở rộng của AIFF.

Hầu hết các file AIFF chứa âm thanh không nén ở định dạng PCM. Các file AIFF chỉ là một chiếc vỏ cho việc mã hóa file PCM, làm cho nó phù hợp hơn để hoạt động trên các hệ thống Windows. Tuy nhiên, hệ thống macOS vẫn mở file AIFF bình thường mà không gặp trục trặc nào.

Các file AIFF thường có phần đuôi .aiff.

File AIFF

File ALAC (M4A)

ALAC hay gọi tên khác là M4A, được viết tắt của cụm từ Apple lossless audio code. Đây là định dạng âm thanh chất lượng cao, được tạo ra bằng phương pháp nén bảo toàn dữ liệu của Apple. File mang nhiều đặc điểm tương đồng với FLAC nhưng chưa được nhiều người biết đến.

Mặc dù ALAC nén âm thanh kém hiệu quả hơn FLAC một chút nhưng người dùng Apple không cần quan tâm vì ALAC đều được iTunes và iOS hỗ trợ riêng và FLAC thì không được sự hỗ trợ nào cả.

Các file ALAC có đuôi file là .alac.

File ALAC

File AMR

AMR là từ viết tắt của Adaptive Multi-Rate, được phát triển bởi Ericsson. AMR được tối ưu hóa để lưu trữ âm thanh nói, được áp dụng cho việc đàm thoại và được sử dụng trên nhiều thiết bị âm thanh như: điện thoại, máy nghe nhạc. Hiện này AMR được sử dụng phổ biến trong mạng GSM và UMTS.

Các file AMR có đuôi file là .amr.

File Lossless

Lossless có thể hiểu đơn giản là một file nhạc chất lượng cao. Lossless là một dạng âm thanh số (âm thanh được mã hóa số) được sử dụng kỹ thuật nén không mất dữ liệu. Nó sử dụng âm thanh gốc CD sau đó sử dụng các kỹ thuật để nén lại. Chính vì thế mà chất lượng âm thanh mang lại tốt hơn, đôi khi có thể tương đương với chất lượng CD gốc nhưng bù lại thì dung lượng file của nó khá lớn.

File Lossless là tên gọi chung của các loại file được nén mà vẫn giữ nguyên dữ liệu file gốc chỉ giảm đi một lượng rất nhỏ khoảng 5% so với gốc CD.

Các file âm thanh lossless sẽ có những đuôi file sau: .flac, .ape, .alac. Ngoài ra còn một số đuôi file khác như .tak, .tta,…

Lossless là dạng file nhạc chất lượng cao

File MIDI

MIDI là viết tắt của cụm từ Musical Instrumental Digital Interface – giao diện kỹ thuật số dành cho nhạc cụ. MIDI có thế được sử dụng cho nhiều mục đích khác, nhưng mục đích ban đầu của việc sáng chế ra MIDI vẫn là phục vụ cho âm nhạc. MIDI dùng để liên lạc và kết nối giữa những nhạc cụ âm thanh kỹ thuật số trong một dàn hệ thống thiết bị với nhau tại phòng thu âm.

Ngoài ra, vì chỉ ghi lại bản nhạc nên file MIDI có dung lượng rất nhỏ nên được ứng dụng phổ biến trong các thiết bị điện tử như điện thoại di động, guitar điện, Keyboard, kèn saxophone,…

Các file MIDI có đuôi file là .midi, .mid.

File MIDI

File WMA9

WMA9 (Window Media Audio) được Microsoft sáng chế ra để làm đối thủ cạnh tranh với MP3, ACC. Đây là chuẩn nén âm thanh với bit rate thấp hơn một nửa nhưng chất lượng lại tương đương với MP3.

File AC3

AC3 viết tắt của Audio Coding 3, được sử dụng trên đa số các đĩa DVD có tính năng mở rộng hệ thống âm thanh vòm. Định dạng AC3 được phát triển ra để tăng độ trung thực so với định dạng trước đó về tiêu chuẩn âm thanh vòm. AC3 cho phép số hóa âm thanh với tần số thấp hơn nhưng vẫn đảm bảo được chất lượng âm thanh. File AC3 được ứng dụng hầu hết trong âm thanh máy tính hay như trong nhạc chuông, âm báo điện thoại di động.

Các file AC3 có đuôi file là .ac3.

File AC3

File AAC

AAC là viết tắt của Advanced Audio Coding, là một định dạng nén âm thanh tương tự MP3. File AAC có chất lượng âm thanh tốt hơn MP3 và có thể trình diễn các dải tần thấp ở đa kênh mà MP3 khó làm được.

Mặc dù AAC cũng có nhiều người dùng yêu thích sử dụng nhưng độ phổ biến của định dạng này vẫn chưa thực sự vượt qua MP3. Hiện nay, AAC được sử dụng bởi YouTube, Android, iOS, iTunes, các bản portable của Nintendo và PlayStations sau này.

File AAC+

ACC+ là bản nâng cấp của ACC, AAC+ với tốc độ bit nhị phân thấp giúp duy trì chất lượng âm thanh ổn định. Định dạng được cấu tạo từ sự kết hợp của 2 công nghệ mã hóa là: Advanced Audio Coding (AAC) và Spectral Band Replication (SBR).

File AAC++

ACC++ được cải tiến từ định dạng AAC+, là định dạng âm thanh hiệu suất cao. Định dạng có khả năng mở rộng việc phân phối các tín hiệu âm thanh đa kênh nhờ được bổ sung thêm công nghệ mã hóa Parametric Stereo (PS). Nhờ vậy mà hiệu suất của âm thanh codec cũng được nâng cao đáng kể.

File eAAC+

Định dạng eAAC+ có dung lượng nhỏ mà chất lượng âm thanh tương tự MP3. File eAAC+ sử dụng cho âm thanh stereo tín hiệu hỗ trợ công nghệ Parametric Stereo (PS) và công nghệ nén tiên tiến hơn so với MP3.

File MP2

MP2 là phần mở rộng tệp cho MPEG Layer II Compressed. MP2 là định dạng nén âm thanh làm mất bớt dữ liệu được phát triển bởi MPEG. Nó được sử dụng rộng rãi để phát sóng âm thanh, sử dụng cho đài phát thanh kỹ thuật số và chương trình phát sóng truyền hình kỹ thuật số. Tệp MP2 tương thích với nhiều (nhưng không phải tất cả) trình phát âm thanh di động. Tuy nhiên, một số tệp MP2 có thể cần được chuyển đổi sang MP3 để phát trên một số thiết bị.

Các file MP2 có đuôi file là .mp2.

Các định dạng âm thanh phổ biến

4. Giải đáp một số câu hỏi về định dạng video, âm thanh

Codec và container là gì?

– Trả lời: Codec và container là 2 phần chính của video kỹ thuật số.

+ Codec là một thiết bị hoặc một chương trình máy tính có khả năng mã hóa và giải mã file video. Tức là nó sẽ nén file video lại thành 1 chuỗi các trình tự dữ liệu, sau đó codec sẽ tiến hành giải mã để phát trình tự đó ra thành dạng hình ảnh hay âm thanh, hay muốn chỉnh sửa và thay đổi. Có thể nghĩ rằng codec đóng vai trò là một công cụ tổ chức và sắp xếp các dữ liệu, và dữ liệu đó sẽ được chứa trong container.

+ Container là nơi dùng để lưu trữ các dữ liệu liên quan đến video, ví dụ như hình ảnh, âm thanh, hiệu ứng,… Containers chỉ có thể giữ media trong một codec cụ thể, như tệp .mpg chỉ chứa codec MPEG.

Có định dạng file đuôi MP1 không?

– Trả lời: Có. MP1 là một trong ba định dạng âm thanh trong tiêu chuẩn MPEG-1. Vì đã ra đời từ lâu nên file MP1 giờ đã lỗi thời vì có chất lượng nén không cao. Định dạng MP1 đã được thay thế bằng MP2 và MP3.

Định dạng âm thanh loại nào tốt nhất?

– Trả lời: Các định dạng PCM, WAV, AIFF là các dạng file âm thanh không nén, là loại định dạng âm thanh hay nhất, tốt nhất khi nghe.

Định dạng âm thanh dạng nào nén, dạng nào không nén?

– Trả lời:

+ Định dạng âm thanh không nén: PCM, WAV, AIFF.

Đây là các sóng âm thanh thực được thu và chuyển đổi sang kỹ thuật số mà không cần qua bước xử lý thêm, do đó chúng là loại định dạng âm thanh hay nhất. Tuy nhiên nhược điểm là có dung lượng quá lớn (khoảng 34MB/phút) và không phải thiết bị nào cũng được hỗ trợ.

+ Định dạng âm thanh nén không làm giảm chất lượng: FLAC, ALAC, WMA Lossless.

Đây là phương pháp làm giảm dung lượng nhưng vẫn giữ được chất lượng âm thanh. Mặc dù vậy, nhưng kích thước của định dạng âm thanh nén không làm giảm chất lượng vẫn lớn hơn gấp 2 đến 5 lần các file âm thanh nén có làm giảm chất lượng.

+ Định dạng âm thanh nén có làm giảm chất lượng: MP3, AAC, OGG (Vorbis), WMA.

Nén có làm giảm chất lượng (lossy) là khi nén thì một số dữ liệu sẽ bị mất. Việc nén dữ liệu sẽ phải hy sinh chất lượng âm thanh để đổi lại một kích thước nhỏ hơn.

Làm thế nào để chuyển định dạng đuôi của các file video, âm thanh?

– Trả lời: Một số định dạng file không được hỗ trợ trên máy tính hay điện thoại. Lúc này, bạn sẽ cần đến sự trợ giúp của các phần mềm hoặc trang web chuyển đổi định dạng file. Đọc thêm các bài viết dưới đây sẽ nắm được cách chuyển đổi đuôi nhé.

Tham khảo các ứng dụng, phần mềm hỗ trợ chuyển đổi định dạng file:

Chuyển đổi định dạng file

Xem thêm