Nhãn Khoa Cơ Bản - Bệnh Viện Mắt Bà Rịa Vũng Tàu

TÌM HIỂU VỀ CẤU TRÚC VÀ CHỨC NĂNG CÁC BỘ PHẬN CỦA CON MẮT

1. Giải phẫu, sinh lý và chức năng các bộ phận mắt:

·           Mi mắt và lông mi: Mắt được nhắm hoặc mở bởi hai nếp da gọi là mi mắt. Mi mắt và lông mi bảo vệ cho mắt khỏi dị vật, tránh tiếp xúc với các yếu tố như nắng, gió và bụi, tránh nhiễm khuẩn. Mi mắt cũng có tác dụng dàn đều nước mắt để giữ ẩm cho giác mạc.

·           Kết mạc: Là một màng mỏng phủ phần màu trắng của mắt (củng mạc). Kết mạc phủ phía trước củng mạc và mặt trong của mi mắt. Kết mạc bảo vệ mắt khỏi nhiễm khuẩn và có các mạch máu.

·           Củng mạc: Là lớp vỏ của nhãn cầu tạo nên con mắt có hình cầu. Củng mạc giống một vỏ quả bóng có hai lỗ ở phía trước và phía sau. Lỗ ở phía trước được che bởi giác mạc, lỗ ở phía sau được gắn với dây thần kinh thị giác.

Ở chính giữa mắt khi nhìn từ phía trước ta thấy có 3 thành phần:

* Giác mạc: Có cấu trúc hình chỏm cầu chắn phía trước đồng tử và mống mắt. Hình dạng chỏm cầu của giác mạc sẽ được thấy rõ hơn khi nhìn con mắt từ phía bên. Giác mạc được nối với củng mạc. Giác mạc có vai trò như một thấu kính, hội tụ ánh sáng lên trên võng mạc giúp cho ta có thể nhìn thấy.

* Mống mắt: Là một cấu trúc phẳng có hình dạng như bánh vòng, chứa sắc tố làm cho mắt có những màu khác nhau.

* Đồng tử: Là lỗ nhỏ ở trung tâm mống mắt, có màu đen vì chúng ta nhìn qua lỗ đồng tử vào bên trong mắt như nhìn qua lỗ vào trong buồng tối. Đồng tử có thể co nhỏ hoặc giãn rộng nhờ các cơ (cơ vòng và cơ nan hoa) nằm trong mống mắt để điều chỉnh lượng ánh sáng vào mắt.

Các phần của mắt được mô tả ở trên có thể được thăm khám bằng những dụng cụ đơn giản như kính lúp và đèn pin. Các phần sau của mắt trên thiết đồ cắt dọc chỉ có thể thăm khám được với các phương tiện chuyên khoa:

·           Thuỷ dịch: Là chất dịch do thể mi tiết ra tiền phòng (là một khoang nằm giữa giác mạc và thể thuỷ tinh) và hậu phòng (là khoang ở sau mống mắt), tạo nên áp lực dương (gọi là nhãn áp) để duy trì hình thể nhãn cầu như quả bóng được bơm căng và cung cấp dinh dưỡng cho giác mạc và thể thuỷ tinh.

·           Thể thuỷ tinh: Là một cấu trúc trong suốt nằm phía sau đồng tử, có vai trò như một thấu kính làm ánh sáng hội tụ trên võng mạc sau khi đã đi qua đồng tử.

·           Dịch kính: Là một cấu trúc giống như thạch, trong suốt, nằm ở trong khoảng giữa thể thuỷ tinh và võng mạc. Dịch kính như một môi trường đệm, giúp nhãn cầu giữ được hình thể ổn định. Chúng ta chỉ có thể nhìn thấy mọi vật khi giác mạc, thể thuỷ tinh và dịch kính còn trong suốt, cho phép ánh sáng đi qua đến võng mạc.

·           Hắc mạc: Là lớp màng mỏng nằm giữa củng mạc và võng mạc, hắc mạc nối tiếp với mống mắt ở phía trước và có nhiều mạch máu giúp nuôi dưỡng con mắt.

·           Võng mạc: Là lớp trong cùng của thành nhãn cầu, trải ra ở mặt trong hắc mạc. Giống như phim trong máy chụp ảnh, khi võng mạc nhận được ánh sáng nó sẽ truyền tín hiệu tới não và não sẽ cho ta biết hình ảnh nào chúng ta đang thấy.

·           Dây thần kinh thị giác (thị thần kinh): Nối con mắt với não.

2. Tóm tắt chức năng các bộ phận của con mắt