Nhện Gây Hại Cho Cây Có Múi Và Biện Pháp Phòng Trừ

Nhện là loài sinh vật gây hại phổ biến trên cây có múi, đặc biệt trong điều kiện khí hậu nóng và khô là thích hợp cho nhện phát triển và gây hại mạnh.

Nhóm nhện gây hại thường có kích thước rất nhỏ, không giống với các loài nhện thiên địch.

Nhện có vòng đời rất ngắn, khả năng sinh sản cao, tạo nhiều thế hệ trong một năm, vì thế dễ bộc phát thành dịch trong một thời gian ngắn. Trên cây có múi phổ biến có 3 loài nhện.

1. NHỆN ĐỎ (Panonychus citri)

Loài này gây hại trên lá và quả là một trong những dịch hại quan trọng trên họ cây có múi và các loại cây trồng khác. Chúng phát triển mạnh trong điều kiện thời tiết khô hanh. Vòng đời ngắn (10-15 ngày) nên mật số tăng nhanh và gây hại nghiêm trọng.

Nhện chích hút trên lá và trái để lại triệu chứng giống như bị cào, trên vỏ quả phủ một lớp màu vàng xạm, trên mặt lá xuất hiện các điểm sáng.

Thiên địch nhện đỏ: Nhóm nhện thiên địch Euseius sp, Amblyseius sp, và bọ rùa Stethurus sp.

2. NHỆN VÀNG (Phyllocoptruta oleivora)

Nhện vàng tập trung nhiều trên phần vỏ trái hướng ra phía ngoài tán lá, chúng tấn công quả làm quả bị méo mó, nhỏ, tạo những vết nâu hơi xám, những quả bị hại do nhện giảm nước nhanh hơn quả không bị hại và hư hỏng một cách nhanh chóng. Do chu kỳ sinh trưởng rất ngắn nên Nhện Vàng có khả năng bộc phát rất nhanh.

Thiên địch nhện vàng: Nhện thiên địch thuộc họ Phytoseiidae (Euseius finlandicus, Amblyseius potentillea, A. surirskii, A. aberrans, Phytoseiulus plumifer, Typhlodromus cotoneastri).

3. NHỆN TRẮNG (Polyphagotarsonemus latus)

Thường tạo vết rám, xạm trên chanh, làm giảm giá trị thương phẩm. Chúng có mức độ gây hại phổ rộng trên các nhóm lá rộng, cây cảnh và cỏ. ẩm độ mùa hè là điều kiện thuận lợi cho chúng phát triển.

Vụ chanh nghịch, hay vụ cam xuân hè thường bị ảnh hưởng nặng. Vết hại có màu vàng bạc hay chì màu da xạm giống như màu da cá mập và lan rộng ra khắp bề mặt quả, thỉnh thoảng vết xạm giống như màu đồng thiếc, quả thấp trên cây thường bị hại nặng đầu tiên.

Nhện trắng gây hại trên lá non của cam quýt, thường giai đoạn vườn ươm của cây bị thiệt hại nặng và có thể tìm thấy chúng ở dưới mặt lá, chúng làm lá rậm rạp và méo mó, mép lá bị cong xuống và thường biểu hiện màu đồng thiếc ở mặt dưới lá. Thân non sinh trưởng còi cọc, cây trồng giống như ảnh hưởng của thuốc cỏ.

Thiên địch nhện vàng: Nhện thiên địch thuộc họ Phytoseiidae (Euseius finlandicus, Amblyseius potentillea, A. surirskii, A. aberrans, Phytoseiulus plumifer, Typhlodromus cotoneastri).

Biện pháp phòng trừ:

Thăm vườn thường xuyên, đặc biệt chú ý vào mùa khô bằng các dụng cụ như kính lúp, giấy trắng... và nhận diện các triệu chứng gây hại để phòng trừ đúng lúc.

Thu gom các trái bị hại rơi rụng, tỉa cành thông thoáng cũng làm giảm mật số gây hại.

Những biện pháp canh tác, phân bón không cân đối cũng ảnh hưởng lớn đến sự phát triển của các quần thể Nhện. Trong những vườn bón nhiều phân đạm N, mật độ Nhện thường cao hơn những vườn bón phân ít phân đạm. Một số loại phân NPK khuyên dùng: NPK 16-16-16, 15-15-15, 19-13-8

Tưới phun nước đủ ẩm thường xuyên cũng làm giảm nhện gây hại, nên tưới từ dưới lên trên bề mặt.

Dùng thuốc bảo vệ thực vật: Do nhện có khả năng kháng thuốc rất cao nên phải thường xuyên thay đổi luân phiên các loại thuốc sau: Bakari 512EC, Comite 73EC, Dầu khoáng Plutoc 250EC,... xịt vào chỗ nhện thường ẩn nấp (mặt dưới lá và trên trái).

Nếu vườn bị hại nặng thì cứ mỗi đợt ra lộc non xịt thuốc 3 lần: lần 1 khi vừa nhú đọt, lần 2 khi đọt ra rộ và lần 3 khi lá bánh tẻ.

Khi cây cho trái cũng nên xịt thuốc 3 lần: lần 1 lúc nụ hoa ra rộ, lần 2 sau khi tượng trái rộ khoảng 1 tuần và lần 3 cách lần 2 khoảng 10 ngày.

* Lưu ý: Trong điều kiện tự nhiên, nhóm Nhện gây hại cũng bị rất nhiều loài thiên địch tấn công nên mật số của chúng thường không cao, tuy nhiên việc sử dụng thường xuyên các thuốc hóa học có phổ rộng đã tiêu diệt nhiều loài thiên địch của Nhện gây hại, điều này sẽ đưa đến sự gia tăng mật số và sự bộc phát của Nhện. Nhiều loại thuốc hóa học khi sử dụng liên tục sẽ gây hiện tượng lờn thuốc trên Nhện. Bên cạnh đó, một số loại thuốc còn có khả năng làm gia tăng mật số Nhện gây hại qua việc kích thích sự sinh sản của Nhện hoặc cũng có thể thuốc đã làm thay đổi các đặc tính sinh lý của cây ký chủ. Trong trường hợp sử dụng thuốc hóa học thì nên kết hợp thêm các dòng thuốc trị được trứng (Chesone 300WP, Daiphat 30WP, Topogold 210WP,...) vì ngoài nhện trưởng thành, nhện non thì mất độ trứng có trên cây cũng rất cao khi cây đang bị gây hại nhiều.