Nhiệt độ Sốt Của Trẻ Sơ Sinh Và Cách Xử Lý Theo Từng Mức

Thân nhiệt là yếu tố phản ánh rõ nhất tình trạng sức khỏe trẻ sơ sinh. Vì vậy, tìm hiểu trẻ sơ sinh bao nhiêu độ là sốt hay nhiệt độ trung bình của trẻ sơ sinh sẽ giúp mẹ chăm bé tốt hơn. Cùng Điện máy XANH tham khảo bên dưới nhé!

1Sốt là gì?

Khái niệm về sốt

- Thân nhiệt được kiểm soát bởi vùng hạ đồi của não. Vùng hạ đồi điều chỉnh thân nhiệt cơ thể bằng cách cân bằng giữa việc tạo nhiệt của các cơ, gan với sự mất nhiệt qua da, phổi.

- Sốt xảy ra khi vùng hạ đồi làm tăng thân nhiệt. Sốt thường là do đáp ứng của hệ miễn dịch đối với các tác nhân nhiễm khuẩn như vi khuẩn hoặc virus.

Sốt ảnh hưởng gì đến trẻ

- Tích cực: Khi bị sốt, hệ miễn dịch trong cơ thể tăng cường hoạt động, kích thích khả năng đáp ứng miễn dịch và tiêu diệt kháng nguyên gây bệnh.

Chính vì vậy, khi cho trẻ tiêm chủng, nếu trẻ lên cơn sốt mà phải dùng thuốc hạ sốt cho trẻ sẽ dẫn đến giảm khả năng đáp ứng miễn dịch của cơ thể trẻ.

- Sốt cũng có những ảnh hưởng nhất định đến cơ thể. Sốt cao làm tăng nguy cơ xảy ra phản ứng quá mẫn, gây sốc, tăng tiêu hủy, dẫn đến giảm kẽm và sắt trong máu.

- Ngoài ra, sốt còn khiến cơ thể bị mất nước, rối loạn chất điện giải, gây ra co giật, rất nguy hiểm đối với trẻ em và trẻ sơ sinh. Đối tượng bị sốt cao có thể gặp phải các tổn thương thần kinh khác, chẳng hạn như mê sảng, lú lẫn, suy kiệt, mệt mỏi, suy tim, chán ăn, suy hô hấp...

Cách nhận biết sốt

- Khi thân nhiệt cao hơn 1 độ C so với nhiệt độ bình thường của cơ thể. Cụ thể khi sốt, nhiệt độ trên 38 độ C khi đo ở hậu môn hoặc miệng, trên 37,5 độ C khi đo ở nách.

- Trung bình, nếu nhiệt độ cơ thể dao động trong khoảng 37,5 - 38 độ C thì trẻ sơ sinh đang có biểu hiện sốt nhẹ.

- Trường hợp sốt cao khi nhiệt độ tăng lên 38 - 39 độ C, mẹ cần có biện pháp hạ sốt ngay. Nếu trẻ sốt cao lên đến 40 độ C, đồng thời có biểu hiện co giật, mẹ nên đưa bé đến bệnh viện ngay để được thăm khám và điều trị kịp thời.

2Cách dùng nhiệt kế để xác định nhiệt độ của trẻ

Thường thì đo nhiệt độ ở trực tràng là phương pháp chính xác nhất. Cha mẹ nên sử dụng nhiệt kế điện tử thay cho nhiệt kế thủy ngân vì nó phổ biến và an toàn hơn. Thủy ngân rất độc, nếu nhiệt kế bị vỡ dễ gây nguy hiểm cho trẻ nhỏ.

Dưới đây là các phương pháp đo thân nhiệt cho trẻ:

Đo thân nhiệt ở nách

• Giữ nhiệt kế ở nách trẻ (cần lau khô nách trước khi đo).
• Bảo trẻ giữ nhiệt kế bằng cách ép sát khuỷu tay vào ngực trong khoảng 4 – 5 phút.

Đo thân nhiệt ở miệng

Phương pháp này không nên thực hiện khi trẻ đã ăn hoặc uống đồ nóng trong vòng 30 phút. Khi thực hiện, phụ huynh làm như sau:

• Rửa nhiệt kế bằng nước lạnh và xà bông rồi rửa sạch lại với nước.
• Đặt đầu nhiệt kế vào dưới lưỡi của trẻ, bảo trẻ giữ nhiệt kế bằng môi, giữ môi kín xung quanh nhiệt kế.
• Giữ nguyên nhiệt kế: với nhiệt kế thủy ngân trẻ cần giữ trong khoảng 3 phút và với nhiệt kế điện tử trẻ chỉ cần giữ dưới 1 phút.

Đo thân nhiệt ở tai

Phương pháp này không áp dụng cho trẻ dưới 6 tháng tuổi. Nếu trẻ vừa ở ngoài trời lạnh vào thì bạn cần đợi tối thiểu 15 phút rồi mới thực hiện đo nhiệt độ. Ống tai và bệnh ở tai sẽ không ảnh hưởng tới kết quả hiển thị nhiệt độ cơ thể trẻ. Thực hiện đo như sau:

• Kéo tai ngoài của trẻ trước khi đặt nhiệt kế vào.
• Giữ đầu dò nhiệt kế trong tai trong vòng 2 giây.

Mời bạn tham khảo chi tiết Nên dùng nhiệt kế đo tai hay đo trán? So sánh ưu nhược điểm chi tiết để chọn cách đo phù hợp với trẻ sơ sinh.

Đo thân nhiệt ở trực tràng

• Cho trẻ sơ sinh, trẻ nhỏ nằm úp sấp trong lòng người lớn.
• Thoa một chút chất bôi trơn (ví dụ vaseline) vào phần cuối nhiệt kế.
• Nhẹ nhàng đặt nhiệt kế vào hậu môn trẻ cho tới khi phần đầu bạc của nhiệt kế không còn thấy nữa (khoảng 0,6 – 1,3cm bên trong hậu môn).
• Giữ nguyên nhiệt kế: đợi khoảng 2 phút đối với nhiệt kế thủy ngân và 1 phút đối với nhiệt kế điện tử.

3Các mức nhiệt độ sốt của trẻ và cách xử lý

Nhiệt độ bình thường của trẻ: Trong khoảng 36,5 độ C – 37,2 độ C (nhiệt độ được cặp nách).

- Trẻ sơ sinh có thể bị hạ thân nhiệt ngay cả khi vào mùa hè, từ đó trẻ dễ bị các bệnh như viêm phổi. Do đó cần cho trẻ nằm trong phòng thoáng, nhiệt độ phòng 28-30 độ C (lớn hơn 25 độ C), đủ ánh sáng. Không quấn trẻ quá kỹ dễ làm cho trẻ sốt, viêm da, và viêm phổi,...

- Nếu nhiệt độ của trẻ lớn hơn 37,5 độ C: Cho trẻ nằm trong phòng thoáng, nới lỏng quần áo, dùng khăn ấm chườm cho trẻ ở các vị trí bao gồm: trán, nách, bẹn. Theo dõi sát nhiệt độ của trẻ.

- Nếu lớn hơn 38,5 độ C đưa trẻ đến cơ sở y tế gần nhất, dùng thuốc hạ sốt cho trẻ.

- Nếu nhiệt độ nhỏ hơn 36 độ C ủ ấm tích cực cho trẻ bằng chăn hoặc bằng phương pháp da kề da.

Đo nhiệt độ cơ thể trẻ sơ sinh ở các điểm khác nhau, nếu thấy trong các thông số hiển thị sau có nghĩa là trẻ vẫn bình thường:

• Đo hậu môn: Thân nhiệt trẻ sơ sinh từ 36,6 – 38 độ C
• Nếu đo ở tai: Thân nhiệt trẻ sơ sinh từ 35,8 – 38 độ C
• Hoặc, đo ở miệng: Thân nhiệt trẻ sơ sinh từ 35,5 – 37,5 độ C
• Đo ở nách: Thân nhiệt trẻ sơ sinh từ 34,7 – 37,3 độ C.

Để đảm bảo nhiệt độ cơ thể luôn trong trạng thái trao đổi bình thường, tốt nhất thân nhiệt của trẻ sơ sinh phải luôn duy trì ở mức từ 36-37°C. Nếu thân nhiệt chênh lệch với mức này, hoặc tăng thêm 1°C hoặc giảm xuống 1°C đều rất nguy hiểm. 

Bình thường, nhiệt độ đo được ở khoang miệng luôn thấp hơn so với nhiệt độ ở hậu môn từ 0,3 - 0,5°C. Trong khi đó, nhiệt độ ở nách và cổ cũng luôn thấp hơn so với khoang miệng từ 0,3 - 0,5°C. 

Để có kết quả chính xác về nhiệt độ cơ thể trẻ sơ sinh, mẹ nên lưu ý những điều sau khi đo nhiệt độ cho trẻ:

•  Cho bé mặc quần áo vừa phải, không quá dày hay quá mỏng. Ngoài ra, mẹ cũng nên tránh không để bé vận động nhiều.
•  Chỉnh nhiệt độ phòng ở mức trung bình.
•  Với trẻ sơ sinh dưới 3 tháng tuổi, đo nhiệt độ ở mông sẽ phản ánh đúng nhất về thân nhiệt của bé. Việc đo nhiệt độ tại miệng chỉ phù hợp với các bé từ 4-5 tuổi.

4Các lưu ý khi chăm sóc trẻ bị sốt

Sốt làm tăng nguy cơ mất nước ở trẻ, cha mẹ nên cho trẻ uống đủ nước. Các loại thức uống như sữa, nước cần được bổ sung cho trẻ với lượng cần thiết. Nếu trẻ không chịu uống nước, sữa hoặc không uống được thì cha mẹ nên hỏi ý kiến tư vấn của các bác sĩ chuyên khoa Nhi.

Chú ý bổ sung thực phẩm giàu dưỡng chất cho bé, chia thành nhiều bữa nhỏ trong ngày, cho trẻ ăn nhiều trái cây, rau củ để bổ sung vitamin. Khi bé bị sốt, cha mẹ nên cho bé mặc quần áo rộng rãi, thoải mái, không mặc đồ quá ấm.

Sốt gây mệt mỏi, khó chịu cho trẻ. Vì vậy, cha mẹ nên cho trẻ nghỉ ngơi nhiều hơn. Trẻ có thể đi học lại và tham gia các hoạt động khác sau 24 giờ thân nhiệt trở về bình thường.

Tái khám ngay nếu trẻ không hạ sốt sau 2 ngày điều trị hoặc bệnh có dấu hiệu trầm trọng hơn.

Khi đo thân nhiệt cho trẻ phát hiện nhiệt độ cơ thể trẻ quá cao hoặc sốt đi kèm với nhiều triệu chứng bất thường như co giật, phát ban,... các bậc phụ huynh nên nhanh chóng đưa con em mình tới các trung tâm y tế uy tín để được thăm khám, điều trị kịp thời.

Bên cạnh những việc nên làm, cũng nên lưu ý những điều “cấm” sau đây để không làm cơn sốt của trẻ thêm nghiêm trọng:

• Nhiều mẹ có thói quen dùng chăn mền ủ ấm, hoặc cho bé mặc quần áo dày để bé toát mồ hôi. Tuy nhiên, cách này chẳng những không giúp bé hạ sốt mà ngược lại có thể làm thân nhiệt trẻ tăng cao hơn.
• Tuyệt đối không dùng nước đá lạnh để chườm, hoặc lau người cho bé. Khi cơ thể đang nóng, chườm đá lạnh quá mức gây chênh lệch nhiệt độ có thể gây bỏng lạnh, thậm chí làm trẻ bị suy hô hấp rất nguy hiểm.
• Các loại thuốc chứa Aspirin không được chỉ định dùng cho trẻ sơ sinh vì có khả năng gây tổn thương não bộ của bé.

Tham khảo: MSN.

 Xem thêm:

• Hướng dẫn cách hạ sốt cho trẻ sơ sinh an toàn, không dùng thuốc
• 5 cách dùng nhiệt kế đo nhiệt độ cho trẻ an toàn, chính xác
• Hiểu về 5 đặc điểm, cấu tạo, thông số trên nhiệt kế y tế thủy ngân
• Mua nhiệt kế cho trẻ sơ sinh nên mua loại nào, mua ở đâu?

Thân nhiệt của trẻ sơ sinh cũng có sự khác biệt so với người trưởng thành, người chăm sóc cần lưu ý điều này và theo dõi thân nhiệt của trẻ mỗi ngày để chăm sóc thích hợp nhất.

Tham khảo và tổng hợp tại: vinmec