Những Dạng Phát Ban Trên Da, Triệu Chứng Cảnh Báo Nhiễm Covid-19

Một nghiên cứu cho thấy phát ban trên da là triệu chứng duy nhất mà khoảng 1/5 bệnh nhân Covid -19 gặp phải.

Ngoài ho, sốt, khó thở là ba dấu hiệu chính của nhiễm Covid-19… gần đây các nhà khoa học còn phát hiện thấy nhiều dấu hiệu liên quan đến nguy cơ báo hiệu nhiễm Covid-19.

Theo nghiên cứu đăng trên Tạp chí Da liễu Anh (BJD), những ngày đầu của đại dịch Covid-19, y học quan tâm vào 3 dấu hiệu chính của Covid-19 là: sốt, ho và khó thở.

Nghiên cứu sâu hơn, còn cho thấy phát ban trên da cũng là dấu hiệu không thể bỏ qua, có mối liên hệ giữa phát ban trên da và xét nghiệm test Covid- 19 dương tính. Đây là kết luận được rút ra sau khi các nhà khoa học Anh nghiên cứu trên 336.847 người sau khi khảo sát những triệu chứng gặp phải và tiền sử bệnh lý.

Kết quả cho thấy trong số những người có kết quả xét nghiệm dương tính, khoảng 8,8% những người có phát ban trên da.

Theo thông tin từ Viện Da liễu Hoa Kỳ, phát ban trên da do nhiễm Covid-19 có thể kéo dài từ 2 đến 12 ngày. Trung bình, hầu hết mọi người bị phát ban trong 8 ngày. Tuy nhiên, phát ban ảnh hưởng đến các ngón chân có thể kéo dài từ 10 – 14 ngày.

Các nghiên cứu còn khảo sát thêm về triệu chứng trên da của 11.544 người đã khỏi Covid-19 và phát hiện thấy ngoài sốt, ho và khó thở còn có nhiều vấn đề khác ở nhóm dương tính với virus SARS-CoV-2 như: mất khứu giác, vị giác, tiêu chảy, đau nhức đầu…

Cụ thể, 47%  trường hợp gặp các thay đổi về da xuất hiện đồng thời một lúc với các dấu hiệu Covid-19 khác; 35%  trường hợp gặp các thay đổi về da sau những dấu hiệu  nhiễm COVID-19.

Trong đó, một số ít đáng kể (khoảng 17%) có những triệu chứng trên da của họ xảy ra trước khi có bất kỳ triệu chứng Covid-19 nào khác. Đặc biệt, 21% trường hợp cho rằng phát ban trên da là triệu chứng duy nhất mà họ gặp khi bị nhiễm virus.

Ngoài ra, có thể kể đến phát ban cũng có thể xuất hiện trở lại sau khi mọi người tiêm chủng, thường tái phát trong vài ngày sau khi tiêm. Với nghiên cứu trên, các tác giả cho rằng những thay đổi trên da có thể dễ dàng nhận ra, điều này có thể giúp phát hiện virus và theo dõi tiếp xúc được dễ dàng hơn.

Ngón tay, ngón chân COVID (Covid Digits)

Theo BAD (British Association of Dermatologists), tình trạng ngón chân và ngón tay COVID có thể là dấu hiệu Covid-19 đáng chú ý nhất. Về y học, đây được gọi là hiện tượng bị cước chân, cước tay.

Bình thường sang thương thường xuất hiện khi trời lạnh nhưng khi xuất hiện vào thời tiết ấm hơn, đó có thể là bất thường ở những người nhiễm Covid-19, nhất là khi đại dịch bùng phát.

Những vết sưng đỏ, tím và phồng rộp xuất hiện trên ngón tay hoặc ngón chân cũng như lòng bàn tay do hiện tượng viêm mạch máu của da gây nên. Khi phát ban lành lại, các lớp da trên cùng có thể bong ra khỏi vùng sưng đỏ và để lại các lớp vảy da khô

Chàm ở vùng cổ và ngực

Phát ban dạng chàm ở trên vùng cổ và ngực, vùng tiếp xúc ánh sáng mặt trời thường có màu hồng và có thể ngứa.

Khi bị viêm đường hô hấp cấp do Covid-19, phát ban dạng chàm xuất hiện sau khi nhiễm. Nó có thể xuất hiện bất cứ lúc nào và thường kéo dài trong một khoảng thời gian dài.

Một bệnh nhân không nhất thiết phải có tiền sử bị bệnh chàm thì dạng phát ban này mới tiến triển do nhiễm Covid-19. Và trên thực tế, hầu hết các bệnh nhân được đưa vào cuộc khảo sát đều không có tiền sử bệnh về da

Phát ban, chàm vùng miệng

Sang thương gây đau ở môi sau đó có thể gây khô môi, bong vảy khi phát ban thuyên giảm. Theo BAD (British Association of Dermatologists), cơn đau nhức bên trong khoang miệng cũng có thể xảy ra.

Phát ban dạng sẩn và mụn nước

Phát ban dạng phổ biến nhất thường đi kèm các tổn thương sẩn nổi gờ trên mặt da hoặc có mụn nước bên trong có chứa dịch. Chúng có thể xuất hiện bất kì vị trí nào trên cơ thể nhưng thường gặp nhất là ở khuỷu tay và đầu gối hoặc ở mu bàn tay, mu bàn chân.

Một số trường hợp chỉ là những nốt mụn nhỏ li ti trên khắp cơ thể và khó quan sát nhưng rất ngứa.

Ở bệnh nhân Covid-19, phát ban dạng sẩn và mụn nước có thể kéo dài sau khi đã khỏi bệnh hoặc cũng có thể xuất hiện nhiều tuần sau khi bị nhiễm.

Bệnh vảy phấn hồng

Thường gặp ở trẻ em và nhóm tuổi thanh thiếu niên, nữ nhiều hơn nam. Sang thương thường bắt đầu bằng hồng ban, bong vảy hình tròn hoặc bầu dục ở vùng ngực, bụng hay lưng và sau đó lan rộng khắp người. Phát ban dạng vảy phấn hồng có thể kéo dài vài tháng trước khi khỏi bệnh.

Phát ban dạng xuất huyết hoặc viêm mạch máu

Phát ban dạng xuất huyết dưới da có đỏ đậm hoặc đỏ tía hoặc có thể thành mảng giống như vết bầm tím trên da. Theo các nhà nghiên cứu cho thấy những sang thương này xuất hiện là do tổn thương ở các mạch máu nhỏ ở da

Mày đay

Nổi mày đay ở da cũng có thể là một dấu hiệu nhiễm Covid-19. Những sang thương này thường xuất hiện đột ngột và kéo dài, chúng có thể nhanh chóng xuất hiện và nhanh chóng biến mất kèm theo theo cảm giác ngứa dữ dội.

Sang thương xuất hiện trên mọi vị trí của cơ thể, kể cả mặt. Bệnh nhân nhiễm Covid-19 có thể gặp phải triệu chứng này khá sớm và cũng có thể kéo dài kể cả khi đã khỏi bệnh.

Phát ban do virus không đặc hiệu

Là một chứng phát ban thường thấy ở những bệnh nhân bị nhiễm virus, thường do nhiều loại virus có thể gây ra phát ban có biểu hiện tương tự. Vì vậy, rất khó để phân biệt virus nào là căn nguyên gây bệnh. Đây là một dạng phát ban đối xứng với nhiều nốt hồng ban hoặc mụn nước trên cơ thể, chủ yếu xuất hiện trên thân, cánh tay và chân kèm theo ngứa hoặc không.

Theo BAD, chúng thường đi đôi với các triệu chứng khác của bệnh do virus, chẳng hạn như sốt và ho.

Làm gì khi xuất hiện các triệu chứng trên?

So với các bệnh nhiễm virus khác, Covid-19 không phải là một bệnh nhiễm virus duy nhất gây ra các triệu chứng trên da. Nhưng phát ban với Covid-19 dường như phổ biến hơn và đa dạng hơn. Các phát ban này phần lớn có thể không tác dụng lâu dài. Tuy nhiên, đối với một số người bệnh, phát ban có thể tái phát và kéo dài trong nhiều tuần, nhiều tháng.

Một số phát ban có thể rất ngứa và ảnh hưởng đến sinh hoạt và giấc ngủ người bệnh. Do đó, nếu tình trạng này không thuyên giảm, người bệnh cần tới sự tham vấn của bác sĩ chuyên khoa nhằm cải thiện tình trạng bệnh và nâng cao chất lượng cuộc sống của người bệnh tốt hơn.

Bác sĩ có thể giúp bạn kê đơn loại thuốc như kem steroid giúp giảm bớt sự khó chịu trên da. Nếu da của bạn bị đỏ và sưng ngón tay, ngón chân, hãy giữ ấm chúng bằng đeo găng tay và tất ở chân.

Tuy nhiên, hầu hết các triệu chứng ngón tay và ngón chân Covid-19 không cần điều trị và dần dần sẽ khỏi trong vài tuần. Hãy nhớ luôn giữ khoảng cách và báo nhận sự trợ giúp về y tế khi bạn gặp vấn đề về hô hấp, khó thở

Luôn tuân thủ các biện pháp phòng dịch chung như: vệ sinh cá nhân tốt, rửa tay bằng xà phòng hoặc dung dịch sát khuẩn khi chúng ta tiếp xúc với bề mặt bàn, ghế, thang máy, tay nắm cửa… nhất là những vị trí có thể bị dính virus SARS-CoV-2.

Đồng thời, thực hiện tốt thông điệp 5K do Bộ Y tế yêu cầu là: Khẩu trang – Khử khuẩn – Khoảng cách – Không tụ tập – Khai báo y tế. Ngoài ra cũng nên thường xuyên rèn luyện nâng cao sức khỏe, sức đề kháng cho cơ thể để phòng tránh dịch bệnh.

ThS.BS Thái Thanh Yến (Khoa Da liễu – Thẩm mỹ Da, Bệnh viện Đại học Y Dược TPHCM)