Những Giải Pháp Chủ Yếu để Phát Triển Kinh Tế Thị Trường định Hướng ...

a) Thực hiện nhất quán chính sách kinh tế nhiều thành phần 

Thừa nhận trên thực tế sự tồn tại của nhiều thành phần kinh tế trong thời kỳ quá  độ  là  một  trong  những  điều  kiện  cơ  bản  để  thúc  đẩy  kinh  tế  hàng  hóa  phát triển,  nhờ  đó  mà  sử  dụng  có  hiệu  quả  sức  mạnh  tổng  hợp  của  mọi  thành  phần  kinh tế. 

Cùng  với  việc  đổi  mới,  củng  cố  kinh  tế  nhà  nước  và  kinh  tế  tập  thể,  việc thừa  nhận  và  khuyến  khích  các  thành  phần  kinh  tế  cá  thể,  tư  nhân  phát  triển  là nhận thức quan trọng về xây dựng chủ nghĩa xã hội trong thời kỳ quá độ. Tất cả các thành phần kinh tế đều bình đẳng trước pháp luật, tuy vị trí, quy mô, tỷ trọng, trình độ có khác nhau nhưng tất cả đều là nội lực của nền kinh tế phát triển theo định hướng xã hội chủ nghĩa. 

b) Mở rộng phân công lao động xã hội, tạo lập đồng bộ các yếu tố thị trường 

Phân  công  lao  động  xã  hội  là  cơ  sở  của  việc  trao  đổi  sản  phẩm.  Để  đẩy mạnh phát triển kinh tế hàng hóa, cần phải mở rộng phân công lao động xã hội, phân bố lại lao động và dân cư trong phạm vi cả nước cũng như từng địa phương, từng vùng theo hướng chuyên môn hóa, hợp tác hoá nhằm khai thác mọi nguồn lực, phát triển nhiều ngành nghề, sử dụng có hiệu quả cơ sở vật chất – kỹ thuật hiện  có  và  tạo  việc  làm  cho  người  lao  động.

 Cùng  với  mở  rộng  phân  công  lao động  xã  hội  trong  nước,  phải  tiếp  tục  mở  rộng  quan  hệ  kinh  tế  với  nước  ngoài nhằm gắn  phân  công  lao động  trong  nước với  phân  công  lao động quốc  tế, gắn thị trường trong nước với thị trường thế giới. Nhờ  đó mà thị trường trong nước từng bước được mở rộng, tiềm năng về lao động, tài nguyên, cơ sở vật chất hiện có được khai thác có hiệu quả.  

Cần  phát  triển  đồng  bộ  và  quản  lý  có  hiệu  quả  sự  vận  hành  các  loại  thị trường cơ bản theo cơ chế cạnh tranh lành mạnh.

Phát triển thị trường hàng hoá và dịch vụ; phát triển vững chắc thị trường tài chính bao gồm thị trường vốn và thị trường tiền tệ theo hướng đồng bộ, có cơ cấu hoàn chỉnh; phát triển thị trường bất động sản bao gồm thị trường quyền sử dụng đất và bất động sản gắn liền với đất; phát triển thị trường sức lao động trong mọi khu vực kinh tế; phát triển thị trường  khoa  học  và  công  nghệ…  

Điều  này  sẽ  bảo  đảm  cho  việc  phân  bố  và  sử dụng các yếu tố đầu vào, đầu ra của quá trình sản xuất phù hợp với nhu cầu của sự phát triển kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa. 

c) Đẩy mạnh công tác nghiên cứu, ứng dụng khoa học và công nghệ, đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa 

 Trong  kinh  tế  thị  trường,  các  doanh  nghiệp  chỉ  có  thể  đứng  vững  trong cạnh  tranh  nếu  thường  xuyên  đổi  mới  công  nghệ  để  hạ  chi  phí,  nâng  cao  chất lượng sản phẩm. Muốn vậy, phải đẩy mạnh công tác nghiên cứu và ứng dụng các thành tựu mới của cuộc cách mạng khoa học và công nghệ vào quá trình sản xuất và  lưu  thông  hàng  hóa.  

So  với  thế  giới,  trình  độ  công  nghệ  sản  xuất  của  Việt Nam  còn  thấp  kém,  không  đồng  bộ,  do  đó,  khả  năng  cạnh  tranh  của  hàng  hóa nước  ta  so  với  hàng  hóa  nước  ngoài  trên  cả  thị  trường  nội  địa  và  thế  giới  còn kém.  

Bởi  vậy,  để  phát  triển  kinh  tế  hàng  hóa,  chúng  ta  phải  đẩy  mạnh  công nghiệp hóa, hiện đại hóa. 

Hệ thống kết cấu hạ tầng cơ sở và dịch vụ hiện đại, đồng bộ cũng đóng vai trò quan trọng cho sự phát triển kinh tế xã hội. Hệ thống đó ở nước ta đã quá lạc hậu,  không  đồng  bộ,  mất  cân  đối  nghiêm  trọng  nên  đã  cản  trở  nhiều  đến  quyết tâm của các nhà đầu tư cả ở trong nước lẫn nước ngoài, cản trở phát triển kinh tế hàng hóa ở mọi miền đất nước.

Vì thế, cần gấp rút xây dựng và củng cố các yếu tố của hệ thống kết cấu đó. Trước mắt, Nhà nước cần tập trung ưu tiên xây dựng, nâng cấp một số yếu tố thiết yếu nhất như đường sá, cầu cống, bến cảng, sân bay, điện, nước, hệ thống thông tin liên lạc, ngân hàng, dịch vụ bảo hiểm… 

d) Giữ vững ổn định chính trị, hoàn thiện hệ thống luật pháp, đổi mới các chính sách tài chính, tiền tệ, giá cả 

Sự ổn định chính trị bao giờ cũng là nhân tố quan trọng để phát triển. Nó là điều kiện để các nhà sản xuất kinh doanh trong nước và nước ngoài yên tâm đầu tư. Giữ vững ổn định chính trị ở nước ta hiện nay là giữ vững vai trò lãnh đạo của Đảng Cộng sản Việt Nam, nâng cao vai trò hiệu lực quản lý của Nhà nước, phát huy đầy đủ vai trò làm chủ của nhân dân. 

Hệ thống pháp luật đồng bộ là công cụ rất quan trọng để quản lý nền kinh tế hàng  hóa  nhiều  thành  phần.  Nó  tạo  nên  hành  lang  pháp  lý  cho  tất  cả  mọi  hoạt động sản xuất, kinh doanh của các doanh nghiệp thuộc mọi thành phần kinh tế.  Với hệ thống pháp luật đồng bộ và pháp chế nghiêm ngặt, các doanh nghiệp chỉ có thể làm giàu trên cơ sở tuân thủ luật pháp. 

Đổi  mới  chính  sách  tài  chính,  tiền  tệ,  giá  cả  nhằm  mục  tiêu  thúc  đẩy  sản xuất phát triển; huy động và sử dụng có hiệu quả các nguồn lực, bảo đảm quản lý thống nhất nền tài chính quốc gia, giảm bội chi ngân sách, góp phần khống chế và kiểm soát lạm phát; xử lý đúng đắn mối quan hệ giữa tích luỹ và tiêu dùng. 

e) Xây dựng và hoàn thiện hệ thống điều tiết kinh tế vĩ mô, đào tạo đội ngũ cán bộ quản lý kinh tế và các nhà kinh doanh giỏi 

Hệ thống điều tiết kinh tế vĩ mô phải được kiện toàn phù hợp với nhu cầu kinh tế thị trường, bao gồm: điều tiết bằng chiến lược và kế hoạch kinh tế, pháp luật, chính sách và các đòn bẩy kinh tế, hành chính, giáo dục, khuyến khích, hỗ trợ  và  cả  bằng  răn  đe,  trừng  phạt,  ngăn  ngừa,  điều  tiết  thông  qua  bộ  máy  nhà nước… 

Mỗi cơ chế quản lý kinh tế có đội ngũ cán bộ quản lý,  kinh tế (ở tầm vĩ mô và vi mô) tương  ứng. Chuyển sang phát triển nền kinh tế hàng hóa nhiều thành phần theo định hướng xã hội chủ nghĩa đòi hỏi chúng ta phải đẩy mạnh sự nghiệp đào tạo và đào tạo lại đội ngũ cán bộ quản lý kinh tế, cán bộ kinh doanh cho phù hợp với mục tiêu phát triển kinh tế trong thời kỳ mới. Đội ngũ đó phải có năng lực  chuyên  môn  giỏi,  thích  ứng  mau  lẹ  với  cơ  chế  thị  trường,  dám  chịu  trách nhiệm, chấp nhận rủi ro và trung thành với con đường xã hội chủ nghĩa mà nhân dân ta đã chọn.

Song song với đào tạo và đào tạo lại, cần phải có phương hướng sử dụng, bồi dưỡng, đãi ngộ đúng đắn với đội ngũ đó, nhằm kích thích hơn nữa việc  không  ngừng  nâng  cao  trình  độ  nghiệp  vụ,  bản  lĩnh  quản  lý,  tài  năng  kinh doanh  của  họ.  Cơ  cấu  của  đội  ngũ  cán  bộ  cần  phải  được  chú  ý  bảo  đảm  cả  ở phạm vi vĩ mô lẫn vi mô, cả cán bộ quản lý lẫn cán bộ kinh doanh. 

h) Thực hiện chính sách đối ngoại có lợi cho phát triển kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa 

Thực  hiện  có  hiệu  quả  kinh  tế  đối  ngoại,  chúng  ta  phải  đa  dạng  hoá  hình thức,  đa  phương  hoá  đối  tác;  phải  quán  triệt  nguyên  tắc  đôi  bên  cùng  có  lợi, không can thiệp vào nội bộ của nhau và không phân biệt chế độ chính trị – xã hội; cải cách cơ chế quản lý xuất nhập khẩu, thu hút mạnh vốn và đầu tư nước ngoài, thu hút kỹ thuật, nhân tài và kinh nghiệm quản lý của các nước phát triển. 

Những  giải  pháp  nói  trên  tác  động  qua  lại  với  nhau,  sẽ  tạo  nên  sức  mạnh thúc  đẩy  nền  kinh  tế  hàng  hóa  nước  ta  phát  triển  theo  định  hướng  xã  hội  chủ nghĩa.