NHỮNG HÀNG ME SÀI GÒN - Thongdong

• TRANG CHỦ
• Mùi Hương Trầm
• Tranh ukiyo-e
• Hội Họa
• Gốm sứ
• Nguyên Ngọc
• Dương Thu Hương
• Phạm Thị Hoài
• Hỏa xa
• Điêu khắc
• Trần Tiến
• Cửu đỉnh
• Bóng âm
• Chân Dung
• Hồ Dzếnh
• Nguyễn Ngọc Tư
• Phẩm Tam Quốc
• Cuộc chiến thành Troy
• Luận Anh Hùng
• Nam Hoa Kinh
• KINH DỊCH
• HỘI HOẠ TRUNG QUỐC TK 20
• Truyện Kiều

Thứ Năm, 26 tháng 7, 2012

NHỮNG HÀNG ME SÀI GÒN

Đường Catinat (xưa), Đồng Khởi (nay)

1. Vào Saigon năm 1992, theo đoàn của SGD, tôi ở KS đường Bùi Thị Xuân, nghe nói là một cư xá cũ. Buổi tối chúng tôi thường dạo quanh Tao Đàn, café trên phố. Tiết trời mát lộng, đường Bùi Thị Xuân rợp tán lá Sao đen, một cây nhiệt đới rụng lá đặc trưng của miền Đông Nam Bộ. Những ngày nghỉ và buổi tối, ông Lý bạn tôi chở tham quan Thành phố trên chiếc Honda67. Đầu tiên là Đầm Sen, tôi không mấy hứng thú vì thấy nhiều “sân khấu” quá. Ờ! Ông hổng thích thì “bát phố”. Thế là, từng đường phố, cây cầu, kênh rạch… hiện ra trong mắt tôi. Tôi hiểu hơn thế nào là “lội bộ” “quá giang”, “bùng binh- khúc sông rộng phình tròn ra” trên phố cùng với “rạch, xẻo, con lươn, tắt, rỏng, vàm, lung, láng, bưng, bàu, cù lao, cồn, giồng…” trong tiếng “ầu ơ” miền sông nước. Ông bạn đùa: Ông có vẻ thích nhể, xưa chưa thấy à? Thì vưỡn, xưa là “giải phóng”, mặt vênh lên có nhìn thấy gì, tôi nói. Nhưng vẫn thấm mát trong tôi là những hàng me trên đường Nguyễn Du, đường Catinat (Đồng Khởi), tàn xanh sậm quyến luyến, đẹp với vỏ cây cằn cỗi gợi nhớ đến cây me quê nhà cái thời học trò leo trèo nghịch ngợm. Thầm yêu hơn Hà Nội với hoa sữa đường Nguyễn Du, hàng sấu đường Trần Hưng Đạo, thì nơi đây là những con đường rợp lá me bay; “những cây me vui, những cây me rắn mắc, thỉnh thoảng, sau một trận mưa, lại đánh rơi xuống áo đẹp của ai những hột nước làm cho ai nhăn mày…” Nghe kể rằng. “Vào thời các đô đốc” (au temps des Amiraux) – như người Pháp ở Nam Kỳ xưa thường nói, nghĩa là vào những năm đầu 1863-1865 khi Sài Gòn vừa bị đánh chiếm và còn nằm dưới quyền cai trị của các đô đốc, thì Hải quân Pháp đã bắt đầu cho trồng hàng loạt cây me ven các đường sá, tuy lúc ấy đường phố vẫn chưa có vỉa hè (khoảng năm 1873 mới làm các vỉa hè). “Những cây me của các đô đốc”– có người gọi như vậy – đã chứng kiến và đánh dấu những năm tháng đầu tiên của nhà cầm quyền thực dân trên đất Việt Nam cách đây hơn một thế kỷ và đến giờ vẫn còn in bóng mát trên nhiều đường phố Sài Gòn. 2. Bình-nguyên Lộc, cái tên khác lạ và viết tên cũng khác như Trần thị Ngh., mà cách viết đó như một riêng biệt sau này. Bạn Phạm Hoài Nhân nói với tôi: Bình-nguyên là Đồng bằng, Lộc là văn tự chỉ con Nai; vậy ông ở Đồng Nai. Cách giải thích của Nhân thật đáng yêu.

Nhà văn Bình-nguyên Lộc

Bình Nguyên Lộc tên thật là Tô Văn Tuấn, sinh năm 1914 Tân Uyên, Biên Hoà, sau khi đậu tú tài phần 1, ông ra làm công chức và bắt đầu viết văn từ năm 1943. Năm 1950 ông cho ra đời truyện dài Nhốt Gió. Truyện ngắn Bình Nguyên Lộc nói về phong tục địa phương và sự giao cảm của người dân và mảnh đất họ đang cư ngụ. Tạp bút “Những Bước Lang Thang Trên Hè Phố Của Gã Bình-nguyên Lộc” không nhằm mô tả hè phố Sàigòn như Thạch Lam đã làm với Hà Nội trong “Hà Nội 36 Phố Phường”, mà nó nhằm mục đích nói lên tâm tình, cảm nghĩ của chính tác giả khi đi lang thang dạo chơi trên hè phố Sàigòn. Những mảnh tâm tình, những cảm nghĩ đó gắn liền với bản thân nên đương nhiên ông phải thích cái tác phẩm mà ông dùng để chuyển tải chúng tới độc giả. Tôi trích đăng một bài trong đó. NHỮNG HÀNG ME SÀI GÒN Me! Cái tên mới thô lỗ làm sao chớ! Nó không được tầm thường như mận, bưởi, cau, mà cục mịch như ổi, xoài, măng cụt. Nhưng nếu có những cô Thùy Dương, Yến Tuyết, không đẹp bằng những chị Mén, chị Vẩu, thì cũng có những cây anh đào, thanh tùng, không đẹp bằng me, bằng me Sàigòn. Me vốn đã đẹp với thân cây đều đặn, không cao lỏng khỏng như dầu, không lùn tịt như sanh, đẹp với vỏ cây cằn cỗi gợi nhớ những cội tùng già bên chùa cổ trên một sườn non, với rêu xanh non mởn bám trên vỏ sạm đen, đẹp như non bộ dày sương dạn gió, với tàn không thưa, không sơ rơ như tàn sầu riêng, không dày mịt như măng cụt, vốn nó đã đẹp ở ngoài thiên nhiên rồi, mà trồng trên vỉa hè đá, bên cạnh những ngôi nhà xi-măng cốt sắt, khô, nóng, và buồn, thì nó còn đẹp hơn biết bao! Ôi, những hàng me Chợ Cũ, những hàng me phố Gia Long, những hàng me phố Tản Đà, những hàng me bầu bạn của người đi bộ về trưa, những hàng me tò mò dòm vào các cửa sổ tư gia, gởi vào đó những lá nhỏ li ti trên tóc cô gái bé, những hàng me tàn xanh sậm quyến luyến những tiếng dương cầm của ai trong vài cửa sổ vọng ra… Ôi, những hàng me chứa chấp cô Mùa, một có gái quê ít dám léo hánh đến thành phố. Chính trên mái tóc xanh biến màu theo thời tiết của ngươi mà những khách yêu thiên nhiên tìm dấu chân Mùa hằng năm len lén đến vài lần nơi thành phố. Lòng sầu xứ quê của những kẻ lạc loài vào đô thị Sàigòn được dịu đi vài phần khi nhìn những hàng me Nguyễn Du và Hồng Thập Tự ngả màu rồi lại thắm màu. Những ngày mà toàn thân me đều khoác áo màu đọt chuối non, là những ngày người mến thiên nhiên nghe tiếng hát của Mùa, là những ngày họ hồi hộp rình Mùa, hồi hộp lắng nghe bước chân Mùa trên xi măng của thành phố. Ôi, những cây me ngủ chiều, gợi nhớ sự nghỉ ngợi của đồng áng, gợi nhớ những nỗi buồn tiền sử của loài người, khi chiều xuống họ hãi hùng nhìn cây ngủ, chim về, mặt trời chun xuống thiên nhai không biết ngày mai sẽ trở lại hay không… A…ha, những cây me vui, những cây me rắn mắc, thỉnh thoảng, sau một trận mưa, lại đánh rơi xuống áo đẹp của ai những hột nước làm cho ai nhăn mày… Tôi thương Sàigòn vì những hàng me. (THỜI TRÂN, 1952) Posted by VanPham at 21:16 Gửi email bài đăng nàyBlogThis!Chia sẻ lên XChia sẻ lên FacebookChia sẻ lên Pinterest CHỦ ĐỀ ĐẤT NƯỚC, SAIGON

2 nhận xét:

1. TTM Gốc Mailúc 11:48 10 tháng 1, 2013

   Đọc bài viết của VP, làm m lại nhớ tới bản nhạc: "con đường tình ta đi" và sau này có bản "con đường có lá me bay"..Những con đường nói về hai hàng cây rợp nắng của một số phố phường Sài Gòn, mà không một sinh viên nào vào thời ấy mà không nhớ!

   Trả lờiXóaTrả lời
   1. VanPhamlúc 12:05 10 tháng 1, 2013

      Tôi cảm nhận bài viết này từ những hàng Sấu trên đường Trần Hưng Đạo Hanoi xưa gần nhà bạn gái..Sau này (1975) tôi mới biết và yêu mảnh đất Phương Nam nước Việt quê mình, cảm nhận về vùng đất sống giữa hai dòng văn hóa (Indo china), thương những người bạn của tôi ở QN phải về nơi mà họ gọi là quê hương những năm 1980..Những con đường đầy lá me bay thỉnh thoảng, sau một trận mưa, lại đánh rơi xuống áo đẹp của ai những hột nước làm cho ai nhăn mày… .Cảm ơn Mai!

      XóaTrả lời
      Trả lời
   Trả lời

Thêm nhận xétTải thêm... Bài đăng Mới hơn Bài đăng Cũ hơn Trang chủ Đăng ký: Đăng Nhận xét (Atom)

• Tây Tạng
• Nguyễn Huy Thiệp
• Võ Phiến
• Phùng Quán
• Mặt nạ
• Chiến tranh
• Truyện Truyền kỳ
• Ngụy Thư
• Ngô Thư
• Thục Thư
• Thái bình quảng ký
• Hoa Lục trong Mười Chữ
• Milan Kundera
• Sử Trung Quốc
• Liêu Trai Chí Dị
• Chiến Quốc Sách
• Truyện trinh thám Phạm Cao Củng
• Sử ký Tư Mã Thiên
• SỬ KÝ II. LIỆT TRUYỆN (QUYỂN HẠ)
• Kim Bình Mai
• Hồng Lâu Mộng
• Đọc lại Hồng Lâu Mộng

bản thân

Xem hồ sơ hoàn chỉnh của tôi

đọc nhiều trong tuần

• TRUYỆN TRUYỀN KỲ TRUNG QUỐC - Nàng Oanh Oanh
• về “Song Thân Pháp”
• Đông Tà - Tây Độc - Nam Đế - Bắc Cái - Trung Thần Thông
• Tên những môn phái, bang hội trong tiểu thuyết kiếm hiệp Kim Dung
• QUYỂN 109 LÝ TƯỚNG QUÂN LIỆT TRUYỆN
• NHÀ VĂN NGUYÊN NGỌC - Lại Nguyên Ân
• TRUYỆN TRUYỀN KỲ TRUNG QUỐC - Nam Kha Thái Thú
• Mục lục truyện của tác giả Phạm Cao Củng
• MỤC LỤC - Liêu Trai Chí Dị
• Tình Yêu Trong Tiểu Thuyết Kiếm Hiệp Kim Dung

bài đăng

• tháng 12 (6)
• tháng 11 (1)
• tháng 10 (9)
• tháng 9 (5)
• tháng 8 (3)
• tháng 4 (25)
• tháng 3 (5)
• tháng 2 (3)
• tháng 12 (5)
• tháng 11 (7)
• tháng 10 (4)
• tháng 9 (5)
• tháng 6 (4)
• tháng 5 (14)
• tháng 4 (1)
• tháng 3 (6)
• tháng 2 (29)
• tháng 1 (48)
• tháng 12 (16)
• tháng 11 (9)
• tháng 10 (123)
• tháng 9 (170)
• tháng 8 (171)
• tháng 7 (10)
• tháng 6 (8)
• tháng 5 (30)
• tháng 4 (30)
• tháng 3 (80)
• tháng 2 (90)
• tháng 1 (61)
• tháng 12 (482)
• tháng 11 (156)
• tháng 10 (113)
• tháng 9 (43)
• tháng 8 (41)
• tháng 7 (35)
• tháng 6 (42)
• tháng 4 (6)
• tháng 3 (12)
• tháng 2 (109)
• tháng 1 (12)
• tháng 6 (1)
• tháng 5 (43)
• tháng 4 (90)
• tháng 3 (27)
• tháng 2 (1)
• tháng 11 (4)
• tháng 10 (2)
• tháng 8 (15)
• tháng 7 (10)
• tháng 6 (6)
• tháng 5 (19)
• tháng 3 (2)
• tháng 2 (13)
• tháng 1 (35)
• tháng 12 (16)
• tháng 11 (68)
• tháng 10 (123)
• tháng 9 (32)
• tháng 8 (6)
• tháng 7 (6)
• tháng 6 (9)
• tháng 5 (2)
• tháng 4 (10)
• tháng 3 (12)
• tháng 2 (17)
• tháng 1 (26)
• tháng 12 (28)
• tháng 11 (12)
• tháng 10 (7)
• tháng 9 (15)
• tháng 8 (24)
• tháng 7 (11)
• tháng 4 (2)
• tháng 3 (4)
• tháng 2 (5)
• tháng 1 (7)
• tháng 12 (1)
• tháng 7 (1)
• tháng 6 (4)
• tháng 5 (6)
• tháng 4 (4)
• tháng 3 (13)
• tháng 2 (40)
• tháng 1 (9)
• tháng 12 (4)
• tháng 11 (5)
• tháng 10 (3)
• tháng 9 (56)
• tháng 8 (7)
• tháng 6 (1)
• tháng 7 (2)
• tháng 12 (3)
• tháng 11 (2)
• tháng 10 (1)
• tháng 9 (4)
• tháng 8 (1)
• tháng 5 (5)
• tháng 4 (13)
• tháng 3 (10)
• tháng 2 (11)
• tháng 1 (17)
• tháng 12 (19)
• tháng 11 (29)
• tháng 10 (9)
• tháng 9 (20)
• tháng 8 (20)
• tháng 7 (30)
• tháng 6 (27)
• tháng 5 (25)
• tháng 4 (38)
• tháng 3 (37)
• tháng 2 (37)
• tháng 1 (36)
• tháng 12 (46)
• tháng 11 (46)
• tháng 10 (19)
• tháng 9 (24)
• tháng 8 (19)
• tháng 7 (27)

Nhãn

Ai Cập (2) Akira Kurokawa. (3) Alexander Ivanov (1) ALICE MUNRO (8) Alix Aymé (1) André Maurois (2) Angkor (1) ANH CÔ (2) ANH HÙNG XẠ ĐIÊU (2) ẢNH XƯA (1) Áo dài VN (1) Artemisia Gentileschi (1) ÂM NHẠC (136) ẤN ĐỘ (1) Ấn Độ - Srilanka -Thái Lan (1) ẤN ĐỘ GIÁO (Hindu) (4) Ấn Quyết (1) Ba lê (2) BÀI VIẾT (25) BẠN BÈ (1) BẢN CHẤT CỦA NGƯỜI (2) Bạn gửi (1) BẠN XƯA (12) Bảo Ninh (13) Bảo tàng Thượng Hải (1) Baroco (1) Bắc Kinh: Kinh kịch (1) BẮC NINH (7) Bé Ký (1) bên lề HỒNG LÂU MỘNG (12) Bỉ (1) Blog5xu (1) Bóng âm (7) Bồ Đào Nha (1) Bôlivia (1) Bùi Minh Quốc (1) Bùi Ngọc Tấn (1) Bulukhin (1) C21 (2) CÁ (2) CA DAO (2) CA NHẠC (8) CÁC MÔN PHÁI (1) CẢM NHẬN ÂM NHẠC (16) Campuchia (3) CAO BẰNG (1) Cao Hành Kiện (1) Cao Xuân Huy (1) Caravaggio (1) Cáy (1) Cẩm Giàng (1) Cầu chữ Y (1) Chăm (1) CHÂN DUNG HAY CHÂN TƯỚNG NHÀ VĂN (25) Chân dung thần tướng (1) Chân trời cũ (16) Châu Phi (2) CHÈO (2) Chia rẽ (11) Chiến Quốc Sách (11) CHIẾN TRANH VỆT NAM (27) Chim di (1) CHÚ (1) CHU CHỈ NHƯỢC (3) Chu Van Son (1) CHÙA CẢ ĐỀN QUÝT (1) Chùa Gạo (1) CHUYỆN ĐỜI (12) CHUYỆN NGHỀ (2) CHUYỆN NHÀ (1) CHUYỆN PHIM (6) chưởng (1) CỎ CÂY (1) CON ĐƯỜNG CÁI QUAN (1) cổ Hy Lạp (1) CÔN SƠN (1) CỔNG LÀNG (1) Cuộc chiến thành Troy (13) CỬU ĐỈNH (12) Cửu vị Thần Công (1) Dạ Ngân (1) DẠY HỌC (3) DẦM TRÀ (24) DÂN CA (2) Dân ca Chăm (1) DÂN TỘC (6) Di Li (13) Dịch Trung Thiên (58) Dinh vua Mèo (1) Dino Buzzati (1) Doán Quốc Sỹ (8) DOSTOIEVSKI (2) DU LỊCH (13) Du Thản Chi (1) Duyên Anh (5) Dư Hoa (16) DƯƠNG QÚA (1) Dương Thu Hương (22) Đào cốc lục tiên (1) ĐĂC LĂK (4) Đặng l Lệ Quân (1) Đặng Thân- ma net (1) Đặng Tiến (1) ĐẤT NƯỚC (27) ĐẤT NƯỚC QUÊ HƯƠNG (31) Đệ tử Phật (5) ĐỀN CAO (1) ĐỀN CHÙA (17) Điển tích (11) Điệu buồn Phương Nam (1) Điêu khắc (22) Đình làng (2) Đọc lại Hồng lâu mộng (47) ĐỌC SÁCH (2) Đỗ Doãn Hoàng (1) Đỗ Hoàng Diệu (12) Đỗ Phước Tiến (1) Đồ Sơn (1) Đông Chu liệt Quốc (1) ĐỒNG DAO (5) Đồng Đức Bốn (1) Động Thiên Đường (1) Đới Đôn Bang (2) Đới Tư Kiệt (8) Đường Bá Hổ (1) Edward Manet (1) Edward Weston (2) Egon Schiele (3) EL GRECO (1) EROTICA-SHUNGA (3) François Leroy và Stéphanie Lansaque (3) García Márquez (3) GHI CHÉP (5) GIA ĐÌNH (46) Giải Khăn Sô Cho Huế (1) Giải mã truyện Tây Du (19) GIẢI TRÍ (22) GIAO CHỈ (2) Giovanni Battista (1) Giờ Thứ 25 (7) Gốm sứ (30) Hà Thúc Sinh (8) HÀ HUY KHOÁI (2) Hà Nội (2) HÀ NỘI (6) Hà Nội trong mắt tôi (10) HÀ THÚC ĐẠO (1) Hải Phòng- Côn Minh (6) HẢI THỤY (4) Haiphong (3) HÁN HỒ (1) Han Kang (2) Hàn Phi Tử (6) Hanetsu Miku (1) HẠNG VŨ (5) Hashiguchi (2) HIỆP KHÁCH HÀNH (1) Hình ảnh lúc khởi dựng (1) Hiroshige (3) Họ Phạm (1) HOA (4) Hoa Ban (1) HOA DẠI (1) Hoa Kỳ (1) Hoa lau (1) Hoa quả (1) hoa sữa (1) HÒA VANG (3) HỎA XA (12) HOÀI NHÂN (1) Hoàng Cầm (2) HOÀNG DUNG (2) HOÀNG DUNG- QUÁCH TĨNH (3) Hoàng Hưng (1) Hoàng Ngọc Hiến (1) Hoàng Ngọc Tuấn (7) HOÀNG THẤT CÔNG (1) Hoàng Tuấn Công (1) Hokusai (3) Hồ Anh Thái (4) Hồ Dzếnh (24) Hồ Hữu Thủ (1) HỒI GIÁO (1) HỘI HỌA (175) HỘI HOẠ TRUNG QUỐC THẾ KỈ 20 (5) HỒI KÝ VIẾT DƯỚI HẦM (2) Hội thảo HÈ (1) HỒNG LÂU MỘNG (127) HUẾ (15) Hương Canh (1) Hương Tích (2) Hy Lạp (1) Iliad (17) Ingres (2) Iraq (1) Itō Shinsui (2) Jean Despujols (2) John Collier (1) Julien Nguyễn (1) KHẢO CỨU (1) Khiêu vũ (2) Khiva -Uzbekistan (1) KHÔNG GÌ CHẾT ĐI BAO GIỜ (1) Khổng tử (1) Khúc Hà Linh (2) Khúc Hậu Đình Hoa (1) Kiến Trúc (1) KIẾN TRÚC (17) KIẾP BẠC (1) Kim Bình Mai (102) KIM DUNG (70) Kim Lefèvre (1) Kim Thanh (1) Kim Thánh Thán (2) Kinh dị (38) KINH DỊCH (79) KINH PHẬT (4) Kinh thánh (1) KINH THI (1) KRAMSKOY (1) KỶ NIỆM (39) La vang (1) Lạc Thần Phú (2) Lalla Essaydi (1) Lang Bian (1) LÀNG VỪNG (4) Lão tử (1) Lăng tẩm (1) Lâm Ngữ Đường (27) Leonardo da Vinci (3) Lê Mai - Vũ Ngọc Tiến (16) Lê Minh Khuê (1) Lê Thị Huệ (8) Lê Thiết Cương (1) Lê Văn Lan (1) Liang Zhu (1) LIÊN THÀNH QUYẾT (1) Liêu Trai (410) Liêu Trai Chí Dị quyển I (18) Liêu Trai Chí Dị quyển II (23) Liêu Trai Chí Dị Quyển III (24) Liêu Trai Chí Dị Quyển IV (20) Liêu Trai Chí Dị quyển IX (17) Liêu Trai Chí Dị quyển X (18) Liêu Trai Chí Dị quyển XI (17) Liêu Trai Chí Dị quyển XII (18) Liêu Trai Chí Dị quyển XIII (40) Liêu Trai Chí Dị quyển XIV (43) Liêu Trai Chí Dị quyển XV (45) Liêu Trai Chí Dị quyển XVI (37) Liêu Trai Chí Dị quyểnV (17) Liêu Trai Chí Dị quyểnVI (18) Liêu Trai Chí Dị quyểnVII (16) Liêu Trai Chí Dị quyểnVIII (20) Liêu Trai Chí Dị Thập Di (13) Liễu Tương (1) Lim Khim Katy (1) Lính xưa (1) Lỗ Tấn (1) LỚP TOÁN ĐẶC BIỆT (6) Luận Anh Hùng (30) LUY LÂU (1) Lưu Công Nhân (1) LÝ MẠC SẦU (1) Mạc đại tiên sinh (1) Mạc Ngôn (16) Mah Meri (1) Mah Meri - Mặt nạ Kembar (1) Mah Meri - Mặt nạ thần Tok Naning (1) Mai Thảo (1) Mạn-đà-la (2) Manerism (1) Mark Rothko (1) MẶT NẠ (42) Mặt nạ ba mắt (1) Mặt nạ BAFTA (1) Mặt nạ Cham (1) Mặt nạ châu Phi (2) Mặt nạ Guy Fawkes (1) Mặt nạ Hàn Quốc (1) Mặt nạ Hyottoko- Okame và Konkichi (1) Mặt nạ Indonesia (1) Mặt nạ Ka đong (1) Mặt nạ Khon (1) Mặt nạ kịch Noh (1) Mặt nạ Kinh kịch (2) Mặt nạ Kolam (1) Mặt nạ Malaysia (1) Mặt nạ người chết (1) Mặt nạ người Dao (1) Mặt nạ Ông Vũ (1) Mặt nạ Sri Lanka (1) Mặt nạ Sư tử xanh (1) Mặt nạ Thiên Cẩu (1) Mặt nạ Topsy-Turvy (1) Mặt nạ Venice (1) Mặt Như Ý Phật (1) Mặt Tuồng (1) Mặt tuồng Việt Nam (2) Mêxico (1) Mihaela Noroc (3) MILAN KUNDERA (19) Mông Cổ (2) Mơ về Jerusalem (1) MÙA ĐÔNG (1) MÙA XUÂN (5) Mùi hương trầm (10) MƯỜI HAI CON GIÁP (1) MỸ THUẬT (2) MYANMA (1) Nam bộ (1) Nam ĐỊnh (1) Neoclassicism (1) NGHỆ THUẬT (5) NGÒ MƯỜNG (1) Ngọa hổ tàng long (1) Ngọc Mai (1) NGỘ ĐẠO THI (1) Ngô Đình Diệm (3) Ngô Đình Nhu (1) Ngô Phan Lưu (3) Ngô Thị Kim Cúc (3) Ngô Thư (34) NGÔN NGỮ (1) Ngụy thư (89) Ngụy Thư 1 (18) Ngụy Thư 2 (42) Ngụy thư 3 (27) NGUYỄN ANH VŨ (1) Nguyễn Dậu (2) Nguyễn Duy (1) Nguyễn Hiến Lê (149) Nguyễn Hiến Lê. (1) Nguyễn Huy Thiệp (50) Nguyễn Khải (14) Nguyễn Mạnh Tường (1) Nguyễn MInh Châu (2) Nguyên Ngọc (36) Nguyễn Ngọc Tư (19) Nguyễn Nhược Pháp (1) Nguyên Phong (1) Nguyễn Phương Mai (6) Nguyễn Quang Lập (1) Nguyễn Quang Thân (2) NGUYỄN QUANG THIỀU (1) Nguyễn Thanh Bình (1) NGUYỄN THANH VIỆT (1) Nguyễn Thị Hải Hà (2) Nguyễn Thị Hoàng (7) Nguyễn Thị Thu Huệ (3) NGUYỄN THỊ THỤY VŨ (5) Nguyễn Trọng Oánh (1) Nguyễn Tuân (1) Nguyễn Tường Bách (15) Nguyệt Cầm (1) NGƯỜI LÀO (1) NGƯỜI VIỆT (6) NHÀ (1) Nhã Ca (9) NHÀ GIÁO (1) nhà Nguyễn (1) Nhạc của cháu (1) NHẠC PHIM (9) NHÀM ĐÀM (1) NHÂN VẬT (17) NHẬT BẢN (13) Nhất Linh (2) Nhật Tuấn. (25) NHIẾP ẢNH (48) NHỮNG TÙ NHÂN CỦA ĐỊA LÝ (15) NOKIA81 (1) Nỗi buồn chiến tranh (2) nude (15) Nùng Trí Cao (1) OBAMA (1) Paul Gauguin (6) PHÁI TIÊU DAO (1) Phạm Thị Hoài (29) Phạm Cao Củng (25) PHẠM DUY (3) Phạm Hải Anh (5) Phạm Ngọc Tiến (3) Phạm Thiên Thư (1) PHAN AN (1) PHAN CUNG VIỆT (2) Phan Khôi (1) Phan Nguyên (1) Phan Thúy Hà (10) Pháp sư Huyền Trang (2) Phẩm tam quốc (58) Phật Enku (2) PHẬT GIÁO (50) PHIM (24) Phong tục (2) PHỤ NỮ (6) Phú Yên (1) Phú Yên- Bình Định (5) Phục sinh (18) Phùng Cung (1) PHÙNG QUÁN (19) Picasso (1) Quách Tương (1) QUÁCH TƯƠNG- TRƯƠNG TAM PHONG (1) QUẢNG BÌNH (1) QUÊ HƯƠNG (8) Robert van Gulik (1) Rococo (2) Ruth Bernhard (1) RƯỢU (2) SAIGON (8) Saigon- Mỹ Tho (1) Salvador Dali (1) sắc sắc không không (1) Sieger Köder (19) SÔNG (18) Sơn Nam (3) SƠN TÂY (1) Sử Ký II. Liệt Truyện (quyển Hạ) (30) Sử Ký Tư Mã Thiên (87) Sử Trung Quốc (21) Sương Nguyệt Minh (5) SƯU TẦM (59) SỸ NHIẾP (1) Tạ Duy Anh (1) Ta Prohm (1) Tạ Tốn (1) TAM BẠC-HP (1) Tam quốc chí (189) tản mạn (1) Tàn Tuyết (1) Táng hoa ngâm (1) TÀO THÁO (6) Tào Thực (2) Tày- Nùng (1) Tân cổ điển (3) TẦN TRANH (4) Tây Du Ký (2) Tây sương ký (2) Tây Tạng (14) Tây Vức Ký (1) Tây Vực Ký (1) TET (2) Tề Bạch Thạch (9) TẾT (10) Thạch Lam (1) Thái bình Quảng ký (27) THAILAND (7) Thanh Hà (1) Thanh Hóa (1) THANH TÂM PHỔ THIỆN CHÚ (1) THẦN ĐIÊU HIỆP NỮ (2) Thần thoại Hy Lạp (18) The Pianist (2) Theimai (1) Thế Lữ (50) THẾ SỰ (25) Thích Ca (9) Thích Minh Tuệ (1) Thích Nhất Hạnh (4) Thích Tuệ Sỹ (2) THIỀN (9) Thiên chúa (25) THIÊN LONG BÁT BỘ (5) Thiên nhiên (1) Thiên sứ (20) Thiền sư Hư Vân (1) Thổ Nhĩ Kỳ (3) THƠ (33) THƠ ĐƯỜNG (3) Thơ Thiền (1) THỜI BAO CẤP (3) THỜI BAO CẤP (1) Thục thư (65) Thủy Hử (3) Thụy Khuê (5) Thùy Linh (5) TIẾNG VIỆT (1) TIỂU LONG NỮ (10) Tiểu luận (1) TIẾU NGẠO GIANG HỒ (8) Tiểu thuyết thế giới (1) Tim Marshall (26) Tim O'Brien (27) TÍN NGƯỠNG (7) TÌNH CA (1) Tiziano Vecelli (1) TOAN HỌC (4) TOÁN HỌC (2) TOAN và AM NHAC (1) Toan69 (4) Tô Đồng (11) TÔ HOÀI (1) Tô Thùy Yên (1) TÔI (1) TÔN ÔN (1) Tống Khánh Linh (1) TRANG TỬ NAM HOA KINH (33) TRANH THỜ (1) Tranh thờ người Dao (1) Trăm vẻ Trăng (7) Trần Anh Hùng (2) Trần Huy Quang (7) Trần Lệ Xuân (1) Trần Quốc Vượng (1) Trần Thế Phong (1) Trần thị Ngh (1) Trần Thị Trường (1) Trần Thùy Mai (3) TRẦN TIẾN (29) Treo Cao Ðèn Lồng (10) TRIỆU MẪN- TRƯƠNG VÔ KỴ (2) Trịnh Công Sơn (1) Trinh Thám (62) Trong cõi (1) Trung Bộ (1) Trùng Dương (3) TRUNG HOA (68) Trung Phi giữa lòng Thượng Hải (1) Trung Quốc trong 10 từ vựng (15) Truyện Kiều (17) TRUYỆN NGẮN (124) TRUYỆN TRUYỀN KỲ TRUNG QUỐC (21) Trương Nghệ Mưu (2) Trường phái Nghệ thuật (4) Tuấn Khanh (1) Tuân Nguyễn (1) tùy bút (1) Tùy bút Võ Phiến (28) Túy Hồng (3) Từ Bi Hồng (1) TỰ HỌC (20) TỨ KỲ (1) TỪ LIÊM (1) TƯỢNG (14) Uemura Shoen (1) ukiyo-e (22) Ukraine (6) UNG CHÍNH (7) Vạn vật (4) Văn Cầm Hải (14) Văn học miền Nam (1) Văn Ngọc (1) VINH (1) Võ Phiến (65) Võ Tắc Thiên (7) Võ Thị Hảo (17) Võ Thị Xuân Hà (3) Vũ Hữu Định (1) Vũ Khắc Khoan (8) Vũ Thư Hiên (1) VƯỜN (1) Vương Sóc (1) Vương Thực Phủ (1) Vương Trí Nhàn (1) William Blake (1) XẠ ĐIÊU TAM BỘ KHÚC (1) xe điện Phủ Ninh Giang - Cẩm Giàng (1) XUÂN (2) XUÂN BÌNH (5) Xuân cung đồ (1) Xuân Hòa (1) XUÂN SÁCH (4) XỨ NGHỆ (1) Y Ban (7) Ỷ THIÊN ĐỒ LONG KÝ (4) Yasunari Kawabata (4) Yoshitoshi (5) Yue Min Jun (1)