Những 'hạt Sạn' Trong Sách Giáo Khoa Chương Trình Lớp 1 Mới

Chương trình lớp 1 mới không chỉ gây tranh cãi về kiến thức giảng dạy quá tải với học sinh mà còn mắc rất nhiều 'hạt sạn' trong các bộ sách giáo khoa.

Không chỉ tranh luận về khối lượng kiến thức nặng nề của chương trình lớp 1 mới, nhiều nhà nghiên cứu giáo dục, giáo viên, cha mẹ học sinh đã chỉ ra hàng loạt những "hạt sạn" vô lý đến khó tin, những bài tập đọc thiếu tính giáo dục xuất hiện đầy rẫy trong một vài bộ sách giáo khoa lớp 1 mới, đặc biệt là bộ sách Cánh diều.

> Trẻ mới vào lớp 1 mệt mỏi vì cả ngày học chữ, luyện viết

Khi gà trống... bị gọi là thú dữ

Trong bài tập đọc "Chuột út" trong SGK tiếng Việt lớp 1, bộ sách Cánh diều, đưa ví dụ:

"Mẹ bận làm bếp. Chuột út buồn, lũn cũn đi ra sân.

Đến trưa, về nhà, nó ôm mẹ kể:

- Mẹ ạ, trên sân có một con thú dữ lắm. Mũ nó đỏ, mỏ nhọn, mắt thô lố. Nó quát rõ to. Con sợ quá.

Chuột mẹ đáp:

- Con thú đó rất hiền. Nó chỉ muốn đùa con."

(Theo LÉP TÔN-XTÔI).

Bên dưới ví dụ là câu hỏi: "Đố em, con thú dữ chuột út gặp là con gì?".

Nhiều câu chữ, hình ảnh trong bộ sách Cánh Diều của sách giáo khoa Tiếng Việt 1 đang bị phê phán(Nguồn: Báo Người lao động)

Trên diễn đàn của giáo viên tiểu học, các giáo viên bày tỏ không thể lý giải nổi vì sao gà trống vốn chỉ là một con vật bình thường lại hóa thành… thú dữ trong sách. Thậm chí, nếu trích dẫn theo nhà văn nổi tiếng Lép Tôn-Xtôi thì cũng là trích dẫn sai. Bản gốc câu chuyện khi được dịch ra hoàn toàn khác, người viết SGK đã làm mất hẳn ý nghĩa câu chuyện, vừa làm cho lời văn thô, mất ý nghĩa vừa phản giáo dục, tạo sự liên tưởng sai cho trẻ em về sự vật, hiện tượng.

Sử dụng ngôn ngữ địa phương

Cũng ở bộ sách Cánh Diều, nhiều chỗ sử dụng ngôn ngữ địa phương, không mang tính phổ thông, gây khó hiểu cho học sinh, thậm chí giáo viên cũng thấy… choáng. Chẳng hạn, nhóm biên soạn thay vì viết "nhai" thì dùng những từ như "nhá" (nhá cỏ, nhá dưa), gà con viết thành "gà nhiếp"… Nhiều giáo viên ở TPHCM khi tham khảo các bộ sách cũng không thể nào hiểu được từ "gà nhiếp". Có vẻ nhóm biên soạn chỉ hướng đến một bộ phận học sinh vùng Bắc Bộ.

Cổ xúy tính bạo lực

Đáng nói hơn là bộ sách trên còn đưa những bài tập đọc thiếu tính giáo dục, thậm chí cổ xúy bạo lực. Chẳng hạn, ở một bài tập đọc đưa ra ví dụ:

"Cá hết, cò tìm cua. Cua nửa tin nửa ngờ. Cò dỗ:

- Hồ kia to lắm, cua sẽ mê tít.

Cua để cò đưa đi. Cò cắp cua đến gò đất nhỏ. Nó mổ cua. Cua bèn giơ gươm, kẹp cổ cò. Cò van xin. cua bắt cò đưa nó về hồ cũ".

(Nguồn: Báo Người lao động)

Một ví dụ khác:

"Cò kiếm ăn ở ven hồ. Gặp cá rô, nó ra vẻ thật thà:

- Dăm hôm nữa, hồ bị tát cạn, cá tôm sẽ bị bắt hết.

Đàn cá nhờ cò giúp. Cò hứa đưa đàn cá đến xóm bên. Lũ cá nghe cò. Thế là cò dần dần chén hết đàn cá".

(Nguồn: Báo Người lao động)

Nhiều giáo viên chỉ ra rằng, viết SGK không những đòi hỏi kiến thức chuẩn, phù hợp tâm lý lứa tuổi mà còn phải đủ sự tinh tế, những bài học phải mang lại một giá trị, một ý nghĩa nào đó. SGK mà đưa những kiến thức cổ vũ tính bạo lực, lươn lẹo để dạy cho trẻ em lớp 1 thì "đúng là không sao hiểu nổi!".

Những ví dụ vô nghĩa, nhảm nhí

Nhiều giáo viên, phụ huynh tiếp tục chỉ ra những "hạt sạn" ngớ ngẩn trong SGK lớp 1.

Cụ thể, chị Minh Anh, một phụ huynh tại quận Thủ Đức, cho biết không thiếu gì những ví dụ tinh tế, những câu chuyện dễ hiểu, có ý nghĩa để đưa vào sách. Nhưng có vẻ như các nhà viết sách và những người thẩm định không hiểu gì về tâm lý của những trẻ em lớp 1. Các con còn nhỏ, như một tờ giấy trắng, nhưng những bài học đầu đời lại quá nhảm nhí, vô nghĩa. Nếu lấy lý do chỉ là tìm ví dụ để giúp các bé học vần thì đó là lý do khiên cưỡng, khó chấp nhận.

Đơn cử ở một bài tập đọc:

"Chị Thơm ra đề: "Cặp của Bi có 3 quả cam...".

Bi đáp:

- Em chả đem cam ra lớp.

- Chị ví dụ mà… Chị tiếp nhé: Bi cho em Bốp 1 quả...

- Chị nhầm ạ. Em Bốp chỉ bú tí mẹ.

- Thì chị ví dụ mà…"

(Nguồn: Báo Người lao động)

Cần phải sửa đổi kịp thời

Theo bà Tô Thụy Diễm Quyên, chuyên gia giáo dục toàn cầu của Microsoft, Bộ Giáo dục và Đào tạo cần thành lập ngay một hội đồng, có đại diện của NXB để kịp thời sửa chữa, thay thế các nội dung, bài viết chưa phù hợp, những "hạt sạn" trong SGK. Theo bà Quyên, SGK như là "khuôn vàng thước ngọc" nên phải mang tính định hình, tính giáo dục. Sách chỉ nên dùng ngữ liệu là những câu chuyện đẹp, ngôn từ đẹp, định hướng tốt, giáo dục lối sống, kỹ năng và có thể lấy từ chính những câu chuyện có thật trong cuộc sống hằng ngày để giáo dục học sinh.

Theo Báo Người lao động

Kính mời quý bạn đọc và phụ huynh chia sẻ quan điểm về vấn đề này. Mọi ý kiến xin gửi về Ban biên tập Kênh Tuyển sinh qua email [email protected]. Chúng tôi sẽ chọn đăng những ý kiến đóng góp của các bậc phụ huynh trên website Kenhtuyensinh.vn.

Chương trình lớp 1 mới: Không giao bài về nhà cho học sinh

Bộ GD-ĐT đề nghị các Sở GD-ĐT chỉ đạo nhà trường giúp học sinh hoàn thành nhiệm vụ học tập ngay tại lớp, không giao thêm bài tập về nhà cho học sinh.