Những Kiến Thức Cơ Bản Về Bản Sắc Văn Hóa Dân Tộc Là Gì

Toàn cầu hóa và hội nhập quốc tế đang diễn ra ngày càng mạnh mẽ và tác động sâu rộng vào toàn bộ các lĩnh vực của một dân tộc. Do đó giữ gìn và phát huy bản sắc văn hóa dân tộc Việt Nam là một trong những công việc ưu tiên quan trọng đối với toàn thể dân tộc. Bản sắc dân tộc có một sức mạnh rất mạnh liệt giúp nâng cao tình đoàn kết dân tộc và tạo nên sự khác biệt giữa các dân tộc với nhau. Vậy bản sắc văn hóa dân tộc là gì? Đặc trưng, biểu hiện, ý nghĩa bản sắc dân tộc Việt Nam có gì đặc sắc và thú vị. Hãy cùng tìm hiểu ngay nhé. 

Để tìm hiểu kỹ hơn về bản sắc văn hóa dân tộc và các kiến thức căn bản cần nắm về chủ đề này, mời bạn đọc nội dung dưới đây của Luận Văn 1080.

Mục lục [Ẩn] 

• 1. Bản sắc văn hóa dân tộc là gì?
• 2. Đặc trưng bản sắc dân tộc
• 3. Ý nghĩa “nét riêng” văn hóa dân tộc 
• 4. Vai trò nổi bật của bản sắc văn hóa dân tộc Việt Nam
• 5. Biểu hiện “hồn cốt” văn hóa dân tộc
• 6. Giữ gìn và phát huy bản sắc văn hóa dân tộc Việt Nam
• 7. Ví dụ về bản sắc văn hóa dân tộc Việt Nam

1. Bản sắc văn hóa dân tộc là gì?

Trước khi tìm hiểu khái niệm về bản sắc văn hóa dân tộc là gì, bạn cần hiểu rõ khái niệm về “Bản sắc”. Điều này sẽ giúp liên kết các khái niệm lại với nhau, giúp bạn dễ hiểu hơn khi trả lời cho câu hỏi “Bản sắc văn hóa dân tộc là gì?”  

• Bản sắc của một sự vật, hiện tượng là những nét riêng biệt của sự vật hiện tượng đó mà các sự vật hiện tượng khác không có. 
• Bản sắc thể hiện sự độc đáo, đặc biệt, làm nổi bật sự vật, hiện tượng đó trước các sự vật, hiện tượng khác.

Từ khái niệm bản sắc đó, ta có thể hiểu bản sắc văn hóa dân tộc là gì?

• Bản sức văn hóa dân tộc là sự tổng hòa những tinh hoa văn hóa, những bản chất, sắc thái đặc trưng nhất của một dân tộc để tạo nên những dấu ấn riêng của dân tộc đó để phân biệt với các dân tộc khác.  Đây cũng là gốc rễ của nền văn hóa, những nét riêng biệt không thể hòa lẫn trong cội nguồn văn hóa dân tộc.
• Bản sắc văn hóa dân tộc được đúc kết, truyền thụ và phát triển xuyên suốt quá trình lịch sử dân tộc và là tài sản tinh thần quý báu, niềm tự hào của mỗi dân tộc.

2. Đặc trưng bản sắc dân tộc

Dưới đây là những đặc trưng bản sắc dân tộc Việt Nam, gồm:

• Bản sắc dân tộc thể hiện những nét đặc trưng của văn hóa, sinh ra từ nền văn hóa lâu đời và là cơ sở để phát triển nền văn hóa như hiện nay.
• Bản sắc văn hóa bền vững với thời gian. Bất chấp sự thay đổi của thời gian bản sắc vẫn được gìn giữ và bảo tồn, không thay đổi với bản sắc văn hóa ban đầu.
• Đặc trưng có thể nhìn nhận từ bên ngoài về bản sắc văn hóa dân tộc là sự tôn kính, thờ cúng tổ tiên, tôn trọng tất cả các giá trị cộng đồng và gia đình, các ngành nghề thủ công mỹ nghệ, người dân lao động cần cù…
• Bản sắc văn hóa dân tộc Việt Nam được hình thành và phát triển phụ thuộc vào đặc điểm của từng dân tộc, điều kiện lịch sử, điều kiện tự nhiên, môi trường cư trú, chế độ chính trị giao lưu với các nền văn hóa khác.
• Thực tế qua hàng ngàn năm lịch sử chứng minh rằng để bản sắc văn hóa dân tộc Việt Nam được gìn giữ tốt đẹp chính là nhờ vào tinh thần đoàn kết, sự gắn bó chặt chẽ và gìn giữ của mỗi người dân Việt Nam.

 

3. Ý nghĩa “nét riêng” văn hóa dân tộc 

Vậy đâu là ý nghĩa của bản sắc văn hóa dân tộc, của những nét độc đáo, riêng biệt văn hóa dân tộc Việt Nam?

• Bản sắc văn hóa dân tộc là gốc rễ hình thành nên nền văn hóa đặc trưng của một dân tộc từ lâu đời.
• Bản sắc văn hóa dân tộc luôn tồn tại vĩnh viễn, trường tồn và không thay đổi theo thời gian.
• Bản sắc văn hóa dân tộc đại diện cho một dân tộc, tạo nên những nét đặc trưng về mọi mặt như tín ngưỡng, tính cách dân tộc, phong tục tập quán, tính cách…
• Bản sắc văn hóa dân tộc là tài sản vô giá cần được giữ gìn của một dân tộc.
• Bản sắc văn hóa dân tộc là một biểu hiện đa dạng và phong phú.

Xem thêm: luận văn quản lý nhà nước về văn hóa

4. Vai trò nổi bật của bản sắc văn hóa dân tộc Việt Nam

Sau đây, là những vai trò nổi bật của đặc trưng văn hóa dân tộc Việt Nam

• Giúp tạo nên những giá trị vật chất, tinh thần tinh túy, cô đọng nhất và bền vững nhất.
• Giúp tạo nên những sắc thái cội nguồn và sự khác biệt nhằm phân biệt giữa dân tộc này với dân tộc khác.
• Giúp củng cố tình đoàn kết giữa các cá nhân trong cùng một dân tộc.
• Giữ vai trò chi phối toàn bộ nền văn hóa.
• Quyết định bản sắc văn hóa của một dân tộc.
• Bản sắc văn hóa dân tộc bao gồm những biểu hiện khác nhau tùy theo từng vùng miền, tạo nên những thái phong phú cho dân tộc.

5. Biểu hiện “hồn cốt” văn hóa dân tộc

“Hồn cốt” văn hóa dân tộc thể hiện 3 tầng kết cấu: Bản chất văn hóa, nhận thức của con người về yếu tố nhân sinh quan, cảnh vật. Cụ thể như sau:

• Tầng đầu tiên thể hiện qua bản chất văn hóa, nhận thức của con người về cảnh vật và yếu tố nhân sinh quan.
  • Những yếu tố này tạo nền tảng cho việc hình thành căn tính dân tộc, đồng thời cũng là nhân tố quan trọng chi phối các hoạt động trong đời sống hay các nét văn hóa khác.
  • Các biểu hiện đầu tiên có tính ổn định, biểu trưng cho nét độc đáo của dân tộc và mang tính kế thừa qua nhiều thế hệ.
• Tầng thứ hai thể hiện qua cách tư duy, lối sống, lý tưởng và tính thẩm mỹ của con người. Biểu hiện này nằm ở tầng giữa trong kết cấu của bản sắc văn hóa.
  • Những yếu tố này đóng vai trò trung gian nhằm kết nối tầng thứ nhất về bản chất với tầng thứ ba về biểu hiện trong đời sống thường ngày. Nhờ sợi dây liên kết ở tầng thứ hai, thế giới nhân sinh quan trừu tượng thể hiện hài hòa và thông suốt trong xã hội hiện tại.
  • Các yếu tố ở tầng này có tính linh hoạt và phong phú hơn do quá trình tự điều chỉnh sao cho phù hợp với thực tế.
• Tầng thứ ba thể hiện qua phong tục tập quán, ngôn ngữ, trang phục, nghi lễ đặc trưng, kiến trúc, ca dao tục ngữ, kho tàng văn học nghệ thuật…
  • Lớp này chịu ảnh hưởng mạnh mẽ nhất từ bối cảnh thực tế và môi trường xung quanh. 
  • Những yếu tố thuộc tầng thứ ba vừa thể hiện sự kế thừa truyền thống cha ông, vừa minh họa sự biến chuyển, sáng tạo của thế hệ hiện tại.
  • Văn hóa ẩm thực Việt Nam là một phần quan trọng của văn hóa Việt Nam, bao gồm các món ăn, cách nấu ăn, cách ăn uống và phong tục tập quán liên quan đến ẩm thực. Tuy nhiên, như bao ngành nghề khác, ẩm thực Việt Nam đang phải đối mặt với nhiều thách thức, trong đó có sự tiếp cận và thay đổi của ẩm thực quốc tế, gây áp lực cho việc bảo tồn và phát triển ẩm thực truyền thống của Việt Nam. Các vấn đề đó được các bạn sinh viên khai thác, nghiên cứu rất nhiều trong các đề tài tiểu luận, xem ngay bài viết kho đề tài tiểu luận văn hóa ẩm thực Việt Nam để tìm hiểu chi tiết nhé!

Nếu bạn không có nhiều kinh nghiệm trong việc viết luận văn, luận án hay khóa luận tốt nghiệp. Bạn cần đến dịch vụ nhận làm luận văn thạc sĩ  tại Hà Nội, Tp Hồ Chí Minh, ... để giúp mình hoàn thành những bài luận đúng deadline?

Khi gặp khó khăn về vấn đề viết luận văn, luận án hay khóa luận tốt nghiệp, hãy nhớ đến Tổng đài tư vấn luận văn 1080, nơi giúp bạn giải quyết những khó khăn mà chúng tôi đã từng trải qua.

6. Giữ gìn và phát huy bản sắc văn hóa dân tộc Việt Nam

Dưới đây là những hành động mà mỗi công dân có thể đóng góp vào công cuộc giữ gìn và phát huy bản sắc văn hóa dân tộc Việt Nam.

• Tình yêu quê hương đất nước
  • Được thể hiện qua các hành động đóng góp công sức xây dựng nền kinh tế, nền văn minh văn hóa hiện đại, công nghệ tiên tiến,.. Ngoài ra, cũng cần loại trừ các hành động thù địch, chống phá Đảng và nhà nước.
• Ý thức đoàn kết dân tộc 
  • Đoàn kết dân tộc thể hiện qua nhiều khía cạnh khác nhau trong cuộc sống từ những điều nhỏ nhất như hàng xóm đốt lửa tối đèn có nhau, giúp đỡ mọi người xung quanh.
• Truyền thống hiếu học 
  • Để Việt Nam có thể tiến xa trong công cuộc hội nhập quốc tế và đánh dấu bước tiến nhảy vọt thì việc duy trì truyền thống hiếu học từ cha ông xa xưa và luôn học hỏi, mở rộng kiến thức của bản thân là một điều vô cùng quan trọng và cần thiết, đặc biệt đối với thanh thiếu Việt Nam - những mầm non tương lai của đất nước.
  • Thế hệ trẻ ngày nay không chỉ nỗ lực học tập rèn luyện phát triển sự nghiệp (ngành nghề riêng) mà còn cần phát triển bản thân, đa lĩnh vực đặc biệt về công nghệ, hội nhập quốc tế để sánh vai với các cường quốc.
• Tinh thần tương thân tương ái, tôn sư trọng đạo 
  • Tương thân tương ái thể hiện qua những hành động bình dị ngày thường như giúp đỡ những người già, neo đơn, người nghèo, khuyết tật,...
  • Tôn sư trọng đạo là một nét đẹp trong văn hóa dân tộc Việt Nam biểu hiện qua việc tôn trọng, kính yêu và biết ơn đối với thầy, cô giáo - những người đã dạy dỗ mình.

 

7. Ví dụ về bản sắc văn hóa dân tộc Việt Nam

Những nét đẹp bản sắc văn hóa dân tộc Việt Nam vẫn được gìn giữ và phát huy đến ngày nay như:

• Vào những ngày lễ hội, tại các địa phương vẫn giữ gìn các truyền thống như rước lễ, hát quan họ giao duyên,…
• 10/3 âm lịch là ngày cả nước giỗ tổ Hùng Vương
• Trùng tu, tái tạo các di tích lịch sử, di tích văn hóa của dân tộc
• Con gái Việt Nam vẫn gìn giữ trang phục truyền thống “áo dài.

Xem thêm:

Kho Đề Tài Và Mẫu Tiểu Luận Kinh Tế Du Lịch Mới Nhất

Tham Khảo Kho 50+ Đề Tài Tiểu Luận Quản Trị Học Mới Nhất

Hy vọng sau bài viết này, bạn đọc đã tự trả lời câu hỏi bản sắc văn hóa dân tộc Việt Nam là gì? và tiếp thu nhiều kiến thức thú vị, đặc sắc về bản sắc văn hóa dân tộc việt nam và việc gìn giữ, phát huy bản sắc văn hóa dân tộc Việt Nam. Cảm ơn bạn đọc đã dõi theo!

Nếu bạn có bất kỳ câu hỏi nào liên quan đến bản sắc văn hóa dân tộc là gì, đừng ngần ngại liên hệ với Luận Văn 1080 qua email: luanvan1080@gmail.com hoặc Hotline: 096.999.1080 để được hỗ trợ nhanh chóng, chính xác nhất nhé.