Những Năm Cuối đời Cô đơn, Nặng ưu Tư Của NSƯT Anh Dũng

Anh Dũng là diễn viên thuộc thế hệ vàng sau khóa 1 của trường Sân khấu Việt Nam. Tài năng, tâm huyết, NSƯT Anh Dũng có sự nghiệp rực rỡ với hàng trăm vai diễn trên sân khấu kịch, màn ảnh nhỏ, màn ảnh rộng. Tuy nhiên ở những năm cuối đời, người nghệ sĩ tài hoa lại gặp các biến cố dồn dập.

Mọi chuyện bất hạnh xảy đến với NSƯT Anh Dũng vào năm 2009. Người vợ tri âm tri kỷ của ông đột ngột ra đi vì căn bệnh tai biến mạch máu não. 19 ngày sau, mẹ đẻ của ông cũng qua đời vì tuổi cao. Chỉ trong vòng chưa đầy một tháng, ông đã mất đi hai người thân yêu nhất của cuộc đời. Đạo diễn Tú Mai - chị gái của Anh Dũng - cho biết, khi gặp những biến cố ấy, nam nghệ sĩ đã bị tai biến nhẹ. Nhưng vì trách nhiệm với con cái, ông đã vượt lên để tiếp tục làm việc. Vượt qua được bệnh tật nhưng đời sống tinh thần của ông từ đó rơi vào trạng thái trầm lặng, cô đơn, mang nặng mối ưu tư khó mở lòng với mọi người.

Người thân và bạn bè của Anh Dũng nhận định cái chết của nghệ sĩ Phương Thanh là cú sốc lớn đối với ông. Phương Thanh là người vợ đến sau trong đời sống hôn nhân của Anh Dũng. Họ nên duyên từ khi cùng tham gia diễn xuất trong bộ phim Kỷ niệm đồi trăng. Không chỉ thuận vợ thuận chồng chia sẻ việc gia đình, họ còn là những người bạn tâm giao trong công việc, nghệ thuật. Vì thế, khi Phương Thanh đột ngột qua đời, Anh Dũng không thể nào quên được hình bóng của người vợ cũ. Đạo diễn Tú Mai nói: "Cậu ấy sống cùng con gái út. Cả ba con chăm sóc hiếu thuận với bố tận tình nhưng không thể bù đắp được sự trống vắng mà người vợ để lại". 

Nghệ sĩ Anh Dũng không thể đối diện được với sự mất mát trong căn nhà mà từng đồ vật, không gian đều in hình ảnh vợ. Chính vì thế, một thời gian sau, ông phải bán ngôi nhà mà hai vợ chồng đã mất bao công sức gây dựng, tới sống trong một căn nhà khác. Con cái, người thân từng khuyên nghệ sĩ Anh Dũng đi bước nữa, nhưng ông bảo không ai có thể thay thế được Phương Thanh.

Bên cạnh những mất mát lớn trong đời sống riêng, cũng trong năm 2009, Anh Dũng gặp sự cố trong công việc. Vốn là một diễn viên tài năng, sau khi tốt nghiệp trường Sân khấu năm 1971, Anh Dũng được tuyển vào Nhà hát Kịch Việt Nam và gắn bó với nơi này trong gần 40 năm. Ông từng bước là diễn viên, trưởng đoàn nghệ thuật, giữ trọng trách Phó giám đốc, rồi Giám đốc của Nhà hát. Không lâu sau khi mẹ và vợ qua đời, nghệ sĩ Anh Dũng bị miễn nhiệm chức danh Giám đốc Nhà hát với lý do "chưa có bằng đại học". Nhiều nghệ sĩ cho rằng điều đó là sự thiệt thòi với Anh Dũng. NSƯT Chiều Xuân từng phân tích: "Đó là sự vô lý bởi thời của Anh Dũng chưa có hệ đại học về sân khấu". Còn NSƯT Quế Hằng thì nói: "Cả cuộc đời chưa bao giờ làm hại ai nhưng anh Dũng lại gặp nhiều người không tốt xung quanh khi lên làm lãnh đạo".

Dù nhận được sự chia sẻ, cảm thông của nhiều người, thất bại trong sự nghiệp khiến Anh Dũng càng trở nên ưu tư hơn. Chị gái Anh Dũng kể: "Cậu ấy không giữ quan hệ thâm giao với ai. Cậu cũng tránh qua lại với anh em Nhà hát vì biến cố đó. Một số diễn viên Nhà hát sống tình nghĩa và vẫn tôn trọng cậu ấy thì thỉnh thoảng tới chơi thăm hỏi. Sau khi chuyển công tác về làm chuyên viên ở Cục Nghệ thuật Biểu diễn ba năm, cậu ấy nghỉ hưu, chỉ viết kịch bản phim truyền hình và không nhận lời đóng phim". 

Diễn viên Minh Châu - người bạn của hai vợ chồng Anh Dũng, Phương Thanh - nói, sau những mất mát, tai họa, Anh Dũng có thể bị stress trong thời gian dài. Bà kể ban đầu khi diễn viên Phương Thanh qua đời, ông còn hay chia sẻ tâm sự, nhưng sau đó ông thường tìm cách tránh mặt bạn bè.

Đạo diễn Tú Mai nói: "Tôi nghĩ những cú sốc liên tiếp chính là nguyên nhân sâu xa khiến Anh Dũng bị tai biến". Không những thế, Anh Dũng còn có bệnh tiểu đường, bệnh gút. Từ năm 2009 ông đôi lần bị tai biến, cho đến giữa tháng 3 năm nay thì bệnh trở nặng. Sau khi đưa vào viện cấp cứu 12 ngày, diễn viên Anh Dũng rơi vào hôn mê sâu. Ông sống trong trạng thái đó cho tới trưa 30/4 thì qua đời. 

Một đời cống hiến cho nghệ thuật, tới những năm cuối cùng nghệ sĩ Anh Dũng phải chịu nhiều mất mát. Tuy vậy, những vai diễn, dấu ấn của người nghệ sĩ tài hoa vẫn lưu lại sâu đậm trong lòng công chúng.

Lam Thu

• Dấu ấn của NSƯT Anh Dũng trên sân khấu và màn ảnh
• NSƯT Anh Dũng qua đời