[Ninh Bình] Đền Dâu Quán Cháo - ĐẠO MẪU VIỆT NAM

Vài nét về Đền Dâu Quán Cháo

• [Ninh Bình] Đền thờ Đức Thánh Nguyễn
• [Ninh Bình] Đền Vua Đinh Tiên Hoàng
• [Ninh Bình] Đền Vua Lê Đại Hành
• [Ninh Bình] Đền Thờ Công Chúa Phất Kim
• [Ninh Bình] Đền Thái Vi

Đền Dâu Quán Cháo là địa danh này đã từ xa xưa đi vào lòng người và ngay cả những câu ca dao hay câu thơ cũng rất được nhiều người chọn lựa làm đề tài viết. Ngôi đền này thuộc địa phận phường Tây Sơn, thành phố Tam Điệp tỉnh Ninh Bình, đền có tên chữ là Chúc Sơn Tiên Từ (nghĩa là: Đền Tiên núi Cháo) thờ Liễu Hạnh Công chúa – một trong tứ bất tử của điện thần Việt Nam.

Truyền thuyết được dân gian ghi tạc lại rằng: xưa kia thánh mẫu Liễu Hạnh hóa thân thành bà bán cháo tại một quán ven đường khi vua Quang Trung đem quân đi đánh giặc Mãn Thanh, bà nấu cháo khao quân. Sau khi đánh thắng quân trở về vua thấy lạ và lập đền thờ mẫu Liễu Hạnh tại chính nơi này.

Đền Dâu toạ lạc trên một thế phong thuỷ đẹp, đền nằm trên một khu đất cao quay hướng đông nam, phía trước đền có núi Hồng Ngọc làm án, phía sau có núi Chong Đèn làm hậu chẩm, bên trái có núi Ngang (Hoành Sơn) làm Thanh Long, bên phải đền có núi Béo làm Bạch Hổ.

Kiến trúc đền Dâu quán Cháo

Kiến trúc đền Dâu quán Cháo tương đối bề thế. Khi bắt đầu vào, bạn sẽ gặp cung tam đệ sau khi bước qua ngưỡng cửa đá cao chừng 45 cm. Cung được trang trí với 4 hàng cột gỗ lim, kê trên các chân tảng đá cổ bồng cao 40cm, chạm khắc hoa văn cây lá. Có tổng cộng 16 cột gồm 8 cột quân và 8 cột cái. Tất cả đều được làm bằng gỗ lim sơn son thếp vàng.

Khu giữa đền trang trí cửa võng, bên dưới là ban thờ và tượng thờ Ngũ vị tiên ông, hai bên của ban thờ có đặt đôi hạc gỗ. Khu chính giữa tiền đường được treo treo bức đại tự “Tang dã linh từ” (đền thiêng nương dâu), bên trái có bức đại tự “Phúc tý Ninh Bình” (giáng phúc và che chở cho Ninh Bình). Bên phải có bức đại tự “Tối Linh Từ” (đền rất thiêng).

Sau cung đệ tam là tới cung đệ nhị thờ Hội đồng tứ phủ (Thiên phủ, Nhạc phủ, Địa phủ và Thoải phủ). Cung này có đến 12 cột đá xanh, hình vuông nguyên khối cao từ 1,8 đến 2m mỗi chiều 0,2m x 0,2. Trên cột có ghi các câu đối tán dương công đức của Thánh Mẫu và sự tích Hoàng đế Quang Trung bái kiến đền, được Mẫu Liễu trợ giúp đánh giặc. Bên phải của toà đệ nhị có ban thờ Cô chín, ông Hoàng Bảy và Cậu bé, bên trái có ban thờ Chầu đệ Tứ, ông Hoàng Mười, Quan Hoàng và Hội đồng nhà Trần.

Đi thêm chút nữa, du khách dừng chân tại cung đệ nhất (Cung cấm) là phần chuôi vồ nối liền với cung đệ nhị phía trước có bức đại tự “Thượng Liệt Từ” (Nơi thờ cao nhất) nơi đây đặt tượng thờ Tam toà Thánh Mẫu trong một long khám lớn sơn son thếp vàng kích thước 2m x 2m x 1,8m. Pho tượng giữa là Mẫu đệ Nhất Thượng Thiên (Quỳnh Hoa công chúa – Liễu Hạnh, bằng đồng cao 0,9m, pho tượng bên trái là Mẫu đệ Nhị Thượng Ngàn (Tiên nữ Quế Hoa) bằng gỗ cao 0,9m, pho tượng bên phải là Mẫu Tam Thoải (Tiên nữ Ngọc Hoa) bằng gỗ cao 0,6m. Khi bước vào cung đệ nhị, du khách sẽ sống và trở về với thời xưa, nơi vua chúa ngự trị, tất cả như một bức tranh tái hiện lại mọi việc.

Cách bài trí ở toà đệ nhất cũng giống như cách bài trí ở cung thờ Mẫu Liễu Hạnh của đền Vân Cát, Tiên Hưng (Phủ Giày – Nam Định), phủ Tây Hồ (Hà Nội), đền Sòng(Thanh Hoá). Ba pho tượng Mẫu ngự trên toà vừa tượng trưng Tam phủ, lại vừa mang ý nghĩa “Tam sinh tam hóa” của mẫu Liễu Hạnh.

Đi đền Dâu quán Cháo, du khách sẽ được thưởng thức nhiều thú vui thăm ngoạn cảnh nơi đây. Hàng năm, ngôi đền còn tổ chức lễ hội thu hút khách du lịch địa phương khắp nơi đến. Đón đọc lễ hội đền Dâu quán Cháo qua bài viết tiếp theo.