Nói Dối Như Vẹm | Mpflorist's Blog

• trầm hương (ut)

“Gặp” lại Cô Gái Đồ Long trên facebook. Mừng quá . Chẳng gì thì cô cũng là một ngòi bút châm biếm mà tôi rất “ái mộ”.

Sau khi blog của cô bị chết đứng như Từ Hải, chẳng biết tìm Đồ long đao của cô nơi đâu thì bỗng dưng thấy bóng cô thấp thoáng trên fb. Níu theo áo cô về “nhà”, đọc được bài viết “Thủ phạm”, thấm thía làm sao câu nói của người dân miền nam trước 75′ khi bình phẩm về mấy ổng: Nói dối như Vẹm !!!

THỦ PHẠM

• By Cô Gái Đồ Long

trái Lêkima / photo Cô gái đồ long

Hôm rồi kể chuyện Phan Đình Giót, có bạn comment zị nà: “Vui nhất là chị Võ Thị Sáu ra pháp trường mà còn hái hoa bắt bướm. Chứng tỏ thời đó Pháp không có ác ôn, đưa tù nhân ra hành hình mà không có còng xích gì ráo…”.  Nào giờ thiệt tình bị nhồi sọ giữ quá, có khi học vẹt không suy nghĩ gì hết. Nhớ ngày nhỏ sống ở miền Trung, quanh nhà ông nội có trồng mấy cây U-ma. Nhiều khi trái chỉ mới hườm hườm thôi mà bọn trẻ trưa hè cũng leo hái xuống, cạp ra mủ chảy đầy tay, nhưng chấm muối cũng ăn rột rạo với vị chan chát được. Sau này vào Nam, lúc đi học nghe cô giảng chị Võ Thị Sáu “đã chết cho mùa hoa Lêkima nở” tui mới ngạc nhiên phát hiện té ra là U-ma của mình ngày xưa, dân miền Tây còn gọi là cây Trứng gà nữa. Chỉ có chút thắc mắc là mần sao chị Sáu lại cài hoa này lên đầu được, nhưng sợ cô la hem có dám hỏi. Cây Lêkima cao chói vói ai muốn hái cũng phải trèo lên; hoa nở có màu trắng đục lại mọc ở đọt xen lẫn trong lá và quan trọng là chỉ nhỏ liti bằng kích cỡ tigôn thoai, ngắt một phát là mủ chảy ra ngứa thấy mụ nội lun. Đọc tạp văn của Nguyễn Quang Lập, có mấy bài viết về nhà văn Phùng Há. Đây chính là thủ phạm trong “Vụ án Lêkima”…

“Chuyện đời vớ vẩn” của Nguyễn Quang Lập 😉

… Từ vụ này bỗng nhớ lại bác Nguyễn Văn Tý, khi viết Dáng đứng Bến Tre bản thân còn chưa đi tới phà Rạch Miễu. Còn nhiều vụ án vui điên đảo kiểu ngồi salon ngợi ca chủ nghĩa anh hùng cách mạng nữa nè ;-)))

…………….. …………………………….

TỐ HỮU VÀ BÀI THƠ “HOAN HÔ CHIẾN SĨ ĐIỆN BIÊN”

– TRẦN ĐĂNG KHOA

I. Tố Hữu là một nhà thơ lớn. Nói đúng hơn, ông là nhà thơ lãng mạn cách mạng. Cả cuộc đời ông gắn liền với cách mạng. Thơ với đời là một. Trước sau đều nhất quán. Tố Hữu nhìn cách mạng bằng con mắt lãng mạn của một thi sĩ. Thơ ông dường như chỉ có một giọng. Đó là giọng hát tưng bừng ca ngợi cách mạng. Đọc ông trong bất cứ hoàn cảnh và tâm trạng nào, ta cũng thấy phấn chấn, náo nức như đi trẩy hội. Đến đâu cũng nghe vang vang tiếng trống, tiếng kèn. Mà thơ ông đâu chỉ có trống phách linh đình như một đám rước, ông còn bắn cả 21 phát đại bác vang trời. Cho đến nay, chỉ có ông là nhà thơ Việt Nam duy nhất đã bắn đại bác trang trọng như thế. Trong tâm hồn lớn lộng gió của ông không có những góc khuất, những vùng tối, những nẻo đường hiu quạnh, những thành quách nhàn nhạt một màu rêu cô liêu. Nghĩa là không có chỗ nương náu cho những nốt nhạc lạc điệu, xa lạ và trầm buồn. Đôi khi, những nỗi niềm vu vơ có ở thời Từ ấy lại lần theo một con đường riêng nhuốm màu thiên nhiên, chìm lẩn trong tiềm thức mà tìm về với ông, thì ông lại tự xoá đi, để tiếng hát ông chỉ còn một âm hưởng chủ đạo. Âm hưởng vui bất tuyệt.

Nếu mỗi nhà văn là một người thư ký của thời đại, theo quan niệm Banlzac, thì Tố Hữu chính là người thư ký của cách mạng. Thơ ông là biên niên sử cách mạng Việt Nam. Có thể lần theo dấu vết thơ ông mà tìm những bước thăng trầm của cách mạng, của kháng chiến. Chính vì thế, trong những ngày cả nước long trọng kỷ niệm 40 năm ngày chiến thắng lịch sử Điện Biên Phủ, tôi lại tìm thơ ông, tra cứu thơ ông, như tra cứu một cuốn từ điển cách mạng. Tôi lật trang Điện Biên Phủ và lập tức lại gặp ngay tiếng reo vui tưng bừng quen thuộc của ông : Hoan hô chiến sĩ Điện Biên. Đây là bài thơ khá nổi tiếng của Tố Hữu. Bài thơ cung cấp cho ta nhiều con số và những tư liệu lịch sử. Qua thơ mà ta biết cuộc kháng chiến chống Pháp kéo dài ba ngàn ngày. Chiến dịch Điện Biên Phủ từ lúc mở màn đến khi kết thúc thắng lợi là 56 ngày đêm. Trong thời gian này, Bác Hồ kính yêu của chúng ta đang ở Việt Bắc. Trên bàn làm việc dã chiến của Người có bản đồ Điện Biên Phủ. Phó Thủ tướng Phạm Văn Đồng đi hội đàm với chính phủ Pháp ở Genève. Trưởng phái đoàn ngoại giao của Pháp là Biđôn (Bidault). Trưởng phái đoàn ngoại giao của Mỹ là Smit (Smith). Còn đại tướng Võ Nguyên Giáp thì dàn quân ở giữa trận tiền. Và bạt ngàn bộ đội, dân công đi tiếp lương, tải đạn, kéo pháo, mở đường. Lương thực, đạn dược được vận chuyển đến Điện Biên bằng hai phương tiện chính: thồ và gánh. Đời sống tinh thần của bộ đội và dân công ta ở cái thời ấy cũng được Tố Hữu ghi chép khá tỉ mỉ : người ta động viên nhau, thúc đẩy nhau bằng tiếng hát. Những điệu hò lơ, hấy lơ vang vọng khắp các triền đèo hiểm trở Lũng Lô, Pha Đin. Như thế, xem ra, việc chuẩn bị chiến đấu vất vả, gian khổ nhưng vui. Rõ ràng đi kháng chiến như đi trẩy hội. Còn khi đã chiến đấu thì thật ác liệt. Có thể nói đó là cuộc chiến đẫm máu. Người khoét núi đặt bộc phá. Người bịt lỗ châu mai. Người lấy thân chèn pháo. Và máu người đã nhuộm đỏ cánh đồng Mường Thanh. Máu trộn với bùn đất. Chỉ một chi tiết này, ta biết chiến dịch mở vào mùa mưa. Đó là một thử thách không nhỏ đối với người lính Điện Biên Phủ. Tất cả những tư liệu lịch sử có tính thông tấn báo chí ấy, đã được Tố Hữu biến thành tình cảm, giai điệu. Và bao phủ lên nó là một bầu không khí hừng hực. Bầu không khí Điện Biên.

Tố Hữu có đi chiến dịch không ? Ông viết bài thơ này trong trường hợp nào ? Lúc ấy ông ở đâu ? Ông đang làm gì, giữ những trọng trách gì ? Chiến thắng Điện Biên đến với ông ra sao ? Đấy là những câu hỏi mà độc giả hôm nay tò mò muốn được giải đáp. Nhưng ai giải đáp nổi ? Chỉ có thể là Tố Hữu. Và chúng tôi được giao một nhiệm vụ rất cụ thể : tìm đến gặp Tố Hữu, rồi lân la hỏi chuyện ông.

II Chúng tôi “tập kích” vào nhà Tố Hữu, đúng theo cách “tiếp cận” của lính Điện Biên Phủ. Ngay lập tức nhà thơ lớn đã bị bốn anh em “lính báo” bao vây. Ngoài tôi và nhà phê bình Hồng Diệu, còn có thêm Khánh Chi, Trường Giang, – hai phóng viên trẻ của báo Đại đoàn kết. Bây giờ thì Tố Hữu đã ngồi “gọn” giữa mấy anh em chúng tôi. Trông ông trầm tĩnh như một ngọn tháp cổ kính. Mà không, ông như vị nguyên soái đã giã từ vũ khí, giã từ mọi thứ xiêm áo lỉnh kỉnh mà tạo hoá đã bỡn cợt khoác lên ông, nhiều khi che khuất cả chính ông, để ông chỉ còn lại là một già làng, có phần cô đơn, bé nhỏ, da mồi, tóc bạc, mái trắng sương gió, dường như đã quá quen với trận mạc, với mọi biến cố, thăng trầm của cõi đời dâu bể. Lơ lửng ở đâu đó trong khoảng u u minh minh trên mái đầu ngả bạc của ông, hình như vẫn còn lung liêng, vẫn còn chao lắc cái con quay mờ mờ nhân ảnh của ông Trời. Ý nghĩ ấy đến với tôi khi tôi đang thành kính ngắm ông như ngắm một viện bảo tàng. Còn ông thì ngồi im lặng. Đôi mắt riu riu nửa thức, nửa ngủ, có lúc lơ đãng vô vi như người đang nhập thiền, có lúc lại ánh lên, long lanh sáng như mảnh thuỷ tinh vỡ. Vào những giây khắc mong manh đó, tôi chợt thấy ông vẫn còn là một vị tướng soái, với đầy đủ mũ áo cân đai. Còn bây giờ, ông có vẻ như hơi ngỡ ngàng. Ông đưa mắt nhìn lũ chúng tôi như nhìn một bầy lính lê – dương vừa hung hăng, vừa nhí nhắng, và phản ứng đầu tiên của ông là “mở chiến dịch rút lui” quyết “không dây với lũ trẻ ranh !”.

– Chuyện Điện Biên ấy mà, nói thực là mình biết không nhiều lắm đâu. Cái này các cậu phải đến gặp Hồ Phương, Hữu Mai, hay Từ Bích Hoàng. Các anh ấy đi chiến dịch Điện Biên, các anh ấy biết nhiều chuyện đấy.

– Chuyện Điện Biên thì bạn đọc cũng đã biết rồi, vừa qua mấy anh em làm báo đã sục vào hầm De Castries, còn lặn lội vượt đèo leo suối vào tận sở chỉ huy ta ở Mường Phăng. Anh Lê Lựu đã đến gặp đại tướng Võ Nguyên Giáp. Anh Hồng Diệu đã gặp ba thiếu tướng Hồ Phương, Chu Phác và Dũng Hà. Mấy anh em còn tham khảo cả tài liệu của Pháp nói về Điện Biên. Nghĩa là nhìn Điện Biên ở mọi góc độ khác nhau. Bây giờ, mấy anh em muốn hiểu Điện Biên ở một góc khác. Muốn hỏi anh về bài thơ Hoan hô chiến sĩ Điện Biên.

Tố Hữu cười :

– Bài Hoan hô chiến sĩ Điện Biên thì cũng chẳng có gì phải nói thêm nữa. Mình đã viết cả ra rồi. Có gì cũng nói tuột ra hết. Thơ mình là thế, là cứ nói thẳng tuồn tuột, chẳng có gì khuất khúc cả.

– Vâng, bài thơ nói được nhiều điều lắm. Đầy ắp tư liệu thông tin. Nhưng có thông tin mà bạn đọc bây giờ tò mò muốn biết thì bài thơ lại không nói đến. Ấy là thông tin về tác giả. Khi viết bài thơ này, anh đang ở đâu ? Tố Hữu ngồi im lặng. Ánh mắt bỗng xa vợi. Hình như ông đang lục trong trí nhớ, cố tìm một hình ảnh nào đó, một bóng dáng nào đó của kỷ niệm xa mờ.

– Chịu, không thể nhớ được. – Tố Hữu quay về phía tôi. – Mình già rồi, u mê rồi. Có lẽ các anh ở cục tác chiến, quân bưu, các anh ấy nhớ, chứ mình thì quên mất rồi. Cái bản ấy, nó có cái tên là khau khau gì đấy. Hồi đó, mình là trưởng ban tuyên truyền. Suốt ngày chỉ hong hóng chờ tin tức từ chỗ anh Trường Chinh, hoặc lại chạy sang bên Bộ Tổng, Quân uỷ trung ương, chỗ anh Văn, hỏi xem có đánh nhau ở đâu thì viết bài tuyên truyền. Mà viết xong cũng chẳng biết đưa cho ai nữa. Hồi ấy, phương tiện tuyên truyền của ta còn nghèo lắm, sơ sài lắm, đâu có được phong phú như hồi chống Mỹ. Công cụ tuyên truyền chỉ có mỗi tờ báo Nhân Dân với cái đài 500 oát. Còn thì phần lớn là tuyên truyền mồm qua cánh dân công. Mỗi trận đánh thắng, tự thân nó đã có sức tuyên truyền rồi. Nó lan xa lắm, lan nhanh lắm. Còn chuyện Điện Biên thì sau này mới rầm rộ. Hò kéo pháo là sau này, chứ lúc đó đã làm gì có Hò kéo pháo. Điện Biên bấy giờ im ắng lắm. Ta âm thầm chuẩn bị lực lượng. Không ai có thể nghĩ được rằng, ta lại có thể đưa được quân, đưa được pháo vào Điện Biên. Thực tế khách quan thì không thể làm được. Đường sá hiểm trở lắm, toàn những đèo dốc, vực thẳm. Gay go nhất là việc vận chuyển lương thực, thực phẩm. Cái này, phải nói là dân mình ghê gớm thật. Chỉ có đôi vai, đôi bồ, khá hơn thì cái xe đạp tồng tộc, mà rồi từ Thanh Hoá, từ đồng bằng Bắc Bộ mò mò đưa gạo lên. Hạt gạo nặng bằng hạt máu. Phải nói ý chí của dân mình rất ghê gớm. Họ nhịn đói, nhịn khát, ăn lá lẩu dọc đường. Dừng nghỉ thì nói chuyện thịt bò, nói chuyện nướng chả, làm thịt cầy, cứ như mình đang liên hoan, đang ăn thịt, mà toàn ăn thịt… mồm.

– Vậy tin toàn thắng đến với anh lúc nào ?

– Lúc ấy khoảng 5 rưỡi hay 6 giờ chiều ngày 7-5. Rừng đã nhá nhem tối mới có điện từ chỗ anh Trường Chinh xuống. Mình mừng quá. Cái chuyện Hoả tốc, hoả tốc – Ngựa bay lên dốc ấy là có thật. Đấy là con ngựa của chú liên lạc ở chỗ anh Trường Chinh. Và cũng chỉ có mỗi một con ngựa với chú liên lạc, chứ làm gì có Đuốc chạy sáng rừng, với Làng bản đỏ đèn đỏ lửa. Khi viết thì mình viết thế. Viết thế mới tạo được không khí, chứ làm gì có lửa mà đỏ rừng đỏ bản. Thực tế lúc ấy, nhìn ra xung quanh, rừng núi tối mù mù. Chỉ có vài ngôi nhà ở triền núi xa xa có ánh lửa le lói, chắc họ đang nấu cơm hay nướng sắn gì đó. Thế mà mình viết : Đuốc chạy sáng rừng – Loa kêu từng cửa. Cũng chẳng có loa đâu. Mà loa với ai. Dân ở xa. Ở gần dân e bị lộ. Nguyên tắc là bí mật tuyệt đối. Cơ quan trung ương ở trong rừng, ở giữa lau tre. Mình ở nhà đất. Anh Trường Chinh cũng ở nhà đất. Chỉ có Bác ở nhà sàn. Ông Cụ có đặc tính là thích ở nhà sàn, và ở bên suối. Ông Cụ vốn là người yêu sơn thuỷ hữu tình. Cơ quan trung ương cũng đóng dọc bên suối, lán chìm trong cây lá. Rừng che bộ đội, rừng vây quân thù mà. Bí mật là một nguyên tắc. Vậy thì loa với ai. Thế mà vẫn loa kêu từng cửa. Làng bản đỏ đèn đỏ lửa. Hầy, nghe vui hỉ, nghe cũng rậm rật đấy chứ hỉ. –

Rồi Tố Hữu quay lại mấy anh em, nheo nheo một bên mắt, vẻ trẻ trung, tinh nghịch – Này, xem ra không thể tin cánh văn nghệ được đâu hỉ. Phịa, toàn là phịa. Chỉ có điều là mình phịa như thật, nên người ta cũng tha cho.

Rồi Tố Hữu lại cười. Nụ cười thật hiền hậu. Trông ông lúc này có dáng vẻ của một ông Phật. Hồng Diệu hỏi :

– Thế từ lúc mở màn đến khi kết thúc chiến dịch, anh có lên Điện Biên bao giờ không ?

– Không ! Nào mình có biết Điện Biên ở đâu mà đi. Đi sao được. Mà ai cho đi cơ chứ.

– Tưởng anh là trưởng ban tuyên truyền, anh có thể đi khắp nơi chứ.

– Đâu có. Ông nói thế là nói cái anh tuyên truyền sau này, tuyên truyền bây giờ. Chứ lúc ấy, đi sao được. Mình cứ ngồi im chờ lệnh cụ Trường Chinh.

– Tưởng anh viết Mường Thanh, Hồng Cúm, Him Lam…

– À, cái ấy mình hỏi. Mình hỏi mấy chú đã đến Điện Biên rồi. Hỏi xem ở đấy có những cái gì, mới biết mấy cái địa danh như thế đấy chứ, biết cả ở đó có cam, có mơ và rất nhiều hoa mơ. Chỉ mang máng thế thôi. Và rồi những cái mang máng ấy, cũng chẳng biết sẽ để làm gì. Sau này khi viết, mình mới lôi nó ra, đưa vào thơ, cứ nhét bừa vào. Nó mới thành : Mường Thanh, Hồng Cúm, Him Lam – Hoa mơ lại trắng vườn cam lại vàng. Đấy, đơn giản thế đấy.

Rồi Tố Hữu lại cười. Hoá ra ông Phật này cũng thích đùa lắm. Ông nói mà cứ như nói đùa, và tôi nghĩ, phải là người uyên thâm lắm, thông minh và lịch lãm lắm mới có thể nhìn mọi sự đơn giản như thế, mới có thể đùa được như thế. Đùa là một phẩm chất của trí tuệ. Thực tình, hai câu thơ mà Tố Hữu vừa nhắc đến, như nhắc đến một giai thoại vui kia, là hai câu thơ hay, nếu không nói là hay nhất trong bài. Đặt trong cái không khí của toàn bài, nó mới đắc địa, như người ta đang nghe một bản giao hưởng chát chúa toàn những kèn đồng, lại thấy vút lên mảnh mướt một tiếng sáo trúc đồng quê mát mẻ. Câu thơ ghép toàn những địa danh. Đưa địa danh vào thơ đâu có dễ dàng gì. Nhưng Tố Hữu có biệt tài trong cái kỹ nghệ này. Địa danh vào thơ ông thường rất nhuần nhuyễn. Ở đây, dường như nó không còn là địa danh nữa, nó là kỹ nghệ chơi chữ cao cường, chơi chữ mà không thấy dấu vết của việc chơi chữ, chỉ có hai câu thơ với tên rừng, tên núi cụ thể mà Tố Hữu đã kết được thành một vòng hoa rực rỡ sáu màu. Đấy là vòng hoa tưởng niệm các liệt sĩ đã hy sinh ở chiến trường Điện Biên lịch sử. Xuân Diệu là người đã có công trong việc phát hiện ra cái vòng hoa thầm lặng đó.

– Sau này, ông Diệu ông ấy có khen tôi. Ông ấy tán ra thế, tôi mới biết nó như thế đấy chứ. Thực ra, đó là mấy cái địa danh có sẵn, địa danh có màu, dưới lại có trắng, có lam, có vàng. Cũng lại là màu nữa. Nó mới thành tấm thảm nhiều màu. Cái này, những anh em lý luận họ gọi là gì hỉ ? Là tiềm thức à ? Nghĩ cũng có lý hỉ.

Ngừng một lát, Tố Hữu tiếp :

– Bài Điện Biên được viết nhanh lắm. Sau chiến thắng, tôi lên Bác ngay. Lên xin ý kiến Bác xem cần tuyên truyền thế nào. Có điều lạ là Bác rất bình thản. Bác bảo : Đây chỉ là chiến thắng bước đầu thôi. Sao các chú cứ rối lên thế. Ta đánh thì tất nhiên là sẽ thắng. Quân đội ta là quân đội quyết chiến quyết thắng cơ mà. Bác khen các chú đánh giỏi. Nhưng đừng rối lên. Phải cảnh giác. Hết sức cảnh giác. Chiến tranh chưa kết thúc đâu. Kẻ thù của ta bây giờ không phải là Pháp nữa, mà là Mỹ. Không khéo chuyến này, ta phải đánh nhau với Mỹ, còn lâu dài đấy, gian khổ đấy, đừng có tếu. Điều đáng kinh ngạc là Ông Cụ lại nói chuyện ấy ngay trong ngày chiến thắng Điện Biên. Tôi đã đọc một loạt những hồi ký viết về Ông Cụ ở thời điểm này, nhưng không thấy ai nói đến chuyện đó. Cũng trong cuộc gặp ấy, Ông Cụ bảo tôi làm tuyên truyền. Ông Cụ có bảo tôi làm thơ đâu, làm tuyên truyền động viên bộ đội đấy chứ. Tuyên truyền làm sao cho dân vui là được rồi. Tôi về, suốt đêm không ngủ được, cứ vẩn vơ mãi. Tôi nghĩ : tuyên truyền bằng thơ là tốt nhất. Thơ dễ phổ biến, dễ nhớ, dễ thuộc. Mình không ra trận, nhưng cũng nghe lỏm được khối chuyện. Chỉ tội, chẳng biết Điện Biên ra sao. Rồi thì đèo Pha Đin, đèo Lũng Lô cũng chẳng thể hình dung được. Tôi bèn đến hỏi Bác, Bác ngửa cái mũ lá ra : Điện Biên nó như thế này này. Nó là một lòng chảo. Đấy, cũng chỉ mang máng thế thôi. Thế rồi thì tôi viết, viết nhanh lắm, viết không đến hai ngày. Những gì mình nghe được về Điện Biên, mình cho vào thơ hết, cho nó có vần có điệu, vì nhịp thơ nó đi như thế. Lục bát thì còn phải cò cưa ký cưa, chứ ở đây, mình cho nó nổ lung tung lên, chẳng việc gì phải giữ đúng khuôn khổ. Có lẽ đây là bài thơ tự do nhất, viết sảng khoái nhất. Hồi Cách mạng tháng Tám, mình cũng có bài thơ sảng khoái như vậy. Bài thơ nói về cái con chim gì ấy, nó hót hót ấy…

– À, đấy là bài Huế tháng 8. – Hồng Diệu chợt như bừng tỉnh. – Có con chim nào trong tóc, nhảy nhót hót chơi – Ha ! Nó hót cái gì vui vui nghe thiệt ngộ.

– À, đại khái là như vậy. – Tố Hữu cười. Mấy anh em cùng cười. Không khí trong căn phòng thật ấm cúng vui vẻ. Tố Hữu tiếp tục câu chuyện và Hồng Diệu lại làm bà Trần Thị Tuyết minh hoạ thơ cho ông. Phải nói trí nhớ của nhà “tầm chương trích cú” này cũng đáng hãi thật. Hầu như anh thuộc hết thơ Tố Hữu, kể cả những câu thơ trong quá trình sửa chữa, ông đã vứt rồi, mà Hồng Diệu vẫn còn thuộc. Anh đọc cho Tố Hữu nghe bằng một giọng von vót nửa kim, nửa thổ.

– Tiếng reo núi vọng sông rền…

– À, cái đó mình cũng phịa đấy. – Tố Hữu cắt ngang giọng đọc đầy hào hứng của Hồng Diệu. – Hồi đó, đang phải bí mật, có ai dám reo hò đâu. Nhưng phải viết thế, phải tạo không khí như thế mới có cớ mà hoan hô chứ. Mình hoan hô chiến sĩ Điện Biên, hoan hô ông Giáp. Lúc ấy, đại tướng Võ Nguyên Giáp oanh liệt lắm. Người ra trận cơ mà. Một ông Tổng tư lệnh ra trận…

– Thế sao sau này, trong những lần tái bản, anh lại cắt câu ấy đi ?

– Đâu, mình có cắt đâu. – Tố Hữu ngạc nhiên. – Mình chẳng biết gì đến chuyện ấy cả. Mình vẫn giữ đấy chứ, mà mình thấy cũng không có gì phải cải chính.

– Bài thơ này khi anh viết xong rồi, Bác Hồ có đọc không ?

– Có chứ. – Tố Hữu cười.

– Khi in ra, chắc Ông Cụ có đọc.

– Thế Ông Cụ nói sao ?

– Ông Cụ chẳng nói sao cả. Chưa bao giờ Ông Cụ khen thơ tôi. Chỉ có anh Trường Chinh thì có khen, ví tôi với ông này, ông khác, nhưng anh ấy cũng nói tào lao cho vui thế thôi, còn Bác thì chưa bao giờ khen thơ tôi cả. Sau Hoan hô chiến sĩ Điện Biên, tôi viết tiếp Ta đi tới và Việt Bắc…

Đây là thời kỳ sáng tác sung sức nhất của Tố Hữu. Trong ba bài thơ viết cùng một giai đoạn ấy, Việt Bắc là một kiệt tác, dù còn lẫn mấy câu vè. Hai bài còn lại cũng như phần lớn thơ Tố Hữu, sẽ bất tử nhờ lịch sử. Bởi nó đề cập đến những cái mốc lịch sử. Mỗi bài là một trang biên niên sử. Mà đề cập đến lịch sử, viết về lịch sử thì không ai bằng được ông. Chiến thắng Điện Biên đã qua 40 năm rồi, đã có hàng trăm bài thơ viết về sự kiện này, nhưng cho đến nay, quả thật vẫn chưa có bài thơ nào viết về Điện Biên vượt bài thơ ông. Cái hay của bài thơ không nằm trong câu chữ cụ thể mà nằm trong cái hơi chung của toàn bài.

– À, lại nói về tên bài thơ. – Tố Hữu tiếp tục tâm sự. – Lúc đầu mình lấy tên là Điện Biên Phủ. Nhưng sau nghĩ thấy không ổn. Điện Biên Phủ chỉ là một địa danh. Mình đổi thành Chiến thắng Điện Biên, cũng lại thấy vô duyên. Nghe nó như tên một bài báo. Mình đọc lại bài thơ, thấy có câu Hoan hô chiến sĩ Điện Biên. Thôi, lấy té luôn như thế cho rồi. Cái tên ấy hợp với không khí toàn bài. – Tố Hữu nhìn sang tôi, sảng khoái như một người vừa thắng xong một trận đánh hóc hiểm. – Thơ Khoa có lẽ chẳng bao giờ có hoan hô đâu nhỉ. Còn tôi thì tôi cứ hoan hô. Tôi còn hô cả khẩu hiệu nữa cơ. Nước Việt Nam dân chủ cộng hoà. Muôn năm, muôn năm Mác – Lênin. Đấy, tôi hô khẩu hiệu đấy, tôi chả sợ. Tôi muốn nói rằng: Không có cái gì là không thành thơ được. Tôi cho cả Nguyễn Văn Trỗi hô : Hồ Chí Minh muôn năm. Mà hô những ba lần kia.

Tất nhiên, sau ba câu khẩu hiệu Hồ Chí Minh muôn năm, Tố Hữu đã hạ một câu thơ thật là thần tình: Phút giây thiêng anh gọi Bác ba lần. Và thế là ngay lập tức, mấy câu khẩu hiệu khô khốc trên kia đã không còn là khẩu hiệu nữa, nó đã thành tình cảm, xúc cảm, thành nỗi niềm thiêng liêng của cả một đời người ở cái giây phút hiểm nghèo nhất. Và người đọc bỗng ứa nước mắt. Đấy là tài nghệ của một bút pháp lớn. Bút pháp bậc thầy.

Câu chuyện Điện Biên tạm thời kết thúc. Tố Hữu quay sang hỏi Khánh Chi và tôi, cũng vẫn những chuyện văn chương. Khi chia tay ông, Khánh Chi mới rụt rè đề nghị :

– Bác Tố Hữu ơi, bạn đọc ở báo Đại đoàn kết lại còn có yêu cầu này nữa. Họ muốn có mấy dòng chữ và chữ ký của bác. Bác chép cho một đoạn thơ nào đó trong bài Hoan hô chiến sĩ Điện Biên.

Tố Hữu vui vẻ :

– Ờ thì đưa sổ đây, có bút không ?

Nhưng khi đặt cuốn sổ của Khánh Chi lên đầu gối rồi thì Tố Hữu lại lưỡng lự. Hình như ông đang tính xem nên chọn câu thơ nào. Hồng Diệu liền “tham mưu” : – Xin anh chép đoạn này : Điện Biên vời vợi nghìn trùng. Mà lòng bốn biển nhịp cùng lòng ta…

– Không, không được, – Tố Hữu lắc đầu, – phải chọn đoạn khác. Cái đoạn nói về huân chương. Ờ, mà tại sao bây giờ, người ta lại không thích đeo huân chương nhỉ. Đối với tôi, huân chương bao giờ cũng có ấn tượng rất mạnh.

Rồi ông cúi xuống viết vào cuốn sổ tay của Khánh Chi :

Kháng chiến ba ngàn ngày Không đêm nào vui bằng đêm nay Đêm lịch sử. Điện Biên sáng rực Trên đất nước, như huân chương trên ngực Dân tộc ta, dân tộc anh hùng…

Tố Hữu chép rõ từng nét chữ. Hồng Diệu đọc cho ông chép. Thỉnh thoảng, ông lại ngẩng lên, âu yếm chờ Hồng Diệu đọc tiếp. Tôi nhìn ông, ngỡ ngàng. Một nhà thơ lớn, nổi tiếng vào loại bậc nhất của nền thơ đương đại Việt Nam ngồi chép lại thơ mình, chép từ trí nhớ của một độc giả. Thật chẳng có gì sung sướng hơn được nhân dân thuộc thơ mình. Đấy chính là tấm huân chương cao quý nhất mà nhân dân đã trao tặng thi sĩ. Hạnh phúc lớn lao ấy, tạo hoá đâu có ban phát cho nhiều người.

Tháng 5.1994

Rate this:

Share this:

• Email
• Tweet
• 
• Reddit

Like Loading...

Related

Post navigation ← Previous Next →

3 thoughts on “nói dối như vẹm”

1. tuongvan4ever says: December 30, 2011 at 5:06 pm

   nói đến Tố Hửu thì không thể quên nhà thơ Bút Tre,

   Nhà Thơ Bút Tre ________________________________________ Sau này dân gian truyền miệng nên đã biến tấu không theo lục bát nữa, đôi khi chỉ là những câu nói có vần có điệu, nghe xuôi tai là được tuy nhiên cũng không kém phần dzui nhộn. Vì thế có khi bút tre còn được xem như là thơ con cóc, con nhái, con ếch, …

   Người bảo thanh, kẻ chê tục; xin trích đăng các đoạn sưu tầm được

   Anh đi công tác Pờ Lây Cu dài dằng dặc biết ngày nào vê Họp xong anh ghé Buôn Mê Thuột xong một cái rồi về với em. Anh đi công tác Cam Pu Chia chiến lợi phẩm ở tù ba năm Anh đi công tác bản Muờng Tè xong một cái lên đường về quê.

   Trung thu là tết thiếu nhi Mà sao người lớn lại đi là nhiều Đi nhiều rồi lại làm liều làm liều rồi lại có nhiều thiếu nhi. Bà con toàn thể xã ta Ðồng tâm phấn khởi giồng cà dái dê Dái dê to mập dài ghê Năm sau ta cứ dái dê ta trồng. Bướm đồng động đến thì bay Bướm nhà động đến lăn quay ra giường Chim đồng bóp cái chết ngay Chim nhà mà bóp càng ngày càng to. Chưa đi chưa biết Ðồ Sơn Ði về mới biết chẳng hơn đồ nhà Ðồ nhà tuy xấu tuy già Nhưng là đồ thật hơn là Ðồ Sơn. Chưa đi chưa biết Cà Mau Đi rồi mới thấy chẳng hơn gà nhà Gà nhà tuy có hơi già Nhưng mà cà chậm hơn là Cà Mau.

   Không vô không biết bút tre Vô rồi mới biết muốn tè ra ngay Chưa ăn chưa biết cu đơ Ăn rùi mới biết nó đờ cu ra Chưa đi chưa biết Cửa Ông Đi rồi mới thấy toàn mông với giò. Chưa đi chưa biết Cửa Lò Đi rồi mới thấy toàn giò với mông. Chưa đi chưa biết Sài gòn Đi rồi mới biết chẳng còn một xu Về nhà mới biết là ngu Mồm tiêu thì ít thằng cu tiêu nhiều.

   Email anh viết thật bay bướm em mong đợi từng ngày từng đêm.

   *** Mời anh vào quán kara- OK em đã mở ra sẵn sàng

   *** Mấy em mặc váy đánh cầu lông bay phấp phới trên đầu các anh

   LikeLike

   Reply
   • mp's florist says: January 1, 2012 at 7:10 am

     tuongvan4ever làm tui sặc vì cười đầu năm mới . Cảm ơn công khó “xiu” tầm của bạn hehe .

     LikeLike

     Reply
2. nhatnguyen52 says: December 31, 2011 at 3:27 am

   Đọc Tuongvan4ever xong cười muốn ho.Rồi buồn cho người dân Việt Nam muôn đời bị lừa bịp

   LikeLike

   Reply

Leave a comment Cancel reply

Δ

HOME

Pages

• about mp’s florist
• contact 
• FLOWERS
• MY CATALOGUE
• MY ARTWORK
• MY DESIGN
• VIẾT

CategoriesCategories Select Category DESIGN (52) blog / web (2) book cover design (23) cd cover design (7) misc. design (6) posters (9) FLOWERS (54) everyday flowers / hoa hàng ngày (29) MY CATALOGUE – Casket Flowers (1) sympathy flowers / hoa đám tang (10) wedding flowers (9) MISC (212) MY ARTWORK (13) QUÁN 2 NGƯỜI (6) TÁC GIẢ KHÁC (182) trầm hương (UT) (120) vòng quanh Salt Lake với Năm vịt lộn (7) Archives Archives Select Month September 2019 (1) July 2019 (1) June 2019 (1) April 2019 (2) March 2019 (1) November 2018 (1) August 2018 (1) July 2018 (1) May 2018 (3) April 2018 (2) March 2018 (3) February 2018 (2) October 2017 (3) July 2017 (1) June 2017 (1) May 2017 (1) March 2017 (1) February 2017 (2) January 2017 (3) December 2016 (3) November 2016 (1) July 2016 (3) April 2016 (3) March 2016 (1) January 2016 (5) November 2015 (1) October 2015 (3) August 2015 (1) June 2015 (2) May 2015 (2) April 2015 (4) March 2015 (1) February 2015 (1) January 2015 (5) December 2014 (5) November 2014 (2) October 2014 (1) August 2014 (4) July 2014 (7) June 2014 (2) May 2014 (1) April 2014 (14) March 2014 (10) February 2014 (9) January 2014 (19) December 2013 (5) November 2013 (8) October 2013 (18) September 2013 (19) August 2013 (6) July 2013 (2) June 2013 (3) May 2013 (3) April 2013 (19) March 2013 (8) February 2013 (7) January 2013 (18) December 2012 (8) November 2012 (13) October 2012 (17) September 2012 (1) August 2012 (4) July 2012 (4) June 2012 (5) May 2012 (12) April 2012 (13) March 2012 (6) February 2012 (15) January 2012 (24) December 2011 (14) November 2011 (8) October 2011 (11) September 2011 (10) August 2011 (1) July 2011 (1) June 2011 (11) May 2011 (5) April 2011 (7) March 2011 (19) February 2011 (2) January 2011 (17) December 2010 (23) November 2010 (19) October 2010 (27) September 2010 (23) August 2010 (10) July 2010 (3) Recent Posts

• Ở một thời chinh biến  [ h à n h N g u y ễ n L ô ] September 16, 2019
• ngồi nhậu trên đường Trịnh Công Sơn Huế July 4, 2019
• Hộp quẹt zippo – Kỷ vật của chiến tranh June 21, 2019
• năm con heo nhớ chuyện lợn trại tù April 22, 2019
• Tưởng Nhớ Cô Giáo Nguyễn Thị Kim Cúc : Đóa Hoa Cho Đời April 22, 2019
• Võ Ý – Ma lực của Pleiku March 21, 2019
• It’s empty! Totally empty … November 16, 2018
• tháng 9, tiếng trống…. August 26, 2018
• di chúc của tôi July 24, 2018
• lần đầu nghe tiếng hát Thái Hiền May 17, 2018
• áo mưa May 7, 2018
• bà già đi bụi May 7, 2018
• phất phơ quá khứ April 23, 2018
• mối tình cầm xuống tuyền đài April 6, 2018
• Mẹ tôi March 9, 2018

Recent Comments

	Lạc Hỷ | 梅影采红梅 on hỏi hay ngã
	Mai Phuong on thiệp mời
	Mạnh Đức on chuyện về quán café “CỘNG” ở h…
	mp's florist on vivi trần, từ chặng đường của…
	Châu Nguyễn on vivi trần, từ chặng đường của…
	mp's florist on vivi trần, từ chặng đường của…
	Châu Nguyễn on vivi trần, từ chặng đường của…
	mp's florist on Thư con gái sài gòn gửi người…
	lan on Hộp quẹt zippo – Kỷ vật của ch…
	gia on Hộp quẹt zippo – Kỷ vật của ch…
	mai on Hộp quẹt zippo – Kỷ vật của ch…
	le on Hộp quẹt zippo – Kỷ vật của ch…
	chuong on Hộp quẹt zippo – Kỷ vật của ch…
	Saigonese-SUV on Thư con gái sài gòn gửi người…
	mai on Hộp quẹt zippo – Kỷ vật của ch…

December 2011

M	T	W	T	F	S	S
1	2	3	4
5	6	7	8	9	10	11
12	13	14	15	16	17	18
19	20	21	22	23	24	25
26	27	28	29	30	31

« Nov Jan » Blog Stats

• 209,869 hits

Email Subscription

Enter your email address to subscribe to this blog and receive notifications of new posts by email.

Email Address:

Sign me up!

Join 66 other subscribers Visitors liên kết

• bếp nhà tí nhí
• Bếp Nhà Tui
• BNDO something
• CỘNG ĐỒNG NGƯỜI VIỆT TỰ DO UTAH
• FLORIST' REVIEW – YouTube
• góc nhỏ hạnh phúc
• Hồng Thị Dã Quỳ
• Hoàng Định Nam's Blog
• Huỳnh Nguyễn Thanh Tâm
• L T Quỳnh Hương
• MAI ĐỨC VINH
• mpHOA
• Nhà văn LINH BẢO
• Phạm Ngọc
• Phạm Ngũ Yên
• Q U Y Ê N B O O K – nna
• Quan Dương
• Trang TẾT TÂN MÃO 2011 của Cộng Đồng Người Việt Utah-USA
• Trang Thanh Trúc
• Trang Thơ TƯỜNG VI
• TƯỞNG NĂNG TIẾN
• Võ Mỹ Ngọc
• Yên Sơn
• ĐÀI TIẾNG NÓI NGƯỜI VIỆT TẠI UTAH

Social

• Facebook
• YouTube

Top Posts & Pages

• Hộp quẹt zippo – Kỷ vật của chiến tranh
• đặc san nữ trung học hồng đức đà nẵng 2012
• chuyện về quán café “CỘNG” ở hà nội
• phở Ta giờ ra sao ?

Blog Stats

• 209,869 hits

Follow Mpflorist's Blog on WordPress.com Privacy & Cookies: This site uses cookies. By continuing to use this website, you agree to their use. To find out more, including how to control cookies, see here: Cookie Policy

• Comment
• Reblog
• Subscribe Subscribed
  • Mpflorist's Blog
  Join 66 other subscribers Sign me up
  • Already have a WordPress.com account? Log in now.
• • Mpflorist's Blog
  • Subscribe Subscribed
  • Sign up
  • Log in
  • Copy shortlink
  • Report this content
  • View post in Reader
  • Manage subscriptions
  • Collapse this bar

Loading Comments... Write a Comment... Email (Required) Name (Required) Website %d Design a site like this with WordPress.comGet started