Nỗi Kinh Hoàng Mang Tên “hoa Cải” - Công An Nhân Dân

Hiện, theo quy định của pháp luật, hành vi tàng trữ các loại đao, kiếm, giáo, mác, thậm chí cả súng hoa cải đều không bị xử lý hình sự mà chỉ xử lý hành chính, bởi nó không thuộc nhóm vũ khí quân dụng. Nghĩa là, sẽ không thể khởi tố, bắt giam, truy tố ra trước tòa với những hành vi này mà chỉ phạt tiền với mức phạt rất nhẹ. Trong khi đó, tất cả các loại vũ khí được coi là "thô sơ" nói trên, mức độ sát thương của nó lại kinh hoàng không kém gì vũ khí quân dụng.

Trong hàng loạt các vụ trọng án cướp của, giết người xảy ra tại Hải Phòng, Hà Nội, Quảng Ninh... và nhiều địa phương khác, các đối tượng đã sử dụng súng hoa cải bắn chết nhiều người. Và, như thế, trong trường hợp này, luật đang “chậm chân” so với sự phát triển của thực tiễn.

Những cái chết đau đớn dưới họng súng "hoa cải"

Một dân chơi mê súng ở Hải Phòng khăng khăng tự nhận, quê mình là nơi đầu tiên xuất hiện cái nỗi kinh hoàng mang tên "hoa cải" này. Và tả, đó là một loại súng dạng như súng hơi, có 2 nòng hoặc 1 nòng. Nguyên dạng, nó dài chừng 70-80cm nhưng dân chơi thường cưa đi sát báng và vì thế nó trở nên rất nhỏ gọn, chỉ dài chừng 30cm. Đạn hoa cải, nhỏ bằng ngón tay út và có rất nhiều dạng. Có dạng đạn bên trong là mạt sắt, có dạng bên trong là chì hoặc những viên bi nhỏ. Khi bắn, đạn tóe ra theo chùm, bung ra thành những vòng lửa nom giống như những chùm hoa cải. Có lẽ cũng chính vì thế mà dân chơi mới đặt tên là "súng hoa cải" (hoặc còn gọi là đạn ghém).

Tôi đem câu chuyện này kể lại với Thượng tá Dương Tự Trọng - Trưởng phòng Cảnh sát điều tra tội phạm về trật tự xã hội (PC14), Công an Hải Phòng. Thượng tá Trọng bảo, không biết có phải Hải Phòng là địa phương đầu tiên xuất hiện súng hoa cải không. Nhưng vào khoảng năm 2006, 2007 thì Hải Phòng rộ lên hàng loạt vụ án có liên quan đến súng hoa cải. Thời kỳ cao điểm có khi xảy ra tới 15-16 vụ mỗi năm; trung bình tháng nào cũng có. Có thể kể ra hàng loạt các vụ giết người, cố ý gây thương tích bằng súng hoa cải đã xảy ra ở Hải Phòng.

Như vụ đêm 17/8/2007, Hòa "đỏ" cùng một số đối tượng khác đi ôtô BKS: 30H-6197 đã va chạm với một số thanh niên khác đang đứng ở cửa nhà nghỉ Hải Như. Cho là bị "làm vướng lối đi", Hòa và đồng bọn dùng súng hoa cải bắn nhiều phát vào nhóm đối thủ làm 3 người bị trọng thương. Hay vụ Vũ Văn Chiến, giáo viên một trường trung học ở Thủy Nguyên vác súng hoa cải đến tận nhà chị Trang, người yêu cũ, nhằm vào chính bụng của ông bố vợ hụt nã liền nhiều phát đạn làm ông bị trọng thương.

Nhưng kinh hoàng nhất trong chuyện dùng súng hoa cải để cướp bóc, giết người ở Hải Phòng có lẽ là ổ nhóm do tên Vũ Xuân Trường, biệt danh là Trường "ăn cắp" cầm đầu. Đối với Trường, súng hoa cải như một thứ bùa hộ mệnh, một vật bất ly thân của y. Trong tất cả các vụ cướp, giết người do ổ nhóm của Trường gây ra, vụ nào chúng cũng dùng súng hoa cải và thường thì chúng bắn theo kiểu vãi đạn. Để cướp xe máy của anh Bùi Văn Mười, Trường nổ súng bắn chết anh Mười trước, mặc dù anh không hề chống cự. Để cướp một sới bạc ở Thủy Nguyên, Trường cũng vãi đạn để uy hiếp.

Hoặc đôi khi ra đường, thấy nóng mắt vì đám choai choai vừa phóng xe máy vừa nói cười ồn ào, Trường cũng vác súng hoa cải ra, lia cho vài nhát vào lốp xe. PC14 Công an TP Hải Phòng đã xác định được nhóm của Trường đã gây ra 7 vụ nổ súng, làm chết 2 người.

Rộ lên ở Hải Phòng một thời cho đến giữa năm 2007, khi Công an Hải Phòng tổ chức truy quét ráo riết thì những vụ cướp, giết người, cố ý gây thương tích... bằng súng hoa cải bắt đầu giảm đi. Sau năm 2007, Thượng tá Dương Tự Trọng khẳng định, ở Hải Phòng, mỗi năm chỉ xảy ra chừng vài ba vụ. Nhưng, những vụ dùng súng hoa cải lại tiếp tục rộ lên ở một số địa phương khác.

Mà man rợ nhất là vụ giết người ở Cảng than Làng Khánh, Quảng Ninh. Theo kết luận điều tra thì nhóm của Phạm Huy Nam, biệt danh Nam Bang được phép vào khu vực Cảng Làng Khánh để "tận thu" than rơi vãi, được khoảng 10 tấn. Số than này được tập trung tại Phân xưởng Dịch vụ của Công ty Cổ phần Cảng Làng Khánh. Trong khi đang tìm cách bán số than trên thì bị ăn trộm. Nhóm Nam Bang đã ra tay dùng súng bắn đạn hoa cải cùng lúc bắn chết 6 người trong nhóm mà chúng cho là đã ăn trộm than. Kết quả khám nghiệm tử thi của vụ trọng án này cho thấy độ sát thương của súng hoa cải rất lớn. Các nạn nhân đều bị chết bởi đạn ghém làm vỡ hộp sọ, thủng phổi hoặc thủng ngực.

Hiện trường vụ thanh toán nhau bằng súng hoa cải ở Cảng than Làng Khánh (Quảng Ninh).

Cũng tại Quảng Ninh, Công an TP Hạ Long đã từng bắt một ổ nhóm côn đồ gồm 5 đối tượng và thu giữ hàng chục khẩu súng hoa cải. Đây là số vũ khí mà ổ nhóm côn đồ này sử dụng để thanh toán các ổ nhóm khác nhằm tranh giành địa bàn thu mua than trái phép. Thậm chí, tại Quảng Ninh, một nhóm côn đồ gồm 10 đối tượng còn đem súng hoa cải tới tận lán trại của Công ty Than Núi Béo để nã đạn khi lực lượng bảo vệ của công ty ngăn chặn hoạt động thu mua than.

Còn tại Hà Nội, mới đây, Cơ quan điều tra cũng xác định được vào rạng sáng 11/6 anh Hồ Quang Hùng (trú tại quận Tây Hồ) khách thuê nhà nghỉ ở đường Giảng Võ đã bị bắn chết cũng bằng đạn súng hoa cải. Theo Cơ quan điều tra, Hùng và một số thanh niên thuê nhà nghỉ và chơi "đập đá" (một loại ma túy). Sau đó, Nguyễn Văn Dũng (trú tại phường Láng Hạ) đưa một cô gái tên Linh đến cùng tham gia. Dũng có việc phải đi nên để Linh ở lại.

Lát sau, Dũng gọi điện bảo cô gái này về nhưng cô gái không đồng ý nên đã xảy ra lời qua tiếng lại. Dũng cùng 4 thanh niên khác đến tận khách sạn đánh Linh và được nhóm thanh niên thuê phòng nghỉ can ngăn và xảy ra xô xát. Sau đó nhóm này đưa Linh đi. Một lát sau, Dũng cùng đồng bọn đi trên taxi và một xe máy quay lại khách sạn. Dũng dùng súng hoa cải bắn một phát vào người Hùng rồi cả bọn lên xe tháo chạy.

Theo báo cáo của Bộ Công an, chỉ tính riêng năm 2008 và 3 tháng đầu năm 2009, cả nước đã xảy ra 345 vụ liên quan đến vũ khí, vật liệu nổ và công cụ hỗ trợ với hậu quả làm chết 105 người, bị thương 128 người. Trong một chỉ thị mới ban hành của Thủ tướng Chính phủ cũng nhận định, gần đây, việc vận chuyển, buôn bán, tàng trữ, sản xuất, sử dụng trái phép các loại vũ khí, vật liệu nổ, công cụ hỗ trợ và cả đồ chơi nguy hiểm có tính bạo lực để gây án diễn ra khá phức tạp, đã ảnh hưởng xấu đến trật tự xã hội, gây lo lắng trong dư luận và nhân dân.

Luật đi sau thực tế

Hàng loạt các vụ chết người bởi súng hoa cải đã cho thấy tính nguy hiểm của loại vũ khí này không kém gì các loại vũ khí quân dụng khác như K54 hay K59... Và, còn nguy hiểm hơn khi việc có được một khẩu súng hoa cải dễ dàng hơn nhiều so với việc mua một khẩu súng K54, K59 hay những loại vũ khí quân dụng khác. Nếu không có sự hỗ trợ của kỹ thuật máy móc tinh vi thì khó có thể tự chế được súng quân dụng, nhưng đối với súng hoa cải thì hoàn toàn có thể tự chế được.

Thượng tá Dương Tự Trọng cho biết, qua đấu tranh với các đối tượng cướp, giết người, cố ý gây thương tích bằng súng hoa cải cho thấy, nhiều tên đã tự chế ra loại súng này để sử dụng. Chỉ cần một ống sắt loại tốt là chúng có thể chế được một khẩu súng hoa cải mà không cần kỹ thuật cao siêu gì. Còn đạn thì chúng cũng có thể dễ dàng chế được bằng cách mua kíp sau đó về nhồi mạt sắt hoặc chì hoặc những viên bi sắt li ti vào. Hải Phòng đã từng phá được một ổ nhóm chuyên sản xuất loại súng hoa cải này để dùng và để bán. Đó là ổ nhóm của Nguyễn Cao Sơn, biệt danh Sơn "súng".

Giữa tháng 3/2008, khi bắt Sơn “súng”, PC14, Công an Hải Phòng đã phát hiện ra một kho súng của y tại đường Quang Trung, phường Phan Bội Châu gồm nhiều loại vũ khí. Trong đó, có 14 khẩu súng hoa cải đã thành phẩm và nhiều báng súng, nòng súng. Không chỉ tự chế súng, Sơn còn tự chế luôn cả đạn. Cơ quan Công an đã thu giữ tại kho súng này 3 máy dập đạn, loại máy dập để nhồi thuốc nổ vào làm đạn ghém cho súng hoa cải.

Hàng loạt các vụ chết người cho thấy, độ sát thương của súng hoa cải không kém gì vũ khí quân dụng. Hơn thế, tính "tự chế" đã khiến cho súng hoa cải trở nên phổ biến hơn các loại súng quân dụng. Bởi vậy, mức độ nguy hiểm của nó trở nên kinh hoàng hơn. Trong khi đó, theo các quy định trong Luật Hình sự hiện hành thì súng hoa cải lại không nằm trong danh mục vũ khí quân dụng và hành vi tàng trữ loại súng này không bị xử lý hình sự mà chỉ bị xử phạt hành chính. Có nghĩa là không thể khởi tố vụ án hình sự, không thể bắt tạm giam, không thể áp dụng hình phạt tù đối với những người tàng trữ loại vũ khí nguy hiểm này mà chỉ có thể áp dụng hình phạt tiền đối với họ.

Các loại súng bắn đạn hoa cải bị Công an thu giữ.

Thượng tá Dương Tự Trọng bức xúc cho rằng, đây là một điểm hết sức vô lý. Kể từ khi các vụ việc có liên quan đến súng hoa cải rộ lên ở Hải Phòng cách đây 3 năm, Công an Hải Phòng đã nhiều lần kiến nghị để thay đổi cách xử lý đối với hành vi này.

Thượng tá Trọng nhấn mạnh, lý luận cũng như thực tiễn đấu tranh chống tội phạm đã chứng minh được rằng, phòng ngừa bằng pháp luật là một trong những biện pháp phòng ngừa chính. Phòng ngừa tội phạm, trước hết, phải phòng ngừa bằng các quy định của pháp luật. Chế tài xử lý phải đủ mạnh thì mới có tác dụng trừng trị, răn đe, phòng ngừa tội phạm.

Tại Hà Nội cũng vậy. Thiếu tướng Nguyễn Đức Nhanh - Giám đốc Công an TP Hà Nội - cũng cho biết, Công an TP Hà Nội cũng đã nhiều lần kiến nghị.

Thiếu tướng Nguyễn Đức Nhanh nói, không chỉ đối với súng hoa cải mà cả đối với các loại vũ khí hiện đang được xếp vào nhóm thô sơ như côn, đao, kiếm... thì hành vi tàng trữ cũng không thể xử lý hành chính như quy định hiện hành được. Bởi, cách xử lý này không đủ mạnh để răn đe. Có một tình trạng phổ biến mà qua công tác tuần tra kiểm soát ban đêm, Công an Hà Nội đã ghi nhận được, đó là hầu hết dân chơi khi đi đêm đều giắt trong người hoặc để trong cốp xe đao, kiếm, dao...

Thiếu tướng Nguyễn Đức Nhanh nói, một người đã từng nhiều năm trải qua công tác công an như ông mà khi nhìn thấy từng đống đao kiếm của dân chơi bị thu hồi, ông còn cảm thấy lạnh gáy, rợn người, huống chi là những người dân bình thường. Sự đe dọa và tính nguy hiểm của những loại vũ khí mà các quy định của pháp luật hiện hành đang được coi là "thô sơ" này rất cao. Vì thế, cần phải thay đổi các quy định của pháp luật trong xử lý đối với hành vi này thì mới có tác dụng giáo dục chung và phòng ngừa riêng.

Mới đây nhất, ngày 25/6/2009, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Chỉ thị 902CT/TTG về tăng cường quản lý vũ khí, vật liệu nổ, công cụ hỗ trợ, đảm bảo an ninh trật tự trong tình hình mới. Một trong những nội dung quan trọng của chỉ thị này là: Thủ tướng giao Bộ Công an phối hợp với Viện Kiểm sát nhân dân tối cao, Tòa án nhân dân tối cao và Bộ Tư pháp ban hành Thông tư liên tịch hướng dẫn xử lý hình sự các vi phạm về sản xuất, buôn bán, vận chuyển, tàng trữ, sử dụng trái phép vũ khí, vật liệu nổ, công cụ hỗ trợ, trong đó chủ yếu tập trung các loại súng săn, súng tự chế, thuốc nổ tự chế, vũ khí thô sơ như kiếm, mác, dao lê, mã tấu, đồ chơi nguy hiểm có tính bạo lực mà trong Bộ luật Hình sự chưa quy định cụ thể. Trường hợp cần thiết thì nghiên cứu, đề xuất Quốc hội bổ sung chế tài xử lý các hành vi vi phạm pháp luật về quản lý vũ khí, vật liệu nổ, công cụ hỗ trợ, đồ chơi nguy hiểm có tính bạo lực trong Bộ luật Hình sự. Hoàn thành việc soạn thảo Pháp lệnh về quản lý vũ khí, vật liệu nổ và công cụ hỗ trợ, trình Chính phủ chậm nhất vào tháng 11/2009.