“Nóng” Phong Trào Trồng Xuyên Tam Thất - Báo Khánh Hòa điện Tử

Xuyên tam thất hay còn gọi là Tam thất (tên khoa học: Panax notogingseng) là cây thuốc thuộc họ Ngũ gia bì, có nguồn gốc từ Trung Quốc di thực vào Việt Nam từ rất lâu. Xuyên tam thất có tác dụng hóa ứ, cầm máu, giảm đau, bổ huyết… rất công hiệu.

Xuyên tam thất (XTT) hay còn gọi là Tam thất (tên khoa học: Panax notogingseng) là cây thuốc thuộc họ Ngũ gia bì, có nguồn gốc từ Trung Quốc di thực vào Việt Nam từ rất lâu. XTT có tác dụng hóa ứ, cầm máu, giảm đau, bổ huyết… rất công hiệu. Gần đây, thông tin XTT chữa được khối u lành tính làm “nóng” lên thị trường cây thuốc này. Tại Ninh Ích (Ninh Hòa, Khánh Hòa) - “thủ phủ” trồng XTT ở Khánh Hòa, có thời điểm giá bán XTT lên tới 1,2 triệu đồng/kg. Giá cao đã “đẩy” việc sản xuất cây thuốc này trở thành phong trào…

Cây và củ xuyên tam thất 9 tháng tuổi được trồng tại nhà anh Dâng.

Một cây thuốc quý

Theo chân anh Phạm Thúc, Chủ tịch Hội Nông dân xã Ninh Ích, chúng tôi đến nhà anh Nguyễn Dâng (quán cà phê Song Dân) để tìm hiểu về cây thuốc quý này. Anh Dâng say sưa kể về công hiệu của cây thuốc quý. “Nhà tôi trồng cây này cách đây hơn 20 năm. Một lần chơi gà đá, gà bị trầy xước, bầm giập, nhưng chỉ cần nhai một ít lá, rịt vào vết thương, vài ngày sau là lành. Cây này trị được nhiều bệnh, nhất là sát trùng, làm lành vết thương. Trước đây, ngón chân tôi nổi cục u, đau nhức, tôi vò một ít lá, đắp vài lần, sau đó chẳng thấy cục u đâu nữa…”.

Theo anh Dâng, XTT rất dễ trồng, dễ sống, có thể trồng bằng củ hay cây con. Chỉ cần đặt xuống đất mềm, tưới ít nước là cây sống. Nếu chăm sóc, bón phân thì cây lớn nhanh, củ to. Trồng dưới 1 năm, củ có thể đạt 1,5 lạng; hơn 1 năm, nếu đất tốt có thể đạt 2 - 3 lạng. Củ XTT giống như củ gừng, cũng xù xì, nhiều góc cạnh… Hiện giá củ XTT trên thị trường là 700.000 đồng/kg. Anh Dâng đã phát triển được 500 gốc XTT.

Do giá cả hấp dẫn nên chị Nguyễn Thị Thúy (Tân Ngọc, Ninh Ích) đem XTT trồng cả trên rẫy. Mỗi năm, thu hoạch từ XTT đem lại cho gia đình chị vài chục triệu đồng. Chị Thúy tâm sự: “Tôi trồng cây này vì thấy nó chữa được nhiều bệnh. Một lần có cô gái ở thôn Tân Đảo (Ninh Ích) đến lên xin lá về chữa bệnh cho mẹ bị u gan, chướng bụng, mê man. Sau khi dùng cây thuốc này, bà ấy đi lại được, sau đó khỏe hẳn. Tin đồn XTT chữa được khối u làm mọi người đổ xô đi tìm mua. Có lúc giá XTT lên đến 1,2 triệu đồng/kg…”.

Cây thuốc XTT đang nằm lặng lẽ trong góc vườn của một số hộ gia đình bỗng nhiên được “tôn vinh” là cây thuốc trị “bá bệnh”, “cây thuốc tiên” khiến nhiều người tìm đến mua, gây trồng khiến việc sản xuất cây thuốc này trở thành phong trào.

Phong trào trồng Xuyên tam thất đang “nóng”

Theo thông tin của một người quen tên Q. ở Diên Lạc (Diên Khánh), có một bác sĩ ở TP. Hồ Chí Minh đã giới thiệu XTT có thể làm tiêu khối u lành tính nên một người mắc bệnh này đã tìm đến Ninh Ích mua, từ đó đẩy giá XTT lên cao. Thông tin này được ông Lê Văn Khán, Phó Chủ tịch UBND xã Ninh Ích xác nhận. Ông Khán cho biết, có một ông già tại TP. Hồ Chí Minh ra Ninh Ích mua XTT trị u bướu cách đây 1 năm, việc này đã làm thị trường XTT “nóng” lên, giá bị “đẩy” lên cao, có khi lên đến 1,2 triệu đồng/kg. Ở Ninh Ích trước đây, người ta trồng XTT để giải nhiệt, trị mụn nhọt, sưng tấy, nhuận gan, thanh nhiệt, giải độc… Chỉ cần lấy một ít lá XTT cho vào cối giã nát, lọc ra tô, bỏ ít đường phèn rồi uống là khỏi bệnh.

Theo anh Dâng, XTT dễ trồng nhưng không phải nơi nào cũng phát triển tốt, cho củ to. Ở Ninh Ích, vùng đất thuộc các thôn: Ngọc Diêm, Tân Thành, Tân Ngọc là những nơi có nguồn gốc đất cát ven biển, rất thích hợp cho việc trồng loại cây này. Ở khu vực này, XTT củ to và tính năng công hiệu hơn những vùng khác. Hiện có ít nhất 50 hộ gây trồng, phần lớn trồng trong chậu kiểng, một số hộ trồng mang tính chất phát triển kinh tế gia đình.

Anh Thúc cho biết, đây là loại cây thuốc quý, có hiệu quả chữa trị nhiều loại bệnh. Hội Nông dân đang xem xét để khuyến khích người dân gây trồng như một nguồn lợi để phát triển kinh tế. Còn theo lương y Nguyễn Thướng, Chủ tịch Hội Đông y tỉnh, XTT là cây thuốc quý nguồn gốc từ Trung Quốc được di thực vào Việt Nam từ xưa. XTT có nhiều tác dụng trong hóa ứ, cầm máu, tiêu thũng, giảm đau, bổ khí huyết và còn có tác dụng chữa u bướu lành tính. Với những tác dụng như trên, có thể xem xét để phát triển XTT trong các vườn cây dược liệu gia đình, cộng đồng. Đây cũng là cây trồng đem lại hiệu quả kinh tế cần được nghiên cứu, phát triển.

Tác dụng của cây thuốc này ở mức độ nào do các nhà khoa học giải thích. Trên đây chỉ là ý kiến của những người mà chúng tôi từng gặp khi thực hiện bài viết này.

HOÀI AN