Núi Đọ – Wikipedia Tiếng Việt

Có thể bạn quan tâm

Đối với cây cầu cùng tên bắc qua sông Chu, xem Cầu Núi Đọ.

Núi Đọ là một quả núi thấp, sườn núi dốc thoai thoải từ 20 đến 20 độ, cao 158 mét so với mặt nước biển, nằm bên hữu ngạn sông Chu, chỗ hợp lưu của hai dòng sông Mã và sông Chu, nay thuộc huyện Thiệu Hoá, Thanh Hóa. Núi Đọ nằm ngay ngã ba của ba xã, phường: xã Tân Châu, huyện Thiệu Hoá, xã Thiệu Vân và phường Thiệu Khánh, thành phố Thanh Hóa. Cùng với núi Bàn A (Núi Vồm - Thiệu Khánh) - Cồn Chân Tiên (Thiệu Khánh) tạo ra thế chân kiềng vững chãi.

Núi Đọ được xem là nơi có nhiều vết tích về người cổ. Núi Đọ còn được gọi là Qui Sơn, được ngợi ca là "Linh Quy Hí Thủy" (Rùa thiêng uống nước) là thắng cảnh trong Bàn A thập cảnh. Các nhà khảo cổ đã tìm thấy những công cụ đá được ghè đẽo thô sơ ở đây, cho thấy nơi này từ xa xưa đã có người tối cổ sinh sống.

Di tích Núi Đọ

[sửa | sửa mã nguồn]

Cuối năm 1960, các nhà khảo cổ học Việt Nam cùng với giáo sư P.I.Boriskovski đã nghiên cứu và chứng minh rằng ở Núi Đọ từng tồn tại một nền văn hóa sơ kỳ thời đại đá cũ. Sau này, trong các công trình nghiên cứu khảo cổ học, giới khảo cổ Việt Nam đã đưa ra một số nhận định tổng quan về di tích núi Đọ:

- Đa số cho rằng công cụ tìm thấy ở Núi Đọ thuộc niên đại sơ kỳ đá cũ. Do công cụ được tìm thấy trên sườn núi không thuộc tầng văn hóa nào; thiếu các yếu tố địa tầng, cổ sinh nên việc định niên đại trên chưa có tính thuyết phục cao;

- Có ý kiến khác lại cho rằng: Núi Đọ thuộc niên đại kim khí, vì người ở thời đại sau tuy tiến bộ hơn nhưng vẫn có thể làm ra các công cụ của thời đại trước để sử dụng;

Núi Đọ có chứa nhiều đá bazan, màu xanh xám, cứng, rất khó ghè. Nhưng khi đá được ghè vỡ lại tạo ra những cạnh khá sắc. Người vượn đến đó dùng đá ghè vỡ đá núi để chế tác công cụ.[1] Những mảnh vỡ gọi là mảnh tước còn lại vô số, chiếm 95% số di vật mà người ta tìm thấy[2] trên sườn phía đông và tây nam, ở độ cao khoảng 30 đến 40m của Núi Đọ. Những mảnh tước này chính là công cụ thô sơ đầu tiên của người vượn dùng để cắt hay nạo. Hiện các nhà khảo cổ còn tìm được nhiều hạch đá (hòn đá dùng để ghè tạo ra mảnh tước), chopper công cụ đá được ghè đẽo qua loa, tạo nên rìa lưỡi dãy, làm công cụ chặt thô và 8 chiếc rìu tay - công cụ sắc bén nhất của người Núi Đọ. Rìu tay ở Núi Đọ được chế tác từ đá bazan, có kích thước khá lớn: chiều dài chiếc nhỏ nhất là 16,5 cm, chiếc lớn nhất là 21,2 cm. Trọng lượng lớn nhất hơn 2 kg, chiếc nhỏ nhất 1,1 kg.[3] Những công cụ Núi Đọ về mặt kỹ thuật chế tác so với nhiều nơi trên thế giới ở vào trình độ thấp thuộc giai đoạn sơ kỳ thời đại đá cũ, niên đại cách ngày nay khoảng 30 vạn năm. Công cụ Núi Đọ đã giúp ích đắc lực cho cuộc sống hái lượm, săn bắt của người vượn. Rìu để chặt cây, chặt thịt, xương, săn thú rừng. Đá núi để đập củ quả, săn thú... đấy là cách kiếm sống sơ khai nhất trong lịch sử loài người.

Cách Núi Đọ khoảng 3 km đường chim bay là núi Quan Yên, thuộc địa phận hợp tác xã Định Công, huyện Thiệu Yên, nơi hợp lưu của sông Mã và sông Cầu Chày. Cách Núi Đọ 3,5 km về phía Tây là núi Nuông, thuộc địa phận hợp tác xã Định Thành, xã Công Thành, huyện Thiệu Yên, Thanh Hóa. Đây cũng là những núi đá bazan thấp. Các nhà khảo cổ tìm thấy ở hai núi này những công cụ đá như công cụ chặt thô, mảnh tước, hạch đá, rìu tay, giống như trên Núi Đọ. Những công cụ đó được đoán định có thể cùng một niên đại sơ kỳ đá cũ.

Tham khảo

[sửa | sửa mã nguồn]

^ Vũ Duy Mền (chủ biên) (2013), Lịch sử Việt Nam, Tập 1, Nxb. Khoa học xã hội, tr. 26.
^ Ban Nghiên cứu và biên soạn lịch sử Thanh Hóa (1990), Lịch sử Thanh Hóa, Tập 1, Nxb. Khoa học xã hội, tr. 24.
^ Lịch sử Thanh Hóa, Sđd, tr. 24.

Liên kết ngoài

[sửa | sửa mã nguồn]

Núi Đọ từ góc nhìn lịch sử - văn hóa - Website Báo Thanh Hoá Lưu trữ ngày 19 tháng 10 năm 2010 tại Wayback Machine

x t s Du lịch Thanh Hóa
Khu du lịch Sầm Sơn	Bãi biển Sầm Sơn · Lễ hội Sầm Sơn · Đền Độc Cước · Đền Cô Tiên · Hòn Trống Mái · Núi Trường Lệ
Các điểm du lịch biển khác	Bãi biển Hải Hòa · Bãi biển Hải Tiến · Khu du lịch sinh thái Quảng Cư · Cửa biển Thần Phù · Lạch Bạng · Khu du lịch Nghi Sơn · Hòn Mê
Vườn quốc gia, khu bảo tồn thiên nhiên	VQG Cúc Phương · VQG Bến En · VQG Xuân Liên · KBT Pù Hu · KBT Pù Luông · KBT Tam Quy
Điểm du lịch sinh thái	Suối cá Cẩm Lương · Suối cá Cẩm Liên · Suối cá Văn Nho · Cửa Đạt · Am Tiên · Động Từ Thức · Động Kim Sơn · Động Long Quang · Động Tiên Sơn · Động Ngọc Hoàng · Hang Con Moong · Hang Co Luồng · Núi Nưa · Núi Hàm Rồng · Núi Nhồi · Núi Nấp · Bãi cò Tiến Nông · Rừng Thông Đông Sơn · Khu rừng bảo vệ cảnh quan Đền Bà Triệu · Đèo Tam Điệp
Di tích và di chỉ khảo cổ	Đông Sơn · Núi Đọ · Cồn Chân Tiên · Khu di tích lò gốm Tam Thọ · Di chỉ Đa Bút
Di tích lịch sử	Đền thờ Mai An Tiêm · Đền Bà Triệu · Đền thờ Lê Hoàn · Đền thờ Dương Đình Nghệ · Thành nhà Hồ · La Thành Tây Đô · Đàn Nam Giao nhà Hồ · Đền Đồng Cổ · Đền thờ Lê Lai · Lam Kinh · Thái miếu nhà Hậu Lê · Phủ Trịnh và Nghè Vẹt · Khu lăng miếu Triệu Tường · Nhà Thờ Trạng Quỳnh · Đền thờ Lê Văn Hưu · Chiến khu Ba Đình · Chiến khu Ngọc Trạo · Bến phà Ghép · Cụm di tích lịch sử Nam Ngạn · Cầu Hàm Rồng · Cầu Đò Lèn · Nghè Xuân Phả
Di tích tôn giáo, tín ngưỡng	Đền Sòng · Phủ Na · Am Tiên •Phủ Sung · Chùa Vồm · Chùa Thanh Hà · Chùa Sùng Nghiêm Diên Thánh
Làng nghề	Làng Nhồi · Chiếu Nga Sơn · Làng đúc đồng Trà Đông · Làng mộc Đạt Tài
Lễ hội văn hóa	Lễ hội Sầm Sơn · Lễ hội Lam Kinh · Lễ hội Mường Xia · Lễ hội Pôồn Pôông · Lễ hội cầu ngư (Hậu Lộc) · Lễ hội đền Sòng · Trò Xuân Phả · Trò Chiềng · Dân ca, dân vũ Đông Anh · Hò sông Mã
Ẩm thực	Nem chua Thanh Hóa · Bánh đa nem Cầu Bố · Bánh gai Tứ Trụ · Bánh răng bừa · Chè lam Phủ Quảng · Mía đen Kim Tân · Dừa Thanh Hóa · Bưởi Luận Văn · Quế Thanh · Rượu Nga Sơn · Gỏi nhệch Nga Sơn · Hến làng Giàng · Nước mắm Du Xuyên
Du lịch Việt Nam 7 khu du lịch quốc gia • An Giang • Bà Rịa – Vũng Tàu • Bạc Liêu • Bắc Giang • Bắc Kạn • Bắc Ninh • Bến Tre • Bình Dương • Bình Định • Bình Phước • Bình Thuận • Cà Mau • Cần Thơ • Cao Bằng • Đà Nẵng • Đắk Lắk • Đắk Nông • Điện Biên • Đồng Nai • Đồng Tháp • Gia Lai • Hà Giang • Hà Nam • Hà Nội • Hà Tĩnh • Hải Dương • Hải Phòng • Hậu Giang • Hòa Bình • Thành phố Hồ Chí Minh • Hưng Yên • Khánh Hòa • Kiên Giang • Kon Tum • Lai Châu • Lạng Sơn • Lào Cai • Lâm Đồng • Long An • Nam Định • Nghệ An • Ninh Bình • Ninh Thuận • Phú Thọ • Phú Yên • Quảng Bình • Quảng Nam • Quảng Ngãi • Quảng Ninh • Quảng Trị • Sóc Trăng • Sơn La • Tây Ninh • Thái Bình • Thái Nguyên • Thanh Hóa • Thừa Thiên Huế • Tiền Giang • Trà Vinh • Tuyên Quang • Vĩnh Long • Vĩnh Phúc • Yên Bái