Nước Mắm Cát Hải – Wikipedia Tiếng Việt

Bài viết này cần thêm chú thích nguồn gốc để kiểm chứng thông tin. Mời bạn giúp hoàn thiện bài viết này bằng cách bổ sung chú thích tới các nguồn đáng tin cậy. Các nội dung không có nguồn có thể bị nghi ngờ và xóa bỏ. (Tìm hiểu cách thức và thời điểm xóa thông báo này)

Ẩm thực Hải Phòng
Các món ăn, uống đặc trưngBánh bèo  · Bánh cấu  · Bánh đa đỏ trộn  · Bánh đúc Tàu  · Bánh khúc  · Bánh mì cay  · Bún cá cay  · Bún tôm (Canh bún tôm móng giò)  · Cá thu ngừ kho độn  · Cá ruội khô rang chua ngọt  · Cá thu khô chưng cay cách thủy  · Canh bánh đa đỏ  · Canh bánh đa cua (bánh đa cua đồng, bánh đa cua bể)  · Canh thun thún  · Chả cá thu  · Chả chìa Hạ Lũng  · Chả rươi (Rươi rán)  · Cháo cay  · Cháo khoái  · Cơm cháy hải sản  · Cua rang muối  · Ghẹ om rau muống Đồ Sơn  · Giá bể xào chua ngọt  · Lẩu bề bề  · Lẩu cua đồng  · Món cuốn Thuỷ Nguyên  · Nem cua bể (Nem vuông hải sản)  · Nộm sứa Đồ Sơn  · Ốc xào cay  · Pa tê  · Rươi kho  · Thạch găng  · Thịt trâu chọi xào rau muống Đồ Sơn  · Xôi thịt
Nguyên liệu, sản vậtBánh đa sợi (bánh đa trắng, bánh đa đỏ)  · Bào ngư Bạch Long Vĩ  · Bưởi Lâm Động  · Cá thu một nắng Đồ Sơn  · Cam Đồng Dụ  · Dê núi Cát Bà  · Dưa chuột Kỳ Sơn  · Dưa Tân Hưng  · Gà Liên Minh  · Khoai sọ Mùn Ốc  · Mật ong hoa rừng Cát Bà  · Mắm cáy  · Nếp cái hoa vàng Đại Thắng  · Nước mắm Vạn Vân  · Nước mắm Cát Hải  · Quýt ngọt Gia Luận  · Rươi Hải Phòng  · Sá sùng  · Sam biển Hải Phòng  · Táo Bàng La  · Thịt trâu chọi Đồ Sơn  · Tương ớt gia truyền (Chí chương/chíu chương)  · Thuốc lào Hải Phòng
Liên quanẨm thực xứ Đông  · Ẩm thực Hải Dương  · Ẩm thực Quảng Ninh  · Ẩm thực Lạng Sơn  · Ẩm thực Bắc Giang  · Ẩm thực Bắc Ninh  · Ẩm thực Hà Nội  · Ẩm thực Hưng Yên  · Ẩm thực Nam Định  · Ẩm thực Hà Nam  · Ẩm thực Thái Bình  · Ẩm thực Ninh Bình  · Ẩm thực Thanh Hóa  · Ẩm thực miền Bắc Việt Nam  · Ẩm thực Việt Nam
x t s

Nước mắm Cát Hải là tên gọi chung của các sản phẩm nước mắm sản xuất tại huyện đảo Cát Hải, thành phố Hải Phòng. Đây là một trong những đặc sản nổi tiếng của địa phương này.

Trước năm 1959, nước mắm Cát Hải được biết đến phổ biến với tên gọi là nước mắm Vạn Vân. Trong lịch sử thương mại Việt Nam hiện đại, Vạn Vân được xem là một trong những thương hiệu nước mắm nổi tiếng đầu tiên do các doanh nhân người Việt sáng lập. Sau năm 1959, thương hiệu này được đổi tên thành nước mắm Cát Hải.[1]

Quá trình phát triển

Nghề làm nước mắm tại Cát Hải có lịch sử hình thành từ nhiều thế kỷ trước, do các cuộc di dân từ Thái Bình mang kỹ thuật truyền thống ra đảo. Tuy nhiên, tên gọi thương mại "nước mắm Vạn Vân" chỉ xuất hiện vào đầu thế kỷ 20.

Năm 1916, doanh nhân Đoàn Đức Ban thành lập Xí nghiệp Vạn Vân tại Cát Hải. Ông đã xây dựng và phát triển tên gọi "Vạn Vân", vốn có thể bắt nguồn từ tên một làng nghề làm mắm ở Bắc Ninh, thành một thương hiệu chính thức. Nhờ việc đăng ký bảo hộ thương hiệu và chiến lược tiếp thị hiệu quả, sản phẩm của Vạn Vân nhanh chóng chiếm lĩnh thị trường các tỉnh phía Bắc, trở thành một trong những thương hiệu nước mắm nổi bật nhất thời kỳ đó.[2]

Vào ngày 23 tháng 10 năm 1959, hãng nước mắm Vạn Vân được sáp nhập với Trạm hải sản Cát Hải để thành lập Xí nghiệp Nước mắm Cát Hải, và thương hiệu chính thức đổi tên từ đây. Sau đó, xí nghiệp trở thành doanh nghiệp quốc doanh. Trong những thập kỷ tiếp theo, doanh nghiệp trải qua nhiều lần thay đổi mô hình và tên gọi, từ Xí nghiệp Nước mắm Cát Hải, Công ty chế biến dịch vụ thủy sản Cát Hải, và hiện nay là Công ty Cổ phần Chế biến Dịch vụ Thủy sản Cát Hải sau khi cổ phần hóa.

Mặc dù doanh nghiệp sở hữu đã nhiều lần chuyển đổi, tên gọi "nước mắm Cát Hải" vẫn được giữ nguyên và sử dụng cho đến ngày nay. Hiện tại, Công ty Cổ phần Chế biến Dịch vụ Thủy sản Cát Hải là đơn vị được pháp luật Việt Nam bảo hộ cho thương hiệu này.

Sản xuất

Vùng biển Hải Phòng, thuộc Vịnh Bắc Bộ, với các ngư trường lớn như Cát Hải, Bạch Long Vĩ có nguồn cá tự nhiên tương đối dồi dào và phong phú thích hợp cho việc làm nước mắm. Nguyên liệu chính để sản xuất nước mắm Cát Hải là các loại cá tự nhiên, trong đó chủ yếu là cá nục (còn gọi là cá quẩn), ngoài ra còn có cá trích, cá cơm, và mực.

Quy trình sản xuất của nước mắm Cát Hải dựa trên phương pháp cổ truyền. Sau khi lựa chọn nguyên liệu, cá được trộn với muối (gọi là ủ chượp) và lên men tự nhiên trong các thùng chứa.[3] Quá trình này sử dụng nhiệt từ ánh sáng mặt trời để thúc đẩy quá trình phân giải protein trong cá thành các acid amin, tạo nên hương vị đặc trưng cho sản phẩm.[4]

Hiện nay, Công ty Cổ phần Chế biến Dịch vụ Thủy sản Cát Hải sản xuất nhiều dòng sản phẩm dưới thương hiệu "Cát Hải", bao gồm các nhãn hiệu như Ông Sao, Cao Đạm, Cá Mực, và một số sản phẩm được bổ sung vi chất dinh dưỡng.

Sử dụng

Nước mắm Cát Hải chất lượng tốt có mùi thơm nhẹ đặc trưng của sản phẩm và cũng thường có vị mặn hơn một số dòng nước mắm khác tại Việt Nam. Nước mắm Cát Hải rất thích hợp khi chế biến nhiều món ăn mang hương vị đặc trưng của ẩm thực miền Bắc và đặc biệt là ẩm thực Hải Phòng. Tuỳ theo khẩu vị của mỗi người, từng gia đình, mỗi vùng miền mà nước mắm Cát Hải có thể để ăn nguyên chất hoặc thêm gia vị như chanh, quất tươi, đường trắng, nước sôi để nguội hay thêm ớt, hạt tiêu, tỏi, tương ớt... nhưng quan trọng là không làm mất hương vị tự nhiên của nước mắm. Một số sản phẩm nước mắm Cát Hải với nhãn hiệu ông sao, cá mực, cá quẩn, cao đạm… thích hợp với nhu cầu của người cao tuổi, hiện đã có mặt trên thị trường các nước Đông Âu, Hoa Kỳ, Trung Quốc, Lào, Philippine…[5]

Chứng nhận

• Danh hiệu Anh hùng Lao động thời kỳ đổi mới (2000)[6]
• Cúp vàng thương hiệu nổi tiếng trong nước và quốc tế (2003)
• Huy chương vàng Hội chợ quốc gia vì chất lượng cuộc sống (2003-2004)
• Huân chương Độc Lập hạng Ba (2004) do Nhà nước Việt Nam trao tặng
• Thương hiệu nổi tiếng (2005-2006)
• 4 năm liền (2005-2008) được bình chọn là một trong 10 doanh nghiệp tiêu biểu nhất của thành phố Hải Phòng[7]
• 9 năm liền (2000-2008) được người tiêu dùng bình chọn là Hàng Việt Nam Chất Lượng Cao[8]
• Nhãn hiệu "Nước mắm Cát Hải" đã chính thức được đăng ký bảo hộ dưới số giấy chứng nhận là 165802 kể từ ngày 20/9/2011[9]

Tham khảo

1. ^ "Nước mắm Cát Hải, gia vị từ vùng đất cảng - VnExpress". Tin nhanh VnExpress. Truy cập ngày 8 tháng 3 năm 2022.
2. ^ "Thương hiệu Vạn Vân vang bóng một thời". Báo điện tử Tiền Phong. ngày 13 tháng 10 năm 2015. Truy cập ngày 8 tháng 3 năm 2022.
3. ^ Linh, Dang Thao Yen; Hang, Tran Thi Thu; Doan, Nguyen Thi Lam; Anh, Nguyen Hoang; Thuy, Nguyen Thi Thanh (2018). "Isolation and Screening of Histamine-Producing Bacteria from the First Six Months of the Cat Hai Fish Sauce Fermentation Process". Vietnam Journal of Agricultural Sciences (bằng tiếng Anh). Quyển 1 số 3. tr. 220–229. doi:10.31817/vjas.2018.1.3.03. ISSN 2588-1299.
4. ^ daibieunhandan.vn. "Nước mắm Cát Hải - nước chấm nổi tiếng Việt Nam". daibieunhandan.vn. Bản gốc lưu trữ ngày 8 tháng 3 năm 2022. Truy cập ngày 8 tháng 3 năm 2022.
5. ^ "Hải Phòng: Nước mắm Cát Hải, gia vị tinh hoa từ vùng đất Cảng". Tạp chí Doanhnghiephoinhap.vn - Cơ quan ngôn luận của hiệp hội Doanh nghiệp Vừa và nhỏ Việt Nam. Truy cập ngày 11 tháng 3 năm 2022.
6. ^ "Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường khảo sát tình hình ứng dụng khoa học công nghệ tại Hải Phòng". quochoi.vn. Truy cập ngày 8 tháng 3 năm 2022.
7. ^ "10 doanh nghiệp "top ten" của Hải Phòng". Báo Nhân Dân (bằng tiếng Anh). Truy cập ngày 11 tháng 3 năm 2022.
8. ^ admin (ngày 31 tháng 12 năm 2000). "Danh sách 337 doanh nghiệp HVNCLC 2000". HVNCLC. Truy cập ngày 8 tháng 3 năm 2022.
9. ^ "Mở rộng thị trường tiêu thụ sản phẩm từ đăng ký xác lập quyền SHTT - Khoa học và Công nghệ - Cổng thông tin điện tử - Sở Khoa học và Công nghệ - Vĩnh Phúc". sokhcn.vinhphuc.gov.vn. Truy cập ngày 8 tháng 3 năm 2022.

Liên kết ngoài

• Công bố nhãn hiệu chứng nhận "Nước mắm Cát Hải"
• Nhạc sĩ Đoàn Chuẩn và thương hiệu nước mắm Vạn Vân
• "Vạn Vân" hay "vạn Vân" Lưu trữ ngày 5 tháng 3 năm 2016 tại Wayback Machine
• "Vạn Vân" không phải là vạn Vân (Dương Trung Quốc) Lưu trữ ngày 5 tháng 3 năm 2016 tại Wayback Machine