Ở Cữ Mùa Hè - Cẩm Nang Dành Cho Mẹ - Yêu Trẻ

1. Chế độ ăn uống cho mẹ khi ở cữ mùa hè

Chế độ ăn uống khi ở cữ mùa hè luôn là điều mà các mẹ bỉm sữa quan tâm nhất. Vì chế độ ăn của mẹ cũng sẽ ảnh hưởng đến sự phát triển của bé yêu. Do đó, mẹ phải đảm bảo chế độ ăn uống đủ chất để bé có thể hấp thụ nhiều dinh dưỡng nhất thông qua nguồn sữa mẹ. Mẹ có biết, hệ tiêu hóa của mẹ sau khi sinh còn khá yếu, đặc biệt là với những mẹ sinh mổ.

Vì thế mẹ cần:

• Nếu chưa ăn được cơm, mẹ có thể ăn những thức ăn dạng lỏng mềm, dễ tiêu hóa như: các loại cháo, mỳ,... và khi đã quen dần rồi mới chuyển sang cơm.
• Mẹ nên bổ sung cân đối lương protein mỗi ngày khoảng 80 - 100g từ những thực phẩm có nguồn gốc động vật và thực vật.
• Tăng cường thêm canxi từ những hải sản và các thực phẩm khác.
• Điều quan trọng về ăn uống với mẹ bầu sau sinh không phải đủ chất mà cân bằng dinh dưỡng, ăn đồ phù hợp để cơ thể nhanh phục hồi mà vẫn đảm bảo sữa cho con bú. Đặc biệt là rau xanh để tránh táo bón sau sinh .
• Ngoài ra, vào mùa hè mẹ cần uống nhiều nước hơn mỗi ngày vì nước là thành phần chính tạo nên sữa cho bé. Mẹ không nhất thiết phải uống hoàn toàn nước lọc, mẹ có thể bổ sung nước bằng cách uống sữa, ăn trái cây.

Những thực phẩm mẹ cần tránh ăn khi ở cữ mùa hè đó là:

• Các loại gia vị có độ nồng, mùi hăng
• Các loại thức ăn nhanh
• Đồ uống có cồn, caffein
• Các loại thực phẩm quá mặn, quá chua và có tính hàn như ốc, dưa muối,...

2. Ở cữ mùa hè với chế độ sinh hoạt

Chế độ sinh hoạt hợp lý trong thời gian ở cữ mùa hè sẽ giúp sức khỏe của mẹ mau hồi phục, việc mẹ sinh nở mùa hè không còn những nỗi ám ảnh và chính bé yêu cũng sẽ thoải mái hơn với thời tiết "ẩm ương" của mùa này.

Những điều mẹ cần lưu ý khi ở cữ mùa hè đó là:

2.1 Về việc lựa chọn quần áo

Trước khi sinh, mẹ cần chuẩn bị trước 3 - 4 bộ quần áo tay dài, chất liệu cotton thấm hút tốt và thoải mái. Sau khi mặc xong cần phải giặt sạch sẽ, phơi dưới ánh nắng để quần áo luôn được thơm và hạn chế vi khuẩn xâm nhập. Ngoài ra, đối với quần áo lót và tất chân, do là đang trong mùa hè nóng bức, mẹ nên ưu tiên chọn những loại áo mỏng, không mút ngực và có dây đai kéo chỉnh. Tất chân chỉ cần loại mỏng, thoáng và chỉ cần che phủ phần gan bàn chân là được, không nhất thiết phải che toàn bộ mu bàn chân.

2.2 Không gian phòng

Không gian phòng ngủ là nơi mà mẹ và bé tiếp xúc hầu như là toàn bộ thời gian trong ngày. Do đó, mẹ cần tạo một không gian thoáng mát, không kín gió. Nếu vào mùa hè, nhiệt độ quá nóng, mẹ có thể bật điều hòa ở nhiệt độ khoảng 27 - 28 độ C, mẹ cũng lưu ý để nhiệt độ phù hợp với cả bé nữa sao cho đừng quá chênh lệch thân nhiệt của con. Vào buổi chiều khi thời tiết mát hơn, mẹ có thể mở cửa để không khí vào phòng, sẽ tốt hơn nhiều so với việc bật máy lạnh đấy.

2.3 Các hoạt động khi mẹ ở cữ mùa hè

Khoảng thời gian mang bầu mẹ cần cẩn thận về các hoạt động hằng ngày thì sau khi sinh mẹ cũng cần phải kiêng cữ nhiều hơn như thế.

Cụ thể như sau:

• Những mẹ sau khi sinh mổ cần phải nghỉ ngơi tại giường, không nên nằm sấp vì sẽ làm ảnh hưởng đến vết mổ, nếu nằm ngửa lại càng thêm đau hơn vì khiến tử cung bị co thắt mạnh. Do đó, các sản phụ được bác sĩ khuyên nên nằm nghiêng.
• 24 giờ sau khi mổ mẹ nên nhẹ nhàng trở mình và ngồi dậy để giúp ruột, dạ dày được điều tiết khí sớm và hoạt động tốt hơn.
• Không nên làm việc nhà quá sớm và vận động mạnh, đặc biệt là nhưng động tác gồng cơ bụng và rướn người, giơ tay cao,... Điều này sẽ ảnh hưởng đến vết thương khi sinh.
• Mẹ có thể vận động nhẹ nàng để máu huyết được lưu thông, hãy bắt đầu với việc đi bộ và tập những động tác cho mẹ sau sinh một cách vừa phải và nhẹ nhàng.

3. Chăm sóc vết thương sau sinh

Giữ vệ sinh sau khi sinh và việc làm cần thiết nhưng không hoàn toàn là kiêng luôn việc tắm gội và vệ sinh. Đặc biệt là vào mùa hè nóng bức như thế này, mẹ cần phải chú ý hơn đến các vết thương sinh mổ để nhanh phục hồi sức khỏe và tránh bị nhiễm trùng. Còn đối với việc sinh thường phải rạch tầng sinh môn thì mẹ bỉm sữa hãy đảm bảo vết khâu luôn được sạch sẽ và thoáng mát.

Bên cạnh đó, hằng ngày mẹ nên dùng nước ấm rửa nhẹ vào vùng âm đạo từ 2 - 3 lần, rồi sử dụng khăn mềm để lau cho khô. Mẹ cần lưu ý chỉ dùng khăn riêng và sạch sẽ khi sử dụng cho vùng nhạy cảm này. Cứ 3 - 4 tiếng mẹ cần thay băng vệ sinh 1 lần. Khi thay băng vệ sinh, hãy quan sát dịch âm đạo để phát hiện ra những dấu hiệu bất thường nhằm có biện pháp xử lý kịp thời.

Đối với những mẹ sinh mổ, mẹ cần đợi vết thương lành hẳn mới được tắm. Mẹ nên tắm bằng vòi sen và nhẹ nhàng lau khô vết sinh mổ. Tuyệt đối lưu ý không được sử dụng bất kỳ loại thuốc, dung dịch nào lên vết mổ khi chưa có sự đồng ý của bác sĩ.

Ngoài việc tắm và vệ sinh ở nơi kín gió thì mẹ nên lưu ý:

• Mẹ cần tắm nhanh, không quá 10 phút
• Tắm bằng nước ấm và xối nước nhẹ nhàng, không chà xát vào da
• Cần gỡ rối tóc trước khi gội đầu và gội nhanh
• Mẹ có thể xông hơi vùng kín bằng những loại thảo dược tốt cho mẹ sau sinh
• Những mẹ sinh mổ không hoàn toàn là kiêng tắm gội, mẹ vẫn có thể dùng nước ấm để lau người và tránh để nước dính vào vết thương.

4. Mẹ cần loại bỏ những thói quen không tốt nào khi ở cữ mùa hè?

Theo quan niệm dân gian, sau khi sinh mẹ cần phải dành hoàn toàn 3 tháng đầu tiên cho việc ở cữ với những việc kiêng cữ khắt khe. Trên thực tế, có nhiều quan niệm ở cữ không còn phù hợp, thậm chí có thể gây ảnh hưởng xấu đến tình trạng sức khỏe. Vì thế, mẹ cần lưu ý và loại bỏ những thói quen ở cữ sau đây:

4.1 Kiêng cữ việc tắm gội

Theo quan niệm xưa, sau khi sinh mẹ cần phải kiêng việc tắm gội trong vòng 1 tháng để tránh bị cảm lạnh và phong hàn. Nhưng thực tế, khi sinh xong cơ thể mẹ sẽ ra rất nhiều mồ hôi và nếu không được vệ sinh sạch sẽ thì sẽ tạo cơ hội rất tốt cho vi khuẩn phát triển gây bệnh, đặc biệt là vết khâu ở tầng sinh môn với những mẹ sinh thường và vết khâu ở phần bụng của những mẹ sinh mổ.

Riêng với phần bầu ngực, mỗi lần mẹ cho bé ti xong đều sẽ dinh nhiều sữa và nếu cứ kiêng cữ như vậy sữa mẹ rất dễ bị ôi. Tất nhiên, khi em bé bú vào sẽ gặp phải những vấn đề về sức khỏe và đường tiêu hóa. Bên cạnh đó, việc phần sữa thừa bị đông đặc lại cũng sẽ khiến mẹ bị tắc tia sữa đấy.

4.2 Kiêng đọc sách báo và xem tivi

Việc xem phim và đọc sách báo có thể khiến thị lực của mẹ bị mờ, thần kinh căng thẳng. Nhưng điều này không hẳn là như vậy, việc đọc sách báo và xem tivi sẽ giúp mẹ giải tỏa căng thẳng và thoải mái hơn trong thời gian ở cữ. Nhưng mẹ cần lưu ý là chỉ đọc sách và xem tivi ở điều kiện ánh sáng tốt và nên xem với thời gian ít chỉ khoảng 10 - 20 phút mỗi lần, tránh để tình trạng mỏi mắt gây ảnh hưởng đến thị lực về sau.

4.3 Kiêng di chuyển vết mổ sẽ bị rách

Sinh mổ sẽ khiến việc đi lại của mẹ gặp nhiều khó khăn, một số người con lo ngại việc mẹ di chuyển nhiều sẽ khiến vết mổ của mẹ bị rách. Nhưng đây là quan niệm hoàn toàn sai lầm, sau khi sinh mổ, mẹ cần đi lại nhẹ nhàng, vận động một cách điều hòa sẽ giúp vết mổ mau lành hơn.

4.4 Kiêng việc ăn chua

Một số quan niệm cho rằng, sau sinh mẹ cần kiêng cữ đồ chua vì sợ sau này sẽ đi tiểu tiện nhiều và em bé bị tiêu chảy,... Nhưng theo các chuyên gia cho rằng điều này không hoàn toàn đúng, mẹ cần được ăn chua hay bổ sung các loại trái cây, rau có vitamin C ở mức độ vừa phải là rất tốt. Tuy nhiên những thức ăn quá chua, quá mặn hoặc có tính hàn đều sẽ gây tiêu chảy và phản ứng sản hậu.

4.5 Đốt than nóng để giữ ấm

Theo quan niệm dân gian, những mẹ sau sinh phải kiêng cữ rất nhiều để đảm bảo cho sức khỏe của cả hai mẹ con. Tuy nhiên, việc hơ nóng để giữ ấm cơ thể bằng than trong mùa hè là việc hoàn toàn sai lầm vì nằm than nóng có thể gây ra một số hậu quả như không điều tiết được than gây cháy, bỏng hoặc khi đốt than sẽ sản sinh ra nhiều khi CO2, gây độc cho mẹ và bé.

4.6 Kiêng việc vệ sinh răng miệng

Do lượng hormone thay đổi trong giai đoạn mang thai nên mẹ bầu rất dễ bị viêm lợi. Vì thế, khi ở cữ nếu kiêng luôn việc đánh răng sẽ khiến tăng nguy cơ bị sâu răng và các vấn đề về nướu. Thay vào đó, mẹ nên dùng loại bàn chải có lông mềm, đánh nhẹ nhàng bằng nước ấm nhằm tránh làm tổn thương đến phần lợi.

Dù cho là sinh thường hay sinh mổ thì mẹ cũng đã mất hơn 9 tháng mang thai và có lẽ, phải cần nhiêu đó thời gian để cơ thể phục hồi lại sau khi sinh. Mẹ đã phải trải qua một giai đoạn vất vả đặc biệt là vào mùa nắng nóng như thế này. Do vậy, việc ở cữ mùa hè mẹ cần phải chú ý nhiều hơn để nhanh chóng hồi phục. Nếu còn thắc mắc gì về việc chăm sóc bé sau sinh cũng như những khó khăn của mẹ, hãy theo dõi thêm những thông tin hữu ích khác tại chuyên mục Có con 0 - 12 tháng của Yeutre.vn thường xuyên hơn nhé, chắc chắn sẽ giúp ích cho mẹ rất nhiều.

Hiền Anh tổng hợp